فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:172
پایان نامه برای دریافت درجه ی کارشناسی ارشد «M.S.»
گرایش: زمین شناسی مهندسی
فهرست مطالب:
فصل اول : کلیات تحقیق 1
1-1-بیان مسئله 2
1-2- فرضیات تحقیق 4
1-3- اهداف تحقیق 4
1-4 - تعریف متغیرها 5
1-5 – روش تحقیق 5
1-6 – ساختار پایان نامه 6
1-7 - تعریف واژهها و اصطلاحات فنی و تخصصی 6
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق 11
2-1- اهمیت برآورد پارامترهای ژئوتکنیکی در پروژه های عمرانی 11
2-2- مقاومت برشی زهکشی نشده (Su) 12
2-3-برآورد مقاومت برشی از آزمایش های آزمایشگاهی 13
2-3-1- آزمایش تک محوری 13
2-3-2- آزمایش سه محوری 15
2-3-4- خطا در اندازه گیری 19
2-4- برآورد مقاومت برشی زهکشی نشده از آزمایشهای برجا 20
2-4-1- آزمایش نفوذ استاندارد (SPT) 21
2-4-1-1 ضرایب اصلاحی در آزمون نفوذ استاندارد 25
2-5- مروری بر مطالعات پژوهشگران پیشین پیرامون رابطه میان مقاومت برشی زهکشی نشده (Su) و N 27
2-6- مدول الاستیک خاک (Es) 29
2-7- تعیین مدول الاستیک (Es) 29
2-8- مروری بر مطالعات پژوهشگران پیشین پیرامون رابطه میان (Es) و N 30
2-9- زاویه اصطکاک داخلی ماسه 32
2-9-1- ارزیابی زاویه اصطکاک ماسه از آزمایش های برجا و آزمایش های آزمایشگاهی 32
2-9-2 مروری بر مطالعات پژوهشگران پیشین پیرامون رابطه میان ′φ و N 33
2-10- سرعت موج برشی ((Vs 35
2-11- اندازه گیری سرعت موج برشی از طریق آزمایش درون گمانه ای (DHT) 35
2-12- مروری بر مطالعات پژوهشگران پیشین پیرامون رابطه میان Vsو N 37
2-13- پیشینه مطالعات در مورد زمین شناسی مهندسی مترو تبریز 40
فصل سوم: مواد و روش ها 41
3-1- مقدمه 42
3-2- محدوده مورد مطالعه 43
3-3- مواد مورد استفاده 47
3-4- روشهای مورد استفاده 48
3-5- موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی 50
3-6- زمین شناسی عمومی منطقه 51
3-7- زمین شناسی شهر تبریز 53
3-8- وضعیت سایزموتکتونیکی تبریز 58
3-9- زمین شناسی مهندسی منطقه مورد مطالعه 60
3-9-1 وضعیت آب زیرزمینی و تغییرات نفوذپذیری محدوده مورد مطالعه 67
3-11– جامعه و نمونه آماری، روش نمونهگیری و حجم نمونه 70
3-12- ابزار گرد آوری اطلاعات 71
3-12-1- نقشه ها 71
3-12-2- دستگاه های مورد استفاده در پژوهش 71
3-12-3- نرم افزارهای استفاده شده 71
3-13- محدودیت های مطالعه 71
فصل چهارم: نتایج 72
4-1- مقدمه 73
4-2- بررسی تغییرات پارامترهای ژئوتکنیکی در محدوده مورد مطالعه 74
4-2-1 عدد نفوذ استاندارد (NSPT) 74
4-2-2- دانه بندی خاک 82
4-2-3- میزان چسبندگی (C) و زاویه اصطکاک داخلی (φ) 82
4-2-4- مدول الاستیسیته (E) 92
4-2-5 مقاومت برشی زهکشی نشده (Su) 94
4-3- بررسی میزان اعتبار آزمایش SPT برای مقاومت برشی زهکشی نشده 98
4-3- بررسی میزان اعتبار آزمایش SPT برای مدول الاستیسیته 104
4-4- بررسی میزان اعتبار آزمایش SPT برای زاویه اصطکاک داخلی 109
4-5- بررسی میزان اعتبار آزمایش SPT برای سرعت موج برشی 114
4-6- تجزیه و تحلیل آماری داده ها 119
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 124
5-1- جمع بندی 125
5-2- نتیجه گیری 128
5-3- پیشنهادات 129
مراجع فارسی 131
مراجع غیر فارسی 132
فهرست جداول
جدول صفحه
جدول (2-1): خطاهای موجود در اندازه گیری خواص مکانیکی خاک ها به روش آزمایشگاهی (look, 2007) 20
جدول (2-2): روشهای مرسوم در تفسیر Su بر مبنای داده های آزمایش های برجا (FHWA, 2002) 21
جدول (2-3): مزایا و معایب آزمایش (lunne et al, 1994) SPT 22
جدول(2-4): برخی از موارد تاثیر گذار بر نتایج SPT (CFEM, 2006) 23
جدول(2-5): ضرایب اصلاح برای اعداد نفوذ استاندارد (NCEER, 1996-1998) 26
جدول (2-6): رابطه بین qu-N(SPT) (ترازقی و پک 1967) 27
جدول (2-7): همبستگی بین NSPT و Su 28
جدول (2-8): روابط مدول الاستیک از آزمونهای SPT & CPT (Bowles, 1996) 30
جدول (2-9): روابط رایج همبستگی بین E و N (قضاوی و لطیفی، 1389) 31
جدول(2-10): مدول الاستیک از آزمونهای متعدد 32
جدول (2-11): همبستگی میان زاویه اصطکاک داخلی و عدد نفوذ استاندارد 35
جدول (2-12): همبستگی بین SPT-N و Vs ( Bellana, 2009) 39
جدول (3-1) مشخصات گمانههای حفاری شده در طول مسیر خط 2 قطار شهری تبریز 47
جدول (3-2): حجم داده های مورد مطالعه در گزارش ژئوتکنیکی خط 2 متروی تبریز 70
جدول (4-1) تغییرات چسبندگی و زاویه اصطکاک داخلی براساس نوع خاک (بر پایه نتایج آزمایشهای برش مستقیم ) 85
جدول (4-2): تغییرات پارامترهای مدول الاستیسیته بر اساس آزمایش تک محوری در طول خط 2 متروی تبریز 82
جدول (4-3): نتایج آزمایشهای سه محوری 94
جدول (4-5): مدول الاستیسیته و عدد نفوذ استاندارد متناظر 104
جدول (4-6): زاویه اصطکاک داخلی و عدد نفوذ استاندارد متناظر 109
جدول (4-7): سرعت موج برشی برای خاکهای ریز دانه و درشت دانه و عدد نفوذ استاندارد متناظر 114
جدول (4-8): مشخصات روابط بررسی شده در شکل (4-36) 117
جدول (4-9): نتایج پارامترهای توصیفی آماری مربوط به پارامترهای ژئوتکنیکی خط 2 متروی تبریز 119
فهرست اشکال
شکل صفحه
شکل (2-1) : تنش-کرنش اندازه گیری شده برای آزمایش فشاری محدود نشده (Mayne, 2001) 14
شکل(2-2): نمونه ای از دستگاه تک محوری (Mayne, 2001) 15
شکل(2-4): دوایر تنش موهر - کولمب برای آزمایش های تحکیم یافته زهکشی نشده (Mayne, 2001) 17
شکل(2-5): دستگاه های آزمایش برش مستقیم: (a) دستگاه مکانیکی ;Wykeham Farrance (b) دستگاه برش الکترومکانیکی ;(GeoComp crop) (c) مقطع جعبه برش; (d) برش مستقیم ساده NGI (Mayne, 2001) 19
شکل(2-6): توالی نفوذ نمونه گیر اسپیلت بارل طی آزمایش نفوذ استاندارد (ADSC,1995) 25
شکل (2-7): برآورد زاویه اصطکاک داخلی بر اساس عدد نفوذ استاندارد نرمالیزه شده (Mayne, 2001) 33
شکل (2-8): روشهای نصب و کاهش داده ها برای بررسی های لرزه ای درون گمانه ای (Mayne, 2001) 36
شکل (3-1) : نمایش موقعیت منطقه مورد مطالعه 44
شکل (3-2): نمایش گمانه های مورد مطالعه در طول خط 2 متروی تبریز بروی تصویر ماهواره ای 45
شکل (3-3): روند عمومی خط 2 متروی تبریز و پروفیل طولی آن 46
شکل (3-4): تصاویری از عملیات حفاری توسط دستگاه OGB (تصویر سمت راست) و دستگاه حفاری SKB4 49
شکل (3-5): حفر چاهک دستی توسط مقنی 50
شکل (3-6): مغزه های حفاری گمانه های مطالعاتی در جعبه هایر چوبی جهت انتقال به آزمایشگاه 50
شکل (3-7): موقعیت منطقه در زون ساختاری ایران (درویش زاده، 1370) 52
شکل (3-8): موقعیت منطقه مورد مطالعه بروی نقشه پراکندگی نوع سنگ (سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی،1380) 53
شکل (3-9): ستون چینه شناسی محدوده شهر تبریز (عمران راهور، 1388) 54
شکل (3-10): مسیر تونل خط 2 متروی تبریز و موقعیت گمانه های حفاری شده بروی نقشه زمین شناسی منطقه طرح 55
(قسمتی از نقشه زمین شناسی تبریز به مقیاس 000/100: 1 - سازمان زمین شناسی کشور) 55
شکل (3-11): نقشه گسلهای اصلی موجود در گستره 150 کیلومتری محدوده طرح (تهران پادیر، 1374) 59
شکل (3-12) مقطع زمین شناسی محدوده مورد مطالعه ناحیه1 (عمران راهور، 1388) 61
شکل 3-13) مقطع زمین شناسی محدوده مورد مطالعه ناحیه2 (عمران راهور، 1388) 62
شکل (3-14) مقطع زمین شناسی محدوده مورد مطالعه ناحیه3 (عمران راهور، 1388) 64
شکل (3-15) مقطع زمین شناسی محدوده مورد مطالعه ناحیه4 (عمران راهور، 1388) 65
شکل (3-16) مقطع زمین شناسی محدوده مورد مطالعه ناحیه5 (عمران راهور، 1388) 66
شکل (3-17): تغییرات سطح آب زیرزمینی و نفوذپذیری در طول مسیر خط 2 متروی تبریز 68
شکل(3-18): مقطع زمین شناسی مسیر خط 2 متروی تبریز (عمران راهور، 1388) 69
شکل (4-1): تغییرات عدد نفوذ استاندارد در طول خط 2 متروی تبریز 75
شکل(4-2): پروفیل تغییرات عدد نفوذ استاندارد در طول خط 2 متروی تبریز 76
شکل (4-3) تغییرات عدد SPTاصلاح شده با عمق در گمانههای ناحیه اول 77
شکل (4-4) تغییرات عدد SPTاصلاح شده با عمق در گمانههای ناحیه دوم 78
شکل (4-5) تغییرات عدد SPTاصلاح شده با عمق در گمانههای ناحیه سوم 79
