پایان نامه بهبود چیدمان خط تولید کارخانه شرق جامه با استفاده از شبیه سازی سیستمهای صف

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه بهبود چیدمان خط تولید کارخانه شرق جامه با استفاده از شبیه سازی سیستمهای صف دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

تعداد  صفحات :  225  
فرمت فایل: word(قابل ویرایش)  
فهرست مطالب:
فصل اول : کلیات طرح     1
مقدمه     2
1-1    بیان مسئله تحقیق     4
1-2    اهداف تحقیق     5
1-3    اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن     5
1-4    فرضیه تحقیق     6
1-5    مدل تحقیق     7
1-6    واژه‌های کلیدی و تعاریف عملیاتی متغیرها     8
1-7    روش تحقیق     9
1-8     قلمرو تحقیق     10
1-9    جمع آوری اطلاعات     10
1-10    محدودیتها و مشکلات تحقیق     11
1-11    مراحل انجام تحقیق     12
فصل دوم : مطالعات نظری     14
2-1-1 برنامه ریزی تولید     15
2-1-2 تعادل خط تولید     15
2-1-3 اطلاعاتی که برای تعادل خط تولید نیاز است     17
2-1-4 ذخیره موجودیهای میان فرآیند     18
2-1-5 تعادل خط تولید (‌مونتاژ)     19
2-1-6 تعیین تعداد بهینه ایستگاه‌های کاری     20
2-1-7 تقدم و تأخر عملیات     21
2-2-1 تئوری صف     22
2-2- 2 تاریخچه     23
2-2-3 برخی از کابردهای گوناگون تئوری صف     24
2-2-4 مشخصه‌های فرآیند صف بندی    25
2-2-4- 1 الگوی ورود متقاضیان     26
2-2-4-2 الگوی خدمت دهی     27
2-2-4-3 تعداد خدمت دهندگان (‌کانالهای خدمت )     27
2-2-4-4 ظرفیت صف ( گنجایش سیستم )     28
2-2-4-5 جمعیت مشتریان بالقوه     28
2-2-4-6 نظم سیستم     28
2-2-4-7 مراحل خدمت     29
2-2-5 نحوه نمایش یک سیستم صف     29
2-2-6 معیارهای ارزیابی یک سیستم صف     30
2-2-7 فرایند تولد و مرگ    32
2-2-7-1 مدل M/M/1    34
2-2-7-2 مدل M/M/C    34
2-2-7-3 مدل M/M/C/K    35
2-2-7-4 مدل M/M/C/C    36
2-2-7-5 مدل      36
2-2-7-6 مدل M/M/C/K/M    36
2-2-8 مدلهای مارکوفی صف     36
2-2-8-1 مدل باورود گروهی M(x)/M/1    38
2-2-8-2 مدل با خدمت دهی گروهی     38
2-2-8-3 مدلهای ارلنگ     39
2-2-8-3-1 مدلهای M/EK/1    40
2-2-8-3-2 مدل EK/M1    40
2-2-8-4 مدل M/HE2/1    41
2-2-8-5 نظام اولویت     41
2-2-9-1 شبکه‌های صف     42
2-2-9-2 شبکه‌های جکسون     43
2-2-9-2-1 شبکه‌ صفهای سیکلی     43
2-2-9-2-2 سیستمهای سری صف     44
2-2-9-2-3 شبکه‌های باز جکسون     45
2-3 مدلهای آماری سودمند     46
2-3-1 توزیع برنولی     47
2-3-2 توزیع دو جمله‌ای     47
2-3-3 توزیع دو جمله‌ای منفی     47
2-3-4 توزیع هندسی     48
2-3-5 توزیع چند جمله‌ای     48
2-3-6 توزیع پواسون     49
2-3-7 توزیع یکنواخت     49
2-3-8 توزیع نمایی     50
2-3-9 توزیع نرمال     50
2-3-10 توزیع گاما     51
2-3-11 توزیع بتا     52
2-3-12 توزیع لاجستیک     53
2-3-13 توزیع مثلثی     53
2-3-14 توزیع ارلنگ     54
2-3-15 توزیع ویبل .........................................    .........................................................54
