اندازه گیری اسیدیته ی محصولات لبنی

اختصاصی از کوشا فایل اندازه گیری اسیدیته ی محصولات لبنی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

اندازه گیری اسیدیته ی محصولات لبنی

گزارش کارآموزی بویلر(دیگ بخار) کارخانه تولید فرآورده های لبنی رامک

اختصاصی از کوشا فایل گزارش کارآموزی بویلر(دیگ بخار) کارخانه تولید فرآورده های لبنی رامک دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

دانلود گزارش کارآموزی بویلر(دیگ بخار) کارخانه تولید فرآورده های لبنی رامک بافرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 35

گزارش کارآموزی آماده,دانلود کارآموزی,گزارش کارآموزی,گزارش کارورزی


این پروژه کارآموزی بسیاردقیق و کامل طراحی شده و جهت ارائه واحد درسی کارآموزی میباشد

مقدمه 

یکی از اهداف اساسی وبسیار مهم سیاست گذاران، ایجاد ارتباط منطقی و هماهنگ صنعت ومحیط کار با دانشگاه و دانشجو می باشد که هم در شکوفائی و رشد صنایع مؤثر بوده و هم دانشجویان را از یادگیری دروس تئوری محظ  رهایی داده و علم آنها را کاربردی تر کرده و باعث می شود آن را در عرصه عمل ،آزموده و به مشکلات و نابسامانیهای علمی وعملی محیط کار آشنا شده و سرمایه و وقت خویش را در جهت رفع آنها مصروف نمایند، که برای جامعه ی در حال توسعه ما از ضروریات می باشد .با این مقدمه شاید اهمیت و جایگاه درس دو واحدی کارآموزی برا ی ما روشنتر شده و با نگاهی دیگر به آن بپردازیم . اینجانب نیز در طی مدت حضور خود در محل کارآموزی(کارخانه تولید فرآورده های لبنی رامک) استفاده های علمی و عملی خوبی کسب نموده ،هر چند با توجه به زمان محدود 240 ساعته به همه ی ریزه کاریهای محیط کار آموزی پی نبردیم واین کار به  حداقل 2 تا 3 سال وقت نیازدارد  ،از اینرو شاید بهتر باشد واحد کارآموزی به دو قسمت تقسیم شده تا این نقیصه جبران گشته و ارتباط با محیط کار حفظ شود .محل کارآموزی ما از لحاظ تاسیسات (چه برودتی و چه حرارتی) بسیار گسترده بوده و می توان گفت درنوع خود بی نظیر می باشد؛ و ما از لطف خدا و زحمات پرسنل این محل توانستیم در دوره کارآموزی مطالب بسیار مفیدی بیاموزیم (ودراینجا جا دارد از زحمات این عزیزان کمال تشکر را داشته باشم) که اینجانب درگزارش کارآموزی خود به بررسی سیستم بخار پرداخته ام . درکارخانه جات و مراکز صنعتی حرارت دادن به محصولات به صورت مستقیم مقرون به صرفه نمی باشد ونیز، نیاز به فضای بسیار زیادی برای این کار می باشد که برای رفع این مشکل از روش حرارت به صورت غیر مستقیم استفاده می شود.      گزارش کار بویلر(دیگ بخار) :  بویلر دستگاهی است که برای تولید بخار از آن استفاده میشود. این بخار می تواند برای چرخاندن توربین یا گرم کردن برخی کوره ها استفاده شود؛ کارخانجات تولید لبنیات به جریان مداوم بخار نیاز دارد و چنانچه بویلرها به هر دلیلی دچار مشکل شوند ممکن است موجب توقف فرآیند تولید و نتیجتا اتلاف مقادیر قابل توجهی از محصول شود. دیگ های بخار امروزی بسیار پیچیده تر و پیشرفته تر از دیگ های سابقند. با پیشرفت فن آوری دیگ های بخار و تجهیزات جانبی آن، اهمیت آموزش، تعمیرو نگه داری آن ها نیز خیلی بیشتر شده است و تنها افراد کارآمد و ماهر میتوانند امر تعمیر و نگه داری دیگ های بخار امروزی را بر عهده گیرند. درنتیجه بسیاری از شرکت ها سعی دارند که روش های سابق تعمیر و نگه داری را کنار گذارند. دیگ ها به عنوان مولد حرارت و وسیله انتقال حرارت، از سوخت به سیال معینی از راه جداره داخلی خود هستند و از نظر نوع سوخت به دیگ های با سوخت جامد یا مایع و یا گازی تقسیم می شوند . دیگ های بخار در ظرفیت های مختلف و با فشارهای مختلف ساخته می شوند ،در دیگ های بخاری که در نیرو گاهها کار می کنند به دلیل نیاز به فشار بالاتر ، بخار به صورت سوپرهیت (مافوق گرم ) است. آب در این دیگ ها از لوله هایی که در میان شعله های مشعل محصور شده اند عبور میکند ، اما در دیگ های بخار کوچکتر، بخار به صورت اشباع میباشد.    یک دیگ بخار از قسمت های مختلفی تشکیل شده و در این گزارش سعی کرده ام که توضیح مختصری در مورد آن ها بدهم: 1.مشعل های دو گانه سوز،  2.شیشه آب نما:سطح آب داخل دیگ را نشان می دهد، 3. مانومتر: فشار دیگ را نشان می دهد ،   4. تابلو و تجهیزات ، 5.هشدار دهنده: در صورت بالا رفتن فشار داخل دیگ هنگامی که قسمتی به درستی کار نکن، 6. پمپ : در این دیگ ها پمپ با دبی بالا و هد متوسط از نوع حلزونی طبقاطی استفاده می کنند که دارای یک الکتروموتور به عنوان محرک است،  7.دود کش : برای خروج گاز های سو خته شده در فرایند احتراق، 8.زیر آب زن : خروجی از ته دیگ برای خروج رسوبات ته نشینشده در ته دیگ، 9.سنسور حرارتی: از آنجایی که بخار تولید شده در حالت اشباع قرار دارد ودما و فشار همواره متناسب هستند به جای استفاده از فشارسنج  که  در فشار های بالا ممکن است مشکل ایجاد کنند از سنسور های حرارتی استفاده میکنند با استفاده از این اصل که هر دما فشار معینی را نشان می دهد. 10.سوپاپ اطمینان : اگر در موارد نادر تمام کنترل کننده ها و همچنین هشدار دهنده ها به علت نقص درست کار نکنند در صورت تجاوز فشار از محدوده قانونی خود سوپاپ باز شده و فشار را با خارج کردن قسمتی از بخار داخل دیگ کاهش می دهد. 11. تراپ : واحدیست که بخار کندانس شده را جمع آوری کرده و به آن تله آب نیز می گویند.  تقسیم بندی بویلرها: معیارهای زیادی برای تقسیم بندی بویلرها وجود دارد، مهمترین معیار تقسیم‌ بندی بویلرها براساس محتویات داخل لوله‌ها می‌باشد. براین اساس دونوع بویلروجود دارد:    1 - فایرتیوب(Fire Tube): عموما این بویلرها از یک محفظه احتراق و دیگ تشکیل شده‌اند. دیگ حاوی لوله‌هایی است که از یک طرف شعله به آن وارد و از طرف دیگر خارج می‌گردد، بدین ترتیب بخشی از فضای دیگ توسط لوله‌ها اشغال شده و باقی فضای موجود برای آب در نظر گرفته شده است. گازهای گرم حاصل از سوزاندن سوخت در محفظه احتراق  وارد این دسته لوله‌ها شده و از سراسر دیگ عبور می کنند. در این حین انتقال حرارت بین گازهای عبوری از لوله‌ها و آب درون دیگ سبب گرم شدن آب و تولید بخار می‌گردد.   2- واترتیوب(Water Tube): عموما این نوع بویلرها، از محفظه احتراق، لوله‌های بالارونده، پایین‌رونده، مخازن بخار و لجن تشکیل شده‌اند و تفاوت عمده آنها با نوع فایرتیوب در این است که آب در داخل لوله‌ها جریان داشته و جریان گاز گرم در خارج لوله‌ها می باشد. واترتیوبها ساختمان پیچیده‌تری نسبت به نوع فایرتیوب دارند و بر اساس نوع لوله‌ها، تعداد و نحوه قرارگیری مخازن بخار و لجن ساختارهای متنوعی را شامل می‌شوند. از نقطه نظر نوع لوله؛ شامل انواع لوله صاف و لوله خمیده هستند.  