پاورپوینت-ppt- مکانیسم سیستم تعلیق خودرو- در 45 اسلاید-powerpoint

اختصاصی از کوشا فایل پاورپوینت-ppt- مکانیسم سیستم تعلیق خودرو- در 45 اسلاید-powerpoint دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

سیستم تعلیق یا فنربندی (به انگلیسی: Suspension) قسمتی از خودرو است که باعث می‌شود نوسانات حاصل از حرکت خودرو برروی سطوح ناهموار به جِرم معلق که شاملاتاق، شاسی، متعلقات و سرنشینان وارد نشود. سیستم تعلیق از جِرم فنربندی‌شده، فنر، کمک‌فنر و جِرم فنربندی‌نشده تشکیل شده‌است.

سیستم تعلیق خودرو دو وظیفهٔ مهم را برعهده دارد که یکی جذب نوسانات و ارتعاشات وارد به چرخ‌ها بر اثر ناهمواری‌های جاده و دیگری تماس مؤثر لاستیک چرخ‌ها با سطح جاده‌ است. در سیستم تعلیق خودرو همیشه دو مقوله مورد بحث بوده: یکی کیفیت سواری دادن و دیگری قابلیت هدایت و کنترل، که این دو مرتباً در تضاد با یکدیگرند. به عبارت دیگر، بهبود یکی باعث بروز اشکال در دیگری می‌شود.

سیستم تعلیق

سیستم تعلیق قسمت دوم

تعلیق مستقل مک فرسون

در این نوع تعلیق یک طبق در زیر و یک محور نسبتا بلند در بالای اهرم چرخ به کار می رود اهرم زیر

گلگیر به وسیله ی فلانچ یاتاقان می شود و محور میتواند داخل فلانچ چرخش کند از طرف پایین هم

محور چرخ روی سیبکی چرخش می کند بنابراین در مفصل بندی ان فقط یک سیبک قرار دارد

مزایای تعلیق مستقل مک فرسون

الف: ساده بودن ساختمان تعلیق و ارزانی قیمت تمام شده و امکان تغییرات ان   ب: چرخ کم کج می

شود و لاستیک سایی ان زیاد نیست   ج : از بین زوایای مختلف فقط دو زاویه کستر و تواین نیاز به

تنظیم دارد

معایب تعلیق مستقل مک فرسون

الف:  به تکیه گاه زیر گلگیر  جایی  که  فلانچ  بسته می شود  نیروی زیادی وارد می شود از این رو

باید زیر سازی نیرومندی در هنگام ساخت به عمل اید

ب: ضربه های چرخ با وجود قرار دادن لاستیک به اتاق وارد می شود و تولید صدا می کند

ج: نیروهای عمودی و عرضی  وارد شده بر چرخ اهرم مایل بلند را کج می کند و در نتیجه دسته ی

پیستون کمک فنر کج می شود و ضمن ضربه زدن تعلیق لاستیک سایی افزایش می یابد

تعلیق مستقل جلو با اهرم طولی

در این تعلیق  یک یا دو اهرم   نیرومند  طولی قرار می گیرد که یک سر اهرم ها به محور چرخ و سر

دیگرشان  به سیستم فنر بندی  و شاسی متصل  می شود در خودروهای رور(rover) مدل 2000 و

3500 اهرم  طولی به شکل  دو شاخه  است که راس ان به  سیبک و قاعده  ان به  شاسی و فنر

مارپیچی متصل می شود در خودروی ژیان از اهرم طولی  قوس دار که  ژامبون  نامیده  می شود

استفاده شده است فنر بندی اهرم های طولی از نوع مارپیچی است که در داخل استوانه ای قرار

گرفته  است  استوانه خود در طول خودرو  و  زیر رکاب  درهای شاسی قرار داده  شده  است  در

خودروهای فولکس واگن برای هر دو تعلیق جلو و عقب ازتعلیق اهرم طولی دوبل استفاده کرده اند

یک سر اهرم طولی به اهرم چرخ و سر دیگر شان به دسته فنرهای پیچشی متصل می شود

تعلیق مستقل در محور عقب

انواع تعلیق مستقل در محور عقب   1- چهار مفصلی دو دیون( de dion)  و   2- پاندولی  یک و دو

مفصلی  - 3         اهرم های دو شاخه س خم شونده   4        اهرمهای طولی ساده و خمیده

5-هیدرواستاتیکی    6 - هیدرو پنوماتیکی

چهار مفصلی دو دیون  در این روش چهار مفصل در پولوس  به  کار رفته است اما وجود یک محور

ارتجاعی که بار خودرو را تحمل می کند  تا انجا   که خود  محل های  جابجا یی دارند --مانع حرکت

تعلیق می شود برا این اساس تعلیق دو دیون نیمه مستقل می نامند

روش پاندولی دو مفصلی از روش دو مفصلی در تعلیق عقب فولکس واگن های مدل 1300 و 1500

استفاده کرده اند خصوصیات تعلیق دو مفصلی به این شرح است الف:  دو چهار شاخه در نزدیکی

دیفرانسیل قرار دارد  و به علت دور بودن چهار شاخه ها از چرخ های دو طرف شعاع نوسان چرخ زیاد

و چرخ ها در موقع حرکت  به جمع شدگی  تمایل دارند این جمع شدگی از نوع  مضر است  (کمبر

مثبت) و سطح اتکای چرخ ها را  کاهش  داده مرکز دوران  را بالای  دیفرانسیل  می برد این  حالت

واژگونی را افزایش می دهدب: به علت تغییرات زیاد محور لاستیک سایی چرخ های عقب زیاد است

روش پاندولی یک مفصلی معایب تعلیق دو مفصلی با طراحی تعلیق پاندولی یک مفصلی تا اندازه ای

بر طرف شده در این تعلیق یک طرف پوسته ی دیفرانسیل یک پارچه  بوده  طرف  دیگر ان مفصلی

متحرک است برای کنترل حرکت قسمت متحرک محور فنر عرضی نیرومندی کار گذاشته شده است

در این تعلیق حرکت زاویه ای چرخ کم تر است و مرکز دوران در روی دیفرانسیل بوده تمایل به واژگونی

در ان نسبت به نوع قبل کمتر است کار فنر عرضی در ان  متعادل  ساختن دو  قسمت  محور است

تعلیق مستقل عقب با اهرم دو شاخه ی ساده  در این نوع تعلیق دو اهرم دو شاخه ای به کار رفته

که سر تکی ان یاتاقان بندی شده است و از داخل ان پولوس عبور می کند و سر دیگر دو شاخه ای

ان عمود بر محور طولی در دو نقطه ی شاسی یاتاقان بندی بوشی گردیده این تعلیق به علت ساده

بودن سر دو شاخه ی متصل به شاسی فقط در صفحه قائم نوسان می کند و در نتیجه سطح اتکای

چرخ ها در هنگام پیچیدن و شتاب گیری زیاد نمی شود یعنی چرخها کمبر ثابتی دارند بنابراین نقطه ی

واژگونی تعلیق بالا است و در خودروهای جدید کاربرد ندارد

تعلیق مستقل عقب با اهرم دو شاخه ی خم شونده

در این نوع که مانند نوع قبل است محل یاتاقان دو شاخه ای اهرم ها ست به محور عرضی خودرو

تحت زاویه قرار می گیرد با این طراحی در هنگام شتابگیری خودرو وپیچیدن خودرو  چرخ ها با زاویه

کمتر از  90 درجه نسبت به داخل  خودرو حرکت میکنند با خاصیت  نقطه ی واژگونی و دوران پایین

امده  ایمنی در پیچیدن افزایش پیدا می کند

تعلیق مستقل عقب با اهرم طولی

اهرم طولی مستقل در محور عقب مانند محور جلو به صورت اهرم طولی دوبل فولکس واگن و اهرم

خمیده ژیان و غیره بکار می رود دو نوع اهرم خمیده وکجی چرخ به  هنگام  پیچیدن و زیاد شده کمبر

منفی ایمنی حرکت افزایش  می یابد  اما  هر گاه اهرمها موازی باشند  چرخ ها کجی پیدا نمی کند

بلکه فقط در صفحه  قائم نوسان می کنند

تعلیق مستقل هیدرو استاتیک

در این سیستم از جابجایی  سریع روغن و  تراکم پذیری لاستیک استفاده شده است در هر چرخی

یک واحد هیدرو استاتیک وجود دارد که روی اهرم  متصل به چرخ نصب می گردد با حرکت چرخ به

بالا یا پایین اهرمی به دیافراگم هیدرو استاتیک  روی اهرم  متصل به چرخ نصب می گردد با حرکت

چرخ به بالا یا پایین اهرمی به دیافراگم هیدرو استاتیک  نیرو وارد نموده و  روغن پشت ان را جابجا

می کند روغن ارسال شده از  یک چرخ به چرخ دیگر که در همان سمت قرار دارد  فرستاد ه می شود

روغن ارسالی  تحت فشار پس از  رسیدن به واحد هیدرواستاتیک  چرخ از سوپاپ  یک طرفه ان عبور

و پس از تراکم فنر لاستیکی ان دیافراگم را به سمت پایین می فشارد نیروی دیافراگم نیز به اهرم

چرخ  وارد می اید در  نتیجه شاسی را از مقدار عادی بلند تر  می کند  و انرژی پتانسیل درشاسی

برای برگشت به حالت عادی ذخیره  می شود افزون  بر ان  ضربه ی  بین دو  قسمت تعلیق توزیع

می شود و تعادل خوبی را برای اتاق فراهم می سازد

تعلیق مستقل هیدرو پنو ماتیک

در این روش از خاصیت تراکم پذیری هوا و گاز و سرعت انتقال روغن و گاهی از تنظیم اختیاری ارتفاع

تعلیق با کار انداختن هیدرو موتور استفاده شده است  نوع هیدرو گاز ان  رایج تو  است در سیستم

هیدرو پنوماتیک هر چرخ  مستقلا تحت کنترل  است و به وسیله ی  لوله ی روغنی با تعلیق دیگر و

یا پمپ روغن مرکزی ارتباط دارد در سیستم فنر بندی ان یک محفظه اب بندی  شده  وجود دارد که

داخل ان گاز ازت تحت فشار قرارد دارد زیر اتاقک گاز دیافراگم جدا  کننده ای  ایجاد شده و پایین ان

با روغن پر شده است روغن در دو  محفظه  قرار دارد  که به  وسیله ی سوپاپ  ضربه گیری از هم

جدا  شده اند  وقتی چرخ  با مانعی برخورد کند  ضربه ی  اهرم چرخ  دیافراگم زیرین را  حرکت داده

روغن بدون مقاومت از محفظه ی اول  به محفظه ی دوم  را می یابد و روغن محفظه ی بالا گاز ازت

را

پاورپوینت-ppt- انرژی جریان های جزر و مد آب- در 32 اسلاید-powerpoint

اختصاصی از کوشا فایل پاورپوینت-ppt- انرژی جریان های جزر و مد آب- در 32 اسلاید-powerpoint دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

نیروی جاذبه ی ماه آب اقیانوس ها و دریا ها را جا به جا می کند که در ساحل به صورت بالا و پایین رفتن سطح آب ( موج ) آشکار می شود . نیروگاه های جزر و مدی با استفاده از نیروی جزر و مد ، برق تولید می کنند . در این نیروگاه ها ، سدی به نام آب بند بین دریا و دهانه ی رودخانه می سازند و توربین هایی نیز در این مکان جای می دهند . وقتی آب دریا بالا می آید ، جریان آب پس از به کار انداختن توربین ها ، وارد مخزن سد می شود و زمانی که آب دریا پایین می آید ، آب از راه حوضچه ی رودخانه و از مجرای سد ، به دریا بر می گردد و در مسیر برگشت خود ، توربین ها را دوباره به گردش در می آورد . بنابراین توربین ها در هر دو حالت کار می کنند و برق تولید می شود . نیروی جزر و مد یکی از گونه های انرژی های اقیانوسی است که امروزه از آن برای تولید برق بهره برداری می کنند . پژوهشگران هم اکنون در حال طراحی و ساخت توربین هایی هستند که بتوان آن ها را در بستر دریا و در جاهایی که جزر و مد زیاد است ، کار گذاشت .

انرژی امواج آب

پژوهشگران برآورد کرده اند که موج هایی که بر ساحلی به طول دو کیلومتر می کوبند ، برابر یک نیروگاه کوچک با سوخت زغال سنگ می توانند انرژی تولید کنند . کارشناسان در حال بررسی روش های گوناگون بهره برداری هر چه بیش تر از انرژی امواج هستند . هم اکنون از سه نوع سامانه ی مختلف شناور ، ستونی و موجی استفاده می شود . در مولد های شناور ، یک دسته شناور در آب قرار دارند ، و هنگامی که موج عبور می کند ، این شناور ها بالا و پایین می روند . این حرکت ها روغنی را تلمبه می کنند تا توربینی را به حرکت در آورد و برق تولید کند ، ستون های نوسان کننده نیز پر از هوا هستند ، حرکت موج باعث می شود که آب از پایین به درون این ستون ها برود و از آن بیرون بیاید و در نتیجه هوای بالای ستون را بالا و پایین بفرستد ، هوای سامانه های موجی نیز آب بخش های بالایی موج را دریافت می کنند . این آب یک توربین را به کار می اندازد و سپس به دریا بر می گردد.