2-4 آزمونهای برازندگی     55
2-4-1 آزمون مربع کای     55
2-4-2 آزمون برازندگی کولموگروف – اسمیرنف     57
2-5 تصمیم گیریهای چند معیاره     58
2-5-1 روش تاپسیس     59
2-6-1 تاریخچه شبیه سازی     61
2-6-2 مقدمه‌ای بر شبیه سازی     61
2-6-3 مزایا و معایب شبیه سازی     63
2-6-4 زمینه کاربرد     64
2-6-5 سیستمها و پیرامون سیستم     66
2-6-6 اجزای سیستم     66
2-6-7 سیستمهای گسسته و پیوسته     67
2-6-8 مدل سیستم     68
2-6-9 هنر مدلسازی     68
2-6-10 انواع مدلها     70
2-6-11 شبیه سازی سیستمهای گسسته – پیشامد    71
2-6-12 جاذبه‌های شبیه سازی به عنوان ابزار تجزیه و تحلیل مسئله     71
2-6-13 گامهای اساسی در بررسی مبتنی بر شبیه سازی     74
2-6-14 نقل قولهای مشهور شبیه سازی     79
2-7 تاریخچه شرکت شرق جامه    81
2-8 پیشینه تحقیق     84
2-8-1 تخمین ماکزیمم طول صف با استفاده از شبیه سازی     84
2-8-2 مدلسازی و شبیه سازی فرآیند تولید کارخانه روغن نبانی گلناز کرمان     84
2-8-3 مدیریت صف در درمانگاه با استفاده از شبیه سازی     85
2-8-4 استفاده از شبیه سازی در رستوران     85
2-8-5 استفاده از الگوریتم ژنتیک برای حل مشکلات چیدمان تجهیزات     85
فصل سوم : مدل سازی تحقیق     86
3-1 معرفی کارخانه     87
3-1-1 واحد برش     87
3-1-2 واحد دوخت     88
3-1-3 واحد شست     89
3-2 نمونه‌گیری و توزیعهای نمونه‌گیری     89
3-2-1تعیین اندازه نمونه     91
3-2-2 تعیین توزیع حاکم بر هر یک از دستگاهها     92
3-3 ایجاد ، آزمایش و تعیین اعتبار مدل     92
3-3-1 تعیین اعتبار مدل و تطبیق با سیستم واقعی     95
3-3-2 تعیین اعتبار تبدیلهای ورودی به خروجی مدل     95
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته‌های تحقیق     97
4-1 بررسی واحد برش     98
4-1-2-1 تعیین چیدمان موجود در واحد دوخت     99
4-1-2-2 آشنایی مختصر با ماشین آلات واحد دوزندگی     102
4-1-3 بررسی فرآیند تولید در واحد شست     105
4-2-1 شبیه سازی خط تولید     106
4-2-2 عناصرمورد استفاده در مدل     107
4-2-3 زمان سنجی     109
4-2-4واحد بازرسی     112
4-2-5 شرایط شروع شبیه سازی     112
4-2-6 تعیین اعتبار مدل     112
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات     116
5-1 انجام آزمایشها و ثبت نتایج     117
5-2 انتخاب شاخصها     117
5-2-1 شاخص هزینه     118
5-2-2 شاخص تعداد تولید     118
5-2-3 شاخص ضریب بهره‌وری     119
5-2-4 شاخص متوسط زمان انتظار     119
5-3 بررسی نتایج مدل واقعی و مدلهای اصلاحی بعدی     121
5-3-1 مدل شماره 1( مدل واقعی )     121
5-3-2 مدل شماره 2    124
5-3-3 مدل شماره 3    125
5-3-4 مدل شماره 4    126
5-3-5 مدل شماره 5    127
5-3-6 مدل شماره 6     128
5-3-7 مدل شماره 7    129
5-3-8 مدل شماره 8    130
5-3-9 مدل شماره 9     131
5-4 تجزیه و تحلیل نتایج     132
5-5 پیشنهادات     141
5-6 تحقیقات آتی     142
پیوست    143
منابع فارسی     196
منابع لاتین    198