شرایط آب تغذیه دیگ: آب طبیعی برای تغذیه ی دیگ مناسب نیست، مگر آنکه بطور صحیح تصفیه و سختی آن گرفته و با افزودن مواد شیمیایی احیاکننده از خاصیت اکسید کنندگی آن جلوگیری شده باشد. اکسیژن محلول در آب موجب زنگزدگی سطوح فلزات داخلی بخصوص لوله های دود می شود. تشکیل رسوبات حاصل از املاح موجب خرابی کوره و لوله های دود و ناصافی تیوپ پلیت و همچنین کاهش میزان انتقال حرارت شده و بدین ترتیب حرارت فلز را بالا برده و راندمان دستگاه را پایین میاورد. تصفیه داخلی با افزودندائمی مواد شیمیایی به مقدار کافی برای ته نشین کردن املاح آب دیگ و واکنش در برابر اکسیژن غیر محلول انجام میگیرد، آب بایستی دارای حداقل  PH 5/8 باشد؛ و برای کنترل این مقوله آزمایش روزانه آب باید به طور منظم صورت گیرد. چون سنگینی آب دلیل بر تشکیل رسوبات املاح است بنابراین باید مواد شیمیایی به مقدارکافی باشد تا این حالت از بین برود. مقدار کل مواد قلیایی مثل کربنات کلسیم باید 20-15درصد غلظت اجسام جامد غیر محلول باشدمقدار کل اجسام غیر محلول در آب دیگ که در نتیجه غلظت اجسام غیر محلول آب منبع به وجود می آید باضافه آن مقدار مواد شیمیایی که اضافه می گردد نباید بیش از p.p.m3000 ذره در میلیون باشد.     موقعیت نصب بویلرها:  موقعیت نصب دیگ های بخار در موتور خانه ها بستگی به ابعاد آن و ساختمان آنها (مثلا دیگ های کم ظرفیت) تا حدود 4 تن (که توسط ماشین سازی اراک ساخته می شوند) باید روی یک فونداسیون که حدود 10 سانتی متر از کف موتور خانه  بالاتر است نصب گردند، زیرا وقتی درب جلوی دیگ را باز کنند مشعل به علت سنگین بودن قدری درب را به سمت پایین می کشد و لذا خودش به کف موتورخانه برخورد می کند، ولی دیگ های با ظرفیت 5تن به بالا که شکل ساختمان آنها متفاوت است و نیز ارتفاع بیشتری نسبت به کف موتور خانه دارند ،نیازی به فونداسیون بالاتر از کف ندارند و به هر حال باید به مشخصات سازنده رجوع کرد تا وضعیت نصب دیگ روی کف مشخص شود . لوله های دود در دیگ های بخار هر چند سال یک بار باید تمیز شوند و برای تمیز کردن آن درب جلو و پشت دیگ را باز می کنند و با سیخ بلند از جلو درون لوله ها را از دود پاک میکنند و لذا جلو و پشت دیگ باید فاصله کافی با دیوارهای موتورخانه داشته باشد, این فاصله برای پشت دیگ بخار حداقل 2متر و برای جلوی دیگ حدود طول دیگ می باشد.   مروری برسیکل های اصلی واحد تولید بخار  نگهداری درست و مناسب از یک سیستم ،عامل موثری است در افزایش عمر آن و اثر به سزائی در گرفتن بهره اقتصادی تر از آن دارد.عمده مواردی که در بهره برداری صحیح دخیل می باشند عبارتند از : اشراف کامل و آگاهی وافر و اصولی و نحوه ی عملکرد سیستم و چگونگی کار با آن،نظارت دقیق و بی وقفه بر عملکرد آن،پیش بینی زمان لازم برای سرویس و تعویض قطعاتی که مدت زمان کارکرد آنها محدود بوده و در صورت عدم تعویض آن قطعات یا سرویس به موقع دستگاه ها، وآسیب های جبران ناپذیری ممکن است بر پیکره ی سیستم وارد آید ، چه بسا بزرگترین صدمه های احتمالی ناشی از عدم آگاهی از نحوه ی کار دستگاه ها و یا نادیده گرفتن اصولی که لازمه ی عملکرد صحیح آن ها هستند، میباشند.شخص بهره بردار بایست اطلاع کافی از چگونگی کار سیستم داشته باشد و تک تک پارا مترهای آن را زیر نظر داشته باشد و در موقع مقرر به قسمت های مربوط سرکشی نماید و در صورت بروز اشکال سریعا آن قسمت را از سرویس خارج نماید تا علت ایجاد عیب مشخص و از آسیب بیشتر جلو گیری شود.  شرح کلی بویلر: نوعی از بویلر ها، لوله آتشین(fire tube) هستند. این نوع بویلر شامل سه مرحله عبور گاز (گاز گرم حاصل از اشتعال سوخت) می باشد : مرحله نخست از قسمت جلو کوره تا انتهای آن استو طوری ساخته شده که در مقابل گرمای حاصله از احتراق و سوخت و جذب حرارت از بدنه ی کوره و انقباض حاصله از آن مقاومت می کند و حالت ارتجائی دارد .اطاقک احتراق نصب شده در انتهای کوره ،حرارت حاصله از احتراق سوخت را به صورت تشعشعی به سطح آب داخل دیگ منتقل می سازد.لایه ی سیمانی نسوزی در دریچه ی عقبی دیگ به کار رفته است این دریچه به اندازه ی کافی بزرگ و مخصوص داخل شدن افراد به منظور بازرسی مجرای  خروجی گاز (دودکش اصلی دیگ) می باشد . اتصالات بدنه و کوره دیگ به وسیله جوشکاری انجام شده و تمامی جوشها به وسیله اشعه ی ایکس تست شده وتنش های داخلی آن آزاد گردیده است.          ساختمان بدنه دیگ :  1.    بدنه خارجی : بدنه ی خارجی دیگ ورقی است شکل استوانه که ضخامت نگهدارنده لوله های عقب وجلو در دو سر آن نصب شده است . 2.    کوره و اطاقک احتراق : کوره شکل استوانه با اتصالات جوشی طولی و عرضی ساخته شده است که حاوی انحنای مقعری شکل ارتجایی جهت انبساط کوره می باشد .اطاقک احتراق میانی شامل ورق استوانه ای شکلی است که از دو طرف به وسیله دو صفحه محصور شده است.کوره مابین دو صفحه نگهدارنده لوله های عقب و جلو، قرار گرفته و اولین گذر گاه شعله و گاز را تشکیل می دهد. صفحه عقبی اطاقک احتراق و صفحه نگهدارنده ی لوله ها با میلگرد های مقاوم به وسیله ی جوشکاری به هم متصل شده است . 3.    لوله ها : دو سری لوله مقاوم جهت عبور گاز مرحله دوم و سوم نصب شده که در دیگ هایی که فشار کاری 79/13بار (200 پوند براینچ مربع) هستند اکسپند شده و برای فشار های کاری بیشتر علاوه بر اکسپند کاری جوشکاری نیز شده است . 4.    تمیز کاری و کنترل دیگ : دریچه آدم رو دربالای دیگ ، دریچه مخصوص تخلیه رسوبات در پشت دیگ ، و دریچه ویژه بازدید اطاقک احتراق هر یک جهت تمیز کاری یا بازرسی و یا هر دو در قسمتهای مختلف دیگ تعبیه شده است. در جلو دیگ دو عدد درب آویزان بزرگ قرار گرفته که با باز کردن آنها می توان ضمن بازدید از لوله های ویژه عبور گاز، آنها را تمیز نمود ونیزبا باز نمودن درهای عقبی تعبیه شده در روی محفظه دود عقبی دیگ می توان صفحه نگهدارنده لوله های عقب دیگ را بازرسی کرد.با باز کردن دربهای جلو و عقب دیگ میتوان به تمام لوله ها دسترسی پیدا کرد. میتوان ازجلو دیگ با برس مخصوص داخل لوله ها را از رسوبات و دوده ها پاک نمود ،رسوبات و دوده ها در پشت دیگ جمع می شوند. دوده ها و رسوبات پاس دوم لوله ها در محفظه احتراق و دوده های پاس سوم لوله ها در جعبه دود عقبی دیگ جمع خواهند شد این رسوبات دوده ای را بسادگی میتوان از بین برد با برداشتن درب مدور محفظه احتراق میتوان به درون این محفظه راه یافت و دوده ها یا رسوبات دوده را که آنجا جمع شده است پاک نمود و از داخل جعبه دود عقب میتوان دوده ها و رسوبات دوده ای را که در آن محل جمع شده اند بیرون آورده و کاملا پاک نمود.  5.    نصب دستگاه های خارجی بویلر : نصب قطعات اصلی و کمکی و وسایل کنترل کننده با لوله های مقاوم به وسیله ی جوشکاری روی بدنه انجام شده است . وسایل و اتصالات دیگ : آب مورد نیاز بویلر بوسیله پمپ تغذیه، تامین می شود . آب ورودی بویلر از طریق شیر تغذیه عبورکرده وموقعیکه سطح آب به حد نرمال یعنی نزدیک به وسط آب نمای شیشه ای رسید ، پمپ تغذیه به وسیله ی کنترل کننده دو حالته متوقف می شود .و بلعکس وقتیکه سطح آب از حد نرمال پایین تر رفت (کلید)کنترل، استارت پمپ را جهت جبران کمبود آب و رساندن آن به حد نرمال روشن می کند . فشار بخار بویلر بوسیله فشارسنج اندازه گیری می شود. ازدیاد فشار باعث تحریک پتانسیومترشده و دریچه به طور خود کار از طریق مدلیشن موتور سوخت و هوای مشعل ،شعله را کم میکند. و در صورت کمبود مصرف بخار شعله را خاموش می سازد .

