مقاله درباره شهر الکترونیک

اختصاصی از کوشا فایل مقاله درباره شهر الکترونیک دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 40

شهر الکترونیک

زمینه ایجاد شهر الکترونیک را می توان در پنج مرحله پیدایش، ارتقاء، تعامل، تراکنش و یکپارچگی در نظر گرفت. بخشی از شهرهای الکترونیک در کشورهای در حال توسعه در مرحله پیدایش هستند بعضی در این شهرها اقدامات نخستین برای ایجاد شهر الکترونیک در حال شکل گیری است. اقدامات مزبور با انجام مطالعات راهبردی و تدوین برنامه های جامع توسعه شهر الکترونیک و اطلاع رسانی عمومی آغاز می شوند و به مرور باید زیرساختار فناوری ارتباطات و اطلاعات شهر توسعه یابد.

در مرحله ارتقاء شهرها اقدامات نخستین را پشت سر می گذرانند و خود را توسعه می دهند، بهبود وضعیت وب سایتها، ارائه خدمات ابتدایی برروی وب سایتها، توسعه زیرساختار و آموزش کارکنان از اقدامات اساسی این مرحله می باشد. تعدادی از شهرها و شهرداری های جهان در این مرحله از توسعه قرار دارند.

در مرحله تعامل وب سایتها امکان برقراری ارتباطات دوطرفه برقرار می گردد و شهروندان به راحتی می توانند با ادارات شهری و مسوولین شهر ارتباط برقرار کنند. طی این مرحله معمولاً برخی از خدمات شهری نیز از طریق اینترنت ارائه می گردد که از جمله این خدمات می توان از بانک اطلاعات شهری نام برد.

در مرحله تراکنش، انواع پرداختها و انتقالات پولی از طریق اینترنت امکان پذیر می شوند و هیچ محدودیتی در این مرحله در امر دریافت و پرداخت وجود نخواهد داشت. کارت های اعتباری، کارت های خرید اینترنتی و دیگر گونه های پرداخت الکترونیکی جای تبادلات فیزیکی پول را می گیرند. شهرهای برتر الکترونیک در دنیا همچون برلبنی و بوستون در این مرحله قرار دارند.

در مرحله یکپارچگی، اغلب خدمات شهری مورد نیاز مردم توسط وب سایتها قابل ارائه هستند و شهرواندان می توانند با استفاده از اینترنت به آنها دسترسی داشته باشند. این حالت زمینه ساز برپایی اداره الکترونیکی شهر می باشد.

ایجاد سازمانها و ادارات مجازی و سیستم کار از راه دور Teleworking از برنامه های آینده شهرهای الکترونیک است. با دنبال کردن این برنامه ها مراجعه مردم به ادارات دولتی به حداقل می رسد و کارمندان نیز می توانند در هر مکانی وظایف خود را انجام دهند. ارایه متد و روشی برای زندگی الکترونیک در خور جامعه اطلاعاتی نیز از دیگر برنامه های شهرهای الکترونیک در جهان است. سبک زندگی در جامعه اطلاعاتی تضادها و ناهنجاری های خاص را بدنبال خواهد داشت.

بنابراین ارایه یک الگوی مناسب زندگی با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی جامعه مورد نظر و همراستا با جامعه اطلاعاتی یکی از برنامه های شهر الکترونیک جهان است. علاوه بر موارد فوق در سطح بین المللی نیز اقداماتی صورت گرفته است که از آن جمله می توان به طرح اتحادیه اروپا برای یکپارچه‌سازی سیستم شهرداری های الکترونیک اروپا و ارتباط آنها به یکدیگر اشاره نمود که طی آن یک سیستم یکپارچه برای شهرداریهای اروپایی جهت تسهیل امورشان تهیه و اجرا می شود. اتحادیه اروپا برای این طرح سرمایه گذاری خوبی کرده است.