انرژی گرمایی اقیانوس ها
اقیانوس ها دو سوم سطح کره ی زمین را پوشانده اند . هر روز تابش خورشید سطح آب اقیانوس ها را گرم می کند . بنابراین اقیانوس ها مقدار زیادی از انرژی گرمایی را در خود ذخیره می کنند که به انرژی گرمایی اقیانوسی معروف است . در مناطق گرمسیری ، سطح آب تا 25 درجه ی سانتی گراد گرم می شود ، از آبی که تا این اندازه گرم است می توان برای تولید الکتریسیته ( توضیح زیر را بخوانید ) نیروگاه های انرژی گرمایی اقیانوسی در مقیاس کوچک و به طور آزمایشی طراحی و ساخته شده اند و کارآیی آن ها در دست بررسی است .
ماشین مبدل انرژی گرمایی اقیانوسی
در این دستگاه ها از آب گرم لایه یذ سطحی ، برای تبخیر مایعی مانند آمونیاک استفاده می کنند که در دمای پایین می جوشد . فشار گاز حاصل از تبخیر ، توربین را به گردش در می آورد ، در مرحله ی بعد ، این گاز با آب سردی که از عمق آب بالا می آید ، متراکم می شود ، و دوباره به حالت مایع در می آید و این چرخه بار ها تکرار می شود .

• انرزی امواج دریا

انرژی جزر و مد و امواج دریا 14 مرداد 1387 ساعت 8:44        انرژی دریایی یا اقیانوسی ، یکی از انواع انرژی های تجدیدپذیر است که در کنار منابع دیگری نظیر انرژی خورشیدی و باد ، مورد توجه قرار گرفته است . انرژی امواج و انرژی جزر و مد را می توان مهمترین زیر مجموعه های انرژی های دریایی به شمار آورد . به دلیل تفاوت های موجود در ویژگی ها و روش های فنی جذب آنها ، توسعه این دو منبع راه متفاوت و مستقلی را طی کرده است . نیروگاه های جزر و مدی به دلیل مشابهت با نیروگاه های آبی و استفاده از فناوری آماده آنها ، به پیشرفت های سریعی نایل آمده است . اما بروز مشکلات زیست محیطی باعث شده است که تحول و ایجاد تغییرات اساسی در روش کار ضروری شود. توسعه آنها به روش قبل به رغم پیشرفت های ذکر شده ، در عمل محدود شده است. نیروگاه های موجی از تنوع زیادی برخوردار هستند. برخی بر روی آب شناورند و برخی دیگر در ساحل نصب می شوند. همچنین نحوه درگیری آنها با امواج و در نتیجه نوع حرکتی که جذب می کنند با هم تفاوت بسیار دارد. علاوه بر کارهای مطالعاتی، نمونه های کوچکی نیز از برخی سیستم های موجی در نقاط مختلف جهان ساخته شده و مورد آزمایش قرار گرفته است. امواج در اثر انتقال انرژی از باد به دریا به وجود می آیند. نرخ این انتقال انرژی بستگی به سرعت باد و نیز به مسافتی دارد که در طول آن باد با سطح آب در فعل و انفعال بوده است. موج ها به خاطر جرم آبی که نسبت به سطح متوسط دریا جابه جا شده ، انرژی پتانسیل و به خاطر سرعت ذرات آب ، انرژی جنبشی را با خود حمل می کنند. انرژی ذخیره شده از طریق اصطکاک و اغتشاش و با شدتی که بستگی به ویژگی امواج و عمق آب دارد ، تلف می شود. موج های بزرگ در آب های عمیق انرژی خود را با کندی بسیار از دست می دهند ، در نتیجه سیستم های امواج بسیار پیچیده هستند و اغلب هم از بادهای محلی و هم از توفان هایی که روزها قبل در دور دست اتفاق افتاده اند سرچشمه می گیرند. امواج توسط ارتفاع، طول موج و دوره تناوبشان مشخص می شوند. قدرت امواج معمولاً بر حسب کیلووات بر متر بیان می شود که نمایانگر شدت انتقال یا عبور انرژی از یک خط فرضی به طول یک متر و موازی با جبهه موج است. امروزه فناوری تولید انرژی از موج اقیانوس ها وجود دارد، به طوری که بیش از 400 اختراع در این زمینه به ثبت رسیده است که از آنها به سه روش اصلی استفاده از کانالی به شکل مخروط ناقص ، استفاده از حرکت عمومی امواج اقیانوس توسط مکانیزم های گوناگون و استفاده از یک ستون نوسانی آب می توان اشاره کرد. جزر و مد دریا در اثر جاذبه ماه و خورشید به هنگام گردش زمین به وجود می آید. نیروی جاذبه ماه باعث ایجاد برآمدگی در آب ها شده ...

• انرژی امواج دریا

امواج در اقیانوس باز بر اثر عمل باد روی سطح اقیانوس تولید می‌شوند. کل انرژی موج توزیع شده در زمین در حدود  〖2.5*10〗^6 Mw تخمین زده می‌شود که در حدود انرژی کلی توزیعی جزر و مد است. انرژی موج منبع تجدید شونده است (انرژی برگشت پذیر) و معمولا نسبت به انرژی باد بیشتر قابل تولید است. انرژیی که از امواج استخراج می‌شود، دوباره به سرعت توسط برهمکنش با دو سطح اقیانوس پر می‌شود. موج در اثر وزش باد روی سطح اقیانوس بوجود می‌آید. در امواج اقیانوس انرژی خارق‌العاده‌ای وجود دارد. مجموع نیروی امواجی که خطوط ساحلی دنیا را در می‌نوردند، 2 تا 3 میلیون مگاوات تخمین زده می‌شود. سواحل غربی ایالات متحده و اروپا و سواحل ژاپن و نیوزلند محلهای مناسبی برای مهار انرژی امواج اقیانوسهستند. یکی از راههای مهار انرژی امواج این است که خط سد امواج را به کانالهای باریک کج کرده و در آنجا متمرکز کنیم. این کار باعث نیرو و اندازة امواج می‌شود. سپس امواج می‌توانند به ظرف‌هایی کانال کشی شده و یا مستقیماً برای گرداندن توربین‌ها به کار روند. هیچ دستگاه انرژی موجی تجاری بزرگی وجود ندارد، اما انواع کوچک آن موجود می‌باشند، مکانهای ساحلی کوچک بهترین وضعیت را آیندة نزدیک برای تولید انرژی موجی کافی برای جوامع محلی دارند.برای استفاده از انرژی امواج از سه طرح از انرژی آن بهره برداری می‌شود: استفاده از استوانه های شناور امواج متحرک اقیانوس دارای انرژی جنبشی است. از این انرژی می توان جهت چرخش یک توربین استفاده نمود. در تصویر، مثال ساده ای از این نوع انرژی را می بینید. همانطوریکه در تصویر نشان داده شده است ، موج درمحفظه به طرف بالا حرکت نموده و باعث خروج هوا از طرف دیگر آن می شود. سپس هوای متحرک باعث چرخش توربین شده و درنتیجه ژنراتور را به گردش در می آورد. زمانیکه موج پائین می رود ، جریان هوا از توربین عبور کرده و مجدداً از طریق درهایی ، که معمولاً بسته اند ، وارد محفظه می شود. این صرفاً یکی از سیستمهای تولید انرژی از موج است.استفاده از بادامکهای شناور وقتی موج می‌آید بادامکها را می‌چرخاند و این حرکت چرخشی را به ژنراتور وصل می‌کنند. در واقع تعداد زیادی از این بادامکها را توسط میله‌ای بهم وصل می‌کنند و مجموعه را در نزدیکی ساحل روی امواج می‌گذارند، این سیستمها برای امواج سنگین کاربرد دارد.استفاده از جزایر طبلک سیستم طبلکی: چیزی شبیه تیوپ اتومبیل می‌باشد که دیواره‌های آن قابل ارتجاع می‌باشد. قسمتهای داخلی تقسیم بندی ، توربین جاگذاری کرده‌اند. این سیستم را بصورت شناور روی آب می‌اندازند و موج به آنها ضربه وارد می‌کند. این ضربه به بدنه تیوپ ...

دیدگاه تاریخی:بحران نفت به خصوص پس از جنگ اعراب و اسراییل در ١٩٧٣ و بحران انرژی در اواخر قرن بیستم باعث افزایش قیمت نفت شد. بر این اساس استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در اولویت قرار گرفت و کشورهایی که مرز آبی گسترده دارند به این فکر افتادند که از انرژی موج دریا برای تولید انرژی استفاده نمایند. برخی نیروگاه های آبی به صورت شناور روی آب هستند، برخی نیز در کنار ساحل انرژی آب را به برق تبدیل می کنند.استفاده از انرژی موجباد باعث به وجود آمدن موج می‏ گردد. توان انرژی موج در طول ١ کیلومتر ساحل حدود ٨٠ کیلووات می‏ باشد. مولدهای برق در طول ساحل می ‏توانند این انرژی را به انرژی الکتریکی تبدیل کنند. بازده چنین ژنراتورهایی حدود ٥٠% است، بنابراین یک نیروگاه موجی به طول ٢٥ کیلومتر، توانایی تولید ١٠٠٠ MW برق دارد. چنین نیروگاه هایی به صورت شناور ساخته می‏شوند تا بتوانند به راحتی با موج بالا و پایین بروند. این مولدها با هر بار نوسان می‏ توانند مقداری انرژی الکتریکی تولید نمایند.آیا بر اساس شکل زیر می توانید طرز کار مولد موجی را توضیح دهید؟مزایا:انرژی موج دریا از نوع تجدیدپذیر می ‏باشد. چنین منابعی نیازی به میلیون ها سال زمان برای به وجود آمدن ندارند و بی‏پایان می ‏باشند. تولید انرژی به این روش آلودگی در بر ندارد. این نیروگاه ها در طول زمستان می‏توانند بیشترین میزان انرژی را تولید کنند و خوشبختانه در چنین زمان هایی به انرژی بیشتری نیازمند هستیم. مولدهای کوچک موجی می ‏توانند در نواحی دور دست که انتقال برق مقرون به صرفه نیست به کار روند. مضرات:توان تولید شده در نیروگاه های موجی ثابت نبوده و بستگی به شرایط موج دریا دارد. هزینه ساخت ژنراتورهای موجی زیاد و ساخت آن ها دشوار است. کابلی که به وسیله آن مولدهای موجی به هم متصل می شوند برای قایق‏ها و کشتی ها مشکل آفرین می‏باشد. در ضمن انتقال برق از طریق کابل نیز خطرناک است زیرا ممکن است کابل لخت شده و جریان برق وارد آب شود و موجودات دریایی را به خطر اندازد. در ضمن این نیروگاه ها باید طوری ساخته شوند که در شرایط بد و طوفانی صدمه نبیند.موج چیست و چگونه به ‌وجود می ‌آید؟با شنیدن کلمه موج معانی مختلفی ممکن است به ذهن خطور کند. مثلاً در استادیوم فوتبال گاهی تماشاچیان به عنوان تشویق گروهی "موج مکزیکی می‌دهند" ! و با نظم خاصی در سر جای خود به بالا و پایین حرکت می ‌کنند.  گاهی در مسائل اجتماعی - سیاسی از موج سخن به میان می ‌آید. مثل "موج بنیادگرایی"البته در فیزیک، اصطلاح موج یک معنی خاص دارد.وقتی سنگی را بر روی سطح دریاچه یا استخر آب ...

