مقاله کامل بعد از پرداخت وجه
لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"
فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات: 18
در جنوب پل گرگر یا پل دروازه(آبشارها)، در سمت چپ و راست رودخانه طاق هایی چند با ساختمانهایی که آب را از بالا دست گرفته و به درون مرتبه های پائین تر سرازیر می کند بنام سیکا معروف و نمایان است. این بناها که تعداد آنها را در سمت چپ رودخانه در حدود شانزده و در سمت راست نیز به همین حدود تعدادی از خراب و آباد دیده می شوند محل آسیاب های گندم خوردکنی و تهیه ی آرد به وسیله ی استفاده از قوه ی آب رودخانهاست که آب از ارتفاعی به مرتبه ی زیرین فرو می جهد و سنگ آسیاب را به گردش و چرخش در می آورده است. در حدود 40 سال پیش بجای آسیابهای پیشین ،بجز یکی دو سه دستگاه که بصورت آسیاب باقی مانده، کارخانه های روغن کنجد («ارده» کشی)، یخ سازی و نیروگاه برق قرار داشته و یکی دو زیرزمین خشک با هواگیر و سوراخ های روشنائی برای مردم در تابستان گرم شوشتر جای استراحت نیمروز تابستان است و بقیه ی آنها مخروبه و متروک مانده اند.
شکل و سبک ساختمانی این آسیابها درست نشان می دهد که شاید از زمانهای خیلی پیش یعنی از روزگار حفر آبراه ی گرگر و بستن بند میزان ، با استفاده از نیروی آب، تعبیه ی آسیابها کرده اند و ساختمان آنها ابداً شباهتی به آنچه در دزفول در محل رعنا بنام اسیوآی رعنا در بستر رود دز وجود دارند و می گویند آسیابهای گندم خوردکنی بوده اند ندارند و کاملاً با آنها متفاوتند. در گوشه ی سمت چپ یعنی مشرق پل چسبیده به پل گرگر آثار یک جرز و پی پل قدیمی و ستونی از آن باقی مانده است که به احتمال همین ستون یکی از پی های پل قدیمی گرگر است و در همین ضلع شرقی رودخانه چهار مجرای وسیع سنگی وجود دارد که آب رودخانه را به درون آبراه ی دیگر می اندازد.
آبراهه ها و مجاری آب منشعب از گرگر از سمت شرق رودخانه جدا شده و در زیر پل گرگر آثار مجاری و تمهیدات آبرسانی و آب بری عهد ساسانی قابل ملاحضه است. تفاوت آشکار دیگری که بین آسیابهای سیکا در شوشتر و اسیوآی رعنا در دزفول وجود دارد آنست که اسیوآی رعنا در بستر رودخانه ی دز قرار دارند در حالی که سیکای شوشتر در کنار رود گرگر واقعند و پیدا است که به روزگار آبادانی این تاسیسات و تا سالیان دراز آب رودخانه حتی به پی حریم سیکا هم نزدیک نبوده است و بتدریج بندها خراب و زمین ها شسته شده و اکنون آب به پی های بناهای سیکا می رسد ، با وجود این یک آبراهه آب مورد احتیاج بناهای سیکا را به آنها می رساند و تاسیسات به هیچوجه در بستر رودخانه نیست و در ارتفاعی مشرف به آن است.
سیکا ها و فرار از گرما
در کتاب «شوشتر یعنی خوبتر» در رابطه با سیکا چنین نوشته شده است:
«یکی دیگر از بناهای قدیمی که بسیار زیبا و قابل توجه می باشد سیکا است که در رابطه با استفاده از منابع آب خدادادی منطقه مکانی با هوای خنک و نسیمی فرح بخش که از روی آب بلند می شود. اگر از بالای پل گرگر در ظلع جنوبی به پایین نگاه کنید منظره آبشارها و سیکا دیده می شود.
تحقیق در مورد سیکاها (آبشارها)