اما زمانیکه مشکل بشر در زمینه تولید و دسترسی به دانش حل شود و اطلاعات به شکل گسترده ای در اختیار تمامی مردم قرار گیرد، آیا بشر باز با موج جدیدتری روبرو خواهد بود؟ آیا باز تحولی جدید در انتظار او است؟ به نظر بنده پاسخ این سؤال مثبت و موج چهارمی در راه خواهد بود که عصر مجازی نامیده می شود. در دنیای آینده بیشتر کارهای روزمره ارفاد به صورت غیرفیزیکی انجام خواهد شد. در آینده بیشتر کارهای روزمره افراد به صورت غیرفیزیکی انجام خواهد شد. مثلاً برای خرید از فروشگاهی در کشور دوردست نیاز به حضور فیزیکی نخواهد بود. دانشجویان برای گذراندن دوره تحصیلی خاص الزامی ندارد به صورت فیزیکی در مدارس و دانشگاه ها حضور یابند بلکه می توانند در منزل یا هر نقطه دلخواه در هر گوشه از جهان به تحصیل بپردازند. آموزش در این حالت در فضای

شهر الکترونیک و عصر مجازی

شهر الکترونیک ثمره توسعه دنیای اطلاعات و موج سوم است. اولین بار آلوین تافر نظریه موج سوم را مطرح نمود. او معتقد بود که بعد از عصر صنعتی در جهان عصر اطلاعاتی پدید خواهد آمد. در این عصر فعالیتهای روزانه انسان متحول خواهد شد و دولت الکترونیک، آموزش الکترونیک و تجارت الکترونیک چهره زندگی افراد را متحول خواهند ساخت. تقریباً از دو دهه قبل موجی که تافلر از آن سخن می گفت عمومیت یافت و زندگی بشر را دستخوش تغییر نمود.

اینترنت به سرعت در جهان گسترش یافت و دولت الکترونیک در کشورها پدید آمد و شهرها نیز به سمت الکترونیکی شدن پیش رفتند اگرچه بیش از چند سال از آغاز این موج نمی گذرد ولی بدون شک جامعه اطلاعاتی و موج سوم طی چند سال آینده جهان را تسخیر خواهد نمود.

صورت می گیرد اما به واسطه فناوری خاص، محیط مجازی فوق، شرایط و حالت یک محیط طبیعی را خواهد داشت. به گونه ای که حواس پنج گانه انسان همگی در محیط مجازی دقیقاً شبیه دنیای واقعی عمل خواهند کرد. تجارت مجازی، دولت مجازی و آموزش مجازی در فضای سه بعدی مانند حالت طبیعی موجود شکل خواهند گرفت.

زمانیکه تمامی امور زندگی افراد تحت تأثیر عصر مجازی قرار گیرد، چهره شهرها نیز تغییر خواهد کرد و شهرهای مجازی، پایتخت مجازی و حتی کشورهای مجازی به جای شهرها و کشورهای الکترونیکی ایجاد خواهند شد که در آنها شکل زندگی کاملاً با آنچه امروز دارم متفاوت خواهد بود.

مقاله درباره بررسی حاشیه نشینی در تهران ( اسلام شهر )

اختصاصی از کوشا فایل مقاله درباره بررسی حاشیه نشینی در تهران ( اسلام شهر ) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

 فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 تعداد صفحات:141

چکیده پژوهش:

پژوهش انجام شده که در ارتباط با حاشیه نشینی در تهران و به مطالعه موردی منطقه اسلام شهر پرداخته ، با هدف تبیین فرایند شکل گیری ، دگرگونی و تغییرات پدیده و نیز عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر آن و فراهم کردن بستر لازم برای ارزیابی عینی نتایج و بازخوردهای سیاست ها و روش های برخورد با پدیده صورت گرفته است.

در انجام این پژوهش از روش کتابخانه ای استفاده شده و از پژوهش هایی که در داخل کشور صورت گرفته همچنین اخذ مطالب از پژوهشهایی که در خارج ازی کشور صورت گرفته توسط اینترنت آن بر محتوا و پویایی آن افزوده شده است.