• انرژی امواج دریا و منشأ آن

انرژی امواج دریا> مقالهانرژی امواج دریا و منشأ آندریاها با فرایند های مختلف فیزیکی ، انرژی دریا را دریافت و ذخیره نموده و سپس آن راتلف می کنند. این انرژی به صورت امواج، جزر و مد، اختلاف دما و حتی اختلاف غلظت نمک در اعماق مختلف آب دریا وجوددارد که می توان از هر یک از آن ها بهره برداری کرد.منشا انرژی امواج دریا، بادهایی است که در حین وزیدن و تماس با سطح آب دریا، انرژی جنبشی خود را به دریا می دهند. آب دریا ، انرژی جنبشی باد را به صورت انرژی پتانسیل در خود ذخیره می کند و پس از مدت کوتاهی ان را به شکل انرژی جنبشی ( موج ) تبدیل می کند.میزان انرژی امواج دریا، به اهنگ انتقال انرژی باد به دریا بستگی دارد. به عبارت دیگر هر چه سرعت وزش باد بیش تر باشد، انرژی امواج دریا نیز بیش تر خواهد بود.بر اثر وزش طوفان های شدید در نواحی دور از ساحل و عمیق دریا، امواج پر انرژی به وجود می اید که در حین حرکت به طرف ساحل، انرژی خود را به آرامی از دست می دهند. به همین جهت، امواج دریا در نزدیکی ساحل، انرژی خود را هم از بادهای محلی ( که در نزدیکی ساحل می وزند ) و هم از طوفان های شدیدی که روزهای قبل در دوردست اتفاق افتاده اند، به دست می آورند.فکر استفاده از انرژی امواج دریا در طی قرن گذشته، برای بسیاری مطرح بوده است. ولی کوشش جدی برای بنیان گذاری یک فناوری موثر، از اواسط دهه ی 1970 شروع شد. از ان زمان تا کنون پژوهش هایی در بیش از 13 کشورجهان انجام شده، و دستگاهها و ماشین الات بسیاری ساخته شده اند.چگونگی مهار انرژی امواج دریا، عرصه ی مناسبی برای اختراع محسوب می شود. برای مثال در دوره ی 1974-1985 بیش از 200 دستگاه از این نوع فقط در انگلستان آزمایش شده اند.انرژی حاصل از امواج دریا اساسا غیر الاینده است و به هر میزان که بتوان آن ها را جایگزین سوخت های فسیلی کرد، منافع زیست محیطی فراهم می شود. تنها خطری که احتمال وقوع ان وجود دارد و جلوگیری از آن ضروری است، خطر برخورد قایق ها و کشتی ها با تاسیسات ایجاد شده است که با انتخاب صحیح محل های استقرار و همچنین به کارگیری وسایل و علائم ناوبری، قابل پیشگیری است.منبع: دانشنامه رشد

انرژی امواج دریا و منشأ آندریاها با فرایند های مختلف فیزیکی ، انرژی دریا را دریافت و ذخیره نموده و سپس آن راتلف می کنند. این انرژی به صورت امواج، جزر و مد، اختلاف دما و حتی اختلاف غلظت نمک در اعماق مختلف آب دریا وجوددارد که می توان از هر یک از آن ها بهره برداری کرد.منشا انرژی امواج دریا، بادهایی است که در حین وزیدن و تماس با سطح آب دریا، انرژی جنبشی خود را به دریا می دهند. آب دریا ، انرژی جنبشی باد را به صورت انرژی پتانسیل در خود ذخیره می کند و پس از مدت کوتاهی ان را به شکل انرژی جنبشی ( موج ) تبدیل می کند.میزان انرژی امواج دریا، به اهنگ انتقال انرژی باد به دریا بستگی دارد. به عبارت دیگر هر چه سرعت وزش باد بیش تر باشد، انرژی امواج دریا نیز بیش تر خواهد بود.بر اثر وزش طوفان های شدید در نواحی دور از ساحل و عمیق دریا، امواج پر انرژی به وجود می اید که در حین حرکت به طرف ساحل، انرژی خود را به آرامی از دست می دهند. به همین جهت، امواج دریا در نزدیکی ساحل، انرژی خود را هم از بادهای محلی ( که در نزدیکی ساحل می وزند ) و هم از طوفان های شدیدی که روزهای قبل در دوردست اتفاق افتاده اند، به دست می آورند.فکر استفاده از انرژی امواج دریا در طی قرن گذشته، برای بسیاری مطرح بوده است. ولی کوشش جدی برای بنیان گذاری یک فناوری موثر، از اواسط دهه ی 1970 شروع شد. از ان زمان تا کنون پژوهش هایی در بیش از 13 کشورجهان انجام شده، و دستگاهها و ماشین الات بسیاری ساخته شده اند.چگونگی مهار انرژی امواج دریا، عرصه ی مناسبی برای اختراع محسوب می شود. برای مثال در دوره ی 1974-1985 بیش از 200 دستگاه از این نوع فقط در انگلستان آزمایش شده اند.انرژی حاصل از امواج دریا اساسا غیر الاینده است و به هر میزان که بتوان آن ها را جایگزین سوخت های فسیلی کرد، منافع زیست محیطی فراهم می شود. تنها خطری که احتمال وقوع ان وجود دارد و جلوگیری از آن ضروری است، خطر برخورد قایق ها و کشتی ها با تاسیسات ایجاد شده است که با انتخاب صحیح محل های استقرار و همچنین به کارگیری وسایل و علائم ناوبری، قابل پیشگیری است.

• بررسی امکان تولید انرژی الکتریکی با استفاده از مهار بخشی از انرژِی امواج جزیره سیری

 فرض میکنیم قطر پیستون پمپ برابر  ۱.۲ متر باشد.بنابر این سطخ مقطع پیستون برابر میشود با s=3.14r 2  که برابر میشود با ۱.۱m2 حال  قرار دارد. این جزیره دارای ۱۷ کیلومتر مربع مساحت است و نام اصلی و پارسی آن «راز» می‌باشد که به دلیل نزدیکی با مناطق عربنشین حاشیه جنوبی خلیج فارس، اعراب از معادل عربی این نام یعنی سری استفاده کردند که این نام در زبان‌های اروپایی سیری تلفظ شد و از راه آن زبان‌ها به فارسی رسید. جغرافیا جزیره سیری یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است. این جزیره در آب‌های خلیج فارس قرار دارد. فاصله آن تا مرکز شهرستان ابوموسی که در قسمت شرقی جزیره سیری واقع شده در حدود ۲۷ کیلومتر است . فاصله دریایی آن تا مرکز استان هرمزگان شهر بندر عباس در حدود ۱۵۲ مایل دریایی است . وسعت جزیره سیری ۳/۱۷ کیلومتر مربع می‌باشد. این جزیره فاقد پستی و بلندی بوده و نسبتاً مسطح است. مرتفع‌ترین نقطه آن ۲۴ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و بزرگ‌ترین ابعاد طولی و عرضی جزیره ۱/۶ و ۶/۴ کیلومتر است. در قسمت‌های شمالی و نزدیک سواحل جزیره مناطق مسکونی همراه با سایر تأسیسات جای گرفته‌اند این جزیره کاملا نظامی است و هیچ فرد بومی در آن زندگی نمی‌کند و همچنین عده‌ای از مردم جزیره در تأسیسات نفتی کار می‌کنند. در این جزیره تعداد قابل توجهی نخل خرما به طور پراکنده وجود دارد. این منطقه پوشش گیاهی فقیری دارد. در این جزره معدن خاک سرخ نیز موجود است. در گذشته افرادی بومی در این جزیره زندگی می‌کردند که به مرور زمان از آنجا کوچ کردند. بر سر این جزیره، ایران سالها با کشورهای حوزه خلیج فارس مشکل داشته است، اما اکنون از جزیره‌های ایران است. از حیوانات این جزیره می‌توان از آهو، گربه و مرغ دریایی و ... نام برد. آب و هوای این جزیره گرم و شرجی است. بررسی روش های استفاده از انرژی

پاورپوینت-ppt- اصول طراحی سوله ها- در 35 اسلاید-powerpoint

اختصاصی از کوشا فایل پاورپوینت-ppt- اصول طراحی سوله ها- در 35 اسلاید-powerpoint دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

سوله سازه‌ای فلزی با سقف شیب‌دار است که بر اساس محاسبات فنی خاص طراحی و ساخته می‌شود.

از این نوع سازه در کارخانه‌ها، اسکلت ساختمان، انبارها، مرغداری‌ها، آشیانه‌های هواپیما، تعمیرگاه‌ها، فروشگاه‌ها و سالن‌های ورزشی که با قاب‌هایی با دهانه یزرگ نیاز است استفاده می‌شود. بدلیل بزرگ بودن ابعاد تیرها و ستون‌ها باید از تیرورق در پروفیل‌های سوله استفاده کرد.

خصوصیات سوله

سوله سازی به دلیل کاربرد عمدتاً صنعتی از نظر طراحی با سایر سازه‌ها متفاوت است خصوصاً آنکه قاب‌ها در این نوع سازه‌ها کاملاً متفاوت بوده و دارای شیب می باشند و دهانه ­ها نیز نسبت به سایر سازه‌ها بزرگتر است. به دلیل بزرگ بودن ابعاد تیرها و ستون‌ها، جهت اجرای این سازه نمی‌توان از پروفیل­های موجود در بازار استفاده نمود و باید اقدام به ساخت آنها کرد که اصطلاحاً به آن تیر ورق می­‌گویند.

طراحی سوله

امر طراحی سوله کاریست تخصصی و بسیار دقیق، فاکتورهای مهمی در طراحی دخیل هستند که بی­ توجهی به آنها می­ تواند هم هزینه­ گزافی را به سازنده تحمیل کند که صرفه­ اقتصادی را زیر سوال می­ برد و هم ممکن است نتیجه­ معکوس داده و استحکام و پایداری سازه را تضعیف نماید وموجب ایجاد حوادث جبران ناپذیر گردد. برای طراحی یک سوله اطلاعات زیر مطلوب است:

• بارگذاری برای بار مرده ، بار برف و بار نامتقارن
• بارگذاری جانبی سوله شامل بار باد و زلزله
• بارگذاری جرثقیل برای سوله ، سوال: آیا جرثقیل در طراحی سوله در نظر گرفته شود یا خیر ؟ (بله:محاسبه بار دینامیکی جرثقیل)
• ضریب منطقه‌ای،رفتار واهمیت برای سوله
• ارتفاع جانبی سوله و ارتفاع دیوار
• دهانه و طول سوله
• تعداد قاب های طولی سوله
• درز انقطاع
• محاسبه ضریب طول موثر
• درصد شیب سقف سوله
• پوشش مورد نظر سقف سوله (ساندویچ پنل یا ورق گالوانیزه وتوری مرغی)
• تنش مجاز خاک منطقه موردنظر و نوع زمین ساختگاه
• نحوه کنترل جابجایی
• طراحی اتصالات و بیس پلیت برای سوله
• طراحی تیر حمال جرثقیل
• طراحی پرلین‌ها به کمک نرم‌افزار
• طراحی میل مهار(sag rod )
• ارائه طرحی با حداقل دورریز ورق
• ارائه دفترچه محاسبات کامل سوله

کنترل کفایت اعضاء در برابر نیروهای موضعی وتعبیه سخت کننده در صورت نیاز راهنمایی جهت انتخاب صحیح مقاطع غیر منشوری با توجه کاربری سوله ساختمان سوله شامل ستون، رفتر، پرلین، استرات، وال پست، بادبند، سگراد، سینه بند، پیچ و مهره و سایبان می‌باشد. 

بارگذاری سوله

ترکیبات بارگذاری دخیل در طراحی سوله(در سوله پرداز) به شرح زیر هستند:

• بارمرده سوله
• بار برف سوله
• بار باد سوله
• بار زلزله سوله
• بارهای خاص در سوله
• بارهای جرثقیل در سوله[۵]

نکاتی پیرامون طراحی سوله

سوله های سنگین طراحی شده یا ساخته شده

1. گاهی اوقات سازندگان علاقه مند هستند به دلایلی همچون کاهش دور ریزورق، سود بیشتر و یا احساس نا امنی از سوله هایی که می خواهند بسازند مقاطع را نسبت به طرح ارائه شده قوی تر بسازند .مثلا ارتفاع جان درپای ستون وتعداد بولتها را افزایش می دهند ویا عرض بالها را زیاد تر می کنند و یا طول ماهیچه تیر را زیادتر می گیرند. در این میان اگرچه کل طرح قوی تر شده اما باید به نکاتی هم توجه کرد:

- با توجه به اینکه میزان جذب نیرو در قاب خمشی بر اساس ماتریس سختی بوده و ممکن است با قوی تر شدن یک قسمت، نیروی بیشتری هم جذب شود ، لازم است بر این اساس کنترل هایی صورت گیرد تا افزایش نیروی داخلی عضو نسبت به نیروی دیده شده در طراحی خطرساز نباشد . مثلا جذب لنگر بیشتر در انتهای تیر، نیازمند پیچ های بزرگتری دراتصال تیر به ستون می تواند باشد . با جوش دادن و تقویت بیش از حد پای ستون با استیفنرهای متعدد می توان باعث جذب لنگر در یک اتصالی که مفصلی فرض شده گردید و موجب گسیختگی در پای ستون یا ورق کف ستون یا بولتها و یا واژگونی فونداسیون شد .