شکل (4-6) تغییرات عدد SPTاصلاح شده با عمق در گمانههای ناحیه چهارم 80
شکل (4-7) تغییرات عدد SPTاصلاح شده با عمق در گمانههای ناحیه پنجم 81
شکل(4-8) : طبقه بندی تغییرات دانه بندی در طول خط 2 متروی تبریز 83
شکل(4-9): تغییرات دانه بندی خاکها در طول خط 2 متروی تبریز 84
شکل (4-10): تغییرات چسبندگی در طول خط 2 متروی تبریز 90
شکل (4-11): تغییرات زاویه اصطکاک در طول خط 2 متروی تبریز 91
شکل (4-12):پروفیل تغییرات مدول الاستیسیته در طول خط 2 متروی تبریز 93
شکل (4-13): میزان تغییرات مقاومت برشی زهکشی نشده در طول خط 2 متروی تبریز 97
شکل (4-14): نمودار همبستگی بین عدد نفوذ استاندارد و مقاومت برشی زهکشی نشده در طول خط 2 متروی تبریز 99
شکل(4-15): (الف) مقاومت برشی زهکشی نشده بدست آمده براساس آزمایش سه محوره (ب) مقاومت برشی زهکشی نشده بدست آمده از رابطه تجربی براساس عدد نفوذ استاندارد 100
شکل (4-16): نمودار تغییرات بین مقاومت برشی زهکشی نشده و عمق در طول خط 2 متروی تبریز 101
شکل (4-17): نمودار همبستگی بین درصد رطوبت طبیعی و مقاومت برشی زهکشی نشده در طول خط 2 متروی تبریز 101
شکل (4-18): نمودار همبستگی بین شاخص روانی و مقاومت برشی زهکشی نشده در طول خط 2 متروی تبریز 102
شکل (4-19): مقایسه رابطه پیشنهادی برای خاکهای ریز دانه با تعدادی از روابط تجربی دیگر 103
شکل (4-20): شمای کلی از پارامترهای ژئوتکنیکی تاثیرگذار بررسی شده بر مقاومت برشی زهکشی نشده 103
شکل (4-21): نمودار همبستگی بین عدد نفوذ استاندارد و مدول الاستیسیته در طول خط 2 متروی تبریز 105
شکل(4-22): (الف) مدول الاستیسیته بدست آمده براساس آزمایش تک محوره (ب) مدول الاستیسیته بدست آمده از رابطه تجربی براساس عدد نفوذ استاندارد 106
شکل (4-23): نمودار تغییرات بین عمق و مدول الاستیسیته در طول خط 2 متروی تبریز 107
شکل (4-24): نمودار همبستگی بین درصد رطوبت طبیعی و مدول الاستیسیته در طول خط 2 متروی تبریز 107
شکل (4-25): مقایسه رابطه پیشنهادی برای خاکهای مورد مطالعه با تعدادی از روابط تجربی دیگر 108
شکل (4-26): شمای کلی از پارامترهای ژئوتکنیکی تاثیرگذار بررسی شده بر مقاومت برشی زهکشی نشده 109
شکل (4-27): نمودار همبستگی بین عدد نفوذ استاندارد و زاویه اصکاک داخلی در طول خط 2 متروی تبریز 110
شکل(4-28): (الف) زاویه اصطکاک داخلی بدست آمده براساس آزمایش برش مستقیم(ب) زاویه اصطکاک بدست آمده از رابطه تجربی براساس عدد نفوذ استاندارد 111
شکل (4-29): نمودار همبستگی بین عمق و زاویه اصکاک داخلی در طول خط 2 متروی تبریز 112
شکل (4-30): نمودار تغییرات بین میزان رطوبت و زاویه اصکاک داخلی در طول خط 2 متروی تبریز 112
شکل (4-31): مقایسه رابطه پیشنهادی برای خاکهای مورد مطالعه با تعدادی از روابط تجربی دیگر 113
شکل (4-32): شمای کلی از پارامترهای ژئوتکنیکی تاثیرگذار بررسی شده بر زاویه اصطکاک داخلی 113
شکل (4-33): نمودار همبستگی بین SPT-N و Vs برای خاکهای درشت دانه 115
شکل (4-34): نمودار همبستگی بین SPT-N و Vs برای خاکهای دانه ریز 115
شکل (4-35): نمودار همبستگی بین Vs محاسبه شده از روابط تجربی و Vs بدست آمده از آزمایش لرزه ای 116
شکل(4-36): (الف) سرعت موج برشی بدست آمده براساس آزمایش درون گمانه ای(ب) سرعت موج برشی بدست آمده از رابطه تجربی براساس عدد نفوذ استاندارد 117
شکل (4-37): هیستوگرام داده های مربوط به مقاومت برشی زهکشی نشده در طول خط دو متروی تبریز (بر حسب کیلوگرم بر سانتی متر مربع) 120
شکل (4-38): هیستوگرام داده های مربوط به عدد نفوذ استاندارد در طول خط دو متروی تبریز 120
شکل (4-39): هیستوگرام داده های مربوط به مدول الاستیسیته در طول خط دو متروی تبریز (بر حسب کیلوگرم بر سانتی متر مربع) 121
شکل (4-40): هیستوگرام داده های مربوط به زاویه اصطکاک داخلی در طول خط دو متروی تبریز (بر حسب کیلوگرم بر سانتی متر مربع) 122
شکل (4-41): هیستوگرام داده های مربوط به سرعت موج برشی در طول خط دو متروی تبریز (بر حسب متر بر ثانیه) 123
چکیده
در برنامه مطالعات ژئوتکنیک، شناسایی خصوصیات مهندسی خاک در اعماق مختلف با استفاده از آزمایشهای صحرایی (برجا) و آزمایشگاهی انجام میگردد. در خاکهای درشتدانه به دلیل دستخوردگی خاک در هنگام تهیه نمونه و ارسال آن به آزمایشگاه، از آزمایشهای صحرایی استفاده میگردد. مطالعه ارتباط بین نتایج آزمایشهای آزمایشگاهی و صحرایی و اعتبارسنجی آنها میتواند میزان خطاهای موجود در روشهای مختلف انجام آزمایش را مشخص ساخته و استفاده بهینه از نتایج بهدستآمده برای شناسایی خواص مهندسی خاک و پارامترهای مختلف آن را فراهم سازد.
در این تحقیق، نتایج آزمایشهای مطالعات ژئوتکنیکی خط 2 متروی تبریز موردبررسی قرارگرفته است. از نتایج آزمایش سه محوری و همچنین آزمایش نفوذ استاندارد استفادهشده و رابطه تجربی برای برآورد مقاومت برشی زهکشی نشده خاکهای ریزدانه بر اساس عدد نفوذ استاندارد ارائه گردیده است. در مرحله بعد از نتایج آزمایش تعیین سرعت موج برشی (Downhole) و عدد نفوذ استاندارد برای بررسی همبستگی بین این دو پارامتر استفادهشده و رابطهای تجربی برای سرعت موج برشی بر پایه عدد نفوذ استاندارد برای خاکهای ریزدانه و درشتدانه بهصورت جداگانه ارائهشده است. همچنین با استفاده از دادههای آزمایش مقاومت فشاری تکمحوری و نفوذ استاندارد رابطه تجربی برای ارزیابی مدول الاستیسیته بر پایه نتایج آزمایش نفوذ استاندارد ارائهشده است. درنهایت رابطه بین نتایج آزمایش نفوذ استاندارد و برش مستقیم روی خاکهای ماسهای مسیر خط 2 متروی تبریز مورد ارزیابی قرارگرفته است.
نتایج بررسیها نشان میدهد که رابطه پیشنهادشده در این تحقیق برای مقاومت برشی زهکشی نشده بر اساس عدد نفوذ استاندارد تطابق خوبی با روابط ارائهشده توسط آقایان Fazeli، Bowels، Terzaghi & Peck دارد؛ و خط بهینه ترسیمشده برای مدول الاستیسیته در برابر عدد نفوذ استاندارد برازش نسبتاً خوبی را نمایش میدهد و از بین روابط مرجع، رابطه ارائهشده توسط Das و Behpoor & Ghanbari ازلحاظ قیاسهای آماری قرابت بیشتری را نشان میدهد. رابطه پیشنهادشده در این تحقیق برای زاویه اصطکاک داخلی بر اساس عدد نفوذ استاندارد تطابق خوبی با روابط ارائهشده توسط آقایان Peck دارد. درنهایت روابط ارائهشده برای خاکهای ریزدانه (سرعت موج برشی بر اساس عدد نفوذ استاندارد) تطابق خوبی با روابط ارائهشده توسط آقایان Lee, S. H. (1990) و Dikmen, U. (2009) دارد.
کلیدواژهها: روابط تجربی، آزمایش نفوذ استاندارد، آزمایش سه محوری، برش مستقیم، آزمایش (Downhole)، مسیر خط 2 متروی تبریز
ارزیابی اقتصادی و فنی و راهاندازی قطار سریعالسیر در مسیر تهران – زنجان
202 صفحه در قالب word
فصل اول: مقدمه
۱- مقدمه
۱ـ۱ـ تاریخچه قطارهای سریع السیر ۱
۱-۱-۱- تاریخچه مطالعات قطارهای سریع السیر در ایران
۱ـ۲ـ تاثیرات غیرمستقیم و تاثیرات فرهنگی- اجتماعی قطارهای سریع السیر ۲
فصل دوم: سرعت در راه آهن و راهآهن سریع السیر
۲ـ۱ـ سرعت در راه آهن ۳
۲ـ۲ـ سرعت بازرگانی ۴
۲ـ۳ـ قطار سریع السیر ۶
۲ـ۳ـ۱ـ فواید راه آهن سریع السیر ۶
۲ـ۳ـ۲ـ چگونه این فواید بدست میآیند؟ ۶
۲ـ۳ـ۳ـ تاثیرات افزایش خدمات راهآهنی (تاثیرات مثبت قطارهای سریع السیر) ۷
۲ـ۳ـ۴ـ مقایسه کوتاه با هوا و جاده ۸
۲ـ۴ـ معرفی برخی ازعوامل و شاخصهای تصمیمگیری درارزیابی پروژههای راه آهن سریع السیر ۹
۲ـ۴ـ۱ـ پراکندگی جمعیت و تولید ناخالص ملی ۹
۲ـ۴ـ۲ـ افزایش سرعت، کاهش زمان سفر،افزایش ظرفیت ترافیکی ۹
۲ـ۴ـ۳ـ مصرف انرژی ۱۱
۲ـ۴ـ۴ـ تامین منابع مالی ۱۱
۲ـ۵ـ واژهها و مفاهیم کلیدی در موضوع سرعت قطارهای مسافری ۱۲
۲ـ۵ـ۱ـ رکورد سرعت ۱۳
۲ـ۵ـ۲ـ حد نهایی سرعت عملیاتی ۱۳
۲ـ۵ـ۳ـ رکورد سرعت در شرایط واقعی ۱۳
۲ـ۵ـ۴ـ رکوردهای سرعت قطارهای مسافری چگونه بجا گذاشته میشوند؟ ۱۵
۲ـ۶ـ مقایسه وضعیت قطارهای سریع در ایران و جهان ۱۵
۲ـ۶ـ۱ـ بررسی گذشته راه آهن ایران از دیدگاه تکنولوژی کاربردی جهت نیل به سرعتهای روز ۱۵
۲ـ۶ـ۲ـ بررسی تکنولوژی و سرعت عملیاتی در ایران ۱۷
۲ـ۶ـ۳ـ بررسی وضعیت سرعتها در ایران و جهان ۲۶