فهرست مطالب

عنوان:                   صفحه:    

مقدمه و شرح محل کار آموزی    1
گزارش کار     2
بویلر    2
تقسیم بندی بویلرها    3
شرایط آب تغذیه دیگ    4
موقعیت نصب بویلرها    5
مروری بر سیکل های اصلی واحد تولید بخار    5
ساختمان و بدنه بویلر    7
وسایل و اتصالات دیگ    8
وسایل کمکی به کار رفته در بویلرها    9
تله بخار    13
مشکلات معمول در تله های بخار    13
مشعل    15
چشم الکتریکی (فتوسل)    18
جرقه زن الکتریکی گازی    19
روش کنترل مشعل خودکار    19
سیکل سوخت    20
عنوان:          صفحه: 
سیکل هوا و دود    22
مبدل حرارتی    23
انواع مبدل های پوسته و لوله    25
پمپ ها    27
پمپ های سری و موازی    28
عیوبی که ممکن است در سیستم کار به وجود آید    28
عکس هایی از دستگاه های حرارتی و برودتی محل کار آموزی    33

اندازه گیری چربی محصولات لبنی

اختصاصی از کوشا فایل اندازه گیری چربی محصولات لبنی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

اندازه گیری چربی محصولات لبنی

دانلود پایان نامه محصولات لبنی شیر پاستوریزه پگاه، محصولات غذایی رب گوجه فرنگی جام شهد توس و کمپوت گیلاس

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه محصولات لبنی شیر پاستوریزه پگاه، محصولات غذایی رب گوجه فرنگی جام شهد توس و کمپوت گیلاس دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

محصولات لبنی شیر پاستوریزه پگاه، محصولات غذایی رب گوجه فرنگی جام شهد توس و

کمپوت گیلاس شهد سازان

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:70

گروه صنایع غذایی

گرایش تکنولوژی صنایع کمپوت و کنسروسازی

فهرست مطالب :

