بررسی عوامل شیمیایی و فیزیکی و ارگونومی موثر بر مسائل ایمنی و بهداشت حرفه ای در کارخانه شوگا - 250 صفحه فایل ورد و قابل ویرایش

اختصاصی از کوشا فایل بررسی عوامل شیمیایی و فیزیکی و ارگونومی موثر بر مسائل ایمنی و بهداشت حرفه ای در کارخانه شوگا - 250 صفحه فایل ورد و قابل ویرایش دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

- مقدمه:

ایمنی عمومی به عنوان مبانی ایمنی صنعتی و از ملزومات بهداشت حرفه‌ای محسوب می شود. برای ایجاد و استقرار ساختار بهداشت حرفه ای و ایمنی صنعتی – تخصصی (حریق، برق، ساختمان، ماشین آلات و ...) مناسب و کارا در یک کارخانه ابتدا بایستی یک ساختار ایمنی مناسب را داشته باشیم و این امر به دلیل محتوای ایمنی عمومی است.

طبق تحقیقی که (Health and Safety Authority) HAS در سالهای 1995 تا 1999 انجام داده 1114

 بازرسی انجام داده به نقش مدیریت و توصیه ها و آگاهی های داده شده می‌پردازد که در میان تذکرات و دستورالعملهای داده شده در جدول زیر 1202 مورد تأکید بر تذکرات و اخطاریه‌های ممنوعیت و پیروی از قانونهای ایمنی در مورد داربستها و چارچوبها شده و 335 مورد توصیه در خصوص زده ها و حصارها و رفتار غیر ایمن در نقاط باز شده است. در شکل عمومی نشان می دهد که شرایط و فعالیت در ارتباط با سقوط از ارتفاع بیشترین توصیه ها و اصلاحات یا تذکرات ممنوعیت را به خود اختصاص داده اند و در اینجا نقش مدیران شامل گماشتن سرپرست پروژه، برای طراحی و مراحل ساختاری، برقراری طرحهای ایمنی و بهداشتی، طرحهای ایمنی و بهداشتی برای ریسکهای ویژه و توزیع مناسب این فعالیتها در خصوص سرویس گیرندگان می باشد.[1]

اعمال توصیه شده

اخطاریه‌ها (تذکر ممنوعیت‌ها)

دستورالعمل‌های اصلاحی

تذکرات اصلاحی

حمایت ناکافی

61

17

219

4769

(%43)

مدیریت (M)

1202

26

289

7665

(%8/68)

داربست‌ها Scaffolding

335

5

100

2657

(%8/23)

لبه‌ها/حصارها/نقاط باز

- مستندات قانونی:

طبق ماده 96 قانون کار به منظور اجرای صحیح قانون کار و ضوابط حفاظت فنی اداره کل بازرسی وزارت کار و امور اجتماعی با وظایف مشخص تشکیل گردیده که درمواد قانونی 97 ، 98 ، 99 ، 100 ، 101 ، 102 ، 103 ، 104 و 105 در مورد وظایف و اختیارات بازرسان کار در قبال مسائل ایمنی و حفاظت فنی کارخانجات و وظایف بازرسان در کارگاه های تحت نظارت آنان توضیحات تکمیلی ارائه می دهند. در ماده 93 چگونگی تشکیل و وظایف کمیته‌های حفاظت آمده است. لازم به ذکر است که متن قوانین مربوط به هر قسمت به تفصیل در صفحات بعد آمده است.

- ایمنی عمومی شامل موضوعات زیر می باشد:

1- مدیریت و نقش آن در ایمنی و بهداشت کار

2- کمیته ایمنی و بهداشت کار

3- آموزش ایمنی و بهداشت کار

4- کاربرد رنگ، نشانه ها (علائم) برچسب‌ها و اعلانات در ایمنی و بهداشت کار

5- نظم، انضباط و نظافت کارگاهی و نقش آن در ایمنی و بهداشت کار

6- کاربرد استانداردها در ایمنی و بهداشت کار.

- مدیریت و نقش آن در ایمنی و  بهداشت کار:

ساختار مدیریتی به لحاظ این که از سطح علمی بالاتر، برنامه ریزی دقیق، حسابمند و آینده‌نگرتر و همچنین نظم و انضباط و بر اثر بیشتری نسبت به ساختار دیالتی برخوردار است برای هر سازمان وسیع و یا هر بخش مستقل از یک سازمان، مناسبتر و کارایی بالاتر دارد. همکاری نزدیک مدیریت کل با مدیریت ایمنی و بهداشت پیامدهای سودمندی را به همراه دارد که عبارتند از:

1- شناخت صحیح مدیریت از بهداشت و ایمنی کار و تأثیر آن در کار.