در این پژوهش فرآیند، چگونگی و عوامل مؤثر در شکل گیری و دگرگونی سکونتگاههای خودرو در ایران و منطقه کلانشهری تهران ، تبیین تفاوتها و عدم تشابه فرایند و عوامل مؤثر بر شکل گیری و دگرگونی سکونتگاههای خودرو در ایران، نقش ، عملکرد و ویژگیهای عام سکونتگاههای خودرو در ایران و منطقه شهری تهران در مراحل شکل گیری و گذار، انطباق چارچوب نظری عام پژوهش بر شرایط ایران و منطقه شهری تهران، تبیین سکونتگاهها خودروی ایران از دیدگاه کلان نظری ، مطالعات لازم انجام شده.

سپس موقعیت و وسعت استان تهران و در مراحل بعدی جمعیت و مهاجرت ، بررسی مقایسه ای برخی شاخصهای اقتصادی – اجتماعی شهرستانهای استان تهران ( در مقایسه با سطح استان و کشور) ، توزیع جغرافیایی مهاجرین در استان تهران ، سپس ویژگیهای طبیعی استان تهران شامل آب و هوا ، زمین شناسی ، وضعیت گسلها و زلزله خیزی ، ارزیابی منابع اراضی و طبقه بندی اراضی ، منابع آب سطحی و زیرزمینی ، پوشش گیاهی ، اکولوژی و محیط زیست ، کاربری اراضی ، زراعت و باغداری ، دامداری و سپس به صنایع تبدیلی ، اقتصاد کشاورزی و نظام بهره برداری و قابلیتها و محدودیتهای اصلی توسعه استان تهران شناسایی گردیده است.

بخش بعدی ابتدا تعاریف، ویژگیها و فرایند ایجاد سکونتگاه خودرو که شامل ویژگیهای فیزیکی ، اجتماعی و حقوقی (قانونی) و دیگر سکونتگاههای خودرو، تحول تاریخی واژه سکونتگاه خودرو ، فرایند ایجاد سکونتگاه خودرو، رویکردها نسبت به سکونتگاه خودرو، نقش آتی سکونتگاههای خودرو در مسکن شهری همچنین به دو مورد پژوهشها یکی در مصر و دیگری در بنگلادش پرداخته که تمامی مطالب این بخش برگرفته از اینترنت و سپس ترجمه شده است.

مرور نظریات و دیدگاهها پیرامون زمینه ها و ابعاد اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی پیدایش سکونتگاههای خودرو که در آن به تعریف، مشخصات و ویژگیهای بخش غیررسمی، اهمیت و کارکردهای بخش غیررسمی و نقش آنها در تأمین مسکن و شکل دهی سکونتگاههای خودرو و بعد مشخصات و ویژگیهای فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی سکونتگاههای خودرو و سپس در مرحله بعد به تجزیه و تحلیل یافته های مرتبط با وضعیت اقتصادی در شهرستان اسلام شهر پرداخته شده که در آن وضعیت هزینه (درآمد) ، قیمت واحد مسکونی ، وضعیت ترکیب شغلی ، وضعیت مکان شغل ساکنین و وضعیت تغییر (تحرک) شغلی در اسلام شهر

سپس به تحلیل یافته های مرتبط با وضعیت اجتماعی و فرهنگی در اسلام شهر که شامل ترکیب قومی و مکان سکونت قبلی ساکنین ، ارتباط ساکنین با محل تولد ، میزان ، نوع و جهت پیوندهای اجتماعی ، نوع و میزان سازمان یافتگی و تشکل پیوند اجتماعی ، نوع و نحوه نگرش ، مسائل و مشکلات ، ویژگیها و مشخصات بافت در اسلام شهر که شامل بافت روستایی ، بافت حاشیه ای و کاملاً خودرو (یک شبه ساخت) ، بافت های طراحی شده و جدید ، بافت های در حال گذار و شکل گیری در مرحله بعد نتایج تحقیقات و مطالعات سیاسی در مورد سکونتگاه اسلام شهر و نتیجه گیری در آن در بخش آخر به نقش و جایگاه منطقه ای سکونتگاه اسلام شهر طی مراحل رشد و شرکت در تقسیم کار با شهر اصلی (مادر) که در آن به میزان و جهت ارتباط سکونتگاه اسلام شهر با شهر مادر و با یکدیگر طی مراحل رشد، میزان ارتباط اقتصادی و نظام فعالیتی سکونتگاه اسلام شهر طی مراحل رشد، جایگاه منطقه ای سکونتگاه اسلام شهر طی مراحل رشد و چشم انداز آتی و سازمان سیاسی اداری سکونتگاه اسلام شهر طی مراحل رشد.