محصولات لبنی
مقدمه:    ۳
تاریخچه کارخانه :    ۴
شیرهای طعم دار :    ۴
مدیریت تأمین وبهبود شیر خام :    ۵
کیفیت رمز ماندگاری در بازار رقابت :    ۶
بازاریابی و فروش :    ۶
فرآیند فرآورده های لبنی :    ۸
مواد اولیه شیرMILK    ۸
جدول(۱) ترکیبات شیمیایی کلستروم(مالک) بر حسب درصد    ۹
میزان تولید شیر در جهان    ۹
جدول شماره (۲) میزان تولید شیر در جهان بر حسب میلیون تن    ۱۰
جدول (۳) مقدار شیر تولید شده در ایران بر حسب هزار تن    ۱۰
شیر وترکیبات آن    ۱۱
جدول (۴) ترکیبات شیمیایی شیر با ۵/۳ درصد چربی بر حسب درصد    ۱۱
خواص ظاهری شیر :    ۱۳
سالم سازی شیرPastiurisation) (    ۱۳
روشهای پاستوریزاسیون شیر    ۱۴
۱- روش کند یاL . T . L . T   Long Time Low Temperature )     (:    ۱۴
۲- روش سریع یا Flash :    ۱۴
۳- روش تند یا H . T . S . T )    ( High Temperature Short Time :    ۱۴
۴- روش U . H . T :    ۱۴
۵- روش Thermisation :    ۱۵
جدول (۶)- نیاز روزانه یک انسان به پروتئین حیوانی در مقایسه با پروتئین نیم لیترشیر    ۱۵
مقایسه ارزش اقتصاد ی وارزش غذایی یک لیتر شیر با۲۰۰ گرم گوشت گاو در جدول(۷) آمده است :    ۱۵
شیر پاستوریزه:    ۱۶
حفظ کیفیت شیر پاستوریزه :    ۱۶
مراحل تولید شیر پاستوریزه    ۱۶
خط تولید شیر پاستوریزه:    ۱۷
۱- تحویل شیر خام :    ۱۷
۲- پلیت کولر :    ۱۷
۳- پاستوریزاسیون :    ۱۷
الف) پاستوریزاتور :    ۱۷
ب) سپراتور :    ۱۸
ج) باکتریفوژ :    ۱۸
د) Standomat :    ۱۸
۴- هولدینگ یا نگهدارنده :    ۱۹
۵- مخزن ذخیره سازی شیر پاستوریزه :    ۱۹
۶- بسته بندی :    ۱۹
شیر استریلیزه :    ۲۰
الف) سیستم مستقیم (Direct)    ۲۰
ب) سیستم غیر مستقیم (In Direct)    ۲۰
خط تولید شیر استریلیزه :    ۲۰
خامه :    ۲۲
تعریف خامه:    ۲۲
خواص فیزیکی و شیمیایی خامه:    ۲۲
خط تولید خامه :    ۲۲
۱- خامه ورودی :    ۲۲
۲- استریلیزاسیون :    ۲۳
بسته بندی خامه بوسیله دستگاه کامبی بلک :    ۲۳
مرحله پرکن :(Filling)    ۲۵
دربندی :    ۲۵
انبار بسته بندی :    ۲۵
کره    ۲۶
ترکیبات کره:    ۲۶
خواص فیزیکی:    ۲۶
اهمیت غذایی کره:    ۲۶
کره سازی:    ۲۷
خط تولید کره(غیر مداوم):    ۲۷
کیفیت ماده خام:    ۲۷
پاستوریزاسیون:    ۲۸
خروج هوا تحت تأثیر خلاء:    ۲۸
ترش کردن خامه:    ۲۸
کرهزنی:    ۲۸
تشکیل کره:    ۲۹
شستشوی دانه کره:    ۲۹
مالش دادن کره:    ۳۰
مالش  دادن درخلاء:    ۳۰
بسته بندی:    ۳۰
پنیر :    ۳۰
تعریف :    ۳۰
فرآیند پنیرسازی    ۳۱
تاریخچه و انواع پنیر :    ۳۱
ارزش غذایی پنیر و میزان پنیر تولید شده در جهان :    ۳۲
جدول (۹) میزان پنیر تولید شده در جهان  درسال ۱۹۹۳ (۱۳۷۲)    ۳۲
خط تولید پنیر UF  :    ۳۳
مراحل کلی خط تولید : ( سالن پروسس وبسته بندی  پنیرUF )    ۳۳
مراحل خط تولیدپنیرUF :    ۳۴
۱- سکوی دریافت شیر :    ۳۴
۲- سالن تولید :    ۳۵
الف) تنظیم دما :    ۳۵
ب) سالم سازی حرارتی (پاستوریزاسیون) :    ۳۵
ج) باکتریفوژ :    ۳۶
د) تنظیم درصد چربی: (سپراتور)    ۳۶
ه)عملیات UF :    ۳۷
فیلتراسیون غشایی :    ۳۷
به طورکلی استارترها سه فعالیت عمده دارند که عبارتند از:    ۳۸
۱- گلیکولیز:    ۳۸
۲- پروتنولیز:    ۳۸
۳- لیپولیز:    ۳۸
۳- سالن انعقاد :    ۳۹
ب) تونل انعقاد :(کوآگولاتور)    ۳۹
۴- دستگاه روتومین :    ۳۹
۵- بسته بندی :    ۴۰
شیر خشک    ۴۰
تاریخچه:    ۴۱
ترکیبات شیر گاو:    ۴۱
انواع شیر خشک :    ۴۱
ترکیب شیر خشک :    ۴۲
جدول(۱۰) درصد ترکیب شیرهای خشک    ۴۲
مراحل کلی خط تولید شیر خشک صنعتی:(بدون چربی)    ۴۲
مراحل خط تولید:    ۴۳
خصوصیات شیر برای تولید شیر خشک :    ۴۳
– تجهیزات سیستم تغلیظ کننده لوله ای:    ۴۳
۱- پیش گرمکن:    ۴۳
۲- پاستوریزاتور :    ۴۴
۳- بدنه های اواپراتور : (لوله ای)    ۴۴
۴- سپراتور:    ۴۵
۵- پمپ خلاء :    ۴۵
۶-کمپرسور بخار: (ترمو کمپرسور)    ۴۶
۷-کندانسور:    ۴۶
۴- تانک ذخیره شیر غلیظ شده :    ۴۶
– تجهیزات درایر پاششی :(Derayer)    ۴۷
۵- پری هیتر :(پیش گرمکن)    ۴۷
۶- اتومایزر :    ۴۷
۷- برج خشک کن افشانه ای پاششی :(درایر)    ۴۷
۸- سیکلون بسته بندی :    ۴۸
۹- بسته بندی :    ۴۸
پودر آب پنیر :    ۴۸
جدول(۱۱) ترکیبات تقریبی آب پنیر (درصد)    ۴۹
خط تولید پودر آب پنیر :    ۵۰
آزمونهای کیفی شیر خام، پاستوریزه وفرآورده های حاصل از آن :    ۵۱
– آزمایشات انجام شده بر روی شیر خام دریافتی :    ۵۱
۱- تست الکل :    ۵۱
۲- اندازه گیری دانسیته شیر:    ۵۱
الف) وزن مخصوص یادانسیته شیر:    ۵۱
۳- اندازه گیری چربی،پروتئین، لاکتوز و نقطه انجماد:    ۵۲
الف) تعیین لاکتوزشیر:    ۵۲
ب) اندازه گیری نقطه انجماد:    ۵۲
ج) اندازه گیری چربی شیر:    ۵۳
-آزمایشات فیزیکو شیمیایی شیر پاستوریزه و فرآورده های آن :    ۵۳
آزمایشات شیمیایی شیر    ۵۳
۱- تعیین اسیدیته شیر :    ۵۳
۲- آزمایش تعیین نقطه انجماد :(برای تعیین درصد آب موجود در شیر)    ۵۴
۳- آزمایش مربوط به چربی شیر:    ۵۴
۴- آزمایش مربوط به اسیدیته شیر:    ۵۵
۵- آزمایش مربوط به تعیینpH شیر :    ۵۵
-آزمایشات فیزیکو شیمیایی مربوط به پنیر:    ۵۵
۱- وزن خالص:    ۵۶
۲- طعم :    ۵۶
۳- بافت پنیر :    ۵۶
۴-  pH:    ۵۶
۵- اسیدیته :    ۵۶
۶- درصد نمک:    ۵۷
۷- اندازه گیری میزان چربی درماده خشک:    ۵۷
۸- اندازه گیری درصدچربی آب پنیر:    ۵۷
۹- اندازه گیری درصد رطوبت:    ۵۸
جدول(۱۲) حد قابل قبول آزمایشات پنیر    ۵۸
آزمایشات میکروبی در مورد شیر و فرآورده های آن:    ۵۹
۱- کشت کلی فرم:    ۵۹
۳- کشت کپک ومخمر :    ۶۰
۴-کشت اشرشیاکلی :    ۶۰
۵- کشت استافیلوکوک :    ۶۰
۶- تست آنزیم فسفاتاز :    ۶۱
آزمایشات انجام شده بر روی آب مصرفی کارخانه :    ۶۲
– آزمایشات انجام شده بر روی آب خام :    ۶۲
الف) سختی کل :    ۶۲
ب) سختی کلسیم :    ۶۲
ج) منیزیم :    ۶۳
د) قلیا ئیت متیل:    ۶۳
ه) کلرور:    ۶۳
و) pH آب خام :    ۶۳
– آزمایشات آب تصفیه ۱و۲ :    ۶۴
۱- آزمایشات سختی:    ۶۴
۲- آزمایش قلیائیت متیل و کلرور:    ۶۴
۳- pH :    ۶۴
۴)EC : (هدایت الکتریکی)    ۶۴
– آزمایشات آب کندانسه شده:    ۶۴
– آزمایشات آب بویلر:    ۶۴
۱) pH :    ۶۵
۲) قلیائیت فنل :    ۶۵
۳-قلیائیت متیل: (قلیائیت کل)    ۶۵
۴- کلرور :    ۶۵
– آزمایش آب مخصوص برج خنک کن :    ۶۶
آزمایش ضریب اشباع  :    ۶۶
آزمایش ضریب سیری :    ۶۶
جدول(۱۳) نتایج آب مصرفی کارخانه    ۶۷
تجهیزات :CIP (شستشوی درجا )    ۶۷
تجهیزات CIP :    ۶۷
– مراحل شستشوی کامل CIP :    ۶۷
– مسیر گرم :    ۶۸
– مسیر سرد :    ۶۸
– عوامل مؤثر در کیفیت بالای  CIPعبارتند از :    ۶۸

چکیده :

بی شک صنعت لبنیات درکشور ما سابقه طولانی داشته، اما متأسفانه کمتر در این زمینه کار تحقیقاتی و مطالعاتی انجام شده است و باید اذعان داشت که ریشه های این ضعف در نظام آموزشی تربیت نیروی انسانی متخصص ما نهفته بوده ونیز فاصله غیر معقولی که بین مراکز علمی وصنعتی بوجود آمده است.