2- شناخت، ارزیابی، نظارت و عملکرد علمی و سازمان یافته مسائل بهداشت و ایمنی کار.

3- عدم وقفه در ارسال طرحهای فوریتی و پیشنهادی در مورد مسائل بهداشتی و لزوم دخالت مدیریت در آنها.

4- عدم شبهه افکنی در لزوم انجام طرح به وسیله افراد و بدون تخصص در زمینه بهداشت و ایمنی کار.

5- عملکرد صحیح، به موقع در جهت اجرای طرح ها و خرید وسایل و مواد مناسب بهداشتی و ایمنی.

6- کاهش هزینه به دلیل عملکرد مناسب و به موقع در مورد مسائل بهداشت و ایمنی.

- ساختار مدیریتی برای مدیریت درون سازمان مرکز بهداشت و ایمنی کارخانه نیز پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت که از آن جمله:

1- نظم، انضباط و سازمان یافتگی در امور بهداشت و ایمنی

2- تخصصی و علمی شدن مطالعات و فعالیتها

3- نظارت قاطعانه بر حسن اجرای اصول بهداشتی و ایمنی

4- برنامه ریزی دقیق و بلندمدت جهت شناسایی، ارزیابی و نظارت بر مسائل بهداشتی و ایمنی

- وظایف مدیریت (کارفرما) در امر بهداشت و ایمنی کار:

اولین وظیفه هر مدیر یا کارفرما ابراز علاقه قلبی به امور بهداشتی و ایمنی می‌باشد و این بدان معناست که اولین همکاری هر مدیر با مرکز بهداشت و ایمنی کار علاقه مندی نسبت به اصول بهداشت و ایمنی است. پس از آن بایستی با انجام وظایف خود علاقه مندی قلبی را به علاقه مندی عملی تبدیل نماید.

قانون کار با هدف تولید بهینه و حفظ و صیانت از نیروی انسانی در ماده 91 وظایف کارفرمایان چنین عنوان می نماید:

1- ارائه خدمات بهداشتی و ایمنی: تأمین بهداشت محیط کار و محیط های جانبی، ایجاد اماکن و شرایط بهداشتی خارج از محیط کار، حمام، رخت‌کن، مواد بهداشتی مناسب، انجام معاینات قبل از استخدام و دوره‌ای تأمین ایمنی در برابر عوامل حادثه ساز. تأمین هزینه جهت درمان ناشی از عوارض و بیماری‌ها و حوادث ناشی از کار و تأمین غرامت جهت هر گونه از کار افتادگی دائم و موقت، جراحات و نقایص در اثر بیماری ها و حوادث ناشی از کار تأمین هزینه‌های خرید و وسایل حفاظت فردی مناسب.

2- آموزش: برگزاری دوره‌ها و همایش های آموزشی، نمایش فیلمهای آموزشی تهیه برچسب و اعلانات آموزشی.

3- نظارت: کمک به تشکیل کمیته ایمنی و بهداشت کار اتخاذ و روشهای تشویقی و تنبیهی مناسب و الزام افراد جهت رعایت اصول بهداشت و ایمنی.

- بخش اجرایی خدماتی بهداشت حرفه ای:

طبق مواد قانونی مربوط به کلیات حفاظت فنی و بهداشت حرفه ای کارفرما ملزم به اجرای برنامه های ایمنی و حفاظت فنی به عنوان یکی از برنامه های خدمات بهداشت حرفه ای در صنعت تحت نظارت خودی باشد و نیز در این راستا کارفرما باید از افراد متخصص در زمینه ایمنی و حفاظت فنی استفاده کند. (ماده 93)

- کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار:

طبق ماده 93 قانون کار به منظور جلب مشارکت کارگردان و نظارت بر حسن اجرای مقررات حفاظتی و بهداشت در محیط کار و پیشگیری از حوادث بیماری‌ها در کارگاههایی که وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ضروری تشخیص دهند کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار تشکیل خواهد شد.

کمیته مذکور از افراد متخصص در زمینه حفاظت فنی و بهداشت حرفه‌ای و امور فنی کارگاه تشکیل می شود و از بین اعضاء 2 نفر شخص واجد شرایطی که مورد تأیید وزارتخانه های کار و امور اجتماعی و بهداشت درمان و آموزش پزشکی باشند تعیین می گردند. که وظیفه‌شان برقراری ارتباط و میان کمیته مذکور و وزارت کار در امور اجتماعی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی می باشند.