مقدمه
« همه ما ناراحتی انتظار کشیدن در صف را تجربه کرده ایم. متأسفانه این پدیده با افزایش تراکم جمعیت و شهری شدن روز افزون جامعه بیش از پیش گسترش می‌یابد. در تراکم ترافیک و یا برای پرداخت عوارض راه، در اتومبیلمان به انتظار می‌نشینیم. در فروشگاههای بزرگ برای پرداخت بهای اقلامی که انتخاب کرده ایم در صف به انتظار می‌ایستیم. در آرایشگاهها، در سالنهای زیبایی در صف به انتظار می مانیم. در اداره پست به صف می ایستیم و قس علی هذا. ما به عنوان متقاضی عموماً این گونه انتظار کشیدن را دوست نداریم. مدیران مؤسساتی که ما در صفهای آنان نوبت گرفته‌ایم نیز انتظار کشیدن ما را دوست ندارند، زیرا ممکن است این صفها برای آنان هزینه‌هایی داشته باشد. پس چرا باید انتظار کشید؟ پاسخ این سؤال نسبتاً ساده است. زیرا درخواست سرویس، بیش از امکانات سرویس دهی است. چرا چنین است؟ ممکن است دلایل زیادی موجود باشد. مثلاً ممکن است سرویس دهندگان موجود کم باشند. ممکن است فراهم کردن سطحی از سرویس تا حد جلوگیری از تشکیل صف انتظار، از نظر اقتصادی غیر عملی باشد و یا ممکن است فضای لازم برای سرویسی که می توان ارائه داد محدود باشد. معمولاً این محدودیتها را می توان با صرف هزینه از میان برداشت. برای دانستن اندازه سرویسی که باید موجود باشد احتیاج به دانستن پاسخ سؤالهایی نظیر سؤالهای زیر است.
«چه مدت متقاضی باید انتظار بکشد؟» و یا «چند متقاضی در صف خواهند بود؟» نظریه صف سعی دارد که به این قبیل سؤالها بر اساس تحلیل ریاضی مبسوط پاسخ دهد. یک سیستم صف‌بندی را می توان چنین توصیف کرد که متقاضیان برای اخذ سرویس مراجعه      می کنند، اگر ارائه سرویس بلافاصله مقدور نباشد منتظر می‌مانند و بعد از اخذ سرویس سیستم را ترک می‌کنند.»(شاهکار ، 1372، 8-7)
    در این قسمت به ارائه دلایلی برای استفاده از شبیه سازی به عنوان ابزاری جهت تجزیه و تحلیل سیستم های صف می پردازیم. اولین سؤالی که به نظر می رسد این است که چرا می‌بایست سیستم های صف را شبیه سازی کرد؟ در جواب باید گفت که معمولاً اگر بتوان سیستمی را مدلسازی ریاضی نمود آنرا شبیه سازی نمی‌کنند. هنگامیکه سیستم مورد نظر پیچیده بود و شامل عناصر متقابل الاثر زیادی باشد، تجزیه و تحلیل ریاضی سیستم ممکن است خارج از تواناییهای تحلیلگر باشد، اما از آنجائیکه شبیه سازی معمولاً توانایی تجزیه و تحلیل هر سیستمی را دارد پیچیدگی سیستم مسئله لاینحلی نخواهد بود. بنابراین مهمترین فایده شبیه سازی این است که از مدلهای شبیه سازی می‌توان برای تنوع وسیعی از مسائل از جمله سیستمهای پیچیده ای که مدلسازی ریاضی آنها مناسب نباشد استفاده نمود.
    دومین نکته مهم آن است که معمولاً ساخت یک مدل شبیه سازی احتیاج به تجربه کمتری در ریاضیات و تئوری احتمالات در مقایسه با میزان مورد نیاز برای تحلیل مشابهی از طریق مدلسازی ریاضی دارد. لذا آسانی استفاده از شبیه سازی را می‌توان جزء نکات مثبت آن به شمار آورد که همین آسانی استفاده بعضی مواقع می‌تواند زیان آور باشد، مثلاً بعضی از تحلیلگران حتی در جایی که تکنیکهای ریاضی به آسانی قابل استفاده هستند، استفاده از شبیه‌سازی را ترجیح می‌دهند.
(ایروانی، 1372، 446- 445)
1-1- بیان مسئله تحقیق
در دنیای امروز با توجه به پیشرفت تکنولوژی، سازمانها در تلاش هستند که از رقبا پیشی بگیرند و این جز با برنامه ریزی دقیق و به کارگیری صحیح منابع و امکانات امکان پذیر نیست. بنابراین مدیران با توجه به پیچیدگی سیستمها، باید با استفاده از ابزارهای مناسب مانند برنامه ریزی خطی، برنامه ریزی پویا، برنامه ریزی اعداد صحیح، شبیه سازی، تئوری صف و ... که برای تحلیل سیستم های وجود دارند، برنامه‌ریزی صحیحی انجام داده و از به هدر رفتن منابع جلوگیری کنند.
تمامی روشهای فوق به جز شبیه سازی سعی در ساده سازی سیستم دارند و قادر نیستند بسیاری از روابط پیچیده و عوامل تصادفی سیستم واقعی را در نظر بگیرند و دقت تحلیل سیستم را پایین می آورند و مدلسازی نیز به روشهای فوق بسیار مشکل است. بنابراین شبیه سازی را می‌توان یکی از پرقدرت ترین ابزارهای تحلیل موجود برای افراد مسئول طراحی و بهره برداری از فرآیندها دانست.
مدیریت باید در مورد نوع تجهیزات مورد لزوم، میزان خروجی قابل قبول، استفاده از انواع مواد بین ایستگاهها، ثابت یا انعطاف پذیر بودن خط تصمیم گیری نماید. با استفاده از شبیه سازی در برنامه ریزی تولید می توان مدیران و سازمانها را در دسترسی به اهداف از پیش تعیین شده یاری نمود. خط تولید کارخانه شرق جامه یزد به سه بخش اصلی برش، دوخت و شست تقسیم شده است. کارخانه در قسمت برش به دلیل بهره‌مندی از دستگاههای بسیار پیشرفته با حجم بسیار بالا با مشکل خاصی مواجه نمی‌باشد. بخشهای دوخت و شست با مشکلاتی در هنگام تولید مواجه می‌شوند.
بنابراین مسئله در این تحقیق، بالانس تجهیزات تولیدی، شناسایی گلوگاهها و بهبود چیدمان خط تولید با استفاده از شبیه سازی می باشد.
1-2- اهداف تحقیق