پیش بینی سوله برای آینده:

1. اصولا تجربه نشان داده است اضافه شدن یک سوله (دوقلو یا بچه سوله و...) به سوله موجود یا در حال طرح معمولا نه تنها باری به آن اضافه نمی کند بلکه با توجه به مهار آن وایجاد لنگرهای برعکس در ستون آن هم از نظر تنش و هم از نظر جابجایی وضعیت آن را بهتر می کند . اما در مورد سوله هایی که قرار است به صورت دو قلو یا چند قلو یا با یک بچه سوله طراحی شوند ، اما فعلا کارفرما قصد دارد که یکی از آن ها را بسازد و بعدها در صورت تأمین مالی بخش دیگر را بسازد ، قضیه فرق می کند و از آنجا که در چند سالی که این سوله به صورت تنها استفاده می شود ، چنانچه مورد فشار بار باد ماکزیمم یا برف که برای آن طرح شده قرار گیرد ، ممکن است عملکرد دیده شده در طرح را نداشته و تخریب گردد.
2. در این موارد اولا بایستی سوله ای که فقط قرار است ساخته شود را نیز جداگانه مدل نمود و آن را مورد بررسی و ارزیابی قرار دارد . چنانچه تنش های این سوله به تنهایی بیشتر از حد مجاز است لازم است آن را تقویت نمود ، اما اگر صرفا در حالت تنها جابجایی آن قدری از حد مجاز فراتر رود به نظر می رسد می توان تا حدودی خاص که باید به تأیید دستگاه های زیربط برسد و این میزان بستگی به تعهد کارفرما در مورد ساخت قسمت نهایی سوله در مدت زمان محدود دارد می توان این جابجایی را نادیده گرفت.

تحلیل دو بعدی یا سه بعدی :

1. آقای دکتر ازهری روش دو بعدی را ترجیح داده اند .
2. آقای طاحونی تحلیل با تحلیل سه بعدی موافق تر هستند .
3. تحلیل سوله به صورت سه بعدی پیچیده می شود و به مهاربند های سقف بستگی پیدا می کند و حتی اعضای فشاری هم نیرو می گیرند.
4. برای کنترل جابجایی سوله و استفاده از ظرفیت به هم پیوستگی قابها نیاز به مدل سه بعدی هست.
5. در مدل سه بعدی از نصف بودن چشمه باربر قابهای اول و آخر نسبت به سایر قابها و وجود ستونهای باد و تیر نعل درگاه و کلاف و حتی دیوار و گاهی کوچکتر بودن فاصله دو قاب اول و دوم برای کاهش جابجایی می توان استفاده کرد.
6. می توان از بادبند در قابهای ابتدا و انتها برای مهار بیشتر آنها استفاده نمود.
7. باید فونداسیون های این دو قاب برای نیروهای بیشتر باد طراحی شوند.
8. با توجه به کاهش جابجایی سوله و کاهش اثر −p ممکن است تنشهای سوله از حالت دوبعدی کمتر گردند . اما با توجه به اینکه ممکن است تحلیل خیلی دقیق نباشد و یا در عمل خوب کار نکنند بهتر است برای کاهش تنشها از این روش استفاده نگردد . بلکه صرفا به خاطر جابجایی از این روش استفاده گردد که خطر خاصی ایجاد نشود.
9. بهتر است در حالت استفاده از تحلیل سه بعدی برای کنترل جابجایی سوله در قاب دو بعدی جابجایی سوله به عددی مانند دو برابر جابجایی مجاز سوله محدود گردد تا از عملکرد سوله اطمینان حاصل شود.
10. در حالت تحلیل دو بعدی تنش های خارج صفحه مانند پیچش ناشی از نیروی طولی جرثقیل یا خمش های حول محور ضعیف تیر و ستونها دیده نمی شود.
11. در هر حال تحلیل سه بعدی واقعی تر است و در واقع علاوه بر بادبندهای سقف بدلیل اتصال Z ها به یکدیگر و پوشش سقف توسط ورق موجدار ، اصولا قابهای سوله به هم مرتبط هستند و با هم کار می کنند.

ترکیبات بار:[۷]

برخی افراد قبل از بارگذاری سوله مقایسه ای بین برش پایه ناشی از زلزله و باد می کنند و فقط نیرویی که برش پایه بیشتری دارد را به سازه اعمال می کنند.(معمولا بار باد) در حالیکه اصولا این دو تفاوتهای زیادی هم دارند ، از جمله:

الف - بار زلزله صرفا به مراکز جرم به صورت نقطه ای وارد می شود و به هر کجا که جرم وجود دارد. اما بار باد به هر کجا که پوششی وجود دارد اعمال می شود و توزیع آن به شکل خطی است.

ب - اصولا توزیع بار زلزله در سوله های متقارن ، در دو طرف مشابه است . مثلا در تیرها و ستونهای دو طرف اما در مورد بار باد در یک طرف ، فشار و در یک طرف مکش داریم و در ستون سقف شیبدار مکش هایی هم به سمت بالا داریم که عکس العمل های ویژه ای را در اعضای قاب و تکیه گاهها حاصل می کند.

ج - در ترکیبات بارگذاری ترکیبی مانند 0.5WL +DL+SL داریم که در مقایسه با ترکیب بار EQ +DL+SL (که بار زلزله بدون ضریب است) قابل مقایسه نیستند.[۸]

اما در مورد ترکیب بار EQ +DL+SL به نظر می رسد قدری دست بالا باشد . چطور است که آیین نامه همزمانی بار برف 50 ساله و باد 50ساله را ناچیز دانسته ولی همزمانی بار برف و زلزله را محتمل می داند . در حالیکه باد خیلی محتمل تر از زلزله است: آیین نامه بارگذاری ایران سال 85

(EیاW‏) +D

(E یا W‏) 0.5S)+یا+(Lr L+D

(E یا W0.5‏) S)+یا+(Lr L+D

آیین نامه فولاد ایران ویرایش جدید:

[(E یا W (L+D]0.75 (E یا W ( D]0.75

جالب است که در اینجا ضریب 0.5 برای همزمانی بار باد و برف هم منظور شده است و ثانیا ضریب 1- به عنوان بار باد منظور گشته در صورتی که این ضریب در ترکیبات بار وارد شود مسائل جالبی به وجود می آید. از جمله اینکه مکش های وارد بر سقف به صورت فشار در آمده و هم جهت با بار برف و بار مرده می شوند و مکش ناشی از بار باد (با ضریب شکل مربوط به خودش) به صورت فشار درآمده و فشار وارد بر سازه به شکل مکش در می آید. البته در ویرایش قبلی آیین نامه فولاد این اشتباهات وجود نداشته است.

اثرات تغییرات LTB وK تیر و ستون بر تنش مجاز آنها:

اصولا هم تیر و هم ستون در سوله از جنس تیر ستون هستند و در هر دوی آنها عموما ویژگی تیر غالب است تا ستون به دلیل سبک بودن بارها ، عمده تنش ایجاد شده در اعضا به شکل خمشی است نه فشاری . مگر در مواردی که ستون دارای جرثقیل سنگینی باشد که درصدی از تنش هم ناشی از نیروی محوری خواهد شد . لذا اصولا بحث بیش از حد درباره K خیلی در سوله ها مصداق پیدا نمی کند و اصولا عددی بین 1.3 تا 2 را می توان به عنوان K ستون به کار برد و تاثیر چندانی بر ابعاد سازه نخواهد گذاشت . اما در مورد گزینه LTB نرم افزار از این عدد در دو جا استفاده می کند. اولا عدد LTB کوچکتر از 1 به این معنی است که طول مهار نشده ستون کاهش داده می شود. مثلا اگر LTB ستون 0.5 تعریف شود و K آن 1.3 :

    ضریب لاغری :                                                              

یعنی بر شکل کمانش عضو و معادله کمانش آن تأثیرمی گذارد و از آنجا بر تنش مجاز فشاری . تا اینجای قضیه چندان دور از واقعیت نیست ،اما LTB به عنوان فاصله مهارهای جانبی بال فشاری هم برای برنامه شناخته می شود و از آنجا ممکن است در تعیین تنش مجاز خمشی تأثیر فراوانی داشته باشد . در حالیکه در بسیاری حالات قوطی به کار رفته در دل ستون یا در وسط جان اجرا می شود و یا چسبیده به بال کششی و استفاده از آن به عنوان مهار جانبی بال فشاری در محاسبات صحیح نیست .البته راه حل ساده پیشنهاد شده در این رابط جوش دادن یک ورق تقویت جان بین بال فشاری و قوطی مهاربند می باشد.

فونداسیون های گیردار:

باید کف ستونها تحت همه حالات بار طراحی شوند (و بولتها) چون ممکن است در یک حالت e بزرگ باشد ولی نیروها کم باشند و در حالتی دیگر e متوسط باشد ولی کشش یا فشار در ستون زیاد باشد .

همچنین در صورتی که بخواهیم از فونداسیون منفرد استفاده کنیم ، ناپایدار است . چرا که نهایت e که می تواند از بزرگتر باشد تا قسمتی از پی تحت کشش بیفتد است و از آن به بعد پی ناپایدار می شود و همانطور که می دانیم همیشه در حالت گیردار e بزرگتر از است . چون معمولا لنگر زیادی در پای ستون وجود دارد و نیروی محوری کمی بنابراین e= همیشه عدد بزرگی است .

ضمنا در صورت استفاده از فونداسیون نواری روی پیچش شناژهای رابط طولی نمی توان حساب کرد چون بار باد همزمان به همه قابها وارد می شود(همینطورسایر بارها) و چنانچه دهانه سوله بزرگ باشد فونداسیون های نواری عرضی هم شاید خیلی کارساز نباشد. چون اولا باید آنها را طراحی نمود(آرماتور و بلندشدگی آنها را ) و ثانیا تغییر شکل آنها باید بررسی شود که از حد مجاز بیشتر نباشد. ضمنا همان تغییر شکل (چرخش فونداسیون) هر چقدر هم که ناچیز باشد ، باید اثر آن را برروی جابجایی کنیم سوله بررسی کرد. ضمنا معمولا وصل کردن فونداسیون به صورت نواری بسیار پرهزینه است .

گیرداری فونداسیون :

1. اصولا هیچ دیتایلی برای فونداسیون صرفا مفصلی و گیردار نیست.
2. چگونگی اعمال گیرداری نسبی در فایل و دتایل اجرایی آن نیاز به تحقیق دارد مثلا نمی توان گفت چه اتصالی 25%گیرداری دارد . اما در کل می توان گفت هر اتصالی حداقل 10% گیرداری را دارد که از ظرفیت آن می توان برای کنترل جابجایی سوله استفاده کرد . اما باید بولت ها وفونداسیون را هم بر آن اساس طراحی نمود.
3. گاهی گیرداری نسبی درمورد باری مثل برف تعریف می شود ولی در مورد باری مثل باد نسبت های بدست آمده بین لنگر جذب شده در حالت گیردار و نیمه گیردار متفاوت است.

اثر دیوارهای جانبی سوله :

1. در واقعیت دیوارها مهارکننده جانبی ستون های سوله و نگهدارنده سوله در مقابل باد هستند.هرچند در تئوری ما فرض می کنیم که بار باد از دیوار به سوله منتقل می شود. اما در واقع دیوار خود به تنهایی بار باد را تحمل می کند و آن را به زمین منتقل می کند و اصولا وجود دیوار در اطراف سوله به کاهش جابجایی آن کمک می کند.
2. از آنجا که با افزایش ارتفاع دیوار از 5-6 متر هم سقوط آجر و مصالح در هنگام زلزله و تخریب دیوار به پایین وجود دارد و هم وزن سازه افزایش یافته و باعث می شود سوله سنگین تر گردد به نظر می رسد بهتر است از کاربرد آجر و دیوار در ارتفاع بیشتر خودداری شود و به جای آن از مصالح سبک و پوشش های نوین استفاده نمود.

لزوم کاربرد شناژهای رابط در عرض سوله:

اگرچه مورد خاصی در مورد اتصال عرضی فونداسیون های منفرد سوله درعرض در آیین نامه ها ذکر نشده اما به برخی از محاسن که در ذیل می آید مهندسان را ترغیب می کند که به صورت دو در میان یا سه در میان از این کمربندها استفاده کنند:

الف- این کلافها به عنوان مهاری مطمئن برای آرماتور و قالب بسته شده قبل از بتن ریزی لحاظ می شوند و از تکان خوردن بیش از حد آرماتورها جلوگیری می کنند.

ب- در هنگام زلزله باعث حفظ انسجام سیستم پی و سوله و جلوگیری از رانش یکی از فونداسیون های به تنهایی می گردند.

ج- با توجه به وجود درصدی از گیرداری در پای ستون و تغییرشکلی که ممکن است در اثر آن در پی حاصل شود، این شناژها این تغییرشکل و چرخش را محدود می کنند.