تبدیل و فرآوری محصولات غذایی نیز از دیرزمان موردتوجه بشربوده است.قدیمی ترین روش تبدیل تهیه خشکبار‍، خشک، دوددادن ونمک زدن آن، سردکردن گوشت وماهی وقدیمی ترین روش نگهداری انبار کردن غلات است.

نیکلاآپرت (N.Appert) در آغاز قرن نوزدهم باتولید اولین کنسرو تجارتی برای ارتش ناپلئون،تحولی در صنایع کمپوت وکنسرو بوجود آورد و از آن زمان تاکنون این صنایع پیشرفت زیادی به خود دیده است.

دستگاههای قوطی سازی وقوطی پر کنی، اتوکلاوهای تحت فشار، بخارداغ، دستگاههای دقیق کنترل عملیات وغیره، تهیه محصولات با ارزش غذایی خوب وباحداقل احتمال آلودگی را میسرکرده وتکنولوژی سرمایش وانبارهای کنترل اتمسفرنیز امکان نگهداری سبزی ومیوه تازه رابرای مدت زیادی ممکن ساخته است.

باتوجه به کیفیت بالای گوجه فرنگی تولید شده و همچنین گیلاس در ایران،امکان تولید رب گوجه فرنگی وکمپوت گیلاس باکیفیت بالا وجودداردو باتوجه به امکانات فراهم شده جهت صادرات آنها به مقدار زیاد درسالهای اخیرلزوم توجه به تولید یک محصول بهداشتی باکیفیت شدیداً احساس می شودتا شاهد عودت محصول تولیدشده ازشرکتهای خریدارخارجی به دلیل کیفیت پائین ویاعدم انطباق محصول با شرایط اعلام شده ازطرف آنها نباشیم.

توجه به کیفیت مواد غذایی درکشورهای خارجی به عنوان یک اصل مهم مطرح      می شود. امروزحتی کیفیت بسته بندی ازجایگاه خاص برخوردار است.

آنچه در این پایان نامه آمده، کوششی است ناتمام برای گردآوری مطالب پراکنده ای که دراین زمینه موجود بوده وبه اضافه مختصری تجارب شخصی که امید آن می رود باتوجه به ضعف بضاعت علمی وتجربی حقیر،این مجموعه حاضر که در سطحی بسیار مقدماتی و اولیه تهیه گردیده است مفید واقع شود. به امید روزی که زمینه های همکاری هر چه بیشتر عالمین وعاملین فراهم گردد تا باعث شکوفایی صنعت،خصوصاً صنایع غذایی شده تا مرهمی بر پیکره بیمار اقتصاد کشور عزیزمان باشد.

انسان از دیر باز ارزش غذایی شیر و نقش آن را در تغذیه شناخته ودر این زمینه تاکنون مقالات وکتاب های زیادی نیز نوشته است. اما می دانیم که شیر با داشتن ویژگی ها وصفات ممتاز غذایی،به سرعت در معرض آلودگی های گو ناگون قرار دارد واگر بهداشت آن در مراحل مختلف شیر دوشی،جمع آوری، حمل ونقل،تبدیل وفرآوری در کارخانه، توزیع ومصرف رعایت نشود، می تواند بیماریها وعوارض مختلفی را از حیوان به انسان ویا از انسان به انسان منتقل کند.

از سال 1930که استفاده از دستگاه های پاستوریزاسیون در فرآوری شیر، متداول وعرضه فرآورده های غیر پاستوریزه در کشورهای صنعتی ممنوع شد، شیوع اینگونه بیماریها به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش یافته وبا استناد به گزارشهای بی شمار،تا کنون شیوع هیچ گونه بیماری ناشی از مصرف شیر و فرآورده های آن که بطور صحیح پاستوریزه شده باشد،دیده نشده است.

متاًسفانه در کشورهای در حال توسعه هنوز چنین وضع مطلوبی پدید نیامده وبه همین دلیل احتمال بروز بیماریهای بسیاری با مصرف شیر و فرآورده های غیر پاستوریزه آن وجود دارد.این در حالی است که به دلیل فقدان یا عدم کفایت شیوه های پژوهشی و گزارشی موجود،وسعت ودامنه حقیقی موضوع هنوز در مرحله حدس و تخمین باقی مانده است.

در حال حاضر فقط حدود یک سوم شیر تولید شده در کشور به کارخانه های فرآوری شیر تحویل می شود که مشمول استاندارد اجباری است وعلاوه بر کنترل های لازم برروی فرآورده های تولید شده،مراکز ذی صلاح کشور از جمله اداره کل نظارت بر مواد غذایی و مؤسسه استاندارد وتحقیقات صنعتی نیز برآن نظارت دارند.اما دو سوم باقی مانده شیر تولیدی در کشور به دلیل تعدد کارگاه های کوچک و ناشناخته در کشور قابل کنترل نیست. با توجه به اینکه عرضه فرآورده های شیری غیر پاستوریزه هنوزدر کشور ممنوع نشده، در صورت عدم استفاده مردم از شیر خام و فرآورده های غیر پاستوریزه، شیرخام بیشتری جذب کارخانه ها شده وبه تبع آن بهداشت وتندرستی جامعه حفظ خواهد شد.

« مدت زمان کارآموزی وحضور در شرکت شیر پاستوریزه پگاه خراسان واحد 1 از تاریخ 6/4/86 تا تاریخ 14/4/86 بمدت 60 ساعت می باشد.»

تاریخچه کارخانه :

شرکت شیر پاستوریزه پگاه خراسان (سهامی عام) متشکل از دو کارخانه می باشد :

کارخانه شماره1:

این کارخانه که در کیلو متر 13 جاده قوچان واقع شده است، درسال 1355 از سوی شرکت تهیه وتوزیع شیر ایران تأسیس و درسال 1356 به بهره برداری رسید.این کارخانه، اولین کارخانه ای است که بر ایجاد مراکز جمع آوری شیرخام اهتمام ورزید ودر این زمینه الگوی سایر کارخانه ها قرار گرفت.

مدیریت کارآمد وتلاش دلسوزانه مدیران وکارکنان موجب توسعه این کارخانه، افزایش تولید و تنوع محصولات شده است. محصولات تولیدی این کارخانه عبارتنداز:

شیر:شیر پاستوریزه یک لیتری، شیر استریل پاکتی یک و 4/1لیتری و 250 سی سی، شیر استریل نایلونی یک لیتری

ماست :انواع ماست در بسته بندی های900 گرمی_ ماست دبه ای3 کیلویی_ ماست فله

خامه :خامه استریل 200 و250سی سی

کره :در بسته بندیهای25،15و100 گرمی- کره نایلونی یک کیلوگرمی

پنیر :پنیر یواف 450 گرمی- پنیر باف200 گرمی- پنیر لیوانی 500گرمی - پنیر یواف حلب.

شیرهای طعم دار :

1- شیر کاکائو استریل 150 و200سی سی

2- شیر کاکائو لیوانی200سی سی

3- شیرموز استریل200 سی سی وشیر موز لیوانی200 سی سی

4- شیر خشک اسکیم- پودر آب پنیر- پودر پنیر

کارخانه شماره2 :

این کارخانه در سال 1345 با سرمایه گذاری بخش خصوصی وبا هدف ارتقاء سطح بهداشت عمومی وصرفاً انگیزه خدمات عام المنفعه با نام شرکت شیر پاستوریزه مشهد مورد بهره برداری قرار گرفت.در سال 1363 بیش از 55% از سهام این شرکت توسط شرکت صنایع شیر ایران خریداری وظرفیت تولید آن افزایش یافت. این کارخانه در سال1379 بخاطر مسائل زیست محیطی به محل جدید خود واقع در انتهای شهرک صنعتی طوس انتقال وبه بهره برداری رسید.