۲ـ۶ـ۴ـ رکوردهای سرعت رسمی و عملیاتی درایران ۲۸
۲ـ۶ـ۵ـ سیر تحول تکنولوژی حمل و نقل ریلی جهان در ارتباط با سرعت ۲۹
۲ـ۶ـ۶ـ خلاصه آمارهای مهم سریع السیر ۲۹
فصل سوم: بررسی روسازی خطوط آهن برای کاربرد در قطارهای سریع
۳-۱- مقدمه ۳۱
۳-۲- تراورسهای بتنی و دیگر تراورسهای مصنوعی ۳۱
۳-۲-۱- تراورسهای بتنی ۳۱
۳-۲-۲- تراورسهای دیگر ۳۱
۳-۳- طراحی های مدرن ۴۰
۳-۴- اتصالات ۴۴
۳-۵- ریلهای پیوسته جوش شده (CWR) 47
3-5-1- مزایا و معایب ۴۸
۳-۵-۲- تئوری انبساط ۴۸
فصل چهارم: موانع موجود دردستیابی به سرعتهای بالا در راه آهن
۴ـ۱ـ پارامترهای کاهنده سرعت ۵۲
۴-۱-۱- مقاومت هوا ۵۲
۴ـ۱ـ۲ـ عبور از تونلها ۵۳
۴ـ۱ـ۳ـ علائم ۵۴
۴ـ۲ـ فاصله ترمز ۵۵
۴ـ۲ـ۱ـ نیاز به توان کششی زیاد ۵۶
۴ـ۲ـ۲ـ پایداری درمسیر مستقیم ۵۶
۴ـ۲ـ۳ـ نیاز به طراحی ویژه خط ۵۹
۴ـ۳ـ اثرات زیست محیطی ۶۰
۴ـ۳ـ۱ـ تصادفات ۶۰
۴ـ۳ـ۲ـ آسایش مسافرین ۶۱
۴ـ۳ـ۳- عبور از سوزنها و تقاطعها ۶۲
فصل پنجم: ضرورت برقی کردن خطوط راهآهن
۵ـ۱ـ مقدمه ۶۳
۵ـ۲ـ انرژی، حمل ونقل و راه آهن ۶۴
۵ـ۲ـ۱ـ اهمیت صرفهجویی درمصرف فراوردههای نفتی ۶۶
۵ـ۲ـ۲ـ برقی کردن راه آهن ومزایای آن ازنظر انرژی ومحیط زیست ۶۸
۵ـ۲ـ۳ـ مزایای برقی کردن راه آهن از دیدگاه ترابری ۶۸
۵ـ۳ـ اصول زیربنایی ۷۰
۵ـ۴ـ تاریخچه برقی کردن در راه آهن ملی ژاپن ۷۱
۵ـ۵ـ ضرورت برقی کردن راه آهن ۷۳
۵ـ۶ـ مقایسه سیستمهای دیزل- الکتریک و برقی ۷۴
۵ـ۷ـ مزایای استفاده ازراهآهن برقی در سطح کلان اقتصادی ۸۱
۵ـ۸ـ مزایای استفاده ازراهآهن برقی در سطح خرد اقتصادی ۸۲
فصل ششم: آشنایی با سیستم Tilting و معرفی قطارهای سریع السیر دنیا
۶ـ۱ـ مقدمه ۸۴
۶ـ۱ـ۱ـ سیستم Tilting یا متعادل کننده واگن ۸۵
۶ـ۱ـ۲ـ مزایای سیستم Tilting 86
6ـ۱ـ۳ـ انواع سیستمهای موجود Tilting 86
6ـ۱ـ۴ـ مقایسه واگنهای معمولی و واگنهای مجهز به سیستم متعادل کننده واگن ۸۷
۶ـ۱ـ۵ـ سیستم های متعادل کننده از نوع فعال ۸۷
۶ـ۱ـ۶ـ تجربه استفاده از سیستم Tilting در کشور پرتغال ۹۰
۶ـ۲ـ معرفی قطارهای سریع السیر دنیا ۹۳
۶ـ۲ـ۱ـ قطار TGV 94
6ـ۲ـ۲ـ قطار AGV نسل جدید قطارهای TGV فرانسه ۹۶
۶ـ۲ـ۲ـ۱ـ ازبین بردن ارتعاشات ۹۹
۶ـ۲ـ۲ـ۲ـ تصویر کلی قطار AGV 100
6ـ۲ـ۳ـ قطارهای ICE 101
6ـ۲ـ۳ـ۱ـ قطارهایICE2 ،ICE1 101
۶ـ۲ـ۳ـ۲ـ قطارهای ICE3 نسل جدید قطارهای ICE 102
6ـ۲ـ۴ـ ترنست سریع السیر اسپانیای S-103 103
فصل هفتم: نیاز دنیا به استفاده از قطارهای سریع السیر و نگاهی به بزرگترین طرحهای سریع السیر دنیا
۷ـ۱ـ مقدمه ۱۰۴
۷ـ۱ـ۱ـ راه آهن سریع السیر اروپا در قرن ۲۱ ۱۰۶
۷ـ۱ـ۲ـ نتایج بهره برداری از خطوط سریع اروپا ۱۰۹
۷ـ۲ـ راه آهن سریع السیر اسپانیا(Renfe) 111
7ـ۳ـ نگاهی به بزرگترین پروژه ریلی سریع السیر انگلستان ۱۱۳
۷ـ۴ـ راه آهن سریع السیر ایالت کالیفرنیا ۱۱۵
۷ـ۴ـ۱ـ بخش درون ناحیهای کالیفرنیای جنوبی ۱۱۵
۷ـ۴ـ۱ـ۱ـ اهداف و نیازهای پروژه ۱۱۷
۷ـ۴ـ۱ـ۲ـ نیاز به قطار سریع السیر درایالت کالیفرنیا ۱۱۸
۷ـ۵ـ راه آهن سریع السیر ایالت فلوریدا ۱۲۱
۷ـ۵ـ۱ـ دلایل عقب ماندگی آمریکا از قافله ی طرح قطارهای سریع السیر ۱۲۳
۷-۶- اطلاعاتی کوتاه در مورد Maglev 124
فصل هشتم: نگاهی به راه آهن سریع السیر ژاپن واستفاده از تجربیات آنها
۸ـ۱ـ مقدمه ۱۲۶
۸ـ۲ـ اقدامات شرکت باری راه آهن ژاپن پس از خصوصی شدن تا سال ۱۹۸۹ ۱۲۹
۸ـ۳ـ نمونههایی ازپیشرفت راهآهن ژاپن درزمینه حمل کالا ۱۳۰
۸ـ۴ـ راهآهن ژاپن پس از دو دهه ضرر چگونه به سود دهی رسید؟ ۱۳۲
۸ـ۴ـ۱ـ انگیزههای خصوصی کردن راه آهن ۱۳۲
۸ـ۴ـ۲ـ نتایج اقتصادی شرکتهای راهآهن ژاپن ۱۳۳
۸ـ۴ـ۳ـ اصلاح وجدان کار کارکنان ۱۳۳
۸-۴-۴- تجربه موفق شرکتهای منطقهای ۱۳۴
۸ـ۵ـ همکاریهای فنی ـ اقتصادی راه آهن ایران و ژاپن ۱۳۶
۸ـ۶ـ راهآهن سریع السیر شینکانسن ۱۳۹
۸ـ۶ـ۱ـ فاکتورهای محدود کننده سرعت ۱۴۰
۸ـ۶ـ۱ـ۱ـ کشف زودتر زمین لرزه ۱۴۰
۸ـ۶ـ۱ـ۲ـ سیستم ترمز ۱۴۰
۸ـ۶ـ۱ـ۳ـ پایداری مجموعه ۱۴۱
۸ـ۶ـ۱ـ۴ـ راحتی درهنگام سیر وحرکت ۱۴۱
۸ـ۶ـ۱ـ۵ـ کاهش سرو صدا ۱۴۱
۸ـ۶ـ۱ـ۶ـ کاهش لرزش زمین در هنگام حرکت قطار ۱۴۲
۸ـ۷ـ سهم شینکانسن در محیط زیست ۱۴۲
۸ـ۷ـ۱ـ سهم شینکانسن در صرفهجویی انرژی ۱۴۴
۸ـ۷ـ۲ـ آلودگی صوتی در قطار شینکانسن ۱۴۵
فصل نهم: طرح راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان
۹ـ۱ـ جابهجایی مسافر در سطح کشور ۱۴۶
۹ـ۱ـ۱ـ شبکه راهآهن ایران ۱۴۷
۹ـ۲ـ پیشینه طرح راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان ۱۴۸
۹ـ۲ـ۱ـ مشخصات فنی و هندسی راهآهن تهران ـ زنجان ۱۴۸
۹ـ۲ـ۲ـ اهمیت خط سریعالسیر تهران ـ زنجان ۱۴۹
۹ـ۳ـ بررسی آمار حمل و نقل مسافر در محور تهران ـ زنجان ۱۵۰
۹ـ۳ـ۱ـ ناوگان جادهای عمومی ۱۵۰
۹ـ۳ـ۲ـ حمل و نقل توسط سواری شخصی ۱۵۰
۹ـ۳ـ۳ـ حمل و نقل ریلی مسافر ۱۵۱
۹ـ۳ـ۴ـ حمل و نقل مسافر توسط ناوگان هوایی ۱۵۱
۹ـ۴ـ پیشبینی تقاضا برای حمل و نقل مسافر در مسیرهای تهران ـ زنجان ۱۵۲
۹ـ۴ـ۱ـ سناریوهای تحول آتی جمعیت و شاخصهای اقتصادی ۱۵۲
۹ـ۴ـ۱ـ۱ـ تحول آتی جمعیت شهری ۱۵۳
۹ـ۴ـ۱ـ۲ـ تحول آتی تولید ناخالص داخلی به قیمتهای ثابت ۱۵۳
۹ـ۴ـ۲ـ نتایج سناریوهای پیشبینی تقاضا برای حمل و نقل ریلی مسافر ۱۵۴
۹ـ۵ـ برنامه زمانبندی احداث راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان ۱۵۵
۹ـ۵ـ۱ـفعالیتهای عمده احداث راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان ۱۵۵
۹ـ۶ـ برآورد هزینههای اجرای طرح ۱۵۸
۹ـ۶ـ۱ـ هزینه تملیک اراضی ۱۵۸
۹ـ۶ـ۲ـ هزینههای زیرسازی ۱۵۹
۹ـ۶ـ۳ـ هزینههای روسازی، علائم و ارتباطات و برقی کردن ۱۶۰
۹ـ۶ـ۴ـ هزینههای بهرهبرداری ۱۶۰
۹ــ۶ـ۴ـ۱ـ برآورد هزینههای بهرهبرداری بر اساس هزینههای سرمایهای ۱۶۱
۹ـ۶ـ۴ـ۱ـ۱ـ هزینه نگهداری از تاسیسات زیربنایی و ناوگان ۱۶۱
۹ـ۶ـ۴ـ۱ـ۲ـ هزینههای بازاریابی و مصرف سوخت ۱۶۲
۹ـ۶ـ۵ــ هزینههای سرمایهای برای خرید قطارهای سریعالسیر برقی ۱۶۳
۹ـ۶ـ۵ـ۱ـ تعداد قطارهای سریعالسیر مورد نیاز ۱۶۴
۹ـ۶ـ۶ـ هزینههای جاری در بیستسال نخست بهرهبرداری ۱۶۵
۹ـ۷ـ بررسی تعرفه خدمات ۱۶۷
۹ـ۷ـ۱ـ تعیین جایگاه راهآهن سریعالسیر در سامانه حمل و نقل مسافری ۱۶۷
۹ـ۷ـ۱ـ۱ـ سیاست جلب مسافرین حمل و نقل جادهایی ۱۷۰
۹ـ۷ـ۲ـ قیمت بلیط مسافری راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان ۱۷۰
۹ـ۸ـ برآورد درآمدهای طرح ۱۷۱
۹ـ۹ـ نرخ داخلی بازگشت سرمایه ۱۷۴
۹ـ۱۰ـ آنالیز حساسیت نرخ بازگشت سرمایه نسبت به متغیرهای پایه ۱۸۰
۹ـ۱۰ـ۱ـ آنالیز حساسیت نرخ بازگشت سرمایه نسبت به تعرفه خدمات مسافری ۱۸۰
۹ـ۱۰ـ۲ـ آنالیز حساسیت نرخ بازگشت سرمایه نسبت به هزینه تملیک اراضی ۱۸۱
۹ـ۱۱ـ هزینههای اجتماعی یا هزینههای خارج از حمل و نقل ۱۸۳
۹ـ۱۱ـ۱ـ هزینههای خارج از حمل و نقل ۱۸۳
۹ـ۱۱ـ۲ـ روش محاسبه هزینهها ۱۸۴
۹ـ۱۱ـ۳ـ هزینههای کلی ۱۸۵
۹ـ۱۱ـ۴ـ هزینههای نهایی ۱۸۶
۹ـ۱۲ـ صرفهجویی در مصرف سوخت ۱۸۹
۹ـ۱۲ـ۱ـ میزان مصرف سوخت وسایل نقلیه ۱۹۰
۹ـ۱۲ـ۲ـ مصرف سوخت لکوموتیوهای راهآهن ایران ۱۹۱
۹ـ۱۲ـ۳ـ میزان مصرف سوخت وسایل نقلیه مسافری در ایران ۱۹۲
۹ـ۱۲ـ۴ـ میزان صرفهجویی در مصرف فرآوردههای نفتی ۱۹۲
فصل دهم: نتیجهگیری
نتیجهگیری ۱۹۴
پیشنهادات ۱۹۶
منابع و مأخذ ۱۹۸
پس از جنگ جهانی دوم، صنعت راه آهن در اکثر نقاط دنیا با بی اقبالی روبرو شد. از دلایل عمده عدم رشد این صنعت در سالهای اولیه پس از جنگ رشد سریع صنایع اتومبیل سازی بود. در ایران نیز صنعت نوپای راه آهن پس از شهریور ۱۳۲۰ با آهنگ رشد بسیار کندی مواجه شد. هر چند در دهه ۱۹۶۰ و پس از آن
راه آهن در کشورهای صنعتی با رشد تکنیک، تقاضا و قابلیت رقابت با گونه های دیگر حمل و نقلی روبرو گردید و توانست با تغییر در شکل اداره، بهره برداری و به گونه ای فعال و کارآ در امر جابجائی کالا و مسافر ایفاء نماید. اما معهذا در ایران این رشد بسیار بطئی بود. برای مثال در سالهای بین ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ علیرغم شرایط خوب اقتصادی تنها ۶۰ کیلومتر بر طول راه راه آهن ایران افزوده شده و این در حالی بود که برتری قطار در حمل کالا در مسافتهای طولانی و گستردگی کشور ما توجیه مناسبی برای رشد این صنعت می باشد.