بخش نهایی که به پیشنهادها و راهکارهای مختلف در زمینه برخورد با پدیده حاشیه نشینی اختصاص یافته با تکیه بر توانهای ساکنین آنها بسامان کرد و کیفیت سکونت در آنها را ارتقاء بخشید، همچنین این مجموعه ها راه حلی جهت حل مشکل مسکن و سرپناه و تولید مسکن در مجموعه کلانشری است و بایستی با شناخت منطق شکل گیری و تحول این کانونهای حاشیه ای آنها را برنامه دار کرد.

در هر حال اما چنین نگرشی در سالهای اخیر سیاستها و راهکارهای برخورد با سکونتگاههای خودرو را بیش از سایر دیدگاهها تحت تأثیر قرار داده است به نحوی که آنها از این پس نه یک مسأله بلکه یک راه حل تلقی می شوند و اغلب پروژه های ارتقاء کیفیت سکونت و تأمین زمین و خدمات با تکیه بر راه کارهای مشارکتی متأثر از این شیوه نگرش است.

مقاله معماری بناهای شهر قزوین در دوران صفوی

اختصاصی از کوشا فایل مقاله معماری بناهای شهر قزوین در دوران صفوی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات:28

تحلیل مسائل پیرامون مرمت

      دوره جدید مرمت در عمارت چهل ستون قزوین از سال 1334 آغاز شد؛یعنی از زمانی که این عمارت را،به گمان حفظ ارزش های آن ،برای کاربری موزه هنرهای زیبا در نظر گرفتند.گذشته از تعمیرات سال 1347 ،این بنا از سال حدود52 تا73(بیش از 20 سال)هر ساله دارای برنامه مرمتی بوده است. به دلیل اهمیت معماری این بنا و نقاشی های نفیس ودوره صفوی و دوره های بعد،کار مرمت به تدریج و با حساسیت ویژه ای به انجام رسید. استمرار هوشمندانه کار پژوهش و مرمت را باید از نکات مثبت و قابل تقدیر در این بنا ی تاریخی ،در طول این سالها دانست.

    با توجه به گزارشهای موجود می توان چنین استنباط نمود که مرمت بنا، از  دهه 50 به بعد ، از یک برنامه منطقی و پیش بینی شده ای (البته با توجه به اعتبارات در نظر گرفته شده) تبعیت کرده است. بطوریکه از استحکام بخشی بنا، که خطر سازترین و حیاتی ترین بخش محسوب می شد ، شروع شد و با رسیدن به جزئیات کالبدی بنا ، کار طراحی و ساماندهی محوطه در این دوره به پایان رسید . والبته در ضمن تمامی این سالها، آشکار سازی و تثبیت نقاشی ها با صبر و حوصله در حال انجام بود. مرمت کاخ روندی از داخل به بیرون داشته است . ابتدا حفظ ماهیت وجودی  کالبد اثر مهم تلقی شده و با اطمینان از زنده ماندن بنا ، به بخش ها و مسایل بیرونی پرداخته شد .

گر چه از ابتدا عمارت را برای کاربری موزه در نظر گرفتند، ولی آنچنانکه روند انجام مرمت در این بنا را پی میگیریم ، تعمیر ساختمان به سمت سازگار شدن با این کاربری نیست. سیاست مرمت به سمت حفاظت پیش رفته و ارزش گراست و بصورت ریشه ای هدفی آرمانی را دنبال می کند . اما پیش از این بنا اسم موزه را برخود دارد و در حین مرمت یا پیش از آن همچنان با کاربری موزه ادامه حیات می دهد . این دو گانگی برخورد سیاست گذاران و تاثیر گذاران ذی نفوذ یا ذی نفع در این بنا و متخصصین مرمت ، چندان به نفع بنای تاریخی تمام نشده است . چرا که هنوز سر درگمی در برخورد با این بنا به چشم می خورد . مثلا امسال سالن طبقه بالایی را از اشیاء تخلیه کرده و طبقه همکف را به این کار اختصاص داده اند .