کنترل کمانش های موضعی:

1. طبق آیین نامه فولاد ایران و سایرمراجع بین المللی لازم است علاوه بر کنترل تنش در اعضای سازه ای فولادی که از تیر ورق ساخته می شوند. نسبت های عرض به ضخامت نیز برای بال و جان اعضا از حدود مشخصی تجاوز نکند تا از کمانش موضعی جلوگیری گردد .
2. به نظر می رسد با کاهش تنش موجود به مجاز اعضا می توان این حالت را نادیده گرفت که جای بحث دارد . البته این موضوع در آیین نامه فولاد ایران آمده است. می توان با یک مثال قدری در این مورد توضیح داد:

فرض کنیم نسبت تنش در یک ستون با ابعاد جان0.6×90 وابعاد بال 1×20 کمتر از یک شده است. اما به دلایلی طراح یا سازنده مایل است از عرض بال 25 به جای 20 استفاده کند.که به نظر می رسد با وجودیکه از نظر کمانش موضعی محدودیت وجود دارد.اما چون از ورق قوی تری استفاده شده و در کل تنش موجود به مجاز در آن عضو کمتر می شود، مانعی نداشته باشد. اما اگر از ابتدا طراح نسبت تنش کوچکتر از 1 را با مقطع دارای بال 1×25 بدست آورد ، این طراحی اشتباه است.

1. در ویرایش جدید آیین نامه فولاد ایران (مبحث دهم- جدول 10-1-2-1 ص25) حداکثر نسبت پهنای آزاد به ضخامت برای جان ≤ قطعات به صورت ذکر شده که ضخامت های زیادی را برای جان قطعات نتیجه می دهد و به نظر می رسد اشتباه چاپی باشد . چرا که این محدودیت که به عنوان مرز مقاطع غیر فشرده و مقاطع با اجزای لاغر معرفی شده در خود این کتاب در چند جای دیگر نقض شده و به صورت ذکر گردیده است. از آن جمله در صفحات52 و67 و68

همچنین در ویرایش قبلی مبحث 10 از رابطه استفاده شده است. ص19

مجاورت ستونهای باد با قوطی های سقف :

1. هدف انتقال بار باد به زمین است .(به کمک رفتار خرپایی)
2. چشمه باربر قاب اول و آخر نصف سایر قاب هاست.

جرثقیل :

1. بایستی نوع پل جرثقیل (تک پل یا دو پل ) در ابتدا مشخص گردد. چون این گزینه به سه عامل مربوط می شود : یکی فاصله چرخ های راهبر پل ، دوم وزن پل و سوم محل حرکت ارابه که در حالت تک پل زیر پل و در حالت دو پل روی آنها می باشد .
2. لازم است پل بر اساس تنش مجاز ، اثر خستگی ، خیز(و پیش خیز لازم) و کمانش موضعی طرح شود .
3. برای طراحی کامل و دقیق یک سوله که دارای جرثقیل است ، بایستی وزن پلها، وزن ارابه ، فاصله چرخهای ارابه و راهبر پل معلوم باشد و بایستی این اعداد در نقشه ها ذکر شود تا از مسائل و خطرات بالقوه آتی جلوگیری گردد. مثلا اگر سازنده وزن پل بیشتری را ارائه کند یا فاصله چرخ های راهبر را کمتر کند، خطرناک خواهد بود.
4. بهتر است خیز پل و حماله براساس رابط کنترل شود یا

باید توجه نمود که نوع نشیمن جرثقیل نیز خیلی مهم است . اگرچه استفاده از نشیمن کربل که به ستون جوش داده می شود اصولا مطلوب تر است (چون عضو بالای آن ضعیف نمی شود.)اما در مواردی که نیروی زیادی به نشیمن جرثقیل وارد می شود بهتر است از ستون های لبه دار استفاده کرد تا خطر شکستگی کربل یا جوش آن به ستون برطرف گردد.

تغییر ابعاد فایل و تنش اعضا در ورژن های مختلف برنامه SAP [۹]

یکی از دلایل تغییرات تنش اعضا در انتقال فایل SAP از ورژنی به ورژن دیگر تغییر فاصله نقاط خروجی یا نقاط check تنش است.(output stations) که در ورژنهای پایینتر از 9 فقط توسط کاربر نسبت داده می شد، اما در ورژن های جدید علاوه بر نقاط قبلی در نقاط تغییر شیب مقاطع و اتصال اعضای دیگر به یک عضو و ورود بارهای متمرکز نیز به صورت پیش فرض برنامه کنترل تنش را انجام می دهد که ممکن است در همان نقطه عضو ضعیف باشد: سوله

در برخی از نسخه های SAP برنامه به طور اتوماتیک در مورد اعضایی که ترکیبات بار برای آنها شامل باد یا زلزله می شود تنش های مجاز را 33% افزایش می دهد ، اما برخی از نسخه این کار را نمی کنند و در کل نسبت تنش بیشتری را نشان می دهند . نویسنده:امید خالدان

اجزای سوله

سوله ها دارای اجزای مشخص و تعریف شده ای هستند ، هر قسمت از سوله توسط مهندسین محاسب جزء به جزء محاسبه و طراحی میگردد. بخشی از مشخصترین اجزاء سوله به شرح زیر می­باشد:

1- قاب خمشی با تکیه گاه ساده یا گیردار شامل ستون ها خرپا ها و یا رفترها

2- مهار های طولی که عموما بصورت قوطی با لوله هستند.

3- مهار های عرضی که بادبند های سقف جزی از آنهاست

4- میل مهار ها

5- زد یا لاپه که در اندازه های 6 و 7 متر در بازار موجود است.

6- بادبندها بصورت میلگرد پیش تنیده و یا پروفیل مورد استفاده قرار میگیرد

7- نبشی سینه بندFlang stay

8- براکت ها که وظیفه انتقال بار جرقفیل به ستون را دارد

9- پوشش سقف

10- دیواره ها 

نصب سوله

معمولا اتصال اغلب قسمتهای یک سوله بوسیله پیچ و مهره و درمواردی نیز از طریق جوش انجام میگیرد. بدلیل اینکه تمامی قطعات سوله در کارخانه ساخت بالا ساخته می­شوند و بیشتر اتصالات از نوع فلنجی بود معمولا عملیات نصب در چند روز خاتمه می­یابد و این امر باعث صرفه جویی فراوان در وقت و هزینه تمام شده میگردد.[۱۱]

ساخت سوله های جدید با ubm , kspan 

امروزه با توسعه یافتن علم و تکنولوژی دیگر روش های سنتی و قدیمی پاسخگوی نیاز های کنونی نمی باشند زیرا رقابت در دو زمینه قیمت و سرعت ساخت از بسیار زیاد شده و از اهمیت ویژه ای بر خوردارند ، به همین دلیل هم اکنون روش های ساخت سوله نیز تغییر کرده و از دستگاه هایی نظیر UBM و KSPAN (یو بی ام و کی اس پن ) استفاده می شود که سرعت ساخت را تا حداقل 5 برابر افزایش می دهند و قیمت تمام شده سازه را به میزان حداقل 50 درصد کاهش می دهند . سازه ها بصورت ضد زلزله بوده چون بسیار سبک می باشند و در مقابل سرعت باد تا بیش از 120 کیلومتر بر ساعت مقاوم هستند ؛ همچنین به دلیل داشتن شیار های متعدد بر روی سطح خود جریان هوا به عنوان یک پوشش عایق در آنها عمل می کند . البته در مناطق بسیار سرد نظیر سیبری یا مناطق بسیار گرم می توان از پوشش های پلی اورتان برای عایق بندی بیشتر استفاده نمود . این سازه ها بر روی یک فونداسیون سبک قابل اجرا هستند همچنین نیازی به جوشکاری ندارند

نحوه ساخت سوله با این روش (kspan , ubm) 

دستگاههای ubm , kspan در اصل یک نوع رل فرمینگ می باشند ، برای ساخت سوله ابتدا ورق وارد دستگاه می شود سپس طی فرایندی از بین یکسری غلطک عبور می کند که این امر سبب می گردد تا به ورق شکل و فرمی دلخواه داده شود . جهت ساخت سوله با دهانه های مختلف این تنظیمات قابل تغییر می باشند . سپس ورقهای شکل داده شده توسط یک ماشین کوچک به نام سیمر ( seamer ) درهم دوخته می شوند تا دیگر نیازی به جوشکاری نباشد و همچنین قدرت و استحکام سازه را به میزان زیادی افزایش می دهد سوله چیست؟ چگونه طراحی می شود و چه کاربردی دارد؟

یکی از زیباترین و جالب­ترین سازه­ های عمرانی سوله است. در این مقاله سعی داریم شما را با سوله و انواع آن و نحوه طراحی سوله آشنا کنیم.
سوله چیست؟

معمولا جهت ساخت سالنهای صنعتی از مقاطع با مقطع متغیر استفاده می شود که ابعاد و وزن این مقاطع با توجه به کاربری هر واحد صنعتی تغییر می نماید. که مهترین عوامل تعیین کننده در وزن سالنهای صنعتی عبارتند از : منطقه مورد نظر حهت ساخت سوله از جهت میزان سرعت وزش باد و همچنین میزان حداکثر بارش برف، دهانه سالن ، ارتفاع ستونها و در صورت نیاز جرثقیل سقفی .پرکاربرد ترین ساختمان فولادی پیش ساخته در سراسر جهان سوله است و در بیش از ۹۰ درصد صنایع ، انبارها ، ورزشگاه ها ، سالن های تولید دام و طیور و … بکار می رود و بنا به ابعاد دهانه ، ارتفاع و طول و تحمل بار برف و باد منطقه اشکال گوناگونی در موقع طراحی پیدا می کند . مهمترین بحث برای اقتصادی ساختن هر سفارش ، دانستن میزان واقعی ابعاد مذکور و پیش بینی موارد مورد نیاز است . بدیهی است بهترین محاسبات هم بدون رعایت کیفیت جوشکاری ، استفاده از پیچ و مهره های و سایر اتصالات استاندارد ، زنگ زدایی و رنگ آمیزی علمی یا کارگذاری صحیح اجزا ، فاقد کارآیی و استحکام لازم خواهند بود. لازم به توضیح است که کلیه قطعات ساخت این شرکت با استفاده از تجربه ای چندین ساله و نظارتی ثابت ، جوش اتوماتیک زیر پودری و استفاده از ماتریال کاملاً استاندارد که در هر زمان می تواند به رویت کارفرما برسد تولید شده و تا کنون به تائید ده ها شرکت مشاور و دستگاه نظارت رسیده است . در تصاویر زیر متداول ترین اشکال سوله درج شده که تقزیباً تمامی فضاهای مورد نیاز در پروژه های گوناگون را پوشش می دهد .

 طراحی سوله
نقشه های اجرائی و نقشه های جزئیات و اجزا محصول در مورد اسکلت می بایستی در مورد هر قرار داد بطور جداگانه تهیه گردد و دستور ساخت صادر شود. بازرسی فنی و کنترل مرغوبیت نیز به عهده نمایندگان طراحی است.طراحی می تواند توسط افراد شرکت با کمک نرم افزار Safe، Etabsو Sap2000 صورت پذیرد و یا در برخی موارد توسط افراد متخصص و یا شرکت های مشاوره انجام گیرد. نقشه های اجرائی فونداسیون ها نیز توسط طراحان شرکت تهیه و برای اجرای آن به خریدار تحویل می گردد. – طبق استاندارد سازمان برنامه برای شیب تا ۲۰ در صد در ایران میزان بار برف به چهار بخش تقسیم می شود: ۲۵، ۹۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ کیلوگرم بر متر مربع. اکثریت سفارشات برای بار برف ۱۵۰ کیلوگرم بر متر مربع فرض شده است. بر اساس استاندارد سازمان برنامه فشار باد در مناطق مختلف ایران تا حدود ۹۲ کیلوگرم بر متر مربع نمایش داده شده است.
  انواع سوله
سوله دارای انواع گوناگون می باشد:
سوله تک دهانه به صورت ۸ سوله دو یا چند دهنه با ستون مشترک به صورت ۸۸ یا ۸۸۸ یا ۸۸۸۸ سوله دو دهانه به صورت ۸سوله مدورسوله چند ضلعی

مشخصات ظاهری سوله
شکل قاب فلزی می تواند بصورت یک قاب ساده باشد یا مرکب و یا با یک ستون وسط یا ستون وسط ترکیبی و یا با یک شیب (یک طرفه) که می توان برای روشنایی در سقف نورگیر نصب کرد. یک طرف و دو طرف سایبان می تواند در اطراف سالن نصب گردد. همچنین در سالن های تولیدی نصب جرثقیل سقفی بسیار متداول است.