در برنامه پنج ساله اول جمهوری اسلامی رشد سالانه ۳/۱۲% در حمل بار و ۸% در جابجایی مسافر مدنظر بوده است اما در اولین سال برنامه (سال ۱۳۶۸)، کاهش حمل بار به میزان ۴% و افزایش حمل مسافر به میزان ۵% را شاهد بوده ایم. بدیهی است نیل به اهداف دو برنامه تغییر و تحول در سیستم های فنی و اداری و به کارگیری تکنولوژی جدید را می طلبد.
حقیقت آن است که سیستم فعلی خط آهن سیستمی فعال (به نسبت توان بالقواه آن) می باشد. بیش از ۸۵ درصد از سهم ارزش افزوده بخش حمل و نقل متعلق به حمل و نقل جاده ای است و از طرف دیگر در حمل و نقل جاده ای نسبت سرمایه به محصول در مقایسه با کل اقتصاد و بخشهای دیگر پایین تر است که این امر نشاندهنده سرعت بازگشت سرمایه در حمل و نقل جاده ای می باشد. تغییر دیگر این مسئله عملکرد ضعیف راه آهن است.
این ضعف علاوه بر آن که راه آهن را متکی به حمایتهای پیاپی دولت در جهت بقای خویش نموده مجموعه حمل و نقل را نیز تحت تأثیر قرار داده است. زیرا در پیوست شماره یک لایحه برنامه پنج ساله اول آمده است که:
² سیستم متناسب حمل و نقل از جمله عوامل فیزیکی عمده توسعه اقتصادی و پیشرفت اجتماعی است و از نظر ایجاد اشتغال نیز از بخشهای مهم اقتصادی تلقی می شود. در چهل سال اخیر حمل و نقل از توسعه کافی برخوردار نبوده و سهم ارزش افزوده این بخش در تولید ناخالص ملی از سطح نازل ۶ درصد تجاوز نکرده است (این نسبت در کشورهای کم توسعه یافته ۵ درصد و در کشورهای پیشرفته ترین بین ۱۲ تا ۱۸ درصد است)².
تمامی مسایل بالا تنها یک روی سکه است و بیانگر آن است که عدم توجه به این ساختار فرسوده باعث عدم امکان رقابت این صنعت با سایر گونه های حمل و نقل می گردد هم از اینرو است که افزایش کارایی شبکه راه آهن و گسترش آن به منظور افزایش سهم آن در حمل و نقل کالا و مسافر از طریق نو کردن شبکه، دو خطه کردن مسیرهای پر تردد، توسعه شبکه و اصلاحات موضعی با تأکید بر استفاده از راه آهن برقی جزو اهداف استراتژیک برنامه بوده است.
اما روی دیگر سکه آن است که رشد سریع جمعیت از طرفی و رشد اقتصادی از طرف دیگر افزایش تقاضای جابجایی مسافر و کالا را در پی دارد و عدم توجه به وسایل حمل و نقل انبوه و عمومی مسافر و کالا باعث ایجاد مشکلات عدیده ای در آینده نزدیک خواهد شد. مشکلاتی که هم اکنون در حمل کالا از مبادی ورودی کشور و نیز در جابجایی مسافر در بعضی از کریدورها مشاهده می شود.
فراهم نمودن امکانات مناسب جهت حمل و نقل کار و مسافر یکی از عمده ترین اهداف توسعه ملی بلکه از اصلی ترین پیش نیازهای تحقق امر توسعه است. تأکید بر بکارگیری وسایل حمل و نقل انبوه و عمومی مسافر از موارد ذکر شده در این اهداف است. واضح است که حمل و نقل ² انبوه و عمومی مسافر و کالا² و
² گسترش شبکه و تجهیزات حمل و نقل زمینی سریع مسافر² جز با راه آهن سریع السیر امکان پذیر نیست.
بررسی همه جانبه تغییر در ساختار راه آهن از عهده این سطور خارج است اما آنچه با بضاعت موجود به نظر ممکن آمد بررسی امکان استفاده از تکنولوژی برتر در جهت ارتقاء سطح سرویس دهی قطارها در یک مسیر است. در دهه های اخیر خطوط آهن در دنیا مرتباً در جهت تقلیل هزینه های نگهداری مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته اند و تغییراتی در مهندسی خط (ریلها، پابندهای الاستیک تراورسها و بالاست) به جهت امکان کاربرد این خطوط در قطارهای سریع انجام شده است. از طرفی آنچنان که در فصول بعد خواهد آمد افزایش سرعت قطار به گونه ای که اولاً بتواند با سایر گونه های حمل و نقل رقابت نماید و ثانیاً کارایی اقتصادی نیز داشته باشد ما را به سمت استفاده از قطارهای برقی سوق می دهد.
اما استفاده از قطارهای سریع (ولاجرم استفاده از قطارهای الکتریکی) نیاز به سرمایه گذاری دارد و سرمایه گذاری توجیه اقتصادی آنرا در مقایسه با گونه های دیگر حمل و نقل (قطارهای دیزل، حمل و نقل جاده ای و هوایی) می طلبید.
یکی از خطراتی که همواره پروژه هایی از این دست را تهدید می کند نگرش محدودی است که ارزیابی مزایا و هزینه ها را نه در سطح کشوری بلکه در سطح یک سازمان و یا وزارتخانه بخصوص و صرفاً از جهت سود و زیان و عملکرد مالی آن موسسه در نظر می گیرد. در این خصوص در بررسی استراتژی راه آهن در کشورهای در حال توسعه تصریح شده است که: ² اعمال معیارهای مالی در رابطه با انتخاب و برآورد پروژه ها امری است طبیعی زیرا که مدیریت ها در رابطه با تأثیر پروژه ها بر جریان نقدی بودجه هایشان در کوتاه مدت و دراز مدت و حساب سود و زیان و ترازنامه های سالانه ذینفع و حساس هستند چرا که عملکرد مدیریت ها از این طریق قضاوت می شود. مع الوصف ارزیابی مالی صرف در مورد طرحهای راه آهن کافی نبوده و این طرحها باید در رابطه با ارزش اقتصادی منافع و هزینه هایی که در مقایسه با سایر گزینه های بلافصل دیگر تولید می کنند بررسی شود. ²
در یک بررسی دقیق اقتصادی حتماً باید گزینه های موازی بررسی و مقایسه شوند. عدم بررسی
گزینه های موازی و صرفاً مقایسه قطارهای دیزل با قطارهای برقی نه یک بررسی اقتصادی که حداکثر یک نوع بهینه یابی است. بعلاوه مزایا و هزینه های مربوط به مقایسه اقتصادی طرحهای حمل و نقل محدود به دفاتر سود و زیان مؤسسات ذیربط نبوده و از آن فراتر می رود. بعنوان مثال صرفه جویی در وقت مصرف کننده کاهش مسایل ناشی از آلودگی صدا و آلودگی هوا به خصوص در نواحی شهری و در تونلها، کنترل سوانح را نیز شامل
می شود.
در این رساله ابتدا وضعیت حمل و نقل سریع در جهان ارائه شده و سپس به مطالعه مهندسی خط جهت استفاده در قطارهای برقی سریع و نیز بررسی لکوموتیوهای مختلف پرداخته می شود و تحولات اخیر در این زمینه بیان می گردد سپس کاربرد قطارهای سریع در یک مسیر خاص بررسی می گردد.
اولین شبکه راه آهن سریع السیر دنیا کار خود را در ژاپن در سال ۱۹۶۴ میلادی با قطارهای شینکانسن بین توکیو ـ اوزاکا کار خود را آغاز کرد. طول این خط ۵۱۵ کیلومتر بوده است و دراین مسیر سرعتهای تجاری بالای ۲۱۰ بدست آمده این محور شهرهای بزرگ و متوسط زیادی را بهم متصل مینماید. همچنین ۴۵ درصد جمعیت ژاپن دراین منطقه ساکن بوده و ۷۰ درصد تولید ناخالص ملی(GNP) دراین محور تولید می گردد.[۳۵]
تلاش برای رسیدن به سرعتهای بالا درراهآهن پدیدهای جدید نیست. اولین باردرسال ۱۸۲۵ درکشور انگلستان با استفاده ازقطاربخاری سرعت ۴۷ بثبت رسید. بعد از آن درسال ۱۸۴۶ درکشور فرانسه بوسیله قطار بخاری با سرعت ۱۲۰ رکورد جدیدی بثبت رسید و این روند ادامه پیدا کرده تاامروز رکورد این سرعتها از مرز ۵۰۰ کیلومتری برساعت گذشته. مثلاً قطار مغناطیسی درطی سالهای اخیر به رکورد ۵۵۲ رسید است اما قطار الکتریکی دارای رکورد سرعت ۳/۵۱۵ درفرانسه است.[۳۵]
اما بعد ازظهور قطارهای سریع السیر درسال۱۹۶۴ در ژاپن، دراروپا عصر قطارهای سریع السیر با قطارهای فرانسوی درآلمانی آغاز شد. درسال ۱۹۸۳، فرانسه اولین خط جدید خود را برای TG
(قطار سریع السیر)، بین پاریس- لیون احداث نمود. فعالیت قطارهای بین شهری(ICE) از سال ۱۹۷۱ شروع شد. سرعت قطارهای ICE ، از سال ۱۹۹۱ بالغ بر ۲۵۰ کیلومتر بر ساعت میباشد و خدمات رفاهی بالایی را نیز به مسافرین ارائه میدهد و امروزه این سرعت با نسل جدید قطارهای ۳ICE آلمان به۲۸۰ رسیده است. امروزه با توجه به این نکته که درسالهای اخیر، راه آهن نسبت به جاده،بخش اعظم بازار حمل و نقل کالا را از دست داده، نیاز به احداث خطوط جدید سریع السیر برای قطارهای سریع السیر بسیار محسوس است. درسال ۱۹۷۰، درجامعه اروپا، حدود۲۸درصد کالا و ۱۰ درصد مسافر توسط قطار جا به جا میشد. دراواسط دهه ۹۰ این میزان به ۱۵ درصد برای کالا و۶ درصد برای مسافر کاهش یافته است.. اما درسال ۲۰۰۰ با ایجاد یک شبکه ریلی اروپایی برای قطارهای سریع السیر به وسعت ۳۵ هزار کیلومتر، این روند دوباره معکوس شده است [۳۵] .