با نظر به بنا و تقشه آن در می یابیم که عمارت مذبور که کوشکی بوده در میان باغ، از طرحی آزاد و برون گرا برخوردار است که از هر طرف به اطراف راه دارد.در واقع تالار میانی هم کف نوعی فضای نیمه بسته و نیمه باز طرح اندازی شده که آب آزدانه به داخل جریان داشته است. در نظر گرفتن کاربری موزه (محل حضور اشیا)که ماهیتا محلی است با پیش بینی ایمنی فراوان، با ویژگی این بنا منافات دارد. به قول آقای مهندس مجابی، در گزارش سال 1360، بنا خود موزه‌ای از نقاشی و در واقع هنر دوره صفوی و پس از آن است و خود بنا به خاطر قرارگیری آن در رده بناهای اولیه صفوی از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردار است. حال آوردن اشیاء موزه ای و نمایش دادن آنها در این فضا ارزش هر دو را کم می کند. 

در اثر زلزله سال 1369 منطقه شمال کشور، بدون اینکه تغییری در سازه و اساس عمارت چهل ستون وارد آید،با شکستن ویترین ها،بسیاری از اشیا موزه ای نیز از بین رفت که نشان دهنده انتخاب نادرست است.

گزارش کارآموزی (عمران) ساختمان تجاری مسکونی در شهر کرج 42 ص

اختصاصی از کوشا فایل گزارش کارآموزی (عمران) ساختمان تجاری مسکونی در شهر کرج 42 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 42

مقدمه :

در کارگاهی که بنده مشغول به گذراندن دوره کاربینی بودم مربوط به یک پروژه خصوصی که تحت نظارت شرکت مهندسی مدیریت درمان تإمین اجتماعی منطقة کرجاجرا می شد .

این پروژه دارای 6 مهندس بود که به تفکیک موقعیت کاری مشغول به انجام کار می بودند .

اگرچه مشکلات بسیاری از قبیل اشکالات فنی ناخواسته برای کار بتن بوجود می آمد و یا اشتباه در پیاده کردن ترازها باعث وارد‌آمدن خساراتی می شد که قسمتی جبران شدنی و قسمتی دیگر فقط با تخریب و نوسازی قابل جبران بود .

اما دارای مدیریتی منسجم و یکپارچه و از مهندسین مجربی برخوردار بودکه یک مجموعه کاملاً فنی را تشکیل می دهد .

سپاس و پدردانی از مسئولین محترم دانشگاه آزاداسلامی واحد زنجان و استاد محترم جناب آقای مهندس زینعلی

و با تشکر از مهندس شاه بیک که در یادگیری و پیشبرد علمی بنده در کارگاه از هیچ کوششی فرو نگذار نکرده اند

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فهرست اولویت های پروژه 1

گزارش کار 2

عکسهای مربوط به پروژه 33

فهرست اولویت های پروژه :

1-پیاده نمودن نقشه

2-پی کنی ها و گودبرداری و خاکریزی ها

3-اجرای فنداسیون و شناژبندی ها

4-اسکلت بندی و بادبندها و مهارها

5-دیوار چینی ها

6-سفت کاری و اجرای سقف و اجرای تاسیسات

7-نازک کاری

8-بهره برداری

جلسه 1 :

شرکتی که بنده در آن مدتی را بعنوان کاربینی گذراندم یک شرکت ساختمانی بود که پروژه های مختلفی از قبیل ساخت یک مجتمع مسکونی بصورت انبوه سازی (56) واحدی ساخت تعدادی آپارتمانهای مسکونی و نیز تعدادی آپارتمان مسکونی - تجاری در دست ساختمان داشت که هر کدام از آنها در مراحل مختلفی از ساخت قرار داشتند.

مکانی را که من بعنوان کاربینی گذراندم یک ساختمان تجاری - مسکونی در شهر کرج بود .

این ساختمان مساحتی حدود 435 داشت و اسکلت آن از نوع بتن آرمه بود و در زمان شروع کار من ساختمان مذکور خاکبرداری شده بود و آماده کفراژ بندی و آرماتورپیچی بود .