ابعاد ظاهری سوله
سالن های سوله می تواند تا دهنه حدود ۶۰ متر تولید شود و معمولا دهنه های سالنهای مورد نیاز از ۱۰ متر تا ۲۵ متر با یک قاب ساده می باشد و متوسط دهنه در صنایع ۲۰ متر وارتفاع معمول ۶ متر می باشد. مشخصات اجزا سوله
اجزا اصلی یک قاب فلزی پیش ساخته عمدتاً عبارتند از
ستون (column) رفتر والپست ( (wall post) پرلین یا (z (purlin) تیر کرین crane Beem) میل مهار یا سگراد( agrode ) بولت (Bolt) بادبندها : سقفی و دورتادور (Brace) کف ستون (Base plate) قوطی( Box) تیر (Beem) آبچکان تکیه گاه جرثقیل یا براکت مراحل اجرای پروژه سوله سازی مراحل کلی پروژه سوله سازی پس از قبول سفارش ساخت عبارتند از :
طراحی سوله ساخت سوله نصب سوله ساخت سوله
ساخت و مونتاژ تمام قطعات اسکلت فلزی در داخل کارخانه انجام می شود. ساخت شامل :برشکاری ، مونتاژ اولیه ، جوش اولیه ، مونتاژ نهایی ، جوش نهایی ، تمیزکاری و رنگ نصب سوله

نصب اسکلت فلزی در محل مورد نظر صورت می گیرد. علاوه بر قطعات اصلی ساخته شده برخی قطعات دیگر مثل پیچ و مهره می بایستی به محل حمل شده، سپس به کمک جرثقیل و تیر و ابزار لازم عمل نصب و تنظیم نهایی صورت پذیرد.سوله به دلیل کاربرد عمدتا صنعتی از نظر طراحی با سایر سازه ها متفاوت است خصوصا آنکه قاب ها در این نوع سازه ها کاملا متفاوت بوده و دارای شیب می باشند و دهانه­ ها نیز نسبت به سایر سازه ها بزرگتر است. به دلیل بزرگ بودن ابعاد تیرها و ستون ها، جهت اجرای این سازه نمی توان از پروفیل­های موجود در بازار استفاده نمود و باید اقدام به ساخت آنها کرد که اصطلاحا به آن تیر ورق می­ گویند .

مواد اولیه مورد نیاز ساخت سوله
ورق فولاد ST37 با ضخامت های ۶، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۵، ۲۰ ، ۲۵ و ۳۰ میلیمتر. انواع مقاطع مختلف فولاد به شکل پروفیل مثل زد، نبشی، میله گرد، قوطی ، ناودونی و تیر آهن انواع الکترود و سیم جوش رنگ، ضد زنگ، حلال انواع پیچ و مهره بولت روش برآورد مواد اولیه ساخت سوله برآورد وزن الکترود سوله
در اسکلت فلزی مصرف الکترود بین ۸/۱ تا ۵/۲ در صد وزن ورق به کار رفته است و میزان ۲ % به عنوان نرم به کار می رود. محاسبه رنگ سوله
مساحت ورق مورد مصرف برای سالن های مورد نظر به شرح زیر است. در ان محاسبات سطح زد، ، نبش، پروفیل و میل گرد ها برآورد نشده بلکه فقط سطح ورق ها برآورد گردیده است. به ازای هر متر مربع به احتساب ضایعات ۳/۰ لیتر بر متر مربع رنگ ضد زنگ مصرف می شود و تقریبا همان میزان حلال – البته حلال برای شستشوی دست و وسائل نقاشی نیز به کار می رود. برآورد وزن و قیمت سوله های هر پروژه به آیتم های زیر بستگی دارد
عرض یا دهانه سالن ارتفاع سالن ( از کنار و در تاج ) طول سالن بار برف منطقه سایر بارها مانند جرثقیل ، طبقات داخل سالن ، سقف کاذب مشترک بودن پایه با سوله های جانبی
سوله های صنعتی

از قابهای صنعتی به صورت یک و یا چند دهانه و عموما یک طبقه با سقف های شیبدار برای پوشش دهانه های بزرگ در کارخانه های صنعتی، کشاورزی،انبارها ، تعمیر گاهها و…. استفاده می شود.در سالهای نه چندان دور برای پوشش دهانه های بزرگ در ساختمان های مورد اشاره از سازه هایی به صورت خرپا استفاده می شد . لیکن امروزه استفاده از قابها با مقطع متغیر و اتصالات ممان گیر در ساخت سازه های صنعتی بسیار متداول است.استفاده از اعضا با مقطع متغیر در قابهای صنعتی شیب دار این امکان را فراهم می کند که در محل هایی که دارای لنگر خمشی زیادتری هستند ممان اینرسی بیشتر و در نتیجه اساس مقطع بزرگتری وجود داشته باشد سطح مقطع قابهای صنعتی عموما به شکل I هستند که در آنها ابعاد بال در طول یک عضو ثابت ولی ارتفاع جان بسته به اندتزه لنگر خمشی عضو متغیر در نظر گرفته می شود.به قابهای صنعتی با مقطع متغیر “سوله ” نیز گفته می شود که در کشور ما کارخانجات متعدد وجود دارند که قابهای صنعتی به شکل سوله را برای دهانه های گوناگون محاسبه ،طراحی واجرا می کنند .با توجه به پیشرفت فن جوشکاری بیشتر اتصالات در کارخانجات سوله سازی به صورت جوش اجرا می شود و عمدتا مونتاژ و اجرای سوله در محل مورد استفاده توسط اتصالات پیچی در نظر گرفته می شود. بطور کلی سوله به سقف شیبداری گفته می شود که از جزئیات ذیل تشکیل گردیده است:
قاب شیبدار سوله
سیستم قاب فولادی در تحمل بارهای مختلف زنده ، برف، بار، زلزله و بارهای جرثقیل در ساختمانهای صنعتی نقش اصلی را ایفا می کند. سیستم قاب فولادی معمولا” از اعضایی با مقطع متغیر و دارای اتصالات صلب تشکیل می شوند. این اعضا به صورت توام تحت تاثیر نیروی محوری ، نیروی برشی و لنگر خمشی قرار دارند.
بادبند قایم سوله
بادبند سقفی سوله
عناصر فشاری طولی سقف سوله
لاپه ها سوله
بارهای وارد بر سقف ساختمان های صنعتی توسط لاپه ها تحمل و به قاب های اصلی شیب دار منتقل می گردد. لا په ها به صورت تیرهایی با دهانه های ساده یا طولی معادل فاصله قابها در طول سالن و یا به صورت تیرهای پیوسته طراحی و اجرا می شوند. مقطع لاپه ها به صورت I شکل می باشند. توصیه می شود حداکثر تغییر مکان مجاز لاپه ها در اثر مجموع بارهای مرده و سر بار برف از ۱/۲۰۰ طول دهانه کمتر باشد.
پوشش سقف سوله
Z پلاک سوله
سینه بند سوله
برای جلوگیری از کمانش جانبی و پیچشی تیرهای قاب اصلی بایستی به نحو مناسبی بال فشاری آنها در فواصل لازم و در امتداد جانبی بر صفحه قاب نگهداری می شوند.
میله مهار سوله
میل مهارهای عرض لاپه ها را در فواصل معینی به یکدیگر متصل می کنند میل مهارها که عمود بر امتداد لاپه ها در سقف قاب شیبدار اجرا می شوند سه وظیفه مهم را ایفا می کنند : نیروی رانشی در امتداد سطح شیب دار را تحمل می کنند. لاپه ها به عنوان مهار جانبی از کمانش جانبی پیچشی بال فشار جلوگیری می کند. دهانه خمشی حول محور ضعیف نیمرخ لاپه را کاهش می دهد.
سوله به دلیل کاربرد عمدتا صنعتی از نظر طراحی با سایر سازه ها متفاوت است خصوصا آنکه قاب ها در این نوع سازه ها کاملا متفاوت بوده و دارای شیب می باشند و دهانه ها نیز نسبت به سایر سازه ها بزرگتر است. به دلیل بزرگ بودن ابعاد تیرها و ستون ها، جهت اجرای این سازه نمی توان از پروفیل های موجود در بازار استفاده نمود و باید اقدام به ساخت آنها کرد که اصطلاحا به آن تیر ورق می گویند .
طراحی سوله صنعتی
امر طراحی سوله کاریست تخصصی و بسیار دقیق، فاکتورهای مهمی در طراحی دخیل هستند که بی توجهی به آنها می تواند هم هزینه ی گزافی را به سازنده تحمیل کند که صرفه ی اقتصادی را زیر سوال می برد و هم ممکن است نتیجه ی معکوس داده و استحکام و پایداری سازه را تضعیف نماید. برای طراحی یک سوله اطلاعات زیر مطلوب است :
بار برف و نیروی باد روی سوله
ارتفاع جانبی سوله
شیب مورد نظر سقف و طبیعتاً محاسبه ی ارتفاع تاج سوله
طول دهانه ی عرضی سوله
طول دهانه های طولی و تعداد قاب های طولی در نظر گرفته شده سوله
آیا جرثقیل در طراحی سوله در نظر گرفته شود یا خیر ؟
پوشش مورد نظر سقف .
با دانستن اطلاعت فوق و ابعاد در نظر گرفته شده جهت سوله اقدام به طراحی آن می نماییم که در نهایت تبدیل به نقشه ای اجرایی و اجرای سازه خواهد شد اما اجرای سازه ی سوله در ظاهر آسان اما در باطن مشکل است و تیم های مهندسی خاصی هستند که نسبت به اجرای سوله اقدام می کنند. مونتاژ و رگلاژ و تنظیم قاب های سوله کاریست بسیار حساس، هممواره در نظر داشته باشید که مهاربندهای جانبی سوله به سرعت و همزمان اجرا گردند زیرا یکی از نقاط ضعف سازه ی سوله ضعف پایداری آن در برابر نیروهای جانبی ست که البته این امر توسط مهاربندهای جانبی کاملا مهار می گردد اما زمان اجرای آن از اهمیت قابل ملاحظه ای برخوردار است. مرحله برش وسوراخکاری سوله
قبل از ساخت اجزای مختلف سوله ، با استفاده از نقشه های سفارش ساخت(SHOP DRAWING) ورق در محل کار گاه بوسیله گیوتین ( قیچی آهن بر ) برش خورده و بعد مونتاژ شده و جوشکاری می شود سوراخکاری های لازم نیز در همین مرحله انجام می شود .
SHOP DRAWING به نقشه هایی گفته می شود که جزییات دقیق یک ستون یا رفتر شامل ضخامت، تعداد ، طول ،عرض و سایر مشخصات لازم جهت ساخت قطعه را داراست واز روی نقشه های اصلی و اولیه تهیه می شود و در مرحله تهیه نقشه های فوق باید توجه و دقت بسیاری صورت گیرد چرا که هرگونه اشتباهی در این مرحله باعث خسارت هنگفتی خواهد شد . تایید و رنگ سوله صنعتی
قبل از رنگ آمیزی، قطعات توسط مهندسین بازبینی و تائید می شود و در صورت نیاز برای سند بلاست فرستاده می شود و بعد از تمیزکاری برای رنگ آمیزی آماده می شوند. در این مرحله دو یا سه لایه رنگ بر روی ستونها و شاهتیرها و سایر اجزای فلزی زده می شود که تعداد لایه ها و نوع رنگ در مشخصات فنی ونقشه ها موجود می باشد .
رنگ آمیزی با قلمو مجاز نیست و حتماً بایستی با پیسوله رنگ آمیزی صورت بگیرد .
سند بلاست به عملیاتی گفته می شود که طی آن ماسه سیلیسی با فشار بر روی قطعه پاشیده می شود تا علاوه بر پاک کردن زنگ زدگی ، سطح را برای رنگ زدن آماده کند . معمولاً تمامی قطعات فلزی قبل از رنگ سند بلاست می شوند . نکته مهم در عملیات سند بلاست این است که باید از زیاده روی در این امر خودداری کرد چرا که این کار باعث فرسایش و نازک شدن لایه های فلزی می شود . حمل و نصب سوله
بعد از رنگ ، مرحله حمل و نصب می باشدکه قطعات ساخته شده از محل ساخت (کارگاه) به محل نصب ( زمین خریدار ) انتقال داده می شود و اکیپ نصاب برای نصب سوله به محل اعزام می شوند . نصب به وسیله جرثقیلهای سنگین انجام می شود .در این مرحله باید دقت نمود که حتما قاب به صورت کامل نصب شود ، چرا که به علت بلندی ستونها در صورت عدم نصب رفترها و نصب ستون به صورت تکی و رها کردن آن امکان واژگونی ستون وجود دارد .
بارهای محاسباتی سوله
بارهای وارد بر یک ساختمان صنعتی شامل موارد زیر هستند که بایستی با توجه به توصیه آئین نامه های معتبر محاسبه و به صورت مناسب بر قاب صنعتی اعمال گردند بار مرده سوله شامل وزن قطعات مختلف قاب ، پوشش سقف ، پشم شیشه و توری مرغی می باشد. بار برف سوله
با توجه به موقعیت جغرافیائی و محل قاب صنعتی از نظر مقدار ریزش برف ، وزش باد و شیب سقف قاب صنعتی بارهای حاصل از برف بر قاب تعیین و به آن اعمال می گردند. بار باد سوله
بار ناشی از وزش باد به صورت جانبی و افقی در امتداد محورهای اصلی ساختمان صنعتی اعمال می شود. بار زلزله سوله
بار زلزله نیز بایستی بر اساس روابط پیشهادی آئین نامه های بارگذاری تعیین و به گونه ای مناسب و به صورت افقی بر قاب صنعتی اعمال شوند. نیروی زلزله تابعی از وزن سازه ، ضریب بار قاب سازه و … می باشد. بار جرثقیل سوله
در بعضی از ساختمان های صنعتی ، جرثقیلهائی برای جابجایی اشیا سنگین در جهات طولی و عرضی سالن تعبیه می شود. پل اصلی و ریل های جرثقیل بایستی برای بحرانی ترین نوع بارگذاری طراحی شوند.
آئین نامه های طراحی سوله
جهت بار گذاری نیرو های باد آئین نامه ۵۱۹ ایران جهت بار گذاری نیروی زلزله آئین نا مه ۲۸۰۰ ایران جهت طراحی سازه های فولادی آئین نامه AISC آمریکا جهت طراحی مقاطع بتنی آئین نامه بتن ایران ( آبا) جهت جوش های سازه فولادی آئین نامه AWS آمریکا مصالح مصرفی سوله ( منابع )
ورق های مورد استفاده عموماً ورق تیپ ST 37 با ضخامت ۵ میلیمتر تا ۳۰ میلیمتر و در برخی موارد از ورق های ST52 نیز استفاده می شود . جوش های مصرفی سوله
جوش های مصرفی نیز با توجه به آئین نامه AWS از ۴ میلیمتر الی ۲۰میلیمتر متغییر می باشد که نحوه اجرای جوش های نفوذی در حالت گوشه ای و سپری و شیاری نیز تابع آئین نامه AWS آمریکا انجام می گردد . الکترود ها سوله
جهت مصارف عمومی از الکترود های ۶۰۱۳ E و جوش های نفوذی از الکترود های ۷۰۱۸ E استتفاده می گردد .جوشکاری قطعات تحت بار های دینامیکی ( مانند براکت جرثقیل و تیر حمال جرتقیل ) از الکترود هایE7018 استفاده می شود . پیچ های مصرفی در ساخت سوله
عمده مصرف پیچها در اتصالات سازه های صنعتی ( سوله )از نوع ۳۲۵ A یا معادل آن ۸,۸ می باشد . برش ورق ها در ساخت سوله
جهت برش ورق ها تا ضخامت ۲۰ میلیمتر از گیو تین استفاده می شود . جهت برش ورق ها با ضخامت بالاتر از ۲۰ میلیمتر از دستگاه برش اتو ماتیک( برش ریلی یا برش برقی) استفاده می شود.