در حال حاضر غیر از کشورهای فرانسه، ژاپن، آلمان، انگلستان، ایتالیا، سوئد، اسپانیا، بلژیک، هلند، استرالیا، کانادا، آمریکا، کره، چین، روسیه کشورهایی همچون تایلند، سنگاپور، ترکیه و تایوان و … در صدد دستیابی به این تکنولوژی هستند.
این پایان نامه بنا به نیاز کشورمان به وجود سیستمهای قطار سریع السیر بین شهری در ایران اتخاذ شده است . در حالیکه تاریخچه مطالعات مربوط به قطارهای سریع السیر در ایران به قبل از انقلاب اسلامی ایران بر میگردد (مطالعات مقدماتی مربوط به خط تهران – مشهد توسط شرکت مشاوره توسعه راه آهن
ژاپن JARTS) و بعد از انقلاب و بهتر میتوان گفت بعد از جنگ تحمیلی با توجه به نیاز کشور و میتوان گفت تمامی کشورهای دنیا به این سیستم اوایل دهه ۷۰ شمسی کار مطالعات خط تهران – قم – اصفهان سال ۱۳۷۵ توسط شرکت مترا به انجام رسید و توجیه اجتماعی و اقتصادی این طرح نیز در همین سال به اتمام رسیده اما کماکان این خط بدلیل مشکلات(بیشتر مالی)دولت ناکام مانده است. این در حالی است که در طرح راه آهن ۱۴۰۰ ایران پیشبینی شده که سه خط تهران – مشهد و تهران – اصفهان و تهران – تبریز در این سال دارای قطار سریع السیری ۳۵۰باشند. در حالیکه رکورد سرعت قطارها در دنیا از مرز ۵۵۰و در قسمت مسافری ۳۵۰ است اما کماکان ما با اجرای طرح راه آهن سریع السیر تهران – اصفهان با مشکل مواجه هستیم. اما دولت تضمین کرده که در سال ۱۳۸۵ این طرح کلید بخورد سرعت قطار این خط در حدود ۲۵۰ است.]۲۰[
امکان دسترسی به سرعتهای بالا عرصه جدیدی را به روی راه آهن باز کرده است. قطارهای سریع السیر تنها به عنوان جایگزینی کارا در مقابل حمل و نقل جادهای و هوایی نبوده بلکه میتوانند نقش تکمیلی برای دیگر روشهای حمل و نقل ایفا نموده و به ایجاد یک سیستم حمل و نقل هماهنگ و اقتصادی کمک نمایند.
بعد از ساخت راه آهن در سال ۱۸۲۵ میلادی در انگلستان و تولید راه آهن به عنوان سیستم حمل و نقل عمومی جدید ثابت شده است که راه آهن سهم بزرگی در جوامع انسانی، اقتصادی و پیشرفت آنها تا به امروز داشته است. بالا و پایین زیادی در زمینه پیشرفت راه آهن وجود داشته است. ولی اخیراً ثابت شده است که راه آهن توانایی رقابت با هواپیما و دیگر مدهای حمل و نقل را داراست و اگر تلاشهای خود را بهبود در سرعت و خصوصیات عملیاتی بیشتر کند گوی سبقت را حتی از هواپیما خواهد ربود. همچنین فواید راه آهن در قبال ایمنی، مصرف انرژی و آلودگی محیطی که به عنوان معضل قرن بیست و یکم هستند بر همه گواه است. بر اساس اطلاعات اخیر کسب شده در ژاپن سهم راه آهن از مصرف انرژی هواپیما و اتومبیل است و از لحاظ آلودگی محیط زیستی و تولید گاز CO2 هواپیما و اتومبیل است. [۱۹]
یک شبکه راه آهن سریع السیر دارای مزایای غیر مستقیم زیر است:
۳ـ کمک به توسعه و گسترش سریعتر تکنولوژیهای نوین
۴ـ تشویق توسعه محلی و خروج از تمرکز زدایی
اما به نظر میرسد قطارهای سریع السیر دارای تاثیرات متعدد فرهنگی ـ اجتماعی نیز هستند که از آن جمله میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
الف) عامل سرعت انتقال تجربیات و اطلاعات را بیشتر فراهم نمود. در نتیجه همسازی فرهنگی و تحول فرهنگی افزایش مییابد و فرهنگها به یکپارچگی بیشتری گرایش مییابد به عبارت دیگر نوعی همگرایی و وحدت فرهنگی را تشدید میکنند.
ب) حجم کالاها کاهش مییابد اما ارزش اقتصادی و بهرهوری بازرگانی آنها بیشتر میشود.
ج) سرعت گرایش به صنعتهای ظریف را تشدید میکند بنابراین نیروی فعال جامعه به سمت دانشها و تکنیکهای چون الکتروینک، مخابرات و رایانهها گرایش عمدهتری پیدا میکنند.
د) عوارض زیست محیطی به شدت کاهش پیدا کرده و آلودگیهای شیمیایی، صوتی، هوا، خاک و آب قابلیت کنترل بیشتری مییابد.
هـ) شکل فیزیکی شهرها تغییر کرده و جغرافیای فضایی جدید را پدید خواهد آورد.
این اثرات دنیای پیشرفته را بر آن داشته است که تلاش کند تا هر چه سریعتر تکنولوژی را توسعه دهد. بنابراین دستیابی به توسعه پایدار در تمامی ابعاد ضرورتاً با دستیابی به تکنولوژیهای سریع گره خورده است . ضرورت توسعه هماهنگ و یکپارچه و دستیابی به راهکارهایی که انسان را در زمان محدودتر و با هزینه کمتر به مقصود برساند، خود دلیل ضرورت توسعه تکنولوژی قطارهای سریع السیر در جهان است زیرا تحولات اجتماعی- اقتصادی ساختاری را ایجاد میکند که متناسب با آن ساختار همه فعالیتها و نقشهای جامعه و انسان شکل میگیرد. ساختار دنیای فعلی بدون بهرهگیری از قطارهای سریع، ساختاری ناهماهنگ و ناقص خواهد بود. ضروتاً دستیابی به توسعه هماهنگ با استفاده از تکنولوژی قطار سریع السیر میسر است .
ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است
متن کامل را می توانید در ادامه دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن برای نمونه در این صفحه درج شده است ولی در فایل دانلودی متن کامل همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند موجود است
مقدمه :
پس از جنگ جهانی دوم، صنعت راه آهن در اکثر نقاط دنیا با بی اقبالی روبرو شد. از دلایل عمده عدم رشد این صنعت در سالهای اولیه پس از جنگ رشد سریع صنایع اتومبیل سازی بود. در ایران نیز صنعت نوپای راه آهن پس از شهریور 1320 با آهنگ رشد بسیار کندی مواجه شد. هر چند در دهه 1960 و پس از آن
راه آهن در کشورهای صنعتی با رشد تکنیک، تقاضا و قابلیت رقابت با گونه های دیگر حمل و نقلی روبرو گردید و توانست با تغییر در شکل اداره، بهره برداری و به گونه ای فعال و کارآ در امر جابجائی کالا و مسافر ایفاء نماید. اما معهذا در ایران این رشد بسیار بطئی بود. برای مثال در سالهای بین 1350 تا 1357 علیرغم شرایط خوب اقتصادی تنها 60 کیلومتر بر طول راه راه آهن ایران افزوده شده و این در حالی بود که برتری قطار در حمل کالا در مسافتهای طولانی و گستردگی کشور ما توجیه مناسبی برای رشد این صنعت می باشد.
در برنامه پنج ساله اول جمهوری اسلامی رشد سالانه 3/12% در حمل بار و 8% در جابجایی مسافر مدنظر بوده است اما در اولین سال برنامه (سال 1368)، کاهش حمل بار به میزان 4% و افزایش حمل مسافر به میزان 5% را شاهد بوده ایم. بدیهی است نیل به اهداف دو برنامه تغییر و تحول در سیستم های فنی و اداری و به کارگیری تکنولوژی جدید را می طلبد.
حقیقت آن است که سیستم فعلی خط آهن سیستمی فعال (به نسبت توان بالقواه آن) می باشد. بیش از 85 درصد از سهم ارزش افزوده بخش حمل و نقل متعلق به حمل و نقل جاده ای است و از طرف دیگر در حمل و نقل جاده ای نسبت سرمایه به محصول در مقایسه با کل اقتصاد و بخشهای دیگر پایین تر است که این امر نشاندهنده سرعت بازگشت سرمایه در حمل و نقل جاده ای می باشد. تغییر دیگر این مسئله عملکرد ضعیف راه آهن است.