عمده محصولات تولیدی این کارخانه عبارتند از :

شیر :شیر پاستوریزه یک لیتری و750 گرمی

خامه :خامه لیوانی100 گرمی- خامه شکلاتی

ماست :ماست موسیر150 ،250 و380 گرمی-ماست چکیده نایلونی یک کیلویی- ماست چکیده لیوانی750 گرمی- ماست لیوانی 100و500 گرمی وماست 3کیلویی

پنیر :پنیر یواف100 و200 گرمی

دوغ :دوغ خانواده5/1 لیتری – دوغ یک و4/1 لیتری

کشک :کشک لیوانی 250 گرمی

مدیریت تأمین وبهبود شیر خام :

از آنجایی که مهمترین عامل مؤثر بر کیفیت محصولات نهایی ،کیفیت شیر خام ورودی است.لذا دما وبار میکروبی وسایر مشخصات شیمیایی، میکروب و اورگانولپتیکی شیر خام کنترل وسپس دریافت می گردد.

در فرآیند صنعتی شیر قبل از دریافت، درکارخانه به لحاظ کیفی مورد آزمایش قرار  می گیرد ودر صورت اسیدیته بالا، بار میکروبی بیش ازحد مواد افزودنی، آنتی بیوتیک و غیره شیر خام عرضه شده تحویل گرفته نمی شود.

شیر آزمایش شده پس از دریافت وتوزین،با عبور از دستگاههای صافی، عاری از اجسام واجرام خارجی شده وکاملاً تمیزمی شود.سپس با استفاده از دستگاههای تبادل حرارتی بین 5-3 درجه سانتیگراد سرد ودر مخازن شیر خام ذخیره می گردد.

اجرای کلاس آموزشی واعطای تسهیلات برای خرید تجهیزات دامداریها وایجاد مراکز جمع آوری صنعتی جهت تأمین شیر خام با کیفیت از اهداف این شرکت می باشد.

این شرکت با تجهیز آزمایشگاه های مراکز جمع آوری شیر به دستگاه اندازه گیری بار میکروبی،تجهیز و نصب پلیت کولر، تلاش گسترده ای در بالا بردن کیفیت شیر خام دریافتی انجام شده است.

کیفیت رمز ماندگاری در بازار رقابت :

امروزه کیفیت به عنوان یکی از رموز اصلی موفقیت وبقای سازمانها بحساب می آید بطوری که عدم توجه به این مقوله مهم، مخصوصاً دریک بازار رقابتی به معنای نابودی ویا حذف تدریجی از صحنه اقتصادی خواهد بود. از مهمترین اهداف سیستمهای مدیریت وکیفیت می توان به کسب رضایت مشتری،افزایش بهره وری واثربخشی،فراهم آوری بستری مناسب جهت مشارکت فکری وعملی کلیه کارکنان، تلاش در جهت افزایش کیفیت محصولات تولیدی وبهبود مستمر آن ونهایتاً کاهش ضایعات می باشد.

این شرکت با توجه به تعهدات صادقانه نسبت به رعایت بهداشت فرآیند تولیدات و تندرستی مصرف کنندگان،اقدامات گسترده ای در جهت افزایش کیفیت و تنوع محصولات خود و همچنین حفظ محیط زیست،صرفه جویی در منابع انرژی و احترام به حقوق جامعه به عمل آورده که دستاورد آن 14 نشان استاندارد ملی، دریافت گواهینامه هایISO 9001:2000 مدیریت کیفیت- ISO14000:1669 مدیریت زیست محیطی و HACCP دریافت لوح صنعت سبز و3 فقره لوح تقدیر وتندیس استاندارد بوده است.

در حال حاضر سیستم زیست محیطیISO 14000 در کارخانه شماره یک،سیستم مدیریتی ISO 9001: 2000 و  HACCPدرکارخانه شماره دو جاری وسیستم ISO 9001:2000 در کارخانه شماره یک در حال استقرار است که 90% از عملیات مربوطه انجام شده است. بدیهی است پس از استقرار سیستم ISO 14000 در کارخانه شماره دو و HACCP در کارخانه شماره یک وآماده شدن شرایط مناسب،ادغام سه سیستم ISO 14000&ISO 9001:2000&HACCP نسبت به استقرار سیستم یکپارچه در سطح شرکت اقدام خواهد شد.

بازاریابی و فروش :

شرکت شیر پاستوریزه پگاه خراسان بر این باور است که بازاریابی آغاز وانجام تمامی   تلاشهابرای تولید محصولات ارائه خدمات به جامعه است وبا استفاده از تبلیغات آگاه کننده وجهت دهنده وشناسایی فرصتها وتهدیدهای محیطی وبا خلاقیت،ابتکار،انعطاف پذیری وتطبیق منابع با نیازها وخواسته های مشتریان داخلی وخارجی،علاوه بر افزایش سهم بازار،رضایت مشتریان خود را نیز جلب نماید.

بازاریابی برای هر نوع حرکت آگاهانه وهدفمند در بازار امروز ضرورت دارد،لذا شرکت شیر پاستوریزه پگاه خراسان اقدام به تأسیس شرکت به سامان پگاه خراسان نموده است.با افزایش رقابت،تنوع محصول وسطح آگاهی عموم،خواسته های مصرف کنندگان نیز تحول اساسی می یابد.بنابراین لازمه حفظ بازار فعلی وگسترش آن کشف این خواسته ها وایجاد تغییرات لازم در سیستم مدیریت تولید،کیفیت وبازار یابی وفروش محصولات جهت تأمین خواسته مصرف کنندگان می باشد.

تغییر در استراتژی شرکت صنایع شیر ایران مبنی بر ایجاد تنوع در تولید وکاهش سهم تولیدات یارانه اعم از شیر ویا پنیر،ضرورت تشکیل شرکتهای بازاریابی وفروش برای توجه عمیق وهمه جانبه وکار تخصصی وتمرکز بیشتربه معقوله بسیار مهم و حیاتی بازاریابی وفروش را از مدتهای پیش بوجود آورده است. شرکتهاییکه با سازماندهی مناسب واتخاذ روشهای علمی وپیشرفته در امر بازاریابی وفروش بتواند به این مهم دست یابد. بنابراین شرکت به سامان پگاه خراسان جهت دستیابی به اهداف تعیین شده در استان های خراسان رضوی،شملی،جنوبی واستانهای سیستان وبلوچستان تشکیل شد ودر حال حاضر فعالیتها واهداف ذیل را دنبال می کند :

• شبکه پخش گسترده: بازاریابی ،فروش وتوزیع شیر وفرآورده های شیری توسط خودرو های مجهز به سردخانه به کلیه فروشگاههای مواد غذایی در سطح شهر مشهد.
• شبکه مشتریان بزرگ وخاص: بازاریابی،فروش شیروفرآورده های شیری توسط خودروهای سردخانه دار به کلیه ارگانها،تعاونی ها ،بیمارستانها،پادگانها،هتلها، مراکز آموزشی و....
• شبکه زائر: بازاریابی وفروش شیر وفرآورده های شیر به کلیه مراکز اقامتی زائرین محترم شهر مشهد بطور ویژه.
• ایجاد دفاتر نمایندگی در شهرهای استان خراسان رضوی،شمالی،جنوبی وسیستان و بلوچستان به منظور حضور دائم ومستقیم در بازارهای فوق.
• ایجاد فروشگاههای عرضه مستقیم به منظور ارتباط مستقیم با مصرف کنندگان واستفاده ازنظرات وپیشنهادات آنان،حفظ زنجیره سرما،حذف واسطه هادر عرضه محصولات،فروش ارزانتر محصولات و....
• ایجاد بانک اطلاعاتی جامع در زمینه مصرف کنندگان،عاملین فروش وغیره جهت تصمیم گیری به موقع ومنطقی با توجه به شرایط بازار.
• برگزاری جلسات آموزشی وتوجیهی با عاملین فروش جهت آشنایی هزچه بیشتر عوامل فوق با محصولات،فرآیند تولید آن، روشهای نگهداری و.....
• برگزای جلسات آموزشی جهت کارشناسان شاغل درشرکت جهت ارتقاء سطح کمی وکیفی عملکرد.
• صادرات به افغانستان، ترکمنستان وعراق.