- طبق ماده 2 آیین نامه های کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار کارگاه‌هایی که دارای 25 نفر کارگر باشند کارفرما مکلف است کمیته ای به نام کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار در کارگاه با اعضاء ذیل تشکیل دهند:

1- کارفرما یا نماینده تام‌الاختیار او

2- نماینده شورای اسلامی کار یا نماینده کارگران کارگاه

3- مدیر فنی و در صورت نبودن او یکی از سر استاد کاران کارگاه

4- مسئول حفاظت فنی

5- مسئول بهداشت حرفه ای

طبق ماده 3 آیین نامه های حفاظت فنی و بهداشت کار در کارگاه‌هایی که کمتر از 25 نفر کارگاه دارند و نوع کار آنها ایجاب می نماید با نظر مشترک و هماهنگ بازرسی کار و کارشناسی بهداشت حرفه ای محل، کارفرما مکلف به تشکیل کمیته مذکور خواهند بود.

طبق ماده 4 آیین نامه حفاظت فنی و بهداشت کار جلسات کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار باید لااقل هر ماه یکبار تشکیل گردد و در اولین جلسه خود نسبت به انتخاب یک نفر دبیر از میان اعضاء کمیته اقدام نمایند. تعیین زمان تشکیل جلسات و تنظیم صورتحساب کمیته بعهده دبیر جلسه خواهد بود.

طبق ماده 5 آیین نامه های حفاظت فنی و بهداشت کار وظایف کمیته فنی و بهداشت کار به شرح زیر است:

1. طرح مسائل و مشکلات حفاظتی و بهداشتی در جلسات کمیته و ارائه پیشنهادات لازم به کارفرما جهت رفع نواقص و سالم‌سازی محیط کار
2. انعکاس کلیه ایرادات و نواقص حفاظتی و بهداشتی و پیشنهادات لازم جهت رفع آنها به کارفرما کارگاه.
3. همکاری و تشریک مساعی با کارشناسان بهداشت حرفه ای و بازرسان کار جهت اجرای مقررات حفاظتی و بهداشت کار.
4. توجه و آشناسازی کارگردان نسبت به رعایت مقررات و موازین بهداشت و حفاظت در محیط کار.
5. پیشنهاد به کارفرما جهت تشویق کارگر اینکه در امر حفاظت فنی و بهداشت کار علاقه دارند.
6. همکاری با کارفرما در تهیه دستورالعملهای انجام کار سالم و بدون خطر و استفاده از تجهیزات حفاظتی.
7. پیگیری برای تهیه صورتجلسه کمیته و تهیه فرمهای حوادث و بیماریهای ناشی از کار.

8 . پیگیری برای انجام معاینات قبل از استخدام ادواری برای پیشگیری از بیماریهای ناشی از کار و ارائه نتایج.

1. اعلام موارد مشکوک به بیماریهای حرفه ای از طریق کارفرما به مرکز بهداشت مربوط و همکاری در تعیین شغل مناسب برای کارگر اینکه به تشخیص شورای پزشکی به بیماریهای حرفه ای مبتلا شده اند (تبصره 1 ماده 92 قانون کار)
2. جمع آوری اطلاعات از نقطه نظر مسائل حفاظتی و بهداشتی و تکمیل فرم صورت نواقص موجود در کارگاه.

11 . بازدید و معاینه ابراز کار، وسایل حفاظتی و بهداشتی در محیط کار و نظارت بر حسن استفاده از آن.

1. ثبت بیماریهای ناشی از کار و آمار حوادث و تعیین ضرایب تکرار و شدت حوادث.
2. نظارت بر ترسیم نمودار میزان حوادث و بیماریهای حرفه ای و همچنین نصب پوسترهای آموزشی و بهداشتی و حفاظتی در محیط کار.

14 . اعلام کانونهای ایجاد خطرات حفاظتی و بهداشتی در کارگاه.