مقاله درباره شهر سازی 19 ص

اختصاصی از کوشا فایل مقاله درباره شهر سازی 19 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 19

مقدمه

ابتدا بحث پرسشی را مطرح می‌کنیم. این پرسش ممکن است بی‌فایده و سطحی به نظر برسد. اما روش مطالعه ما به پاسخ آن بستگی دارد. پرسش این است:‌

تعریف شهر چیست؟

بسیاری از پژوهشگران علوم گوناگون، تعریف‌هایی متفاوتی از شهر ارائه داده‌اند؛ مثلا‌ً جغرافی‌دانان پدیده تمرکز اقوام و تجمع آنان را بیشتر با ملاحظه شرایط محیطی مجاور و مقتضیات زمینی که شهر در آن پا می‌گیرد،‌ ارزیابی می‌کنند. آنها این مطالعه را بیشتر به تقسیم‌بندی زمینهای تحت ساخت و ساز، و زمینهای آزاد اختصاص می‌دهند و کمتر به جنبه‌های شهری آن توجه می‌کنند.

جامعه‌شناسان به روابط انسانی میان شهروندان توجه نشان می‌دهند.

حقوقدانان و سیاستمداران مسأله اصلی را ساختارهای اجتماعی و سیاسی و قوانین و مقرراتی ارزیابی می‌کنند که زندگی جمعی شهروندان را سامان می‌دهد.

اقتصاددانان برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاری و استفاده بهینه از استعدادهای اقتصادی جامعه را هدف مطالعه خود قرار می‌دهند.

همان گونه که ملاحظه می‌شود، همه جا سخن از دیدگاه مختلف و یک سویه است که البته همگی قابل احترامند ولی جامع نیستند. اما، شهرساز (مهندس یا معمار) تعریفی جامع از شهر بیان می‌کند.

از دید شهرساز، شهر همواره خود را با افرادی که در آن زندگی می‌کنند، تطبیق می‌دهد و ساکنان شهر، آن را تغییر می‌دهند. این انطباق و رابطه متقابل در حال انجام یافتن و شکل گرفتن دائمی است.

از مجموعه علوم یاد شده، شهرسازی یا به تعریف دیگر، علمی که ساماندهی شهر یا ساماندهی توده‌های مستقر در قطعه‌ای از زمین را به عهده دارد، (که از آن در زبانهای مختلف Town Planing وStadtebau و غیره تعبیر می‌شود.) تولید می‌یابد. به این طریق شهرسازی چهره سه‌گانه علم، تکنولوژی و هنر را به خود می‌گیرد:

علم: زیرا مطالعه پدیده‌های طبیعی وانسانی برای کشف قوانین مورد نیاز جهت هدایت ما برای تحقق ما را به عهده دارد.

تکنولوژی: از این جهت که پیشرفتهای بدست آمده در علم، کاربردی جهت پاسخگویی به نیازهای بسیار متنوع زندگی داشته باشد.

هنر: بدین سبب که همواره از احساسات بشری استفاده می‌کند و به زیبایی و هماهنگی و همسازی توجه دارد،‌ و با تلاش برای خلق جذابیتهای محیطی در زندگی روزمره، به آسایش دست می‌یابد و روح و نشاط را کشف می‌نماید.

از مباحث بالا بر می‌آید که شهرساز به تنهایی قادر نخواهد بود همه کارها را انجام دهد ولی می‌تواند و باید نقش هماهنگ کننده تخصصهای مختلف را به منظور دستیابی به مناسبترین برنامه ریزی و تقسیم‌بندی ایفا کند. شهرساز باید توانایی‌های مختلف را در خود ایجاد نماید. و دارای حس مشاهده قوی باشد. همواره به خاطر داشته باشید که مسئولیتی سنگین بویژه در برابر نسلهای آینده برعهده دارد.

شهرسازی را در یک جمع‌بندی می‌توان به مثابه مقرراتی دانست که به جمعیتها می‌پردازد و از این طریق به نسبت به ساماندهی منطقی شهرها، سرزمینها، حومه آنها، ابزار تولید و ارتباط جمعی و ... به منظور دستیابی به شرایط بهتر زندگی فردی و اجتماعی اقدام می‌نماید.