فرآیند فرآورده های لبنی :

مواد اولیه شیرMILK

بمنظور امکان شناخت بهتر و بیشتر نسبت به فرآیندهای لبنی و معایب و مشکلات شناخت شیر بعنوان ماده اولیه کاملاً ضروری است لذا بطور خلاصه مورد بررسی قرار داده می شود :

شیر ماده ای است سفید مایل به زرد که زردی مربوط به VitB2 یا ریبو فلاوین است که چند روز قبل از زایمان ترشح می شود. البته تحت شرایط طبیعی چون به عنوان مثال رژیم غذایی حیوان می تواند بر روی رنگ شیر تاثیر داشته باشد.

تعریف کلاسیک شیر عبارتست از ماده خام اولیه ای که از دوشش پیاپی از حیوانات سالم وغیر خسته تحت شرایط بهداشتی بدست می آید که فاقد آغوز (کلستروم یا مالک) واسید لاکتیک می باشد. بطور کلی به شیر خام طبیعی نباید چیزی اضافه ونه کم شود تنها کاری که روی آن انجام می شود عمل سرد کردن است.

شیرکلستروم (آغوز یا مالک) :

شیری که در روزهای اول الی هفتم بعد از زایش گاو بدست می آید،شیر کلستروم یا آغوز نامیده میشود بر طبق استاندارد شیر کلستروم نباید به مصرف کنندگان عرضه شود. شیر کلستروم مزه نسبتاً ًشوری دارد وبه رنگ زرد مایل به قهوه ای می باشد.

و...

NikoFile

دانلود پایان نامه کاربرد میکروارگانیزمها در تهیه مواد لبنی

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه کاربرد میکروارگانیزمها در تهیه مواد لبنی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

کاربرد میکروارگانیزم ها در تهیه مواد لبنی

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:155

پایان نامه رشته صنایع غذایی

فهرست مطالب :

مقدمه

نقش میکروارگانیزم‌ها در مراحل رسیدن پنیر

Whey چیست؟

مراحل فرایند تولید پنیر

رسیدن پنیر

عوامل موثر در رسیدن پنیر

پروتئولیز

الف) مکانیزم عمومی تجزیه پروتئین‌ها

ب) مکانیزم عمومی تجزیه اسیدهای آمینه

لیپولیز و اسیدهای فرّار

گلیکولیز

میکروارگانیزم‌ها و آنزیم‌های آنها

انواع استاترها

لاکتاکوکوس لاکتیس زیرگونه لاکتیس

لاکتوکوکوس لاکتیس زیرگونه کروموریس

لاکتوکوکوس لاکتیس زیرگونه لاکتیس واریته دی‌استیل لاکتیس

لکونوستوک

استرپتوکوکوس سالیواریوس زیرگونه ترموفیلوس

این میکروارگانیزم گرم مثبت، کاتالاز منفی، کوکسی شکل و بی‌هوازی است و

لاکتو باسیل‌ها

باکتریهای پروپیونیک  

پدیولوکوس‌ها

کورینه باکتریوم‌ها

میکروکوکوس

استرپتوکوکهای گروه D یا انتروکوک‌ها

مخمرها

قارچ‌ها Fungus

پنی‌سیلیوم کممبرتی

پنی‌سیلیوم رکیوفورتی Penicillium requeforti

ژئوتریکوم کاندیدوم

رشد باکتریهای آغازگر در شیر

فاکتورهای ممانعت کننده از رشد باکتریهای استارتر پنیر

انواع پنیر

طبقه بندی پنیرها

پنیر  Romano, parmesan

پنیر چدار  Cheddar cheese

روش تهیه پنیر چدار

تغییرات میکروبیولوژیکی در مدت رسیدن پنیر چدار

نقص‌های پنیر چدار

پنیر سوئیس Swiss cheese

نقصهای پنیر سوئیسی

پنیر آبی رنگ (پنیر رکیوفورتی) Roquefort chees

روش تهیه پنیر آبی رنگ

شیر لازم برای تهیه پنیر آبی رنگ

میکروارگانیسم‌های مهم در تولید پنیر آبی رنگ

طعم پنیر آبی رنگ

کپک لازم برای تلقیح پنیر آبی رنگ

پنیر Brick  Brick chees

استارترهای پنیر Brick

پنیرlimburgerlimburger cheese

پنیر کممبرت Camonbert cheese

تغییرات میکروبیولوژیکی پنیر کممبرت

پنیرCottage Cottage cheese

پنیر موزارلا Mozzarella cheese

تغییرات میکروبیولوژیکی پنیر موزارلا

ماست  yogurt

باکتریهای مهم ماست

استارترهای ماست

لاکتوباسیلوس دلبروکه‌ای زیر گونه بولگاریکوس

همزیستی استرپتوکوس ترموفیلوس و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس

تکثیر کشت مادر ماست

روش کلی تکثیر کشتهای ماست

استارترهای ماست و دخالت آنها در بافت و طعم ماست

فاکتورهای ممانعت کننده از رشد استارترهای ماست

ممانعت کننده‌های طبیعی و ذاتی Inherent Inhibitors

آنتی بیوتیک‌ها Antibiotics

شیرین کننده‌ها Sweeteners

باکتریوفاژها Bacteriophages

روش تهیه ماست

مشکلات تهیه ماست

ویژگیهای ماست

کره Butter

نقش میکروارگانیسم‌ها در ایجاد طعم کره

شیر اسیدوفیلوس  Acidophilus milk

روش تهیه شیر اسیدوفیلوس

باتر میلک بلغاریBulgarian Butter milk

کفیر  Kefir

کومیس  Koumiss

سورکرم  Sour cream

چکیده :

شیرامولوسیون پیچیده‌ای از پروتئین، چربی، قند و مواد معدنی است. شیرگاو تقریباً 87% آب، 5/3% پروتئین، 5/3% چربی و 5% لاکتوز دارد که البته در صد آب و چربی از شیر یک گاو به شیر گاو دیگر متفاوت است. محصولات بدست آمده از تخمیر شیر، مزه‌های متفاوتی دارند و به علت داشتن آب کمتر نسبت به شیر، مقاومتشان در برابر عوامل فساد غذایی بیشتر است. تخمیر شیر در شرایط دمایی مناسب صورت می‌گیرد و بسته به نوع مخمر، نوع شیر و شرایط فرایند محصولات متفاوت تولید می‌شود. ارگانیزم‌های عمده‌ای که شیر را به محصولات لبنی فرعی تبدیل می‌کنند، شامل لاکتوبا سیلوس‌ها و استرپتوکوکها هستند.

استرپتوکوکهای لاکتیک دارای آنتی‌ژنهای گروه N هستند و از مهمترین آنها استرپتوکوکوس لاکتیس، استرپتوکوکوس کرو موریس و استرپتوکوکوس ترموفیلوس را میتوان نام برد.