دانلود فایل اتوکد شرق تهران پارس

اختصاصی از کوشا فایل دانلود فایل اتوکد شرق تهران پارس دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

دانلود فایل اتوکد شرق تهران پارس

گزارش کارآموزی ساخت مجتمع بهداشتی شرکت پیمانکاری بهسازان شرق

اختصاصی از کوشا فایل گزارش کارآموزی ساخت مجتمع بهداشتی شرکت پیمانکاری بهسازان شرق دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

دانلود گزارش کارآموزی  رشته عمران ساخت مجتمع بهداشتی  شرکت پیمانکاری بهسازان شرق بافرمت ورد وقابل ویراشی تعدادصفحات 35

گزارش کارآموزی آماده,دانلود کارآموزی,گزارش کارآموزی,گزارش کارورزی

این پروژه کارآموزی بسیار دقیق و کامل طراحی شده و جهت ارائه واحد درسی کارآموزی میباشد

مقدمه 

ساخت مجتمع بهداشتی تشخیصی درمانی پزشکان واقع در بلوار حجاب قاسم آباد برعهده شرکت پیمانکاری بهسازان شرق بوده که این شرکت گرید 3 ابنیه و گرید 2 تأسیسات را دارا می باشد. ارجاع کار به کار فرمایی شرکت سرمایه گذاری توس گستر از طریق مناقصه و بر اساس فهرست بها در زمینی به متراژ سه هزار و پانصد متر مربع و با زیربنایی معادل دوازده هزار متر مربع به شرکت بهسازان شرق واگذار شده است. که این شرکت پیمانکاری به مدیر عاملی آقای مهندس شریف خانی اداره می شود. هدف از اجرای این پیمان (ساخت مجتمع پزشکان) ایجاد یک مجتمع مجهز بهداشتی درمانی در بلوار حجاب قاسم آباد مشهد بوده که می تواند برای اهالی منطقه بسیار مفید واقع شود. شروع این پیمان در تاریخ 18 اردیبهشت 1384 آغاز شده و تا پایان آذرماه 1386 پایان می پذیرد. تعداد پرسنل کارگاهی و دفتری پیمانکار شامل چهار مهندس و یک تکنسین فنی، یک کارپرداز، یک مأمور خرید، سرکارگر، انباردار 30 معمار و بطور معمول 25 کارگر می باشد. تعداد مهندسین ناظر برای اجرای صحیح پروژه 2 نفر می باشد که در کارگاه مقیم می باشند که این طرح با مشاورت شرکت وراز انجام می پذیرد. مهندس مشاور یا واحد تهیه کننده برآورد با توجه به شرایط و نیاز هر کار و همچنین روش انتخاب شده برای اجرای آن اقتصادی ترین روش برای تجهیز کارگاه را تعیین و بر مبنای آن هزینه های مربوط را طبق ردیف های پیش بینی شده در فهرست تجهیز و برچیدن کارگاه برحسب قیمتهای محل اجرای عملیاتی و با منظور نمودن هزینه های بالا سری به صورت مقطوع برآورد نموده و در برابر ردیف های مورد نظر درج می کند و چنانچه مشخصات ویژه ای برای تجهیز و برچیدن کارگاه لازم باشد آن را در اسناد مناقصه و پیمان درج می کند. و برای ساختمانهایی که احداث می شوند ارزش مصالح بازیافتی از هزینه احداث کسر شده و حاصل به عنوان برآورد آنها منظور می شود. قدرت و توان اجرایی پیمانکار مناسب بوده و ماشین آلاتی از قبیل تاور، وانت، کانکس و ... را در اختیار دارد.   فصل اول :  میلگردهای استفاده شده در ساختمان بتنی پزشکان از نوع AIII بوده و در قطرهایی از قبیل Q28 و Q26 و Q24 در بعضی موارد از Q30 استفاده  شده است و برای مش حرارتی سقف از میلگرد Q10 استفاده می شود. بتن ها بسته به موقعیت استفاده شده دارای عیارهای مختلف از جمله 250، 300، 350 و 400 کیلوگرم در هر متر مکعب بوده بطوری که بتن استفاده شده در سقف دارای عیار 400 کیلوگرم در متر مکعب می باشد روان کننده ها بیشترین مصرف را در مواد مضاف به بتن دارا می باشند که موجب می شود بتن کارپذیرتر شده و نسبت آب به سیال