شهرسازی به عنوان یک علم، پیشینه چندانی ندارد ولی به عنوان هنری که تا کنون موفق به ارائه راه حلهایی بسیار مطلوب برای مشکلات شهری شده است بسیار قدیمی است.

در گذشته اعتقاد بر آن بود که هیپوداموس (Hypodamous) اولین کسی بوده است که قسمتهای مختلف شهر را آگاهانه در ارتباط با هم دیده و او را پدر شهرسازی می‌دانستند ولی اکثریت این باور را مردود دانسته‌اند و اعتقاد دارند که هنر شهرسازی برای اولین بار در یونان مطرح نشده است. و احتمال می‌دهند که هیپوداموس شخصی ناشناس در هاراپا بوده است. با توجه به روابط منظمی که بین قسمتهای مختلف شهرهای هاراپا (Harappa) دیده شده است. در این محدوده به دنبال بانیان هنر شهرسازی می‌گردند البته نظام شبکه‌های شطرنجی در کاهون (Kahun) در 2670 قبل از میلاد و سپس در تل‌العمارانه (Tel-el amarna) و دیگر نقاط مطرح می‌گردد که با توجه به دارا نبودن معیارهای خاص در شهرسازی آنها را مورد قبول نمی‌دانند.

معروف است که نخستین پیامبری که به امر شهرسازی توجه خاص داشته حزقیال نبی بوده است که حدود 600 سال قبل از میلاد منطقه‌بندی را در شهر معمول نمود و دستور داد بیت‌المقدس از لحاظ شهرسازی به مناطقی چند تقسیم و در هر منطقه قسمتی از تأسیسات عمومی و خصوص بنا شود و شاید بتوان گفت نخستین بار بود که بشر در شهر خود قسمتی را به تأسیسات مذهبی و قسمت دیگر را به ساختمانهای دولتی و بخشی را به محل سکونت اختصاص داد.

شکل شهر

کار اصلی طراحی شهری تعیین شکل مطلوب برای شهر است. گرچه طراحی شهری به غیر از مقیاس شهر و مناطق شهری در دو مقیاس طراحی پروژه و طراحی شبکه نیز کاربرد دارد لیکن مباحث نظری مربوط به شکل شهر عمدتاً‌ در مقیاس کل شهر مطرح شده است.

مواد خامی که طراح شهر از آنها به منظور شکل دادن به شهر استفاده می‌کند عبارتند از: فضا به مفهوم فضاهای عمومی شهر نظیر خیابانها، میدانها، پارکها و مکان، مقیاس، شکل و ارتباط بین آنها. واژگان فضا در ادبیات طراحی شهری نسبتاً غنی است. محور دید، حیاط، فضای تنگ، فضای پر پیچ و خم، دالان، مسیر، رؤیه، سقف، فضای باز طبیعی، پارک، کاسه، تاج،‌ دره واز این قبیل نمونه‌‌ها از این واژگانند.

فعالیتهای مرئی که می‌تواند در جذابیت و عملکرد بهتر فعالیتها و فضاها مؤثر باشند.

توالی: فضای شهر متشکل از شبکه‌ای از فضا ها است با دیدهای متوالی. یک دید واحد آنقدر اهمیت ندارد تا مجموعه‌ای مرتبط از دیدها بیرون آمدن از یک فضای تنگ و باریک و وارد شدن به یک فضای گشاد تأثیر عمده‌ای بر تجربه‌کننده می‌گذارد. یکی از کارهای اساسی طراحی شهری اینست که فضاهای شهری را به عنوان فضاهایی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد که شخص در آنها به حرکت می‌پردازد.

ارتباطات: هر فضا معانی خاصی را به استفاده کنندگان آن منتقل می‌کند. خواه این کار از طریق نمادهای صریح صورت گیرد و یا بر اساس معلومات مشاهده‌گر از معانی اشکال و حرکات مشهود. این معانی بصور گوناگون در فضا پخش شده‌اند.