استرپتوکوکوس لاکتیس متشکل از یک یا دو زنجیره بلند یا کوتاه یا سلولهای بیضی شکل است. استرپتوکوکوس لاکتیس در 28 به سرعت در شیر رشد و آن را ترش می‌کند. متوقف شدن با کتریهای گرم مثبت در شیر به وجود یک آنتی بیوتیک قوی به نام نیسین ( توسط برخی گونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های استرپتوکوکوس لاکتیس تولید می‌شود) بستگی دارد.

گونه‌های لاکتو باسیلوس، مهمترین باکتریهای خانواده لاکتو با سیلوس محسوب می‌شوند. لاکتو با سیل‌ها (میله‌ای شکل، باریک، دراز، گرم مثبت و بدون اسپور) معمولاً به صورت رشته‌هایی مرکب از سلولهای موازی زنجیره‌ای یا تک تک هستند. لاکتو با سیل‌ها در مواد غذایی و فراورده‌های لبنی به وفور یافت می‌شوند. بیشتر گونه‌ها جور تخمیر (هوموفرمانتاتیو) وعده‌ای مانند لاکتو باسیلوس فرمنتم و لاکتوباسیلوس پاستوریا نوس ناجور تخمیر (هتروفرمانتاتیو) هستند. بسیاری از گونه‌های موجود در شیر پاستوریزه مانند لاکتوباسیلوس برنیس، لاکتو با سیلوس لاکتیس و لاکتو با سیلوس فرمنتم، مقاوم به اسید و ترمودیوریک (تحمل کننده گرما) هستند و در تهیه فراورده‌های لبنی ایفای نقش می‌کنند.

البته باید در نظر داشت که در فرایند تولید هر یک از این فراورده‌ها، میکروارگانیزم‌های متنوع دیگری از جمله کورینه با کتریوم‌ها و میکروکوکوس‌ها، مخمرها و قارچ‌ها و غیره نیز نقش دارند، که در اینجا به بررسی آنها می‌پردازیم.

نقش میکروارگانیزم‌ها در مراحل رسیدن پنیر:

پنیر فرآورده‌ای است که در نتیجه انعقاد شیرگاو، گوسفند، بز، گاومیش و یا مخلوطی از دو یا چند نوع از آنها و یا از whey (آب پنیر) بدست می‌آید. شیر مورد استفاده با یکی از روشهای متداول پاستوریزه می‌شود و به کمک مایه پنیر و با استفاده از باکتریهای آغازگر مجاز، منعقد می‌شود. پس از جدا نمودن آب پنیر (whey)، لخته در آب نمک نگهداری می‌شودو بعد از طی مراحل رسیدن آماده مصرف می‌گردد. غلاوه بر این، بر طبق استاندارد فرانسه، پنیر دارای این خصوصیات است:

1- پنیر می‌تواند فرآورده‌ای تخمیری یا غیرتخمیری باشد.

2- پنیر باید ار انعقاد شیر کامل یا شیر بی‌چربی و یا مخلوطی از آنها بدست آید.

3- این فراورده‌ها باید بعد از انعقاد آب‌گیری شوند.

4- در100 گرم پنیر باید حداقل 23 گرم ماده خشک وجود داشته باشد.

با توجه به این نکات پنیر فراوده‌ای صرفاً تخمیری نیست و فرایند تولید آن از دو مرحله آنزیمی و تخمیری تشکیل می‌شود. در اینجا نقش میکروارگانیزم‌ها در هر یک از مراحل بررسی می‌شود.

Whey چیست؟

Whey یک مایع متمایل به زرد است که در هنگام تولید محصولات لبنی تولید می‌شود. هنگامیکه کازئین (پروتئین حساس به اسید) حلالیتش کم می‌شود و منعقد می‌گردد، آب (whey) خارج می‌شود.

Whey بطور عمده از آب تشکیل شده است ولی حاوی مقدار کمی لاکتوز و مواد معدنی و پروتئین‌های غیرحساس به اسید (پروتئین‌های whey) می‌باشد.

در مدت تولید پنیر مقادیر زیادی whey تولید می‌شود. Whey محیط خوبی برای باکتریها می‌باشد چون دارای قند و پروتئین است و میزان اکسیژن بالایی دارد.

مراحل فرایند تولید پنیر:

این مراحل عبارتند از:

1- انعقاد     2- آبگیری     3- نمک‌زنی     4- رسیدن پنیر

رسیدن پنیر:

رسیدن پنیر به مفهوم تبدیل بیوشیمیایی ترکیبات لخته به وسیله آنزیم است. رسیدن پنیر یکی از پیچیده‌ترین پدیده‌های بیوشیمیایی است که با هضم آنزیمی ترکیبات بنیادی لخته همراه است. سوبستراهای اصلی عبارتند از: کازئین، ماده چرب و بیش از همه جابه‌جایی ترکیبات محلول. فلورهای میکروبی لخته (که به مقدار قابل توجهی وجود دارند) به طور مرتب در طول زمان تغییر می‌کنند و موجب تغییر خصوصیات بیوشیمیایی می‌شوند. این تغییرها به لخته مشخصات جدیدی می‌بخشند و آنرا از حالت سفت و بدون طعم و مزه به لخته‌ای با عطر، طعم، بافت و رنگ مشخص تبدیل می‌کنند. میکروارگانیزم‌ها در رسیدن پنیر نقش عمده‌ای دارند. بنابراین، شناخت عوامل موثر در فعالیت آنها حائز اهمیت است. عوامل زیر در رسیدن پنیر نقش عمده‌ای را ایفا می‌کنند:

الف) تهویه: تهویه امکان تامین اکسیژن مورد نیاز میکروبهای سطحی را فراهم می‌کند.

ب) تاثیر آب یا رطوبت لخته: میکروارگانیزم‌هادر محیط مرطوب بهتر رشد می‌کنند. دلمه‌های مرطوب سریعتر و دلمه‌های خشک دیرتر مراحل رسیدن را طی می‌کنند. در اینجا، منظور از آب، مقدار آب آزاد مورد استفاده میکروارگانیزم‌ها است. بنابراین فرایند رسیدن پنیر با وجود رطوبت بیشتر تسهیل می‌گردد.

ج) دما: دمای محیط عاملی است که رشد میکروارگانیزم‌ها و نیز سرعت واکنشهای شیمیایی لخته را تنظیم می‌کند. میزان پیشرفت واکنشهای شیمیایی در دمای کم کاهش می‌یابد. پنیری که در دمای c4 به آهستگی می‌رسد همان عطر و طعم پنیر رسیده در دمای c15 را ندارد. از طرف دیگر، در مقادیر دمایی زیاد طعم نامطلوب بیشتر دیده می‌شود. در برخی موارد، به منظور دستیابی به کیفیت مطلوب، شرایط دمایی دوران رسیدن را تغییر می‌دهند. به عنوان مثال، برای رشد باکتریهای لاکتیک و بروز بعضی از واکنشهای حدواسط در لخته در مرحله اول، پنیر در دمای کم نگهداری می‌شود. در مرحله بعد، به منظور رشد باکتریهای پروپیونیک و ایجاد طعم مطلوب و پیدایش سوراخهای چشمی در لخته، میزان دما را افزایش می‌دهند. نگهداری مداوم پنیر در دمای کم باعث ایجاد طعم نامطلوب در آن خواهد شد. همچنین در این روند اسید سوکسینیک، اسید لاکتیک همراه با اسید پروپیونیک تولید شده و به پیدایش طعم مطلوب در پنیر کمک می‌کنند.

د) pH : pH محیط عامل موثری در تکثیر و فعالیت بیوشیمیایی میکروارگانیزم‌ها است. pH در پنیرهای اسیدی از 9-7/4 و در پنیر کپکی از 7- 9/4 تغییر می‌کند.

و...

NikoFile