نیز تغییر نکند. با توجه به حجم زیاد ستونهای بتنی نیروی لزله توسط این ستونها و نوع اتصالات آنها به تیر مستهلک می شود و بطور کلی نیروی زلزله جذب ستونها شده و تقلیل می یابد. بیمارستهانها و ساختمانهای پزشکی درمانی از درجه اهمیت بالایی برخوردار هستند چون در آن واحد بیش از 300 نفر در آنها هستند و انتظار می رود این ساختمانها بعد از زلزله قابلیت بهره برداری خود را بتوانند حفظ کنند. تیپ های تیر و ستون های بکار رفته متنوع می باشند بطوری که برای ستونها از کوچکترین مقطع که cm40 40 بوده تا بزرگترین مقطع cm 8080 استفاده ش ده است و برای تیرها داریم :  Cm 2550 – cm 4550 – cm 4050...................... cm 10270 در ستونها حداقل تعداد میلگردهای طولی در چند وجهی ها به تعداد گوشه ها و در ستونهای با مقطع دایره 6 میلگرد می باشد. تمامی آرماتورها باید بصورت سرد خم شوند مگر اینکه مهندس مسئول به شکل دیگر اجازه دهد و آرماتوری که قسمتی از آن در بتن قرار گرفته است نباید در کارگاه خم شوند به جز آنچه در نقشه های طرح مشخص شده است یا بوسیله مهندس مسئول اجازه داده شود گاهی بر اساس شرایط اجرایی ممکن است خم کردن میلگردها لازم شود خم کردن چنین میلگردهایی در کارگاه نباید بدون اجازه مهندس مسئول انجام گیرد همچنین مهندس مسئول باید تعیین کند که آیا میلگردی بصورت سرد خم شوند یا اینکه آنها را حرارت داد در ضمن خم ها باید به شکل تدریجی باشد. در صورت حرارت دادن حرارت باید به گونه ای باشد که به بتن آسیبی نرسد. در زمان بتن ریزی باید دقت شود که آرماتور فلزی از کل روغن یا سایر پوشش های غیر فلزی که چسبندگی آرماتور و بتن را کاهش می دهد پاک شده باشد و در ضمن برای بستن آرماتورها نباید متقاطع را به یکدیگر جوش داد مگر اینکه مهندس مسئول اجازه دهد چون جوش دادن میلگردهای متقاطع می تواند بوسیله ایجاد اثر بریدگی (notch effect) از لحاظ متالو»ی یک میلگرد را در نقطه جوش شده به شدت تضعیف کند. باید در نظر داشت که حداقل فاصله آزاد بین میلگردهای موازی در یک ردیف نباید از هیچیک از دو مقدار db (قطر اسمی میلگرد) و 2.5 سانتی متر کمتر باشد. در موردی که آرماتورهای موازی در دو یا چند ردیف قرار می گیرند میلگردهای ردیف بالایی باید مستقیماً روی میلگردهای ردیف پائینی واقع شود و فاصله ازاد بین ردیف ها باید حداقل برابر 2.5 سانتی متر باشد. در اعضای فشاری مسلح شده به آرماتور مارپیچ یا تنگ، فاصله آزاد بین میلگردهای طولی نباید از هیچیک از دو مقدار dp 1.5 3.8 سانتی متر کمتر باشد، این محدودیت ها اساساً به این دلیل اعمال می شود که به بتن اجازه داده شود که به آسانی به داخل فضاهای بین میلگردها و بین میلگردها و قالب نفوذ کرده و از کرمو شدن بتن جلوگیری نماید. و مطمئن شدن از این موضوع که آرماتورها روی یک خط متمرکز نشده اند که این مورد می تواند ترک خوردگی برشی یا ترک خوردگی ناشی از افت را سبب شود. در مورد میلگردهای گروه شده باید به این نکته توجه داشت که میلگردها باید در داخل فاموتها یا تنگها محصور شوند و در تیرها نباید میلگردهای بزرگتر از Q36 را با یکدیگر گروه نمود.

دانلود مقاله بررسی مصرف گلبول قرمز در جنوب شرق انگلستان و لندن

اختصاصی از کوشا فایل دانلود مقاله بررسی مصرف گلبول قرمز در جنوب شرق انگلستان و لندن دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 23 صفحه می باشد.