نکات مهم در ساخت سوله
فونداسیون سوله ها از نوع پی تکی (منفرد) بوده که توسط شناژ به یکدیگر متصل میشوند .
جهت جلوگیری از پوسیدگی ستون در برخی از موارد از ستونک بتنی بر روی شالوده استفاده میشود .
در معرض مستقیم قرارگرفتن سازه در برابر عوامل جوی و خطر پوسیدگی اجرای ضد زنگ را در این سازه ها الزامی میکند.
پوشش سقف عموماً از ورق کرکره ای گالوانیزه با آستری از پشم شیشه میباشد .
اتصالات صفحه ستون عموماً مفصلی است . پـوشش سقـف و بـدنـه سـولـه با ساندویچ پانل و سایر مصالح
پوشش سوله از مراحل اصلی کار محسوب می شود که به دو بخش پوشش سقف سوله و پوشش بدنه سوله تقسیم می شود . پوشش بدنه نیز به دو

پاورپوینت-ppt- انرژی های نوین(پایدار)- در 55 اسلاید-powerpoint

اختصاصی از کوشا فایل پاورپوینت-ppt- انرژی های نوین(پایدار)- در 55 اسلاید-powerpoint دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

این پاورپوینت شامل55اسلاید زیبا با افکت مناسب می باشد و شامل مجموعه کامل انرژیهای نو می باشد

انواع انرژی‌های تجدیدپذیر

•انرژی آبی (نیروی برق‌آبی)

•انرژی بادی

•انرژی خورشیدی

•انرژی زمین‌گرمایی

•انرژی زیست توده (زیست ‌سوخت)

•انرژی امواج و جزر و مد

•انرژی فتوولتائیک

•به طوریکه زیست توده80%، برق آبی 29/0%، زمین گرمایی 1/3 %، خورشیدی 5/16%، باد 48/0% و سایر انرژی ها دارای سهم ناچیزی می باشند.  

•اگر چه مصرف گسترده انرژی حاصل از سوختهای فسیلی رشد سریع اقتصادی جوامع پیشرفته صنعتی را به همراه داشته است؛ اما بواسطه انتشار آلاینده های‎ حاصل از عمل احتراق و افزایش دی اکسید کربن در اتمسفر و پیامدهای آن، جهان را با تغییرات برگشت ناپذیری روبرو ساخته است که افزایش دمای زمین، تغییرات آب و هوایی، بالا آمدن سطح آب دریاها و در نهایت تشدید منازعات بین المللی از جمله این پیامدها محسوب می‎شوند؛ از سوی دیگر کاهش شدید مواد سوختی نظیر نفت، زغال سنگ و گاز طبیعی و  غیرقابل تجدیدپذیر بودن این سوختها و پیش بینی افزایش قیمت­ها بیش از پیش بر اهمیت و لزوم جایگزینی سیستم انرژی فعلی تأکید دارد. در برخی مناطق صعب العبور که امکان استفاده و دسترسی به سوخت مناسب وجود ندارد با استفاده از به کارگیری انرژی­های تجدید پذیر می‎توان جوابگوی بسیاری از معضلات انرژی مورد نیاز منطقه بود، در ضمن آنچه که انرژی­های تجدید شونده را نسبت به سایر انرژیها متمایز می‎کند فراوانی و در دسترس بودن این انرژیها می‎باشد که تأثیر بسزایی در حفاظت محیط زیست داشته و از ورود گازهای گلخانه‎ای زیاد به اتمسفر زمین جلوکیری می‎نماید. در برنامه‎ها و سیاستهای بین المللی نقش مهمی به منابع تجدید پذیر انرژی محول گردیده است، اما سازگار نمودن این منابع با سیستم فعلی مصرف انرژی جهانی هنوز با مشکلاتی همراه است که بررسی و حل آنها حجم  وسیعی از تحقیقات علمی جهان را در دهه‎های اخیر به خود اختصاص داده است. متأسفانه شرایط اقتصادی و توسعه تدریجی کاربرد این انرژیها و استفاده از منابع فسیلی ارزان مانع رشد چشمگیر این نوع انرژیها گردیده است.

پاورپوینت-ppt- بهداشت حرفه ای چیست- در 80 اسلاید-powerpoint

اختصاصی از کوشا فایل پاورپوینت-ppt- بهداشت حرفه ای چیست- در 80 اسلاید-powerpoint دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

مهندسی بهداشت حرفه‌ای : Occupational Health Engineering یا سلامت شغلی یا سلامت کار شاخه‌ای است ازعلم بهداشت وعبارتست از شناسائی، ارزیابی و کنترل عوامل زیان آور موجود در محیط کار به همراه یکسری مراقبتهای بهداشتی درمانی به منظور سالمسازی محیط کار و حفظ سلامت نیروی کار . مهندسی بهداشت حرفه‌ای را می‌توان به طور خلاصه علم و هنر تامین سلامت در محیط‌های شغلی تعریف کرد و یک مهندس بهداشت حرفه‌ای یا متخصص سلامت شغلی کسی است که وظیفه شناسایی، ارزشیابی و حذف یا کنترل عوامل مخاطره آمیز شغلی را به عهده دارد

نخستین کمیته مشترک سازمان بهداشت جهانی وسازمان بین‌المللی کار که درسال ۱۹۵۰ تشکیل شد،مهندسی بهداشت حرفه‌ای را چنین تعریف نموده است:تامین و ارتقاء عالی ترین سطح سلامت جسمی، روانی واجتماعی برای کارگران همهٔ مشاغل، پیشگیری ازبیماری‌ها و حوادث ناشی ازکار، بکارگماردن نیروی کار درمحیط وشغلی که از لحاظ جسمی و روانی قدرت انجام آنرا دارد و بطورخلاصه تطابق کاربا انسان یا ارگونومی که از کلمه یونانی برگرفته شده است.[۲]

مهندسی بهداشت حرفه‌ای رشته‌ای است که به محیط کار بر می‌گردد. در واقع متخصصان در این رشته خطرهای بالقوه‌ای که در محیط کار وجود دارد را شناسایی می‌کنند و در مراحل بعد به اندازه‌گیری و ارزیابی این خطرات و کنترل آنها می‌پردازند. البته کسانی که علم بیشتری در این رشته دارند، خطرهای شغلی را پیش بینی نیز می‌کنند. به این نکته باید اشاره کرد که کسب این مهارتها به نحوه تربیت دانشجویان بستگی دارد.

تاریخچه بهداشت حرفه‌ای

تا قرن شانزدهم میلادی در کتب طبی به بهداشت حرفه‌ای و ارتباط بیماریهای مختلف با شغل افراد اشاره قابل توجهی نشده است. از قرن شانزدهم به بعد در تاریخ به چهره‌های درخشانی بر می‌خوریم که تمام عمر خود را صرف تشخیص وجلوگیری از بیماریهای ناشی از کار نموده و خدمات با ارزشی انجام داده‌اند.

اولین فردی که آثار ارزنده‌ای در مورد بهداشت حرفه‌ای از خود به یادگار گذاشته است طبیبی از ناحیه ساکسونی در ایتالیا بنام اگریکولا بود او کتابی در ۱۲ جلد درباره اکتشافات و استخراج فلزات. ابزار کار. حوادث و بیماریهای ناشی از کار و ... نوشت که در سال ۱۵۵۶ منتشر شد. بعداز اودر سال ۱۵۶۷ پزشک دیگری اهل سوئیس بنام پاراسلسوس کتابی درباره بیماری‌های وابسته به شغل در بین کارکنان معدن ذوب و فلزات منتشر کرد. در سال ۱۶۳۳ پدر طب کار یا همان رامازینی بدنیا آمد که یکی از پیشقدمان بزرگ قرن ۱۷ در زمینه بهداشت حرفه‌ای می‌باشد. کتاب معروفش در باره بیماریهای حرفه‌ای در سال ۱۷۰۰ میلادی منتشر شد. او برای اولین بار به پزشکان توصیه کرد که علاوه بر سوالات که در زمان معاینه از بیماران می‌پرسیدند از همه بپرسند شغل شما چیست این جمله کوتاه نقطه عطفی در تاریخ بهداشت حرفه‌ای و طب کار بشمار آمده است

بهداشت حرفه‌ای در جهان

پدیداری دانش بهداشت حرفه‌ای، به عنوان یک تخصص ویژه وجدا از دیگردانش‌ها، به نسبت تازه است، اما مفاهیم مطرح شده دراین دانش از زمان‌های کهن موردتوجه بوده است.

چهارصد سال پیش ازمیلاد مسیح بقراط اثرات زیان آور مواجهه با سرب راشناسایی کرده و در نوشته‌هایش یاد می‌کند. درآن زمان عمدتاً از بردگان جهت مشاغل سخت استفاده می‌گردید وازآنجاکه حکومتها هیچگونه مسئولیتی در برابر بردگان نداشتند، بدیهی است که اقدامات خاصی نیزبرای حل مشکلات آنها صورت نمی‌پذیرفت.[۵]

درنخستین سدهٔ پس ازمیلاد، پلنی(۲۳تن۷۹ب. م) که یک دانشمند رومی بود، از مثانهٔ حیوانات یک ماسک تنفسی ساخت وکاربرد آن را برای کار در معادن پیشنهاد نمود

در سال ۱۴۷۳ میلادی النبوگ Ulrich Ellenbog نخستین نشریه بهداشتی در مورد بیماریهاوآسیب‌های شغلی را انتشار داد. او در این مجموعه در باره بیماریهای شغلی وصدماتی که در میان کارگران طلا شایع است مطالبی را به رشته تحریر در آورده است. درقرن شانزدهم آگریکولا (آگریکولا) و پاراسلوس (پاراسلسوس) در باره بیماری‌های شغلی کارگران ذوب آهن، فلزات و بیماری‌های معدنچیان و مسمومیت جیوه آثاری به جای گذارده‌اند. کتاب آگریکولا در سال ۱۵۵۶ یکسال بعد از مرگ او و کتاب پاراسلوس در سال ۱۵۶۷ منتشر شد.