فهرست مطالب :
فصل اول : مقدمه
1- مقدمه
1ـ1ـ تاریخچه قطارهای سریع السیر
1-1-1- تاریخچه مطالعات قطارهای سریع السیر در ایران
1ـ2ـ تاثیرات غیرمستقیم و تاثیرات فرهنگی- اجتماعی قطارهای سریع السیر
2ـ1ـ سرعت در راه آهن
2ـ2ـ سرعت بازرگانی
2ـ3ـ قطار سریع السیر
2ـ3ـ1ـ فواید راه آهن سریع السیر
2ـ3ـ2ـ چگونه این فواید بدست میآیند؟
2ـ3ـ3ـ تاثیرات افزایش خدمات راهآهنی (تاثیرات مثبت قطارهای سریع السیر)
2ـ3ـ4ـ مقایسه کوتاه با هوا و جاده
2ـ4ـ معرفی برخی ازعوامل و شاخصهای تصمیمگیری درارزیابی پروژههای راه آهن سریع السیر
2ـ4ـ1ـ پراکندگی جمعیت و تولید ناخالص ملی
2ـ4ـ2ـ افزایش سرعت، کاهش زمان سفر،افزایش ظرفیت ترافیکی
2ـ4ـ3ـ مصرف انرژی
2ـ4ـ4ـ تامین منابع مالی
2ـ5ـ واژهها و مفاهیم کلیدی در موضوع سرعت قطارهای مسافری
2ـ5ـ1ـ رکورد سرعت
2ـ5ـ2ـ حد نهایی سرعت عملیاتی
2ـ5ـ3ـ رکورد سرعت در شرایط واقعی
2ـ5ـ4ـ رکوردهای سرعت قطارهای مسافری چگونه بجا گذاشته میشوند؟
2ـ6ـ مقایسه وضعیت قطارهای سریع در ایران و جهان
2ـ6ـ1ـ بررسی گذشته راه آهن ایران از دیدگاه تکنولوژی کاربردی جهت نیل به سرعتهای روز
2ـ6ـ2ـ بررسی تکنولوژی و سرعت عملیاتی در ایران
2ـ6ـ3ـ بررسی وضعیت سرعتها در ایران و جهان
2ـ6ـ4ـ رکوردهای سرعت رسمی و عملیاتی درایران
2ـ6ـ5ـ سیر تحول تکنولوژی حمل و نقل ریلی جهان در ارتباط با سرعت
2ـ6ـ6ـ خلاصه آمارهای مهم سریع السیر
فصل سوم : بررسی روسازی خطوط آهن برای کاربرد در قطارهای سریع
3-1- مقدمه
3-2- تراورسهای بتنی و دیگر تراورسهای مصنوعی
3-2-1- تراورسهای بتنی
3-2-2- تراورسهای دیگر
3-3- طراحی های مدرن
3-4- اتصالات
3-5- ریلهای پیوسته جوش شده (CWR)
3-5-1- مزایا و معایب
3-5-2- تئوری انبساط
4-1-1- مقاومت هوا
4ـ1ـ2ـ عبور از تونلها
4ـ1ـ3ـ علائم
4ـ2ـ فاصله ترمز
4ـ2ـ1ـ نیاز به توان کششی زیاد
4ـ2ـ2ـ پایداری درمسیر مستقیم
4ـ2ـ3ـ نیاز به طراحی ویژه خط
4ـ3ـ اثرات زیست محیطی
4ـ3ـ1ـ تصادفات
4ـ3ـ2ـ آسایش مسافرین
4ـ3ـ3- عبور از سوزنها و تقاطعها
5ـ1ـ مقدمه
5ـ2ـ انرژی، حمل ونقل و راه آهن
5ـ2ـ1ـ اهمیت صرفهجویی درمصرف فراوردههای نفتی
5ـ2ـ2ـ برقی کردن راه آهن ومزایای آن ازنظر انرژی ومحیط زیست
5ـ2ـ3ـ مزایای برقی کردن راه آهن از دیدگاه ترابری
5ـ3ـ اصول زیربنایی
5ـ4ـ تاریخچه برقی کردن در راه آهن ملی ژاپن
5ـ5ـ ضرورت برقی کردن راه آهن
5ـ6ـ مقایسه سیستمهای دیزل- الکتریک و برقی
5ـ7ـ مزایای استفاده ازراهآهن برقی در سطح کلان اقتصادی
5ـ8ـ مزایای استفاده ازراهآهن برقی در سطح خرد اقتصادی
فصل ششم : آشنایی با سیستم Tilting و معرفی قطارهای سریع السیر دنیا
6ـ1ـ مقدمه
6ـ1ـ1ـ سیستم Tilting یا متعادل کننده واگن
6ـ1ـ2ـ مزایای سیستم Tilting
6ـ1ـ3ـ انواع سیستمهای موجود Tilting
6ـ1ـ4ـ مقایسه واگنهای معمولی و واگنهای مجهز به سیستم متعادل کننده واگن
6ـ1ـ5ـ سیستم های متعادل کننده از نوع فعال
6ـ1ـ6ـ تجربه استفاده از سیستم Tilting در کشور پرتغال
6ـ2ـ معرفی قطارهای سریع السیر دنیا
6ـ2ـ1ـ قطار TGV
6ـ2ـ2ـ قطار AGV نسل جدید قطارهای TGV فرانسه
6ـ2ـ2ـ1ـ ازبین بردن ارتعاشات
6ـ2ـ2ـ2ـ تصویر کلی قطار AGV
6ـ2ـ3ـ قطارهای ICE
6ـ2ـ3ـ1ـ قطارهایICE2 ،ICE1
6ـ2ـ3ـ2ـ قطارهای ICE3 نسل جدید قطارهای ICE
6ـ2ـ4ـ ترنست سریع السیر اسپانیای S-103
7ـ1ـ مقدمه
7ـ1ـ1ـ راه آهن سریع السیر اروپا در قرن 21
7ـ1ـ2ـ نتایج بهره برداری از خطوط سریع اروپا
7ـ2ـ راه آهن سریع السیر اسپانیا(Renfe)
7ـ3ـ نگاهی به بزرگترین پروژه ریلی سریع السیر انگلستان
7ـ4ـ راه آهن سریع السیر ایالت کالیفرنیا
7ـ4ـ1ـ بخش درون ناحیهای کالیفرنیای جنوبی
7ـ4ـ1ـ1ـ اهداف و نیازهای پروژه
7ـ4ـ1ـ2ـ نیاز به قطار سریع السیر درایالت کالیفرنیا
7ـ5ـ راه آهن سریع السیر ایالت فلوریدا
7ـ5ـ1ـ دلایل عقب ماندگی آمریکا از قافله ی طرح قطارهای سریع السیر
7-6- اطلاعاتی کوتاه در مورد Maglev
فصل هشتم : نگاهی به راه آهن سریع السیر ژاپن واستفاده از تجربیات آنها
8ـ1ـ مقدمه
8ـ2ـ اقدامات شرکت باری راه آهن ژاپن پس از خصوصی شدن تا سال 1989
8ـ3ـ نمونههایی ازپیشرفت راهآهن ژاپن درزمینه حمل کالا
8ـ4ـ راهآهن ژاپن پس از دو دهه ضرر چگونه به سود دهی رسید؟
8ـ4ـ1ـ انگیزههای خصوصی کردن راه آهن
8ـ4ـ2ـ نتایج اقتصادی شرکتهای راهآهن ژاپن
8ـ4ـ3ـ اصلاح وجدان کار کارکنان
8-4-4- تجربه موفق شرکتهای منطقهای
8ـ5ـ همکاریهای فنی ـ اقتصادی راه آهن ایران و ژاپن
8ـ6ـ راهآهن سریع السیر شینکانسن
8ـ6ـ1ـ فاکتورهای محدود کننده سرعت
8ـ6ـ1ـ1ـ کشف زودتر زمین لرزه
8ـ6ـ1ـ2ـ سیستم ترمز
8ـ6ـ1ـ3ـ پایداری مجموعه
8ـ6ـ1ـ4ـ راحتی درهنگام سیر وحرکت
8ـ6ـ1ـ5ـ کاهش سرو صدا
8ـ6ـ1ـ6ـ کاهش لرزش زمین در هنگام حرکت قطار
8ـ7ـ سهم شینکانسن در محیط زیست
8ـ7ـ1ـ سهم شینکانسن در صرفهجویی انرژی
8ـ7ـ2ـ آلودگی صوتی در قطار شینکانسن
9ـ1ـ جابهجایی مسافر در سطح کشور
9ـ1ـ1ـ شبکه راهآهن ایران
9ـ2ـ پیشینه طرح راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان
9ـ2ـ1ـ مشخصات فنی و هندسی راهآهن تهران ـ زنجان
9ـ2ـ2ـ اهمیت خط سریعالسیر تهران ـ زنجان
9ـ3ـ بررسی آمار حمل و نقل مسافر در محور تهران ـ زنجان
9ـ3ـ1ـ ناوگان جادهای عمومی
9ـ3ـ2ـ حمل و نقل توسط سواری شخصی
9ـ3ـ3ـ حمل و نقل ریلی مسافر
9ـ3ـ4ـ حمل و نقل مسافر توسط ناوگان هوایی
9ـ4ـ پیشبینی تقاضا برای حمل و نقل مسافر در مسیرهای تهران ـ زنجان
9ـ4ـ1ـ سناریوهای تحول آتی جمعیت و شاخصهای اقتصادی
9ـ4ـ1ـ1ـ تحول آتی جمعیت شهری
9ـ4ـ1ـ2ـ تحول آتی تولید ناخالص داخلی به قیمتهای ثابت
9ـ4ـ2ـ نتایج سناریوهای پیشبینی تقاضا برای حمل و نقل ریلی مسافر
9ـ5ـ برنامه زمانبندی احداث راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان
9ـ5ـ1ـفعالیتهای عمده احداث راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان
9ـ6ـ برآورد هزینههای اجرای طرح
9ـ6ـ1ـ هزینه تملیک اراضی
9ـ6ـ2ـ هزینههای زیرسازی
9ـ6ـ3ـ هزینههای روسازی، علائم و ارتباطات و برقی کردن
9ـ6ـ4ـ هزینههای بهرهبرداری
9ــ6ـ4ـ1ـ برآورد هزینههای بهرهبرداری بر اساس هزینههای سرمایهای
9ـ6ـ4ـ1ـ1ـ هزینه نگهداری از تاسیسات زیربنایی و ناوگان
9ـ6ـ4ـ1ـ2ـ هزینههای بازاریابی و مصرف سوخت
9ـ6ـ5ــ هزینههای سرمایهای برای خرید قطارهای سریعالسیر برقی
9ـ6ـ5ـ1ـ تعداد قطارهای سریعالسیر مورد نیاز
9ـ6ـ6ـ هزینههای جاری در بیستسال نخست بهرهبرداری
9ـ7ـ بررسی تعرفه خدمات
9ـ7ـ1ـ تعیین جایگاه راهآهن سریعالسیر در سامانه حمل و نقل مسافری
9ـ7ـ1ـ1ـ سیاست جلب مسافرین حمل و نقل جادهایی
9ـ7ـ2ـ قیمت بلیط مسافری راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان
9ـ8ـ برآورد درآمدهای طرح
9ـ9ـ نرخ داخلی بازگشت سرمایه
9ـ10ـ آنالیز حساسیت نرخ بازگشت سرمایه نسبت به متغیرهای پایه
9ـ10ـ1ـ آنالیز حساسیت نرخ بازگشت سرمایه نسبت به تعرفه خدمات مسافری
9ـ10ـ2ـ آنالیز حساسیت نرخ بازگشت سرمایه نسبت به هزینه تملیک اراضی
9ـ11ـ هزینههای اجتماعی یا هزینههای خارج از حمل و نقل
9ـ11ـ1ـ هزینههای خارج از حمل و نقل
9ـ11ـ2ـ روش محاسبه هزینهها
9ـ11ـ3ـ هزینههای کلی
9ـ11ـ4ـ هزینههای نهایی
9ـ12ـ صرفهجویی در مصرف سوخت
9ـ12ـ1ـ میزان مصرف سوخت وسایل نقلیه
9ـ12ـ2ـ مصرف سوخت لکوموتیوهای راهآهن ایران
9ـ12ـ3ـ میزان مصرف سوخت وسایل نقلیه مسافری در ایران
9ـ12ـ4ـ میزان صرفهجویی در مصرف فرآوردههای نفتی
پیشنهادات
منابع و مأخذ
ارزیابی اقتصادی و فنی و راه اندازی قطار سریع السیر در مسیر تهران ـ زنجان
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:204
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد "M.SC"
مهندسی عمران ـ برنامه ریزی حمل و نقل
فهرست مطالب :