سطوح: رویة دیوارها، سقفها و کفها از مشخصات بارز و کاملاًُ‌ مرئی هر فضای شهری است با عملکردها و معانی نمادی گوناگون.

عناصر طبیعی: (نظیر سنگ، خاک، آب) اینها بستر اصلی زیستگاها را تشکیل می‌دهند و بصور و معانی مختلف می‌توانند در شکل‌دهی شهر نقش داشته باشند.

گیاهان: گیاهان نیز یکی از اجزای اصلی تشکیل‌دهنده و شکل‌دهند محیط‌اند که بیش از هر عامل دیگری از جذابیت برخوردارند.

جزئیات: در یک فضای ساخته شده، بسته به مقیاس، بسیاری از جزئیات ممکن است مد نظر قرار گیرد نظیر:‌نرده، نیمکت، علائم، تیر، سطل آشغال، شیر آتشنشانی، سیم‌کشی، چراغ، صندوق پست، پله، جدول، اطاقک تلفن و امثال آن.

طراح شهری با توجه به عملکرد و نقش هر یک به مکان‌یابی و پیدا کردن شکل مناسب برای آنها می‌پردازد. این اجزاء معمولاً‌ ابزار کار طراحی شهری در پایین‌ترین مقیاس است.

اهمیت دادن به شکل شهر بخاطر نقشی است که شکل شهر می‌تواند در تحقیق اهداف یک شهر داشته باشد. ارتباط برخی از اهداف شهر،‌ با شکل شهر از گذشته برای ما روشن است. برای مثال نیاز به امنیت و دفاع از شهر در تعیین مکان اندازه و شکل و جزئیات آن شامل حصار و خندق، فشردگی بافت، وسعت معابر اصلی جهت حرکت ابزار جنگی، قرار گرفتن فعالیتهای خاص در مرکز و از این قبیل اثر تعیین‌کننده‌ای داشته است.

بعضی از این روابط آگاهانه صورت می‌گیرد و برخی نظیر تأثیر عوامل اقلیمی ـ جغرافیایی بطور ضمنی اثر خود را بر شکل شهر می‌گذارند. لیکن امروز با گسترش و پیچیدگی شهرها طبعاً‌ اهداف به مراتب بیشتری برای شهرها در نظر گرفته می‌شود و طراحی شهری نیز باید حتی‌المقدور زمینه تحقق آن اهداف را فراهم سازد. مسائل زیست محیطی، رفتاری، هویت، تنوع، خوانایی، معنی، ادراک و محدودیت های مختلف فضایی، طبیعی، اقتصادی، اجتماعی، فنی و فرهنگی عواملی هستند که باید در فرایند شکل‌دهی به محیط مورد توجه قرار گرفته و شکل حاصله متناسب و در رابطه با مسائل و اهداف فوق باشد. کوین‌لینچ در مورد جامعه غربی هدف نهایی را رفاه انسان قرار داده و اجزاء آن را پنج دسته عامل شامل: الف) سلامتی، برابری، بقا،‌ تداوم و قابلیت انطباق؛ ب) انسجام، معنی، عکس‌العمل،‌ ج) توسعه، رشد، انگیزه،‌ انتخاب و آزادی، د) مشارکت، استفاده فعالانه از قدرت، کارآئی، مهارت، کنترل و هـ) راحتی و آسایش دانسته و سپس آنها را در دو دسته عوامل مربوط به رابطه بین انسان و اشیاء و رابطه بین انسان و انسان تقسیم می‌کند.

فرم شهرها:‌

همانگونه که قبلاًُ‌ بیان گردید بحث شهر و شهرسازی بحث واقعیتهای طبیعی و اجتماعی و یا بحث تجمع انسانهاست ضمن اینکه شهر زمینی است که انسان بر روی آن رشد و نمو می‌کند و بر اساس نیازهای خود آن را تغییر می‌دهد و می‌سازد.

طراحی شهری و شهرسازی،‌ به منظور ایجاد محیط مناسب جهت زندگی انسان و نظام دادن(‌واقعی ـ عملکردی) به فضای زیست او، انجام می‌گیرد. همچنین جهت دستیابی به استفاده