رامازینی، نخستین پزشکی است، که به توصیف پیشه‌های گوناگون و بیماری‌های ناشی از آنها می‌پردازد. برای نمونه فلج دست‌ها از میان رفتن دندان‌ها، نا شکیبایی و صورت‌های نزار و رنجور سفالگران در برابر سرب را توصیف کرده است.

توماس الیور در کتاب خود که در سال ۱۹۰۸ منتشر کرد به بیماری‌های شغلی اشاره نموده است. دکتر توماس لِگ (Thomas moris legge) در کتاب خود به نام جذب و مسمومیت سرب که به کمک دکتر گادبای در سال ۱۹۱۲ منتشر کرد به مضرّات این فلز اشاره می‌نماید.

در سال ۱۹۱۸،آلیس هامیلتون، رشتهٔ بهداشت صنعتی را در دانشگاه هاروارد امریکا پایه‌گذاری کرد. بررسی‌های گستردهٔ او در زمینه سم شناسی، به ویژه مسمومیت با فسفر سفید در صنایع کبریت سازی و مسمومیت سرب، موجب رشد سریع بهداشت حرفه‌ای شد.

بر اساس فعالیت‌های گونا گون برای بهبود شرایط محیط کار و نیز، جنبش‌های کارگری، در سال ۱۹۱۹،سازمان بین‌المللی کار (سازمان بین‌المللی کار) بر پا شد. پس از آن، به علت موفقیت‌هایی که امریکا در جنگ جهانی در زمینه تولید تسلیحات نظامی به دست‌آورد، نه تنها صنایع بلکه بهداشت حرفه‌ای در این کشور به سرعت رشد یافت. در آن زمان، شعار تبلیغاتی سازمان خدمات بهداشتی امریکا بر تندرستی کار گر تاکید داشت: "کارگر را سالم نگهدار تا خوب کار کند"

توسعهٔ سریع صنایع وعلوم درقرن بیستم واستفاده بشر ازمواد گوناگون درمصارف صنعتی، ازیک طرف برتعداد و دامنه بیماری‌های ناشی ازکارافزود وازطرف دیگر وسیله تحقیق و بررسی برروی جلوگیری ودرمان آنهارابیش ازپیش فراهم نمود. رشد اجتماعات کارگری وتشکیل اتحادیه‌ها، و سندیکاهای کارگری رانیز می‌توان از عوامل موثردربهبودبهداشت محیط‌های کار دانست

وقایع نگاری سلامت شغلی در گذر تاریخ

برخی از رویدادهای مهم سلامت شغلی در کشورهای غربی عبارت هستند ا ز:

۱۸۱۵ میلادی: نخستین قانون ایمنی به وسیلهٔ ادارهٔ معادن در امریکا به تصویب رسیدبر پایه این قانون لازم شد هر معدن دارای دو راه خروج باشد، تا در صورت ریزش و بسته شدن یکی از آنها، راه خروج دیگر باز باشد.

۱۸۱۵میلادی: هامفری دیوی، نخستین وسیله ایمنی را اختراع کرد. بنا به درخواست انجمن پیشگیری از حوادث در معادن ذغال سنگ و با تلاش فراوان، دیوی توانست چراغ ایمنی را برای معادن ذغال سنگ طراحی کند.

کارگر جوانی که گاری حاوی ذغال سنگ را در معدن حمل می‌کند[۸]در سالهای ۱۸۴۴-۱۸۴۲ قوانینی برای بهبود شرایط کار در بریتانیا به تصویب رسید

۱۸۳۳ میلادی: نخستین قانون صنایع در انگلستان به تصویب رسید. تا پیش از تصویب این قانون، ۱۲ ساعت کار در روز اجباری بود.

۱۸۶۴ میلادی: قانون ایمنی در معادن پنسیلوانیا به تصویب رسید.

۱۸۶۶ میلادی: اداره ملی آتش‌نشانی در امریکا تاسیس شد.

۱۸۶۷ میلادی: نخستین برنامهٔ بازرسی صنایع به وسیلهٔ مسوولان دولتی در ایالت ماساچوست امریکا تدوین شد.

۱۸۹۶ میلادی:انجمن ملی حفاظت در برابر آتش (NFPA) در امریکا تاسیس شد

۱۹۰۶ میلادی: نخستین بررسی منظم از حوادث شغلی منجر به مرگ در پنسیلوانیا انجام شد.

۱۹۱۴: در امریکا، دفتر بهداشت و سلامت در صنایع، به وسیلهٔ اداره خدمات بهداشت همگانی تاسیس شد. این مرکز پس از چندین بار تغییر نام در سال ۱۹۷۰ به نام موسسهٔ ملی ایمنی و بهداشت شغلی (NIOSH) نامگذاری شد.

۱۹۳۱ میلادی: نخستین الگوی علمی دربارهٔ علل بروز حوادث، به وسیلهٔ هانریش ارائه شد.

۱۹۵۶ میلادی: برنامه‌های پیشگیری از حوادث به وسیله اداره بهداشت همگانی امریکا ارائه شد.

۱۹۶۸ میلادی: جانسون، رییس جمهور وقت امریکا لزوم برپایی قوانین دولتی ایمنی و بهداشت را اعلام کرد.

۱۹۷۰: در زمان ریاست جمهوری نیکسون، قانون یاد شده به تصویب رسید، که موجب ایجاد ادارهٔ ایمنی و بهداشت شغلی (OSHA) وموسسهٔ ملی ایمنی و بهداشت شغلی (NIOSH) شد

بهداشت حرفه‌ای در ایران

در مرداد سال ۱۳۲۵ وزارت کار و امور اجتماعی تشکیل و قانون موقت کار را تدوین نمود و در سال ۱۳۳۷ قانون مزبور با اصلاحات و تغییراتی به صورت قانون به تصویب رسید و اجرای وظایف مربوط به بهداشت و ایمنی مندرج در قانون کار وقت به عهده اداره کل بازرسی کار قرار گرفت.

در سال ۱۳۴۶ در حوزه معاونت فنی وزارت بهداشت وقت، اداره بهداشت محیط کار در تشکیلات اداره کلّ بهداشت محیط پیش بینی شد و سپس در سال‌های ۱۳۴۷، ۱۳۴۸ و ۱۳۴۹، اداره طب صنعتی در اداره کل خدمات بهداشتی حوزه معاونت فنی وزارت بهداری وقت تاسیس گردید. سپس در سال‌های ۱۳۵۰، ۱۳۵۱ و ۱۳۵۲ تا اوایل ۱۳۵۳، اداره بهداشت محیط کار به بهداشت محیط کار و هوا تغییر نام داد و اداره طب صنعتی همچنان به وظایف خود ادامه می‌داد. در اواخر دهه ۱۳۵۰ در حوزه معاونت امور بهداشتی و جمعیت و تنظیم خانوادهوزارت بهداری وقت اداره بهداشت حرفه‌ای در دفتر خدمات بهداشتی ویژه که بعداً به اداره کل خدمات بهداشتی ویژه تغییر نام داد تشکیل گردید.

تا قبل از سال ۱۳۶۲ وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت وقت مشترکاً بر نیروی کار و محیط کار نظارت و مراقبت داشتند. به منظور جلوگیری از دو باره کاری و ارتقاء کیفیت ارائه خدمات برای حفظ و بالا بردن سلامت شاغلین، درسال۱۳۶۲ مسائل بهداشتی محیط کار و کارگر، از وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شناخته شد و جهت انجام این وظیفه، اداره کل بهداشت حرفه‌ای تشکیل و مسئولیت حفظ و ارتقاء سلامت نیروهای شاغل کشور در مشاغل گوناگون جامعه را عهده دار گردید. با توجه به تصویب قانون جدید کار توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۶۹، به حکم ماده ۸۵ قانون کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی عهده دار بهداشت و درمان کارگران و وزارت کار و امور اجتماعی مسئول ایمنی کارگران می‌باشد

هدف کلی مهندسی بهداشت حرفه‌ای

نگهداری و بهبود حداکثر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی کارکنان مشاغل مختلف از طریق پیشگیری از خطرات تهدید کننده سلامت کارگران، مطالعه شرایط نامناسب محیط کار و اثرات سوء آن بر تندرستی آنان می‌باشد. کارشناسان بهداشت حرفه‌ای که دراین زمینه فعالیت دارند، با شناختی که ازمحیط کار، فرایندهای کاری، خطرات وعوامل زیان‌آور محیط کار، ونیزتاثیراتی که این عوامل بر سلامت شاغلین می‌گذارند، از طریق بررسی، ارزیابی، اندازه‌گیری وکنترل عوامل زیان آورمحیط کار، درصددسالمسازی وبهسازی محیط کاربرمیایند. بنابراین ازاین طریق باعث کنترل بیماری‌ها، عوارض وآسیب‌های شغلی ودرنهایت تامین سلامت شاغلین می‌گردند.

برنامه‌هاوفعالیت‌های بهداشت حرفه‌ای

به منظوردست یابی به هدف فوق دربهداشت حرفه‌ای برنامه‌هایی درنظرگرفته شده است که به طورخلاصه عبارتنداز:

1. معاینات پزشکی گوناگو ن برای کلیه کارکنان
2. برنامه‌های مربوط به حفاظت فنی و ایمنیکارگران
3. برنامه‌های مربوط به بهداشتمحیط کار شامل شناخت وارزیابی عوامل زیان آورمحیط کاروارائهٔ طرح‌های کنترلی وبهسازی محیط کار
4. ایجاد امکانات درمانی و اورژانس طب کار
5. برنامه‌های مربوط به آموزش برای بهداشت
6. برنامه‌های مربوط به تغذیه کارگران
7. برنامه‌های مربوط به نوتوانی و توانبخشی حرفه‌ای

مهندسی بهداشت حرفه‌ای نه تنهامسائلی راکه دراثرتماس باعوامل زیان آورمحیط کاربروزمی نمایددرنظرمی گیرد، بلکه سایرمسائل ازقبیل:پیشگیری ازبیماریها، بهداشت عمومی محیط کار، آب آشامیدنی، نظافت عمومی وفردی، دفع حشرات، دفع زباله وفضولات، نهارخوریها، حمام، توالت، دوش ودستشویی، وسایل وحفاظت فردی وجمعی وغیره رانیز درمحیط‌های کاری درمدنظردارد.

عوامل زیان آور محیط کار

ابزار اندازه‌گیری نور،نورسنج

به طورکلی می‌توان گفت که بهداشت حرفه‌ای علمی چند رشته‌ای بوده وترکیبی از علوم پزشکی ومهندسی می‌باشد. یکی ازبرنامه‌های اصلی بهداشت حرفه‌ای، مطالعهٔ شرایط نامناسب محیط کار یابه عبارتی بررسی وارزیابی عوامل زیان آورمحیط کار می‌باشد، که این عوامل خودبه پنج دسته تقسیم می‌شوند:

1. عوامل زیان آور فیزیکی محیط کارشامل سروصدا_ گرماورطوبت_ سرما_ ارتعاش_ فشار (کمبودوافزایش فشار)- روشنایی (کمبودوافزایش نور)- اشعهٔ مادون قرمز_ اشعهٔ ماورائ بنفش- اشعه‌های یونیزان- الکتریسیته
2. عوامل زیان آورشیمیایی محیط کارمانندگازها، بخارات، دودودمه،گردوغبار،اسیدهاوبازها، فلزات و...
3. عوامل زیان آور بیولوژیکی محیط کارشامل: انتقالویروس‌ها،قارچ‌ها،انگل‌ها،باکتری‌ها، ریکتزیاهااز طریق خون و سایر مایعات بدن
4. عوامل زیان آورمکانیکی وارگونومیکمحیط کار، شامل: پوزیشن‌های نامناسب بدن حین کار، بلندکردن وحمل باربیش ازحدمجاز، سطوح کارشامل میز، صندلی، ابزارآلات مورد استفاده، تجهیزاتی که مناسب طراحی نشده باشند(عدم تطابق کاربا کاربر)و.....
5. عوامل زیان آور روحی وروانی محیط کارمانندروابط کارگرباکارفرما، همکاران و زیردستان،_ استرسهای شغلی ،تشویق‌ها وتنبیه ها_ارتقاء شغلی، رضایت شغلی و...

چنانچه هریک ازعوامل یادشدهٔ فوق ازحدتحمل فیزیولوژیک بدن انسان پیشی گیرد، عوارض وآسیب‌هایی راایجادخواهدنمود. دربهداشت حرفه‌ای عمده کوشش‌ها برشناسایی این عوامل، اندازه‌گیری ودرصورت نیاز کنترل آنها متمرکزاست.