دانلود مقاله بررسی مصرف گلبول قرمز در جنوب شرق انگلستان و لندن

پروژه کارآفرینی وطرح توجیهی توسعه خوشه صنعتی چای در شرق استان گیلان

اختصاصی از کوشا فایل پروژه کارآفرینی وطرح توجیهی توسعه خوشه صنعتی چای در شرق استان گیلان دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

دانلود پروژه کارآفرینی وطرح توجیهی  توسعه خوشه صنعتی چای در شرق استان گیلان بافرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 25

این پروژه کار آفرینی هم در قالب درس کار آفرینی دانشجویان عزیز قابل ارائه میباشد و هم میتوان به عنوان طرح توجیهی برای دریافت وام های اشتغالزایی به سازمان مورد تقاضا ارائه نمود

مقدمه:

کاشت چای در ایران بیشینه ای بیش از ١٠٠ سال دارد. کشت چای از کانون نخستین خود یعنی لاهیجان به سوی شرق و غرب و به ویژه در سواحل جنوبی دریای خزر شهرهای لاهیجان، لنگرود، رودسر، املش، صومعه سرا، فومن، رشت و شفت و حتی قسمتی از استان مازندران گسترش پیدا کرده است. پراکندگی سطح زیر کشت چای به تفکیک شهرستانهای استان های گیلان ، مازندران و همچنین پراکندگی وسعت باغات چای در جداول ١ و ٢ داده شده اند که طبق آخرین داده ها و مستندات سازمان چای کشور می باشد. از جدول ۲ چندین استنباط  می شود که پراکندگی وسعت باغات چای کشور طی سالهای گذشته  (بویژه بعد از اصلاحات ارضی) در جهت خرد شدن بوده است.     جدول١. پراکندگی سطح زیر کشت چای به تفکیک شهرستان های استان گیلان           درصد سطح زیر کشت     تعدادچایکار (نفر)     تعداد روستا       تعداد قطعات باغ چای     مساحت (هکتار)     منطقه   ١٧    ٥٥٧٠    ۲٦٩    ١١٦١١    2/5426    رشت 88/24    ١١٤٣٠    ١٥١    ٢١٤٩٥    4/7932    لاهیجان 83/17    ٧٣٥٠    ٤٦    ١٣٠٦٢    1/5672    لنگرود 17/27    ١١٥٤٠    ١٦٣    ١٦٤٣٥    4/8663    رودسر 12/13    ٦٥٣٠    ١٤٥    ١٠٠٨١    6/4221    تنکابن 00/100    ٤۲٤۲٠    ٧٧٤    ٧۲٦٤٨    7/31915    جمع کل       جدول٢. پراکندگی وسعت باغات کشور در سالهای مختلف ( درصد )         ١٣٧٧    ١٣٦٧    ١٣٤٤    وسعت 29/26    8/19    7/8    زیر٥⁄٠ هکتار 06/24    4/18    5/18    ٥⁄٠ تا ١ هکتار 92/25    6/18    3/34    ١تا ۲ هکتار 86/17    4/27    5/33    ۲ تا ١٠ هکتار  87/5    ١٦    5    بالای ١٠ هکتار ١٠٠    ١٠٠    ١٠٠    جمع کل   در حال حاضر حدود ١٩٠ کارخانه چای سازی به فعالیت چای خشک کنی مشغول هستند که روش معمول چای سازی شان نیز تولید چای سیاه و تولید محصول با روش تخمیر کامل و تولید چای سیاه ارتدوکس یا رسمی می باشد که اصولا ً چای معطرتری بدست می آید. از ابتدای تشکیل سازمان چای یعنی سال ١٣٣٧ تا زمان طرح آزادسازی چای (١٣٧٧( شیوه تولید و چای سازی به صورت انحصاری توسط دولت اداره می گردید. نحوه عمل دولت به این صورت بود که ضمن خرید برگ سبز در کارخانه های چای سازی از باغداران چای و تبدیل آن به چای خشک، به کارخانه ها اجرت تولید و فرآوری چای خشک پرداخت می کرد. این شیوه دارای نواقص عمده ای بود که معطوف به بالا بردن کمیت بود و به کیفیت توجه چندانی نمی شد که عملا ً سال به سال کیفیت چای تولیدی داخلی کمتر و مصرف چای خارجی در ایران بیشتر می شد. در این نظام اقتصادی تولید چای که در صنعت چای دنیا منحصر به خود بود، اصناف چایکار، کارخانه داران و بازرگانان جدا از یکدیگر به فعالیت مشغولند. در این نظام، سود کشاورز در تحویل برگ سبز بیشتر، سود کارخانه دار در خشک کردن چای بیشتر و سود بازرگان و تاجر چای در واردات بیشتر چای خارجی است و مساله رقابت اصلا ً مطرح نبود. این عمل خصوصا ً پس از الحاق سازمان چای از وزارت بازرگانی به وزارت جهاد کشاورزی بسیار بدتر و شدیدتر گردید. بطور مجمل می توان چنین گفت که یکی از مشکلات اصلی نظام بهره برداری چای کشور، در زمینه های بازرگانی و کنترل کیفیت آن در کارخانه های چای سازی، متولی ناکارآمد و بی برنامه آن بود که سعی شد با طرح سیاست خصوصی سازی و انحلال سازمان چای کشور به آن سازمان داده شود. بر پایه این طرح که باصطلاح طرح اصلاح ساختار چای نامیده می شود، دولت به کارخانه داران چای کمک مالی داد تا در چهارچوب قانون عرضه و تقاضا برگ سبز چای بخرند و آنرا به چای خشک تبدیل کنند و قابل رقابت با چای خارجی نمایند. متاسفانه این روش که همراه با عدم نظارت صحیح دولت نیز بود، نتیجه اش آن شد که هر سال چای خشک زیادی فروخته نشود و در انبارها باقی بماند. پس از دوره اجرای این طرح معادل یک سوم سپرده بانک ملی در کل استان گیلان یعنی بیش از ١٦٠٠ میلیارد ریال به کارخانه های چای سازی پرداخت شد که هنوز هم آن را پرداخت ننموده اند. این شیوه از تولید در واقع ادامه همان روش دولتی بوسیله بخش خصوصی بود که از حمایت دولت بنا به دلایل مختلف سوءاستفاده بعمل آمد.  در سال ١٣٨٣، کارخانجاتی که نتوانسته بودند محصولات تولیدیشان را به فروش برسانند، از خرید برگ سبز چای از کشاورزان سر باز زده و لذا دولت با پرداخت ٧٠٠٠٠٠ ریال کمک بلاعوض به چایکاران در برابر هر هکتار چای، از کشاورزان باصطلاح پشتیبانی نمود که در آن سال حدود ٩٥ درصد از باغات چای دست نخورده توسط کشاورزان رها شد. در اواخر سال ١٣٨٣ نمایندگان شورای اسلامی طرحی را تصویب کردند که دولت در سال ١٣٨٤ چای را تضمینی خریداری نماید. برای اجرای این مصوبه چون سازمان چای منحل شده بود و مجری قانونی وجود نداشت، این وظیفه به سازمان تعاون روستایی محول شد که هیچ تخصص و سازماندهی کارشناسی در خصوص چای نداشت. کارخانه های  چای سازی  در طرح خصوصی سازی بدون هیچ تجربه قبلی در امور بازرگانی وارد عرصه تجارت شدند . عدم تولید چای کیفی ، بی صداقتی در تولید چای خشک ، سعی در گرفتن برخی امتیازات به عنوان خصوصی سازی باعث شده است که این طرح ها شکست خورده و کارخانجات تهدید به تعطیل کردن کارخانجاتشان نمایند و حدود ٢١٠ هزار تن چای بی کیفیت حاصل از تولید این کارخانجات در انبارهای گوناگون وجود داشته باشد و هزینه های هنگفتی صرف انبارداری شود . بررسی ها نشان داده است که شرایط اکولوژیک ، کوچک بودن واحد های بهره برداری چای ، مهارت اندک نیروهای کار،  فرسودگی ماشین آلات کارخانجات چای و برخی مشکلات اقتصادی و سیاسی از مشکلات تولید چای خشک قابل رقابت با محصولات مشابه خارجی در ایران است و نظام تولید انحصاری دولتی چای و طرح های دیگرارائه شده جهت معضلات چای پاسخ گوی نیازهای توسعه صنعت چای نمی باشد .همچنین مطالعات نشان داده است که ویژگی های اکولوژیک فقط بر کمیت تولید چای می توانند تاثیر گذار باشند ولی تاثیری در کیفیت چای تولیدی ندارند . بنابراین عوامل دیگر ذکر شده خصوصا نظام تولید و فرآوری برگ سبز چای در کارخانجات چای خشک کنی و نظام توزیع شکل گرفته، مجموعه نظام را به نهادی ضعیف و به شدت آسیب پذیر تبدیل کرده است . در نتیجه روشن است که در شرایط کنونی کارخانجات نمی توانند به صورت سنتی و در مقیاس بسیار کوچک فعالیت نمایند و بدون تعامل با یکدیگر و به صورت جزیره ای عمل کردن به بازسازی و بهینه سازی تولید چای خشک بپردازد.