دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 25
ویژگی های مناطق خشک
تعریف و مشخصات مناطق خشک در روشهای مختلف طبقه بندی اقلیمی تا حدودی تفاوت می کند . اما بنا به یک تعریف کلی در این مناطق تبخیر و تعرق بیشتر از نزولات جوی است . به بیان دیگر از دیدگاه هیدرولوژیکی در این محیط هابیلان آب منفی است . چرا که به واسطه درجه حرارت بالا و خشکی هوا و تبخیر و تعرق از سطح خاک و گیاه از بارندگی فزونی می گیرد .
دلیل کمی بارندگی ، پوشش گیاهی در این مناطق فقیر و پراکنده است و حیات وحش و گیاهان بستگی نزدیک به وجود منابع کوچک و بزرگ آب دارد . بارندگی ها در این مناطق بسیار نامنظم و بعضاً با شدت زیاد می بارد که عمدتاً به دلیل نبود پوشش گیاهی کافی و اقدامات مدیریتی آبخیز ، باعث وقوع سیلاب های مخربی می گردد و حتی در مجاورت دریاها و مناطق مرطوب نیز وجود دارند برآورده می شود که در دنیا بر 295 میلیون هکتار بیابان های ساحلی وجود دارد . بیابان های ساحلی در مجاورت خلیج فارس و دریای عمان نمونه ای از آن هاست . مهمترین خصوصیات مناطق خشک را می توان در موارد زیر خلاصه کرد :
بارندگی پراکنده و غیر قابل پیش بینی بود و تغییرات سالیانه نسبت به مقدار متوسط شدید است .
مقدار متوسط تبخیر و تعرق به مراتب بیشتر از متوسط سالانه بارندگی است .
آب مهمترین عامل محدود کننده رشد کشاورزی و تولید است .
تغییرات زمانی و مکانی و سیلی در مورد درجه حرارت و خشکی وجود دارد .
در ایران بخش عمده از ناحیه مرکزی و جنوبی کشور تحت پوشش کویر و بیابان است که کویرهای لوت و نمک از آن جمله اند طبق آمارها و گزارشات موجود خطوط همباران اصلی که به ناحیه کویری ایران را در بر می گیرند . عمدتاً 100 میلی متر و 150 میلی متر هستند که البته در بعضی مناطق نظیر قسمت شمالی حوز ، مرکزی این مقادیر به 25 و 50 میلی متر نیز کاهش می یابد که نشانگر خشکی شدید منطقه است . تبخیر از سطح این حوزه ها نیز بسیار زیاد و به بیش از 2500 میلی متر در سال بالغ می گردد و از این هرگونه تولید و توسعه کشاورزی و صنعتی در این نواحی درگرد تهیه آب خواهد بود .
مقابله با گسترش خشکی و بیابانی شدن چندان ماده نیست لیکن بشر می تواند فعالیت های خود را در این زمینه براساس چرخه آبشناسی طوری تنظیم کند که مقدار مشخص آب ، بدون بروز تأثیرات نامطلوب جانبی نظیر پدیده بیابان زائی ، نیازهای او را برآورد سازد .
ویژگی های زیستی گیاهان در مناطق خشک :
فقدان یا کمبود شدید بارندگی و منابع آبی در مناطق خشک و نیمه خشک و اقلیم زیستی خاص این نواحی ، سازگاری های ویژه ای در گیاهان بومی و مناطق فوق به وجود آورده است تا امکان ادامه حیات در شرایط تنش رطوبتی یا کیفیت نامناسب آب و خاک داشته باشند . گیاهان این مناطق دارای خصوصیات فیزیولوژکی و مرفولوژیکی خاصی هستند که باعث می شود از حداقل ذخیره رطوبتی در خاک و هوا استفاده کنند و اندوخته رطوبتی گیاه نیز کمتر از حد معمول تلف شود عمیق ترین سیستم ریشه ای برای جذب آب از اعماق پایین تر خاک ، خاردار شدن ساقه ها و کوچک شدن سطح برگ ها برای کاهش میزان تبخیر ، وجود پوشش مومی و چرب در سطح برگ ها ، افزایش اندام های ذخیره کننده رطوبت گوشتی و آبدارشدن ساقه و ... نمونه ای از این تغییرات مرفولوژیکی است . از نظر ساختار درونی و فیزیولوژیکی نیز در گیاهان هورمونهای تنظیم کننده خاص با توجه به خشکی اقلیم منطقه و عبور رطوبت ترشح می شود و فرآیند تعرق گیاه از ساز و کار ویژه ای تبعیت می کند .
گیاهان مقاوم به خشکی را اصطلاحاً زیروفیت xephytero گویند که به 4 گروه تقسیم می شوند:
گیاهانی که از خشکی فرار می کنند ، گیاهانی هستند که مقاومت خیابانی به خشکی دارند ولی بذر آنها مقاوم است و طول دوره رشد خود را قبل از رسیدن دوره خشکی به اتمام می رسانند .
برخی از گیاهان نیاز آبی بی خود را حسب شرایط کاهش می دهند ، یعنی برای تولید 1 واحد ماده خشک آب کمتری مصرف می کنند مثل برخی ارقام غلات در مناطق نیمه خشک که اصطلاحاً آن را طفره از خشکی گویند .
گیاهان متحمل خشکی : این گیاهان خصوصیات مرفولوژیکی خاص دارند که خشکی را تحمل می کنند .
گیاهان مقاوم به خشکی : نظیر کاکتوس ها که آب را درون باعث های خود ذخیره می کنند و در موقع خشکی ازآن استفاده می کنند .
گروهی دیگر از گیاهان براساس خواهشهای اکولوژیکی خود مختص کاشت و رویش در مناطق خشک و کم آب و به ویژه اراضی شور هستند . که عمدتاً اراضی و آب های جاری در مناطق خشک و بیابانی به دلیل تبخیر زیاد و شور و لب شور است . به این گیاهان اصطلاحاً شور پسند گویند . ارقام و گونه های مختلفی از گیاهان شور پسند در نقاط خشک ایران رشد و غد دارند که دارای کاربردهای بالقوه فراوانی نیز در مضارف مختلف هستند در بسیاری از کویرهای جهان مخازن بزرگی از آب های شور وجود دارد که حاوی مقادیر زیادی نمک است . چنان چه بتوان به شکلی از این آب های شور برای آبیاری استفاده کرد ، اراضی کویری بیشتری به زیر کشت می آورد و آب های غیرلوژی که در حال حاضر صرف آبیاری می شد را می توان به مصرف