فصل اول: مقدمه
۱- مقدمه
۱ـ۱ـ تاریخچه قطارهای سریع السیر ۱
۱-۱-۱- تاریخچه مطالعات قطارهای سریع السیر در ایران
۱ـ۲ـ تاثیرات غیرمستقیم و تاثیرات فرهنگی- اجتماعی قطارهای سریع السیر ۲
فصل دوم: سرعت در راه آهن و راهآهن سریع السیر
۲ـ۱ـ سرعت در راه آهن ۳
۲ـ۲ـ سرعت بازرگانی ۴
۲ـ۳ـ قطار سریع السیر ۶
۲ـ۳ـ۱ـ فواید راه آهن سریع السیر ۶
۲ـ۳ـ۲ـ چگونه این فواید بدست میآیند؟ ۶
۲ـ۳ـ۳ـ تاثیرات افزایش خدمات راهآهنی (تاثیرات مثبت قطارهای سریع السیر) ۷
۲ـ۳ـ۴ـ مقایسه کوتاه با هوا و جاده ۸
۲ـ۴ـ معرفی برخی ازعوامل و شاخصهای تصمیمگیری درارزیابی پروژههای راه آهن سریع السیر ۹
۲ـ۴ـ۱ـ پراکندگی جمعیت و تولید ناخالص ملی ۹
۲ـ۴ـ۲ـ افزایش سرعت، کاهش زمان سفر،افزایش ظرفیت ترافیکی ۹
۲ـ۴ـ۳ـ مصرف انرژی ۱۱
۲ـ۴ـ۴ـ تامین منابع مالی ۱۱
۲ـ۵ـ واژهها و مفاهیم کلیدی در موضوع سرعت قطارهای مسافری ۱۲
۲ـ۵ـ۱ـ رکورد سرعت ۱۳
۲ـ۵ـ۲ـ حد نهایی سرعت عملیاتی ۱۳
۲ـ۵ـ۳ـ رکورد سرعت در شرایط واقعی ۱۳
۲ـ۵ـ۴ـ رکوردهای سرعت قطارهای مسافری چگونه بجا گذاشته میشوند؟ ۱۵
۲ـ۶ـ مقایسه وضعیت قطارهای سریع در ایران و جهان ۱۵
۲ـ۶ـ۱ـ بررسی گذشته راه آهن ایران از دیدگاه تکنولوژی کاربردی جهت نیل به سرعتهای روز ۱۵
۲ـ۶ـ۲ـ بررسی تکنولوژی و سرعت عملیاتی در ایران ۱۷
۲ـ۶ـ۳ـ بررسی وضعیت سرعتها در ایران و جهان ۲۶
۲ـ۶ـ۴ـ رکوردهای سرعت رسمی و عملیاتی درایران ۲۸
۲ـ۶ـ۵ـ سیر تحول تکنولوژی حمل و نقل ریلی جهان در ارتباط با سرعت ۲۹
۲ـ۶ـ۶ـ خلاصه آمارهای مهم سریع السیر ۲۹
فصل سوم: بررسی روسازی خطوط آهن برای کاربرد در قطارهای سریع
۳-۱- مقدمه ۳۱
۳-۲- تراورسهای بتنی و دیگر تراورسهای مصنوعی ۳۱
۳-۲-۱- تراورسهای بتنی ۳۱
۳-۲-۲- تراورسهای دیگر ۳۱
۳-۳- طراحی های مدرن ۴۰
۳-۴- اتصالات ۴۴
۳-۵- ریلهای پیوسته جوش شده (CWR) 47
3-5-1- مزایا و معایب ۴۸
۳-۵-۲- تئوری انبساط ۴۸
فصل چهارم: موانع موجود دردستیابی به سرعتهای بالا در راه آهن
۴ـ۱ـ پارامترهای کاهنده سرعت ۵۲
۴-۱-۱- مقاومت هوا ۵۲
۴ـ۱ـ۲ـ عبور از تونلها ۵۳
۴ـ۱ـ۳ـ علائم ۵۴
۴ـ۲ـ فاصله ترمز ۵۵
۴ـ۲ـ۱ـ نیاز به توان کششی زیاد ۵۶
۴ـ۲ـ۲ـ پایداری درمسیر مستقیم ۵۶
۴ـ۲ـ۳ـ نیاز به طراحی ویژه خط ۵۹
۴ـ۳ـ اثرات زیست محیطی ۶۰
۴ـ۳ـ۱ـ تصادفات ۶۰
۴ـ۳ـ۲ـ آسایش مسافرین ۶۱
۴ـ۳ـ۳- عبور از سوزنها و تقاطعها ۶۲
فصل پنجم: ضرورت برقی کردن خطوط راهآهن
۵ـ۱ـ مقدمه ۶۳
۵ـ۲ـ انرژی، حمل ونقل و راه آهن ۶۴
۵ـ۲ـ۱ـ اهمیت صرفهجویی درمصرف فراوردههای نفتی ۶۶
۵ـ۲ـ۲ـ برقی کردن راه آهن ومزایای آن ازنظر انرژی ومحیط زیست ۶۸
۵ـ۲ـ۳ـ مزایای برقی کردن راه آهن از دیدگاه ترابری ۶۸
۵ـ۳ـ اصول زیربنایی ۷۰
۵ـ۴ـ تاریخچه برقی کردن در راه آهن ملی ژاپن ۷۱
۵ـ۵ـ ضرورت برقی کردن راه آهن ۷۳
۵ـ۶ـ مقایسه سیستمهای دیزل- الکتریک و برقی ۷۴
۵ـ۷ـ مزایای استفاده ازراهآهن برقی در سطح کلان اقتصادی ۸۱
۵ـ۸ـ مزایای استفاده ازراهآهن برقی در سطح خرد اقتصادی ۸۲
فصل ششم: آشنایی با سیستم Tilting و معرفی قطارهای سریع السیر دنیا
۶ـ۱ـ مقدمه ۸۴
۶ـ۱ـ۱ـ سیستم Tilting یا متعادل کننده واگن ۸۵
۶ـ۱ـ۲ـ مزایای سیستم Tilting 86
6ـ۱ـ۳ـ انواع سیستمهای موجود Tilting 86
6ـ۱ـ۴ـ مقایسه واگنهای معمولی و واگنهای مجهز به سیستم متعادل کننده واگن ۸۷
۶ـ۱ـ۵ـ سیستم های متعادل کننده از نوع فعال ۸۷
۶ـ۱ـ۶ـ تجربه استفاده از سیستم Tilting در کشور پرتغال ۹۰
۶ـ۲ـ معرفی قطارهای سریع السیر دنیا ۹۳
۶ـ۲ـ۱ـ قطار TGV 94
6ـ۲ـ۲ـ قطار AGV نسل جدید قطارهای TGV فرانسه ۹۶
۶ـ۲ـ۲ـ۱ـ ازبین بردن ارتعاشات ۹۹
۶ـ۲ـ۲ـ۲ـ تصویر کلی قطار AGV 100
6ـ۲ـ۳ـ قطارهای ICE 101
6ـ۲ـ۳ـ۱ـ قطارهایICE2 ،ICE1 101
۶ـ۲ـ۳ـ۲ـ قطارهای ICE3 نسل جدید قطارهای ICE 102
6ـ۲ـ۴ـ ترنست سریع السیر اسپانیای S-103 103
فصل هفتم: نیاز دنیا به استفاده از قطارهای سریع السیر و نگاهی به بزرگترین طرحهای سریع السیر دنیا
۷ـ۱ـ مقدمه ۱۰۴
۷ـ۱ـ۱ـ راه آهن سریع السیر اروپا در قرن ۲۱ ۱۰۶
۷ـ۱ـ۲ـ نتایج بهره برداری از خطوط سریع اروپا ۱۰۹
۷ـ۲ـ راه آهن سریع السیر اسپانیا(Renfe) 111
7ـ۳ـ نگاهی به بزرگترین پروژه ریلی سریع السیر انگلستان ۱۱۳
۷ـ۴ـ راه آهن سریع السیر ایالت کالیفرنیا ۱۱۵
۷ـ۴ـ۱ـ بخش درون ناحیهای کالیفرنیای جنوبی ۱۱۵
۷ـ۴ـ۱ـ۱ـ اهداف و نیازهای پروژه ۱۱۷
۷ـ۴ـ۱ـ۲ـ نیاز به قطار سریع السیر درایالت کالیفرنیا ۱۱۸
۷ـ۵ـ راه آهن سریع السیر ایالت فلوریدا ۱۲۱
۷ـ۵ـ۱ـ دلایل عقب ماندگی آمریکا از قافله ی طرح قطارهای سریع السیر ۱۲۳
۷-۶- اطلاعاتی کوتاه در مورد Maglev 124
فصل هشتم: نگاهی به راه آهن سریع السیر ژاپن واستفاده از تجربیات آنها
۸ـ۱ـ مقدمه ۱۲۶
۸ـ۲ـ اقدامات شرکت باری راه آهن ژاپن پس از خصوصی شدن تا سال ۱۹۸۹ ۱۲۹
۸ـ۳ـ نمونههایی ازپیشرفت راهآهن ژاپن درزمینه حمل کالا ۱۳۰
۸ـ۴ـ راهآهن ژاپن پس از دو دهه ضرر چگونه به سود دهی رسید؟ ۱۳۲
۸ـ۴ـ۱ـ انگیزههای خصوصی کردن راه آهن ۱۳۲
۸ـ۴ـ۲ـ نتایج اقتصادی شرکتهای راهآهن ژاپن ۱۳۳
۸ـ۴ـ۳ـ اصلاح وجدان کار کارکنان ۱۳۳
۸-۴-۴- تجربه موفق شرکتهای منطقهای ۱۳۴
۸ـ۵ـ همکاریهای فنی ـ اقتصادی راه آهن ایران و ژاپن ۱۳۶
۸ـ۶ـ راهآهن سریع السیر شینکانسن ۱۳۹
۸ـ۶ـ۱ـ فاکتورهای محدود کننده سرعت ۱۴۰
۸ـ۶ـ۱ـ۱ـ کشف زودتر زمین لرزه ۱۴۰
۸ـ۶ـ۱ـ۲ـ سیستم ترمز ۱۴۰
۸ـ۶ـ۱ـ۳ـ پایداری مجموعه ۱۴۱
۸ـ۶ـ۱ـ۴ـ راحتی درهنگام سیر وحرکت ۱۴۱
۸ـ۶ـ۱ـ۵ـ کاهش سرو صدا ۱۴۱
۸ـ۶ـ۱ـ۶ـ کاهش لرزش زمین در هنگام حرکت قطار ۱۴۲
۸ـ۷ـ سهم شینکانسن در محیط زیست ۱۴۲
۸ـ۷ـ۱ـ سهم شینکانسن در صرفهجویی انرژی ۱۴۴
۸ـ۷ـ۲ـ آلودگی صوتی در قطار شینکانسن ۱۴۵
فصل نهم: طرح راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان
۹ـ۱ـ جابهجایی مسافر در سطح کشور ۱۴۶
۹ـ۱ـ۱ـ شبکه راهآهن ایران ۱۴۷
۹ـ۲ـ پیشینه طرح راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان ۱۴۸
۹ـ۲ـ۱ـ مشخصات فنی و هندسی راهآهن تهران ـ زنجان ۱۴۸
۹ـ۲ـ۲ـ اهمیت خط سریعالسیر تهران ـ زنجان ۱۴۹
۹ـ۳ـ بررسی آمار حمل و نقل مسافر در محور تهران ـ زنجان ۱۵۰
۹ـ۳ـ۱ـ ناوگان جادهای عمومی ۱۵۰
۹ـ۳ـ۲ـ حمل و نقل توسط سواری شخصی ۱۵۰
۹ـ۳ـ۳ـ حمل و نقل ریلی مسافر ۱۵۱
۹ـ۳ـ۴ـ حمل و نقل مسافر توسط ناوگان هوایی ۱۵۱
۹ـ۴ـ پیشبینی تقاضا برای حمل و نقل مسافر در مسیرهای تهران ـ زنجان ۱۵۲
۹ـ۴ـ۱ـ سناریوهای تحول آتی جمعیت و شاخصهای اقتصادی ۱۵۲
۹ـ۴ـ۱ـ۱ـ تحول آتی جمعیت شهری ۱۵۳
۹ـ۴ـ۱ـ۲ـ تحول آتی تولید ناخالص داخلی به قیمتهای ثابت ۱۵۳
۹ـ۴ـ۲ـ نتایج سناریوهای پیشبینی تقاضا برای حمل و نقل ریلی مسافر ۱۵۴
۹ـ۵ـ برنامه زمانبندی احداث راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان ۱۵۵
۹ـ۵ـ۱ـفعالیتهای عمده احداث راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان ۱۵۵
۹ـ۶ـ برآورد هزینههای اجرای طرح ۱۵۸
۹ـ۶ـ۱ـ هزینه تملیک اراضی ۱۵۸
۹ـ۶ـ۲ـ هزینههای زیرسازی ۱۵۹
۹ـ۶ـ۳ـ هزینههای روسازی، علائم و ارتباطات و برقی کردن ۱۶۰
۹ـ۶ـ۴ـ هزینههای بهرهبرداری ۱۶۰
۹ــ۶ـ۴ـ۱ـ برآورد هزینههای بهرهبرداری بر اساس هزینههای سرمایهای ۱۶۱
۹ـ۶ـ۴ـ۱ـ۱ـ هزینه نگهداری از تاسیسات زیربنایی و ناوگان ۱۶۱
۹ـ۶ـ۴ـ۱ـ۲ـ هزینههای بازاریابی و مصرف سوخت ۱۶۲
۹ـ۶ـ۵ــ هزینههای سرمایهای برای خرید قطارهای سریعالسیر برقی ۱۶۳
۹ـ۶ـ۵ـ۱ـ تعداد قطارهای سریعالسیر مورد نیاز ۱۶۴
۹ـ۶ـ۶ـ هزینههای جاری در بیستسال نخست بهرهبرداری ۱۶۵
۹ـ۷ـ بررسی تعرفه خدمات ۱۶۷
۹ـ۷ـ۱ـ تعیین جایگاه راهآهن سریعالسیر در سامانه حمل و نقل مسافری ۱۶۷
۹ـ۷ـ۱ـ۱ـ سیاست جلب مسافرین حمل و نقل جادهایی ۱۷۰
۹ـ۷ـ۲ـ قیمت بلیط مسافری راهآهن سریعالسیر تهران ـ زنجان ۱۷۰
۹ـ۸ـ برآورد درآمدهای طرح ۱۷۱
۹ـ۹ـ نرخ داخلی بازگشت سرمایه ۱۷۴
۹ـ۱۰ـ آنالیز حساسیت نرخ بازگشت سرمایه نسبت به متغیرهای پایه ۱۸۰
۹ـ۱۰ـ۱ـ آنالیز حساسیت نرخ بازگشت سرمایه نسبت به تعرفه خدمات مسافری ۱۸۰
۹ـ۱۰ـ۲ـ آنالیز حساسیت نرخ بازگشت سرمایه نسبت به هزینه تملیک اراضی ۱۸۱
۹ـ۱۱ـ هزینههای اجتماعی یا هزینههای خارج از حمل و نقل ۱۸۳
۹ـ۱۱ـ۱ـ هزینههای خارج از حمل و نقل ۱۸۳
۹ـ۱۱ـ۲ـ روش محاسبه هزینهها ۱۸۴
۹ـ۱۱ـ۳ـ هزینههای کلی ۱۸۵
۹ـ۱۱ـ۴ـ هزینههای نهایی ۱۸۶
۹ـ۱۲ـ صرفهجویی در مصرف سوخت ۱۸۹
۹ـ۱۲ـ۱ـ میزان مصرف سوخت وسایل نقلیه ۱۹۰
۹ـ۱۲ـ۲ـ مصرف سوخت لکوموتیوهای راهآهن ایران ۱۹۱
۹ـ۱۲ـ۳ـ میزان مصرف سوخت وسایل نقلیه مسافری در ایران ۱۹۲
۹ـ۱۲ـ۴ـ میزان صرفهجویی در مصرف فرآوردههای نفتی ۱۹۲
فصل دهم: نتیجهگیری
نتیجهگیری ۱۹۴
پیشنهادات ۱۹۶
منابع و مأخذ ۱۹۸
چکیده :
پس از جنگ جهانی دوم، صنعت راه آهن در اکثر نقاط دنیا با بی اقبالی روبرو شد. از دلایل عمده عدم رشد این صنعت در سالهای اولیه پس از جنگ رشد سریع صنایع اتومبیل سازی بود. در ایران نیز صنعت نوپای راه آهن پس از شهریور ۱۳۲۰ با آهنگ رشد بسیار کندی مواجه شد. هر چند در دهه ۱۹۶۰ و پس از آن
راه آهن در کشورهای صنعتی با رشد تکنیک، تقاضا و قابلیت رقابت با گونه های دیگر حمل و نقلی روبرو گردید و توانست با تغییر در شکل اداره، بهره برداری و به گونه ای فعال و کارآ در امر جابجائی کالا و مسافر ایفاء نماید. اما معهذا در ایران این رشد بسیار بطئی بود. برای مثال در سالهای بین ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ علیرغم شرایط خوب اقتصادی تنها ۶۰ کیلومتر بر طول راه راه آهن ایران افزوده شده و این در حالی بود که برتری قطار در حمل کالا در مسافتهای طولانی و گستردگی کشور ما توجیه مناسبی برای رشد این صنعت می باشد.
در برنامه پنج ساله اول جمهوری اسلامی رشد سالانه ۳/۱۲% در حمل بار و ۸% در جابجایی مسافر مدنظر بوده است اما در اولین سال برنامه (سال ۱۳۶۸)، کاهش حمل بار به میزان ۴% و افزایش حمل مسافر به میزان ۵% را شاهد بوده ایم. بدیهی است نیل به اهداف دو برنامه تغییر و تحول در سیستم های فنی و اداری و به کارگیری تکنولوژی جدید را می طلبد.
حقیقت آن است که سیستم فعلی خط آهن سیستمی فعال (به نسبت توان بالقواه آن) می باشد. بیش از ۸۵ درصد از سهم ارزش افزوده بخش حمل و نقل متعلق به حمل و نقل جاده ای است و از طرف دیگر در حمل و نقل جاده ای نسبت سرمایه به محصول در مقایسه با کل اقتصاد و بخشهای دیگر پایین تر است که این امر نشاندهنده سرعت بازگشت سرمایه در حمل و نقل جاده ای می باشد. تغییر دیگر این مسئله عملکرد ضعیف راه آهن است.
این ضعف علاوه بر آن که راه آهن را متکی به حمایتهای پیاپی دولت در جهت بقای خویش نموده مجموعه حمل و نقل را نیز تحت تأثیر قرار داده است. زیرا در پیوست شماره یک لایحه برنامه پنج ساله اول آمده است که:
² سیستم متناسب حمل و نقل از جمله عوامل فیزیکی عمده توسعه اقتصادی و پیشرفت اجتماعی است و از نظر ایجاد اشتغال نیز از بخشهای مهم اقتصادی تلقی می شود. در چهل سال اخیر حمل و نقل از توسعه کافی برخوردار نبوده و سهم ارزش افزوده این بخش در تولید ناخالص ملی از سطح نازل ۶ درصد تجاوز نکرده است (این نسبت در کشورهای کم توسعه یافته ۵ درصد و در کشورهای پیشرفته ترین بین ۱۲ تا ۱۸ درصد است)².
تمامی مسایل بالا تنها یک روی سکه است و بیانگر آن است که عدم توجه به این ساختار فرسوده باعث عدم امکان رقابت این صنعت با سایر گونه های حمل و نقل می گردد هم از اینرو است که افزایش کارایی شبکه راه آهن و گسترش آن به منظور افزایش سهم آن در حمل و نقل کالا و مسافر از طریق نو کردن شبکه، دو خطه کردن مسیرهای پر تردد، توسعه شبکه و اصلاحات موضعی با تأکید بر استفاده از راه آهن برقی جزو اهداف استراتژیک برنامه بوده است.
اما روی دیگر سکه آن است که رشد سریع جمعیت از طرفی و رشد اقتصادی از طرف دیگر افزایش تقاضای جابجایی مسافر و کالا را در پی دارد و عدم توجه به وسایل حمل و نقل انبوه و عمومی مسافر و کالا باعث ایجاد مشکلات عدیده ای در آینده نزدیک خواهد شد. مشکلاتی که هم اکنون در حمل کالا از مبادی ورودی کشور و نیز در جابجایی مسافر در بعضی از کریدورها مشاهده می شود.
فراهم نمودن امکانات مناسب جهت حمل و نقل کار و مسافر یکی از عمده ترین اهداف توسعه ملی بلکه از اصلی ترین پیش نیازهای تحقق امر توسعه است. تأکید بر بکارگیری وسایل حمل و نقل انبوه و عمومی مسافر از موارد ذکر شده در این اهداف است. واضح است که حمل و نقل ² انبوه و عمومی مسافر و کالا² و
² گسترش شبکه و تجهیزات حمل و نقل زمینی سریع مسافر² جز با راه آهن سریع السیر امکان پذیر نیست.
بررسی همه جانبه تغییر در ساختار راه آهن از عهده این سطور خارج است اما آنچه با بضاعت موجود به نظر ممکن آمد بررسی امکان استفاده از تکنولوژی برتر در جهت ارتقاء سطح سرویس دهی قطارها در یک مسیر است. در دهه های اخیر خطوط آهن در دنیا مرتباً در جهت تقلیل هزینه های نگهداری مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته اند و تغییراتی در مهندسی خط (ریلها، پابندهای الاستیک تراورسها و بالاست) به جهت امکان کاربرد این خطوط در قطارهای سریع انجام شده است. از طرفی آنچنان که در فصول بعد خواهد آمد افزایش سرعت قطار به گونه ای که اولاً بتواند با سایر گونه های حمل و نقل رقابت نماید و ثانیاً کارایی اقتصادی نیز داشته باشد ما را به سمت استفاده از قطارهای برقی سوق می دهد.
اما استفاده از قطارهای سریع (ولاجرم استفاده از قطارهای الکتریکی) نیاز به سرمایه گذاری دارد و سرمایه گذاری توجیه اقتصادی آنرا در مقایسه با گونه های دیگر حمل و نقل (قطارهای دیزل، حمل و نقل جاده ای و هوایی) می طلبید.
یکی از خطراتی که همواره پروژه هایی از این دست را تهدید می کند نگرش محدودی است که ارزیابی مزایا و هزینه ها را نه در سطح کشوری بلکه در سطح یک سازمان و یا وزارتخانه بخصوص و صرفاً از جهت سود و زیان و عملکرد مالی آن موسسه در نظر می گیرد. در این خصوص در بررسی استراتژی راه آهن در کشورهای در حال توسعه تصریح شده است که: ² اعمال معیارهای مالی در رابطه با انتخاب و برآورد پروژه ها امری است طبیعی زیرا که مدیریت ها در رابطه با تأثیر پروژه ها بر جریان نقدی بودجه هایشان در کوتاه مدت و دراز مدت و حساب سود و زیان و ترازنامه های سالانه ذینفع و حساس هستند چرا که عملکرد مدیریت ها از این طریق قضاوت می شود. مع الوصف ارزیابی مالی صرف در مورد طرحهای راه آهن کافی نبوده و این طرحها باید در رابطه با ارزش اقتصادی منافع و هزینه هایی که در مقایسه با سایر گزینه های بلافصل دیگر تولید می کنند بررسی شود. ²
در یک بررسی دقیق اقتصادی حتماً باید گزینه های موازی بررسی و مقایسه شوند. عدم بررسی
گزینه های موازی و صرفاً مقایسه قطارهای دیزل با قطارهای برقی نه یک بررسی اقتصادی که حداکثر یک نوع بهینه یابی است. بعلاوه مزایا و هزینه های مربوط به مقایسه اقتصادی طرحهای حمل و نقل محدود به دفاتر سود و زیان مؤسسات ذیربط نبوده و از آن فراتر می رود. بعنوان مثال صرفه جویی در وقت مصرف کننده کاهش مسایل ناشی از آلودگی صدا و آلودگی هوا به خصوص در نواحی شهری و در تونلها، کنترل سوانح را نیز شامل
می شود.
در این رساله ابتدا وضعیت حمل و نقل سریع در جهان ارائه شده و سپس به مطالعه مهندسی خط جهت استفاده در قطارهای برقی سریع و نیز بررسی لکوموتیوهای مختلف پرداخته می شود و تحولات اخیر در این زمینه بیان می گردد سپس کاربرد قطارهای سریع در یک مسیر خاص بررسی می گردد.
و...
طرح توجیهی تولید کامیون قطار در فرمت پی دی اف و شامل مطالب زیر می باشد:
* خلاصه طرح
* مقدمه
* سرمایه گذاری ثابت
* هزینه های ثابت طرح
* هزینه های جاری طرح
* سرمایه در گردش
* جدول سرمایه گذاری
* فروش و محاسبه سود و زیان