مطالعات راهبردی جهت خروج از این بحران در سال های اخیر توسط کارشناسان صنعتی و برخی دانشگاهیان صورت پذیرفته است که راهبردهایی نیز پیشنهاد شده است که بتوان رقابت پذیری چای تولیدی داخلی با چای خارجی را افزایش داد  و نیز امکان دسترسی به صادرات چای داخلی به بازارهای جهانی با ورود به سازمان تجارت جهانی به وجود آید. ولی متاسفانه خود این مطالعات اذعان دارند که این راهبردها نمی توانند در دراز مدت جوابگو باشند. همگی این استراتژی ها سیاست های حمایتی دولتی و پرداخت یارانه را مد نظر دارند که به شکلی همان نظام تولید انحصاری دولتی ( ولی در قالب های دیگر ) می باشند . در یکی از استراتژی های داده شده    " نگهداشتن وضعیت خطی ساختار چای کشور با فشار و محدود نمودن واردات چای خارجی و افزایش مقدار تولید فعلی چای بی کیفیت داخلی "  به عنوان راه حل مناسب ( البته با تجهیز و تمهیدات لازم ) به عنوان بهترین راهبرد پس ازمقایسه با استراتژی های دیگر پیشنهاد شده است که  البته محققین  خود نیز معترفند که با اقتصاد بسته و با ابزارهای آن بدون پشتوانه دولت نمی توان در دراز مدت موفق بود . به نظر می آید اینگونه استراتژی ها فقط یک مسکن می باشند و باید مشکل اساسی تولید چای در کشور را به گونه ای دیگر حل نمود . با این مقدمه می توان دریافت که بحران چای در کشور به مرحله پیچیده ای رسیده است که مدیران دولتی، تولید کنندگان اصلی چای ، توزیع کنندگان و تجار چای  را به سردرگمی کشانده است و هیچ مسکنی نظیر استراتژی های ذکر شده نمی تواند داروی شفابخش بیماری چای کشور باشد. با توجه به سابقه ی دیرینه ی کشت و فرآوری چای در شرق استان گیلان و تجمع واحد های چای خشک کنی در این منطقه ، یک راه حل موفق جهت خروج از بحران چای و توسعه دراز مدت این صنعت ، توسعه آن از طریق ایجاد خوشه صنعتی چای می باشد. امروه توسعه صنعتی مبتنی بر خوشه ها ، به عنوان یک راهبرد جدید مورد توجه سیاستگذاران اقتصادی نه تنها در کشورهای صنعتی بلکه در کشورهای در حال توسعه قرار گرفته و در بسیاری از کشورها و مناطق دنیا به کارگرفته شده است .      با ایجاد خوشه های صنعتی می توان سازمان ها و شرکت های کوچکی که یک طیف محصولات مشترک و مربوط ویا تکمیلی را تولید و یا خدمات همراه آن را ارائه    می نمایند و با مشکلات همسان مواجه و دارای فرصت های نسبتا مشابه ای هستند ، به صورت منسجم درآورد که با کمک و همکاری با یکدیگر به بهترین رشد و مقیاس اقتصادی برسند که هرگز به صورت جزیره ای عمل کردن و به تنهایی نمی توانند به آن برسند . یکی از بزرگترین معضلات کارخانجات چایسازی در شرق گیلان ، کوچک بودن و صرفه به مقیاس نداشتن می باشد که به همین دلیل نتوانسته اند شرایط لازم برای پایداری و رقابت در بازار به وجود بیاورند .همچنین ضعف و کمبود نهاد های پشتیبان و خدمات تخصصی در زمینه تجارت چای به شدت احساس می شود. این عوامل و فاکتورهای ذکر شده قبلی باعث شده است که کارخانجات چای خشک کنی به تنهایی توانایی آن را نداشته باشند که به طور مستقل مسائل فنی ، مالی، بازاریابی و فروش را حل کند و اجبارا لازم است به گونه ای این نوع خدمات حیاتی را ازبیرون مجموعه خود دریافت دارند. در قالب تشکیل خوشه های صنعتی چای و توسعه ی آن ها با توجه به تجمع جغرافیایی خوب و تاریخچه نسبتا طولانی واحد های چای خشک کنی در شرق استان گیلان ، تولید در مقیاس های خوب اقتصادی صورت خواهد گرفت و از طرف دیگر انواع خدمات کسب و کار در قالب موسسات و واحدهای   مشاوره فنی و آموزشی ، بازاریابی و فروش ، مالی و امثال این ها به طور موثر و مفیدی در جهت تقویت صنعت چای و پویا و رقابتی کردن آن در درون خوشه شکل خواهد گرفت.