1. نظارت بر نظم و ترتیب و آرایش مواد اولیه و محصولات و استقرار ماشین آلات و ابزار کار به نحو صحیح و ایمن و همچنین تطابق صحیح کار و کارگر در محیط کار.
2. تعیین خط مشی روشن و منطبق با موازین حفاظتی و بهداشتی بر حسب شرایط اختصاصی به کارگاه جهت حفظ و ارتقاء سطح بهداشت و ایمنی محیط کار و پیشگیری از ایجاد حادثه و بیماریهای شغلی.
3. تهیه و تصویب و صدور دستورالعملهای اجرایی حفاظتی و بهداشت جهت اعمال در داخل کارگاه در مورد پیشگیری از ایجاد عوارض و بیماریهای شغلی ناشی از عوامل فیزیکی، شیمیایی، ارگونومیکی، بیولوژیکی و روانی.

- کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار در کارخانه شوگا:

این کمیته شامل 5 نفر اصلی و چند نفر دعوت شده با توجه به موضوع مورد بحث می باشد که جلسات آن هر 2 ماه یکبار تشکیل می شود که کارفرما مدیر کارخانه و در صورت نبودن مدیر کارخانه مدیر امور اداری مسئول آن می‌باشد مسئول بهداشت حرفه ای یک نفر کارشناس بهداشت حرفه ای که به صورت مشاور فقط 2 روز در هفته در شرکت حضور دارد مسئول ایمنی شرکت و پزشک شرکت نیز از اعضای این کمیته می باشند نماینده کارکنان سرپرست تعمیرات تولید با مدرک فوق دیپلم می باشد، نمایند. شورا که مسئول فنی نیز می باشد از پرسنل IS می باشد. در این کمیته به کارهای جزیی پرداخته نمی شود. فقط مسائل و مشکلات به صورت کلی مطرح شده و هماهنگی‌های لازم و تقسیم کار بین اعضاء مشخص می شود.

از زمان تشکیل این کمیته علیرغم ضعفهای آن که بعداً به آن اشاره خواهد شد آمار حوادث این کارخانه کاهش محسوسی داشته و به کاهش غیبت و روزهای از دست رفته و بهره وری کار کمک نموده است و مدیران دیدشان نسبت به مسائل بهداشتی و حفاظتی کارگران و کلیه پرسنل بازتر شده و به اهمیت ایمنی و حفاظت و بهداشت کار تا حدودی پی برده اند.

- ارزیابی کمیته حفاظت شرکت شوگا و  توصیه ها و موارد قانونی:

طبق ماده 2 آیین نامه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار کارگاه‌های دارای 25 نفر کارگر باید کمیته حفاظت را تشکیل دهند و طبق ماده 4 همین آیین نامه باید لااقل هر ماه یکبار تشکیل گردد که در این کارخانه هر 2 ماه یکبار تشکیل می‌گردد. با توجه به سختی کار و تعداد کارگران این کارخانه بهتر است یک نفر کارشناس ثابت برای مسائل بهداشت حرفه ای استخدام شود تا با صرف زمان بیشتری به ارزیابی مسائل و مشکلات این شرکت بپردازد.

طبق تبصرة 1 ماده 93 ، 2 نفر از اشخاص واجد شرایط جهت برقراری ارتباط میان کمیته مذکور با کارفرما و وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی انتخاب شوند که این مورد اصلاً رعایت  نمی شود و یکی از ضعفهای عمده این کارخانه برقراری ارتباط بین کمیته مذکور و مدیران و عدم توجه خاص مدیران به این مسائل می باشد.

- نظم و نظافت کارگاهی[2]:

نظم و نظافت کارگاهی ساخته و پرداخته مدیریت صنعتی ژاپن بوده است که فعالیت در محیط کار را اساس S7 پایه ریزی نموده اند که عبارتند از:

1- سوا کردن ضروریات Sort (Seiri)

2- سروسامان دادن و مرتب کردن Organize (Seition)

3- سپیدی و پاکیزگی محیط کار Clean (Seiso)

4- سلامتی و ایمنی Health and Safety (Seiketsu)

5- سازمان یافتگی و انضباط Tidy and Discipline (Shit suke)

6- سخت کوشی و کار با تمام نیرو (Hard working (Shikkari Yaru))

7- سماجت در انجام کار خوب Urge Repratelly (Shukknh)

البته 2 مورد آخر تنها در کشور ژاپن اجراء شده است و مخصوص این کشور است ولی در کشورهای صنعتی و تعدادی از کشورهایی که در حال صنعتی شدن هستند و همچنین در ایران تنها 5 مورد اول به اجرا درآمده است که در این کشورها به  Fives یاد می شود.

- توصیه ها و  پیشنهادات و موارد قانونی در مورد اجرای S5 در شرکت شوگا: