دانلود پاورپوینت ارزیابی تیپ گاو شیری و شاخصه انتخاب اسپرم

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پاورپوینت ارزیابی تیپ گاو شیری و شاخصه انتخاب اسپرم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

در گاوداریهای بزرگ و صنعتی شیری که نژادهای خالص اصلاح شده پرورش و تکثیر میشوند، مدیران گاوداری افزون بر توجه به صفت با اهمیت تولید شیر، به طور همزمان به صفت تیپ بدنی گاو نیز توجه خاصی داشته و به طور جدی در جهت آن کوشش مینمایند. زمانی که صحبت از انتخاب برای تیپ بدنی میشود، هدف دستیابی به تیپ مناسب درگاو از جهت خصوصیات نژادی، تولیدی و سلامت حیوان برای باقی ماندن در گله است. به دلیل آن که ارزیابی تیپ بدنی گاو دارای ضوابت و اصول خاصی است، ضروری است که کارشناسان هم به لحاظ عملی و کاربردی با این ضوابط و اصول آشنایی کامل پیدا کرده و از نزدیک مسائل را درک کنند.

اهداف طرح ارزیابی عبارتند از :

 1-اصلاح نژاد

2-دلایل سوددهی گله شیری

3-راه رسیدن به اهداف اصلاح نژادی

4-اهداف اصلاح نژاد

5-ارزیابی تیپ گاو شیری و معرفی تیپ ایده آل

6-صفات مورد ارزیابی

7-ارزیابی تلیسه ها

ارزیابی تیپ در گاوشیری :

تیپ:مجموعه ایده آل یا استاندارد خصوصیات فیزیکی بدن دام است .

قدم اول: شناخت تیپ ایده آل گاوشیری

سر: خصوصیات یک حیوان مونث را نشان دهد و قوی باشد

پوزه : عریض

گردن : ظریف و کشیده

شانه ها : چسبیده به بدن و در قسمت بالا باریک باشد .

قسمت جلوی بدن : قوی باشد

عرض بین دستها : زیاد (نه خیلی زیاد )

قسمت قلب: دارای فضای کافی

دندها: عمیق

قفسه سینه : فضای کافی داشته باشد

دنده ها در قسمت کمر عریض باشند .

فایل پاورپوینت 38 اسلاید

تحقیق کامل در مورد اسپرم

اختصاصی از کوشا فایل تحقیق کامل در مورد اسپرم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این تحقیق 8 صفحه ای در قالب word بوده و تمام صفحات آن دارای پس زمینه و هم چنین حاشیه میباشد و آماده پرینت نیز میباشد و به شرح کامل تمام موضوعات مرتبط با اسپرم به صورت کامل پرداخته است.

قسمت هایی از تحقیق:

مقدمه:

اِسپِرم یا نر یاخته به یاخته‌های جنسی جانور نر می‌گویند که در غده‌های جنسی تولید می‌شود. اسپرم یا اسپرماتوزوآی بالغ یاختهٔ جنسی (گامت) جنس نر در بیشتر جاندارانی است که به روش جنسی بارور می‌شوند. اسپرم تک‌دسته است. اسپرم برای تحرک خود فروکتوز (نوعی قند) را که در منی وجود دارد در میتوکندری‌های خود می‌سوزاند و به انرژی تبدیل می‌کند

در انسان اسپرم در بیضه آغاز به ساخته شدن می‌کند و پس از تکامل در برخایه، با منی از بدن خارج می‌شود. اشکال در ساخت یا آزادسازی اسپرم می‌تواند موجب ناباروری مردان شود. در واقع تولید اسپرم یکی از پیچیده‌ترین و طولانی‌ترین فرایندها در بدن است که با تخصصی شدن سلول‌های جنسی اولیه در دوران جنینی آغاز می‌شود و بعد با اسپرم‌سازی و تمایز اسپرم در بیضه‌ها در دوران بلوغ ادامه پیدا می‌کند.

و ادامه تحقیق

دانلود پایان نامه فیزیولوژی تولید و بلوغ اسپرم گاو-رشته دامپزشکی

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه فیزیولوژی تولید و بلوغ اسپرم گاو-رشته دامپزشکی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت:word

تعداد صفحات : 80

فصل 1
آناتومی دستگاه تناسلی
« The Male Reproductive System »
سیستم مجاری شامل مجاری آوران در داخل بیضه ها، مجاری جنب بیضه، مجرای و ابران و مجرای خروج ادرار (میز راه) در خارج از بیضه ها است. منشاء جنین بیضیه ها طنابهای جنسی اولیه برآمدگی تناسلی می باشد، در حالیکه مجاری تناسلی حیوان نر از مجاری ولفین منشاء می‌گیرند.
1- Testes بیضه ها: همانطور که در حیوان ماده تخمدان ها اندامهای اولیه تولید مثل هستند، بیضه ها نیز اندامهای اولیه تولید مثل در حیوان نر می باشند. بیضه ها به این دلیل اندامهای اولیه تولید مثل هستند که سلولهای جنسی نر (اسپرماتوزیدها) و هورمونهای جنسی نر (آندروژنها) را تولید می کنند. تفاوت بیضه ها و تخمدانها از این جهت است که تمام سلولهای جنسی بالقوه در هنگام تولد موجود نیست.
سلولهای زاینده موجود در مجاری اسپرم ساز دستخوش تقسیمات سلولی مداوم شده و اسپرمهای جدیدی را در تمام طول عمر تولید مثل طبیعی حیوان نر تشکیل می دهند. فرق دیگر بیضه ها و تخمدانها در این است که بیضه در داخل بدن نمی مانند و وارد کیسه بیضه می شوند، در ناحیه ای به نام نامیدئی انیگوئینال (Inguinal Kegiol) آویزان است.
پایین آمدن بیضه ها به این دلیل اتفاق می افتد که کاهش چشمگیری در طول رباطی که از ناحیه مضبنی امتداد یافته و به دم جنب بیضه متصل می شود، بوجود می آید. کوتاه شدن به این دلیل اتفاق می افتد که سرعت رشد این رباط به اندازه سرعت رشد دیواره بدن نیست. بیضه ها نزدیک مجرای مضبنی کشیده شده و فشار شکمی به عبور آنها از طریق این مجرا و ورود آنها به داخل کیسه بیضه کمک می کند. پایین آمدن بیضه ها تحت کنترل هورمونهای گونا در تروبیک و آندرودها می باشد.
بیضه گاو نر 10 تا 13 cm طول و 5 تا 5/6 cm عرض و 300 تا 400 gr وزن دارد.
در برخی موارد یک یا هر دو بیضه به دلیل نقص رشد به داخل کیسه بیضه وارد نمی شود. اگر هر دو بیضه پایین نیاید، نهان بیضه دو طرفه و اگر یک بیضه پایین بیاید، نهان بیضه یک طرفه نامیده می شود. که در نهان بیضه دو طرفی دام عقیم است ولی یک طرفی عقیم نمی باشد. و معمولاً بارور کننده است. نهان بیضگی را می توان با عمل جراحی و دارو اصلاح نمود ولی این کار در دامهای مزرعه ای توصیه نمی شود، زیرا ممکن است یک نقص ژنتیکی عامل آن باشد و ارث باشد.
دستگاه تولید مثل حیوان نر در برگیرنده اندامهای تولید مثل اولیه، ثانویه و پیوست (غدد ضمیمه جنسی) که اندامهای اولیه و ثانویه خود شامل قسمت های زیر می باشند:
کیسه بیضه، بند بیضه، بیضه ها قضیب، غلاف قضیب، سیستم مجاری حیوان نر، غدد وزیکولی، غده پروستات، غدد پیازی، پیشابراهی.
ساختمان درونی بیضه: بخش درونی بوسیله غشاهای فیبری یا دیواره هایی به نام Septum به بخشهایی تقسیم شده که لوبول Lobule خوانده می شود، هر لوبول در برگیرنده تعدادی لوله اسپرم ساز (تا 4 عدد) است که درون یک بافت پیوندی دارای رگهای خونی، اعصاب و سولهایی به نام لایه یک (Leydic) قرار دارند. طول هر لوله اسپرم ساز که کاملاً حالت پیچشی (Convoluted) دارد، 300 تا cm 70 و قطر آن همانطور که گفته شد 0/2 mm یا 200   است. دیواره درونی هر لوله اسپرم ساز دارای اسپراتوگونی و سرتولی است. اسپرماتوگونی ها به اسپرم تبدیل می شوند و سلولهای سرتولی، مواد غذایی را در اختیار این سلولهای جنسی قرار می دهند.
بیضه ها بوسیله یک لایه سروزی به نام غشای مهبلی پوشیده شده اند. لایه خارجی بیضه ها غشایی سفید و نازک از بافت همینه قابل ارتجاع است به نام غشای آلبوژینه بیضه که بلافاصله در زیر سطح آن رگهای خونی زیادی وجود دارد. زیر لایه خارجی بیضه، لایه پارانشیمی قرار دارد. لایه پارانشیمی زرد رنگ بوده و توسط دیواره ناقصی از جنس بافت همیندیه بخش هایی تقسیم شده است. مجاری موجود در داخل موجود در داخل این بخش‌ها لوله های اسپرم ساز نامیده می‌شوند.
لوله های اسپرم از طنابهای اولیه جنسی بوجود آمده و حاوی سلولهای زاینده (اسپرماتوگونیومها) و سلولهای تغذیه کننده ( Sertoli cells ) می باشند. لوله های اسپرم ساز کوچک و پیچ خورده بوده و تقـریباً 200   قطر دارند. مـجاری اسپرم ساز موجود در یـک جفت
بیضه گاو بطور تخمینی حدود 5 طول دارند و این مجاری 80% وزن بیضه را تشکیل می دهند.

2- کیسه بیضه و بند بیضه Scrotum and Spermatic Cord :
کیسه بیضه، کیسه ای است دو بخشی که بیضه ها را در بر می گیرد و در بیشتر گونه ها در ناحیة کشاله دارن و بین پاهای عقب قرار گرفته است. منشاء جنینی کیسه بیضه و لبهای بزرگ فرخ در حیوان ماده یکی است.
کیسه بیضه از یک لایه خارجی ضخیم که دارای تعداد زیادی غدد بزرگ عرق و چربی است تشکیل می شود. این لایه خارجی با یک لایه از رشته های عضلانی صاف به نام دارنوس که دارای بافت همینه پراکنده است، پوشیده می باشد.
پرده دارتوس کیسه بیضه را به دو کیسه تقسیم نموده که در انتها هر کیسه به غشای مهبلی متصل می شود.
بند بیضه، بیضه را به سرخرگها Internal Spermatic Artery ، سیاهرگها Spermatic Vein و اعصاب بیضه ارتباط می دهد. بعلاوه بند بیضه از رشته های عضلانی صاف، بافت همیزو قسمتی از مجرای و ابران تشکیل شده است. بند بیضه، بیضه ها را در محل خود نگه می دارند و در تنظیم درجه حرارت بیضه ها بطور مشترک عمل می کنند.

3- جنب بیضه Epididymis :
جنب بیضه یا اولین مجرای بیرونی خارج شده از بیضه، به صورت طولی به سطح بیضه کاملاً چسبیده است و همراه بیضه در داخل غشای مهبلی قرار گرفته است. این مجرای پیچ خورده منفرد با یک قسمت اضافی از لایه آلبوژینه بیضه پوشیده شده است. سر جنب بیضه ناحیه عریضی در بالای بیضه است که در آن 12 تا 15 مجرای کوچک (آوران) به یک مجرای منفرد وارد می‌شود. بدنه epididymis که به موازات محور طولی بیضه قرار گرفته است، مجرای منفردی است که به دم جنب بیضه مربوط می شود.
کل طول این مجرای پیچ خورده در گاو نر حدود 34 متر می باشد. مجرای دم بیضه از مجرای بدنه آن قطورتر است. ساختمان جنب بیضه و دیگر مجاری خارجی (مجرای وابروان منبر راه) شبیه قسمت لوله‌ای مجرای تناسلی حیوان ماده است.
پس از لایه سروزی (لایه خارجی)، یک لایه عضلانی صاف (میانی) و یک لایه پوششی (داخلی ترین لایه) وجود دارد. وظایف جنب بیضه عبارتند از انتقال تغلیظ، ذخیره و بلوغ اسپرم‌ها.
جنب بیضه به عنوان یک مجرا با خارج شدن از بیضه، محل اسپرمها را بر عهده دارد. این زمان انتقال در گاو نر 9 تا 11 روز می باشد. انزالها مکرر باعث افزایش سرعت انتقال اسپرم به میزان %10 تا %20 می شود. چندین عامل در حرکت اسپرمها از میان جنب بیضه دخالت دارند. عامل اول فشار ناشی از تولید اسپرمهای جدید است. عامل دیگر فشار خارجی ایجاد شده توسط اثر مالشی بر روی بیضه ها و جنب بیضه که در حین حرکت طبیعی حیوان اتفاق می افتد. در حین انزال در اثر حرکات دوری مجرای خروج ادرار (میز راه)، در لایه ماهیچه ای صاف اپیدیدیم نیز این حرکات ایجاد می شود و اندکی فشار – ایجاد می شود و در نتیجه اسپرماتوزیوئیدها فعالانه از جنب بیضه به مجرای و ابروان و سپس به میز راه هدایت می شوند.
وظیفه دیگر اپیدیدیم، تغلیظ اسپرماتوزوئیدها است. اسپرماتوزوئیدهایی که از بیضه وارد اپیدیدیم می شوند نسبتاً رقیق هستند (تقریباً 100 میلیون در هر ml). این اسپرماتوزوئیدها در جنب بیضه تا حدود 4 میلیارد در ml تغلیظ می شوند. عمل تغلیظ به این صورت انجام می گیرد که مایعاتی که اسپرماتوزوئیدها را در داخل بیضه ها به حالت تعلیق نگه می دارند، توسط سلولهای پوششی جنب بیض جذب می شود. جذب این مایعات بطور عمده در سر جنب بیضه و تقریباً انتهای بدنه جنب بیضه (اپیدیدیم) صورت می گیرد.
وظیفه سوم اپیدیدیم ذخیره اسپرماتوزوئیدهای تغلیظ شده در ناحیه دم است. اپیدیدیم یک گاو نر بالغ ممکن است حاوی 50 تا 74 میلیارد اسپرماتوزوئید باشد. شرایط موجود در دم جنب بیضه برای حفظ قابلیت بقای اسپرمها در دوره ای طولانی، بهترین شرایط است. PH پایین، ویسکوزیته بالا، غلظت بالای Co2، نسبت بالای پتاسیم به سدیم، تأثیر تستوسترون و احتمالاً عوامل دیگر باعث کاهش متابولیسم اسپرماتوزوئیدها و در نتیجه افزایش طول عمر آن می شود. که برای مدتی حدود 60 روز می باشد.
نکته دیگر این است بعد از یک دوره استراحت جنسی طولانی، چند انزال اول ممکن است حاوی درصد بالایی از اسپرماتوزوئیدهای نابارور باشد.
وظیفه بلوغ اسپرماتوزوئیدها هم به عهده اپیدیدیم است. اسپرماتوزوئیدهایی که بعد از تشکیل از طریق مجاری آوران وارد سر جنب بیضه می شوند، فاقد قدرت بارورکنندگی و تحرک هستند. با عبور این اسپرمها از میان جنب بیضه، قدرت تحرک و باروری آنها افزایش می یابد. اگر دو انتهای دم اپیدیدیم بسته شود میزان باروری نزدیک ترین اسپرماتوزوئیدها به بدنه جنب بیضه به میزان 25 روز افزایش می یابد و چنین به نظر می رسد که افزایش توانایی باروری اسپرم در دم جنب بیضه اتفاق می افتد.

4- مجرای و ابران و میز راه Yalderam and Urethra :
مجاری و ابران یک جفت لوله‌اند که از قسمت انتهایی دم هر جنب بیضه سرچشمه می‌گیرند و اصولاً توسط چین خوردگیهای پرده صفاق در جای خود نگهداشته می شوند.
مجرای و ابران پس از عبور از بند بیضه، از طریق مجرای مضبنی به ناحیه لگنی یعنی جایی که با قسمت ابتدایی میز راه در نزدیکی سوراخ مثانه یکی می شود، وارد می شوند. انتهای بزرگ شده مجرای و ابران در نزدیکی میز راه آمپول نام دارد. مجرای و ابران یک لایه عضلانی صاف و ضخیم در دیواره خود دارد و این لایه باعث می شود که تنها وظیفه اش انتقال اسپرم باشد. بعضی معتقدند که منی برای مدت کوتاهی در آمپول ذخیره می شود.
میز راه مجرای منفردی است که از محل اتصال آمپول به انتهای قضیب امتداد می یابد. این مجرا، یک مجرای دفعی برای ادرار و منی بشمار می رود. در حین انزال در گاو، مخلوط کاملی از اسپرمهای خارج شده از مجرای و ابران و جنب بیضه به علاوه مایعات غدد ضمیمه جنسی موجود در قسمت لگنی میز راه به شکل منی وجود دارد.
5- غدد ضمیمه:
غدد ضمیمه جنسی در امتداد قسمت لگنی میز راه قرار گرفته و دارای مجاری می باشد که ترشحات آنها را به داخل میز راه تخلیه می کنند. این غدد شامل غدد وزیکولی، غده پروستات و غدد پیازی، براهی می باشند و قسمت اعظم حجم مایع منی را تشکیل می دهند. به علاوه ترشحات این غدد حاوی محلولی از بافرها، مواد مغذی و دیگر مواد مورد نیاز برای تامین بهترین میزان تحرک و باروری اسپرم می باشند.

الف) غدد وزیکولی Yesicular Glands :
در گذشته گاهی به غلط به آنها کیسه های منی گفته می شده است. یک جفت غده لوله هستند که بخاطر داشتن ظاهری برجسته به راحتی شناسایی می شوند. این غدد از نظر ظاهری به خوشه انگور شبیه هستند. طول آن در گاو حدود 13 تا 15 cm است. این غدد در محل دو شاخه شدن آمپول یعنی جایی که آمپول یا میز راه یکی می شود باز می شوند و در گاوهای نر بیش از نیمی از کل حجم مایع منی را تشکیل می دهد. تعدادی از ترکیبات موجود در ترشحات غدد وزیکولی در هیچ جای دیگر بدن به این میزان یافت نشده است. دو نمونه از این ترکیبات فروکتوز و سوربیتول هستند. که منابع اصلی برای اسپرماتوزوئیدها هستند. فسفات و کربنات هم در این ترشحات هست و از نظر محافظت اسپرم در مقابل تغییرات PH اهمیت دارند. زیرا تغییرات PH برای اسپرماتوزوئیدها بسیار مضر و خطرناک است.

ب) غده پروستات Prostate Cylard :
غده پروستات، غده منفردی است که در اطراف امتداد میز راه، درست در قسمت خلفی مجاری خروجی غدد وزیکولی قرار گرفته است. بدنه پروستات در گاو و اسب قابل لمس می‌باشد. در اکثر گونه ها این غده سهم اندکی از مایع منی را تشکیل می دهد. ترشحات غده پروستات از نظر یونهای معدنی مانند سدیم، کلر، کلسیم و منیزیم که همگی بصورت محلولند غنی است.

ج) غدد پیازی - پیشابراهی Bulbourethral Ylandr :
یا غدد کولپر یک جفت هستند که در امتداد مجرای ادراری نزدیک نقطه ای که از لگن خارج می شود، قرار دارند. این غدد از نظر اندازه و شکل در گاو نر بشکل گردو می باشند. و در گاو حجم حجم اندکی از مایع منی را تشکیل می دهد و محل آن در عضله پیازی - اسفنجی می‌باشد. این ترشحات بلافاصله قبل از جفت گیری به صورت قطره قطره از غلاف قضیف خارج می شود.

6- قضیب Penil :
قضیب اندام جفت گیری حیوان نر است که در قسمت پشتی و اطراف میز راه از نقطه ای که این مجرا لگن را ترک می کند، تشکیل می شود. سوراخ خروجی میز راه در انتهای آزاد قضیب قرار دارد. در قضیب گاو، یک خمیدگی S شکل وجود دارد که به آن اجازه می دهد تا کاملاً به داخل بدن جمع شود. عضلات منفیض کننده قضیب هم در این قسمت هست که با انقباض آنها Penis به داخل بدن جمع می شود (بعد از erection) و به حالت اولیه بر می گردد. این عضلات از مهره های ناحیه دنبالچه سرچشمه گرفته و با قسمت شکمی بیضه، درست در قسمت خمیدگی S شکل در تماس می باشند. سر آلت تناسلی (glems) که انتهای آزاد قضیب را تشکیل می دهد به اعصاب حسی مجهز است و قابل ارتجاع و دارای اندکی بافت نعوظی است.

7- غلاف قضیب Prepuce :
غلاف قضیب در واقع در هم رفتگی پوست که انتهای آزاد قضیب را بطور کامل در بر می‌گیرد. منشاء جنینی غلاف قضیب و لبهای کوچک فرج در حیوان مایع یکی است. غلاف قضیب را می توان به یک قسمت قبل آلتی یا چین خوردگی بیرونی‌تر و یک قسمت آلتی یا چین خوردگی داخلی تر تقسیم نمود. سوراخ غلاف قضیب توسط موهای بلند و خشن احاطه شده است.
فصل 2
فیزیولوژی تولید و بلوغ اسپرم:
« Spermatogenesis and Maturation »
« of Spermatoza »
تولید اسپرم یا اسپرم سازی، فرایندی است که در لوله های اسپرم ساز انجام می شود. میزان تولید اسپرم در گاوهای گوشتی 4 میلیارد و در گاوهای شیری 7 میلیارد در روز می باشد. تولید واقعی اسپرم ممکن است 50 تا 100% بیشتر از این مقادیر باشد، زیرا تمام اسپرمهای تولید شده را نمی توان جمع آوری نمود.
اسپرمها بعد از تشکیل در مجاری یا لوله های اسپرم ساز، از طریق شبکه بیضه ای و مجاری آوران به داخل جنب بیضه وارد می شوند. جنب بیضه محلی است که اسپرمها در آن ذخیره می‌شود و در طول مدت ذخیره شدن بالغ شده و قابلیت بارور کنندگی پیدا می کنند. بعد از بلوغ اسپرم سازی به صورت یک فرایند مداوم در تمام طول زندگی حیوان نر در می آید. تغییراتی که ممکن است در تولید اسپرم اتفاق افتد در تمام گونه ها مربوط به درجه حرارت محیطی و در قوچ مربوط به نور است. عمل متقابل FSH و LH و تستوسترون برای ادامه اسپرم سازی ضروری است.

بلوغ ( Puflerty )
بطور کلی بلوغ در حیوان نر از زمان تولید اسپرم شروع می شود. اگر بلوغ به عنوان زمانی که اسپرمهای بارور در منی وجود دارد تعریف شود، سن بلوغ در گاوهای نر 10 تا 12 ماهگی خواهد بود. با این وجود چندین هفته قبل از ظهور در انزال، اسپرمها در لوله های اسپرمساز تشکیل می شوند. در گاو نر از زمان تشکیل اسپرم در لوله های اسپرم ساز تا ظهور آن در انزال، 10 روز طول می کشد.
وجود هورمون LH برای رشد و فعالیت سلولهای بینابینی ضروری است. اگرچه در نزدیکی بلوغ اثرات تشدید کنندگی FSH و پرولاکتین نیز گزارش شده است. ظاهراً FSH و پرولاکتین نرهای جوان با افزایش و نگهداری جایگاه های گیرنده LH ، سلولهای بینابینی را نسبت به هورمون LH حساستر و تأثیرپذیرتر می کند. با رشد سلولهای بینابینی و فعال شدن آنها، افزایش غلظت تستوسترون باعث ایجاد قسمت اعظم تغییرات مربوط به بلوغ می گردد. همکاری تستوسترون و FSH باعث رشد سلولهای سرتولی، تولید پروتئین جاذب آندروژن و آماده نمودن لوله های اسپرم ساز برای تولید اسپرم می شود.
در گاوهای نر، کل تولید اسپرم حداقل تا 3 سالگی افزایش می یابد. همبستگی زیادی بین اندازه بیضه ها و کل تولید اسپرم وجود دارد. هر عامل محیطی مضر که سرعت رشد را کاهش دهد، بلوغ را به تأخیر می اندازد.

مراحل تولید اسپرم یا اسپرم سازی The Process of Spermatogenesis :
اسپرم سازی را می توان به دو مرحله متمایز تقسیم نمود. اولین مرحله یا اسپرماتوسیتوژنر یک سری تقسیماتی است که در حین تشکیل اسپرماتیدها از اسپرماتوگونیومها صورت می گیرد. مرحله دوم یا اسپرمیوژنر مرحله ای است که طی آن اسپرماتیدها دستخوش تغییر در شکل و ساختمان (متامورفوز) شده و اسپرمها را بوجود می آورند. این فرایندها بطور کامل در گاوهای نر 56 تا 63 روز می باشد. با پیشرفت اسپرماتوژنر سلولهای جنسی در حال رشد از غشای قاعده ای لوله های اسپرم ساز به داخل این مجاری مهاجرت می کنند.

اسپرماتوسیتوژنز Spermatocytagenrlir :
در غشای قاعده ای لوله های اسپرم ساز دو نوع سلول وجود دارد: 1- سلولهای سرتولی (سلولهای غذا دهنده). 2- سلولهای سوماتیک (سلولهای بدنی) که بزرگترند و کم شمارترند و در حین اسپرماتوسیتوژنز نقش نگهدارنده و تقویت کننده دارند. اسپرماتوگونیومها سلولهایی به اندازه کوچکتر و تعداد بیشترند و در واقع گامت های بالقوه می باشند.
سلولهای زاینده اصلی بعد از مهاجرمت به بیضه های جنین و قبل از تشکیل گونوسیتها دستخوش تقسیمات میتوزی می شوند. گونوموسیت ها قبل از بلوغ به صورت اسپرماتوگونیومها AO یا سلولهای اصلی که تمام اسپرماتوگونیومهای دیگر از آنها منشاء می گیرند، تمایز حاصل می‌کنند. اسپرماتوگونیومهای A0 و A1 و A2 در طول غشای قاعده ای لوله های اسپرمساز قرار دارند. اسپرماتوونیوم A2 تقسیم شده و یک اسپرماتوگونیوم غیر فعال (A1) و یک اسپرماتوگونیوم فعال (A3) بوجود می آورد.
از اسپرماتید در حین تشکیل دم، یک قطره سیتوپلاسمی بر روی گردن اسپرم تشکیل می‌شود. میتوکندری های اسپرم ماتید، بصورت مارپیچی در اطراف قسمت فوقانی دم آن تشکیل شده و غلاف میتوکندری را بوجود می آورند. اسپرمی که جدیداً بوجود آمده است، از سلولهای سرتولی جدا شده و یا فشار از طریق مجرای مرکزی مجاری اسپرم ساز به داخل شبکه بیضه ای رانده می شود. اسپرم سلولهای منحصر بفردی اند که سیتوپلاسم نداشته و بعد از فرایند بلوغ قادرند به سمت جلو حرکت کنند.

کنترل هورمونی تولید اسپرم Floemonal Control of Spermatogenesis :
مطالعه دستگاه غدد درون ریز در تولید مثل حیوانات زیر گستردگی حیوانات ماده صورت نگرفته است. در گاو نر روزانه 3 تا 7 ترشح ناگهانی LH بوجود می آید که پس از آن، ترشحات ناگهانی مشابهی در تستوسترون بوقوع می پیوندد. ظاهراً نقش عمدة LH در تنظیم تولید اسپرم غیرمستقیم بوده و طی آن LH باعث آزاد شدن تستومترون از سلولهای بینابینی می شود. سپس تستوسترون و FSH بر روی لوله های اسپرمساز اثر می کند و باعث تولید اسپرم می شود. وجود تستوسترون برای انجام مراحل خاصی در اسپرمها توستیوژنز ضروری می باشد و ظاهراً FSH در تنظیم اسپرمیوژنز بارزتر است.
تستوسترون و FSH ظاهراً تأثیرشان را مستقیماً از طریق سلولهای زاینده یا بطور غیر مستقیم از طریق سلولهای سرتوی اعمال می کنند. FSH باعث ترشح پروتئین جاذب آندروژن (ABP) و اینهیبین (Inhibin) از سلولهای سرتولی می شود. ABP می تواند به راحتی تستوسترون را حمل نموده و آن را در حین تولید اسپرم با سهولت بیشتری قابل دسترس نموده و از طریق شبکه بیضه‌ای و مجاری آوران به جنب بیضه انتقال دهد. ABP در جنب بیضه جذب می‌شود. کنترل‌های فیزیکی که بین بیضه، هبیوتالاموس دهیپوفیز قدامی در تنظیم آزاد شدن گنادوتروپین‌ها (FSH و LH) و استروئیدهای غدد جنسی عمل می کند مشابه حیوان ماده می باشد. تستوسترون یک اثر فیزیکی روی هیپوتالاموس و هیپوفینر قدامی دارد. غلظت بالای تستوسترون از آزاد شدن GnRH ، FSH و LH جلوگیری می کند، در حالیکه غلظت پایین آن جلوی آزاد شدن آنها را نمی گیرد. ثابت شده است که FGF2  باعث آزاد شدن LH و تستوسترون می شود. بنابراین FGF2  ممکن است در تنظیم هیپوتالاموس، هیپوفینر قدامی و بیضه ها شرکت داشته باشد.

چرخه پوششی لوله های اسپرم ساز و موج تولید اسپرم:
« Seminiferous Epididimal Cycle and Spermatogenic Wave »
تولید اسپرم با فرآیندهای دوره ای تولید تخمک تفاوت دارد. اسپرمهای جدید پس از تشکیل بطور مداوم به داخل سیستم مجاری آزاد می شوند. وقتی سلولها از یک اسپرماتوگونیوم فعال از طریق تقسیمات و بلوغ لازم برای تشکیل اسپرم در حال انجام است، اسپرماتوگونیوم های دیگر در همان ناحیه بطور متناوب شروع به تولید اسپرم خواهند نمود. بنابراین اگر مقطعی عرضی از یک لوله اسپرم ساز تهیه کنیم، چندین نسل از سلولهای زاینده را خواهیم دید که این‌ها با لایه هایی از اسپرماتوگونیومها، نزدیک دیواره لوله اسپرم ساز به صورت متحدالمرکز مرتب شده و با پیشرفت به سمت مجاری مرکزی، در لایه های بعدی به ترتیب اسپرماتولیست‌ها، اسپرماتیدها قرار می‌گیرند.
در لوله های اسپرم ساز حیوان نر بالغ، سازمان و هماهنگی خاصی وجود دارد. بطوریکه انواع خاصی از سلولها همیشه با هم متحد هستند. به دلیل این که این سلولها همیشه با هم هستند و با نظمی دوره ای در مقطع عرضی لوله های اسپرم ساز دیده می شوند، می توان آنها را از یکدیگر تشخیص داد و طبقه بندی نمود. در یک سیستم طبقه بندی بر اساس تغییرات رشد در اکروزوم، 12 مرحله متفاوت از اجتماعات سلولی شناسایی شده است. در سیستم دیگری بر اساس تغییرات ساختمانی در هسته های سلولهای زاینده و ترتیب موضعی اسپرماتیدها، 8 مرحله شناسایی (شکل) شده است.
تغییرات کلیدی در اجتماع سلولی که مرحله خاصی را مشخص می کنند به ترتیب ذیل هستند:
1.    هنگامی شروع می شود که اسپرمها وارد مجاری مرکزی لوله های اسپرمساز می شوند. اسپرماتیدهای کامل شده، هسته های کروی دارند و به دو نسل از اسپرماتریست های اولیه، یک نسل جوان (Le) و یک نسل پیر (P) ضمیمه می شوند.
2.    شامل دوره ای است که طی آن هسته های اسپرماتیدها طویل می شوند و همراه با دو نسل از اسپرماتریست های اولیه (P , Z) هستند.
3.    از پایان طویل شدن اسپرماتیدها تا کامل شدن اولین تقسیم میوز ادامه می یابد. در این مرحله نسل جدیدی از اسپرماتوگونیومها (A3) ظاهر می شوند.
4.    مجموعه اسپرماتیدهای طویل شده در سیتوپلاسم سلولهای سرتولی به یک نسل از اسپرماتویست های ثانویه (C11) و اسپرماتویست های اولیه (Z) ضمیمه می شوند.
5.    مجموعه اسپرماتیدهای طویل شده در سیتوپلاسم سلولهای سرتولی به نسل جدیدی از اسپرماتیدها  ضمیمه می شوند.
6.    کروماتین خاکستری رنگی در هسته های اسپرماتیدهای جوان    ظاهر می‌شود. کروماتین در اسپرماتویست های اولیه ، ظاهر شبکه مانندی وجود دارد و این خصوصیت مرحله ضخیم شدن (مرحله 6) می باشد.
7.    اسپرماتیدهای طویل شده (L) به داخل مجاری مرکزی لوله های اسپرم ساز مهاجرت می کنند.
8.    اسپرم در داخل مجاری قرار گرفته و آزاد می شود.
زمان بین دو بار ظهور متوالی یکی از اجتماعات سلولی خاص (مرحله 1 تا مرحله 1 و غیره) در حمل معینی از لوله های اسپرم ساز نامیده می شود. که این مدت در گاو 5/13 روز است.
از زمان تشکیل اسپرماتوگونیوم فعال (A3) تا هنگامی که 64 اسپرم به داخل مجاری مرکزی لوله های اسپرم ساز رها می شود، 4 تا 5 چرخه پوششی لوله های اسپرم ساز کامل خواهد شد. از همان هشت اجتماع سلولی مذکور برای شناسایی امواج تولید اسپرم در لوله های اسپرم ساز نیز استفاده می شود. در یک دوره زمانی، این اجتماعات سلولی همانطور که به صورت متوالی در طول لوله های اسپرم ساز واقع می شوند، در یک بخش از این مجاری نیز به همان شکل دیده می شوند.
اگر اجتماع سلولی یافت شده در یک نقطه خاص از یک لوله اسپرم ساز به عنوان مرحله 3 شناسایی شود، مراحل 2 و 4 در طرفین این نقطه یافت می شوند. یک سری کامل از این هشت اجتماع سلولی در طول لوله های اسپرم ساز ظاهر می شود. البته برخی اوقات حالت های معکوس موضعی نیز دیده می شود. سازمان سلولهای زاینده در لوله های اسپرم ساز در هر محل و در هر زمان برای تداوم تولید اسپرم اهمیت دارد.

ظرفیت پذیری اسپرم Capacitation of Sperm :
برای اینکه اسپرمها پس از تولید قابلیت لقاح پیدا کنند، باید تحت دو فرایند قرار گیرند. اولین فرایند در مجاری جنب بیضه اتفاق می افتد و جزئیات آن عبارتست از: 1- افزایش قدرت تحرک 2- افزایش قدرت باروری 3- از دست دادن قطره سیتوپلاسمی.
اسپرمها نمی توانند قبل از انجام فرایند دوم یعنی ظرفیت پذیری، در ناحیه شفاف قشر تخمک نفوذ کرده و تخمک را بارور کنند. ظرفیت پذیری فرایند نهایی بلوغ اسپرم ها است و در دستگاه تناسلی حیوان ماده صورت می گیرد. این فرایند بوضوح شناخته نشده، ولی ممکن است شامل زدودن یک لایه لیپو پروتئینی از سطح اسپرم باشد، بطوریکه آزاد شدن آنزیم های اسپرم که برای نفوذ به داخل قشر تخمک لازم است، امکان پذیر گردد. در گاو بهترین میزان لقاح باروری هنگامی اتفاق افتد که گاوهای ماده تقریباً 12 تا 18 ساعت قبل از زمان تخمینی رها شدن تخمک تلقیح شوند.
تنظیم حرارت بیضه و اسکروتوم در گاو نر:
خلاصه: دمای بیضه ها در گاو نر باید cْ2 تا cْ6 درجه پایین تر از دمای بدن باشد. برای تولید اسپرماتوزدای بارور، مکانیسم های خنک کننده بیضه ها عبارتند از: مخروط عروقی بیضه‌ها - از دست رفتن دما از سطح بیضه ها، شل شدن عضلات اسکروتوم، عرق کردن اسکروتوم، پاسخ‌های تمام بدن و گرادیانت های متعارف حرارتی (در اسکروتوم و بیضه ها). در واقع کارکرد بیضه ها در حاشیه هایپوکسی می باشد. وقتی دمای بیضه ها افزایش پیدا می کند، متابولیم در حد بیشتری اتفاق می افتد نسبت به فشار خون و از این رو باعث می شود که بیضه ها دچار هایپوکسی شوند.
بنابراین بیضه ها خیلی مستعد به افزایش حرارت به علت عوامل داخلی و خارجی می‌باشند. وقتی دمای بیضه ها افزایش می یابد، نسبت اسپرماتوزواهای ناقص بیشتر می شود و بهبود وابسته به طبیعت و مدت زمان افزایش گرما می باشد.

مقدمه:
باروری بدون گاو نر یک پارامتر مهم در تولید گاو شیری می باشد، یک گاو نر ممکن است در کنار 20 گاو ماده باشد. در شرایط سرویس دهی طبیعی یا از طریق تلفیح مصنوعی از اسپرم آن برای هزاران گاو ماده استفاده شود. با اینکه تعداد کمی از گاوهای نر عقیم هستند و توانایی تولید ندارند، ولی یک رنج وسیعی در باروری گاو نر وجود دارد، خصوصاً در جمعیت هایی که انتخاب نشده اند. این نکته بخوبی مشخص شده است که دمای بیضه ها باید 2 تا 6 درجه سانتی گراد کمتر از دمای بدن باشد، تا بیضه ها بتوانند توسط اسپرماتوزدای باروری بکنند. و افزایش در دمای بیضه ها سبب افت کیفیت اسپرم می شود. افزایش دمای بیضه یکی از عوامل پایداری و اصلی در ناباروری خیلی از گاوهای نر می باشد.
 
 « فصل سوم »
آناتومی و فیزیولوژی:
یک سری خصوصیاتی هست که در تنظیم دمای بیضه ها شرکت می کنند. شبکه پامپینی فورم یک شبکه پیچیده سیاهرگی است که سرخرگ بیضه ای که بسیار پیچخوره است را احاطه می‌کند و بقیه ساختارها مخروط عروقی بیضه نام دارد. در مخروط عروقی بیضه، خون سرخرگی خنک می شود. به این صورت که گرما از سرخرگ به سیاهرگ منتقل می شود. از این گذشته، این محل دفع گرمای سطحی از طریق پوست می باشد، زیرا پوست این قسمت گرم ترین قسمت کیسه بیضه می باشد.
خصوصیت مخروط عروقی بیضه ها و دمای سطحی بیضه ها در گاوهای نر از بین 5/0 تا 3 سال گزارش شده است. پوست بیضه معمولاً ظریف و فاقد مو می باشد. یک سیستم خونی و لفضی وسیع سابکوتانئوس وجود دارد که در قسمت فارخی تر آن سیاهرگ های خونی در قسمت سطحی قرار گرفته اند. که انتقال گرما را آسانتر می کنند. عضلات صاف در سرخرگ های زیر پوستی توسط سیستم سیاتیک عصب دهی می شوند و تحریک این اعصاب باعث قبض عروق می‌شود. افزایش در دمای بیضه باعث انبساط این آرتریول ها می شود توسط عمل مستقیم قلب واکنش قبض عروقی سمپاتیکی.
عرق کردن و واکنش عمومی بدن به عمل خنک کردن بیضه ها کمک می کند. خصوصاً در گوسفند، در قوچهای نژاد مرینو، غدد کسیه بیضه بزرگ تر هستند نسبت به مناطق دیگر بدن و تولید عرق بیشتری هم دارند. مشابه این وضع در گاو نر دیده می شود که تجمع غدد مولد عرق در کیسه بیضه از سایر نقاط بدن بیشتر است. غدد مولد عرق در کیسه بیضه گوسفند، بصورت متناوب عمل ترشح را انجام می دهند. و عمل دفع عرق آنها وقتی شروع می شود که دمای سطح کیسه بیضه به cْ5/35 می رسد و با فرکانس تا 10 ترشح در ساعت می رسد. پاسخ عمومی بدن در قوچها شامل افزایش تنفس می باشند، هنگامی که دمای سطح کیسه بیضه بیشتر از cْ35 تا cْ36 افزایش می یابد. از این گذشته، دمای سطح کیسه بیضه در قوچها به cْ38 تا cْ40 می رسد، تنفس خیلی سریع می شود (200 تنفس در دقیقه). این انبساط عروقی عمومی در رکتوم و سرخرگ کاروتیه ایجاد می شود به اندازه کاهش cْ2 درجه در مدت 1 ساعت.
دمای سطحی و داخلی در گاوهای نر دورگه در سه نقطه از هر بیضه اندازه گیری شده است: بالا، وسط و پایین. دمای میانگین در این سه قسمت عبارتند از cْ4/30 - cْ8/29 و cْ8/28 (دمای سطحی کیسه بیضه). cْ3/33 - cْ33 و cْ9/32 (دمای حساب کوتانئوس کیسه بیضه) و cْ3/34 - cْ3/34 و cْ5/34 (دمای درون بیضه ها). گرادیانت دمای از بالا به پایین، 6/1 – 4/0 و 2/0 درجه سانتی گراد می باشد. برای سطح بیضه و برای قسمت ساب کوتانئوس و داخلی هم مشابه می باشد. همچنین نشان داده شده است که دمای سطح کیسه بیضه و بیضه، یک گرادیانت و برعکس و متقابل دارند که سبب ایجاد یک دمای یکنواخت در کل بیضه می شود. از این گذشته، با این که دمای درون بیضه در بیضه داخل کیسه بیضه، از بیضه‌ای که در خارج است بیشتر می‌باشد، ولی دمای سطحی کیسه بیضه تقریباً مشابه می باشد.
گرادیانت دمای اسکروتوم و بیضه ها ممکن است بخاطر عروق باشد. اسکروتوم از بالا به پایین عروق دهی می شود. به هر حال سرخرگ بیضه ای بعد از خروج از قسمت پایینی مخروط بیضه، طول بیضه را طی می کند (زیر کورپوس اپیدییمیس)، و به پایین بیضه می رسد و قبل از ورود به پارانشیم بیضه به شاخه های پشتی و جانبی در تمام سطح بیضه منشعب می شود. بنابراین خونرسانی بیضه از پایین به بالا می باشد. در یک مطالعه ای که اخیراً انجام گرفته است، نشان داده شده است که درون سرخرگ بیضه یک دمای مشابه در بالا و پایین آن وجود دارد. ولی به صورت مشخصی خنک تر از نقطه ای است که وارد پارانئیم بیضه می شود. این امر باعث ایجاد یک دمای نسبتاً یکنواخت در کل پارانئیم بیضه می شود.
در گاوهای نر دمای Caput ، کورپوس و اپیدیدیم دارای میانگین cْ6/35 ، cْ6/34 و cْ1/33 می باشد. و گرادیانت بین Caput و Cand دارای میانگین cْ5/2 می باشد. دمای Caput بیشتر از پارانئیم بیضه می باشد در بالای بیضه و احتمالاً بخاطر این است که Caput نزدیک مخروط عروقی بیضه می باشد. ولی به هر حال Cauda که یک قسمت مهم برای ذخیره و بلوغ اسپرم می باشد، کمی خنک تر از پارانیم بیضه می باشد.
منابع حرارت بیضه:
جریان خون بیضه ای و مصرف 02 در 8 گاو آنگوس اخیراً اندازه گیری شده است. برای نشان دادن اهمیت ضریب جریان خون یا متابولیسم به عنوان یک منبع تولید حرارت. جریان خون در سرخرگ بیضه دارای میانگین ml 4/12 در دقیقه می باشد. خون سرخرگی گرمتر می باشد. cْ2/39 در مقابل cْ9/36 و درصد هموگلوبین اشباع شده از اکسیژن آن بیشتر از سیاهرگ بیضه می‌باشد (95/3% در مقابل 42%). با توجه به جریان خون و اشباع بودن Hb ، مقدار اکسیژن مصرفی توسط هر بیضه (2/1 ml در دقیقه) محاسبه شده که تولید 8/5 کالری گرما در دقیقه می‌کند. در مقایسه با 3/28 کالری در دقیقه که به جریان خون اضافه می شود (حدود 5 برابر با یکدیگر اختلاف دارند).
کارکرد بیضه معمولاً در لبه هایپوکسی شدن می باشد. یعنی افزایش دما باعث افزایش متابولیسم می شود به همراه یک افزایش نیاز به اکسیژن برای تأمین نیازهای هوایی. با اینکه افزایش جریان خون سبب آزادسازی اکسیژن بیشتری می شود، ولی باعث ایجاد دمای اضافه‌تری در بیضه‌ها می شود. بنابراین به نظر می رسد افزایش، از دست دادن حرارت از اسکروتوم، مناسب ترین پاسخ در مقابل افزایش حرارت بیضه می باشد.

ارزیابی دمای سطحی کیسه بیضه توسط گرماسنجی مادون قرمز:
گرماسنجی مادون قرمز از بیضه گاوهای نری که ظاهراً تنظیم حرارت بیضه آنها طبیعی است نشان دهنده یک تقارن از چپ به راست و cْ4 تا cْ6 گرم تر است در بالای اسکروتوم نسبت به پایین آن.
الگوی حرارتی معمول دیگر اغلب فاقد تقارن چپ به راست می باشند و قسمت های محدود شده‌ای دارند که دمای آنها بالا رفته است، و اینها به عنوان تنظیم حرارت غیر طبیعی بیضه یا اپیدیدیم مطرح می شوند. با اینکه گاو نری که تنظیم حرارت غیر طبیعی دارد معمولاً کیفیت اسپرم پایینی دارد، ولی هر گاو نری که کیفیت اسپرم پایین دارد، دمای غیر طبیعی بیضه ندارد. گاو نری که دچار نهان بیضگی یک طرفی می باشد دمای سطحی اِسکروتال در بیضه درگیر نسبت به بیضه سالم بیشتر می باشد. ولی به هر حال امروزه مشخص شده که توجه باید بیشتر شود. گرماسنجی مادون قرمز به عنوان یک تست کمکی استاندارد برای ارزیابی باروری بکار رفته است.
برای گاوهایی که الگوی حرارت سطحی اسکروتوم آنها در طبقه طبیعی و قابل قبول بوده است میزان بارور ساختن گاو ماده و ایجاد آبستنی 83% بوده است (مشابه مقدار طبیعی که 85% می‌باشد) که این رقم بالاتر درصد آبستنی در گاوهای نری است که الگوی دمای سطحی بیضه آنها غیر طبیعی بوده است، 68 درصد.

اثر دمای بالا:
اثر افزایش دما بر روی کیفیت اسپرم، طی مطالعات زیادی نشان داده شده است. در یک مطالعه، دو راس گاو نژاد گرنزی برای 17 روز متوالی در معرض دمای cْ37 و رطوبت نسبی 81% به مدت 12 ساعت در روز، قرار گرفتند. حدود 30% تا 40% از اسپرماتوزواهای آنها غیر طبیعی بودند (بیشتر آنها دارای دم پیچیده یا سر جدا از دم بودند) و تعداد کل اسپرماتوزا، غلظت اسپرم و حرکت به مقدار زیادی کاهش پیدا کرد. در مطالعه دیگر، دما cْ40 و رطوبت نسبی 35% تا 45% که به اندازه 12% باعث کاهش کیفیت اسپرم شد. گاوهای نژاد بوستاروس به افزایش دمای بیضه حساس تر هستند، نسبت به گاوهای بوس ایندیکوس.
در گاو دورگه (بوس تاروس) * (بوس ایندیکوس) اثر افزایش دما روی کیفیت اسپرم کمتر بوده و بازگشت حیوان به وضعیت اولیه سریعتر بوده است نسبت به نمونه‌ای که بوس تا روس خالص بوده است.

پوشاندن کیسه بیضه:
پوشاندن اسکوروتوم (با پارچه، حوله یا مواد دیگر) متناوباً به عنوان یک مدل برای افزایش حرارت بیضه بکار رفته اند. در یک مطالعه، اسکوروتوم (بوس تاروس) * (بوس ایندیکوس) برای 48 ساعت پوشانده شد و نتیجه بدست آمده این بود: (روز پوشاندن بیضه ها را روی صفر حساب می کنیم) روز 6 تا 14 بدون سر، روز 12 تا 23 اکروزومهای غیر طبیعی، روزهای 12 تا 23 دهها غیر طبیعی و قطره های پروتوپلاسمی در روزهای 17 تا 23.
بنابراین گرم کردن کیسه بیضه اثر می گذارد روی اسپرماتوزوا در سراپیدیدیم، بهمان گونه که روی اسپرماتیدها اثر می گذارد. با اینکه مقدار تولید روزانه اسپرم دچار تغییر نشده بود، اسپرم دریافتی توسط کاهش یافته بود به نزدیک 50% (2/9 بیلیون نسبت به 4/17 بیلیون)، خصوصاً در ناحیه کایوت (8/3 میلیون نسبت به 6/6 بیلیون) و ناحیه کودا (7/3 بیلیون نسبت به 7/3 بیلیون)، که شاید بخاطر پاسخ های انتخابی به اسپرماتوزواهای غیر طبیعی در rete نتستیس و مجاری به بیرون ریزنده. در یک مطالعه دیگر، اسکروتوم 6 راس گاو هلشتاین برای 48 ساعت پوشانده شد. تعداد اسپرماتوزواهای جمع آوری شده تغییر فاحشی نداشت، اما خاصیت حرکت رو به جلو از 69% (قبل از پوشاندن) به 42% در روز 15 رسیده بود. نسبت اسپرماتوزواهای طبیعی تغییر زیادی از روی 6 تا 9 نشان نمی داد (80%)، و کاهش پیدا کرد بصورت ناگهانی به 53% در روز 12 و به کمترین مقدار خود یعنی 14% در روز 18 رسید. با اینکه تنوع قابل توجه بین گاوهای نر از لحاظ نسبت اسپرماتوزواهای غیر طبیعی وجود داشت ولی اختلالات غیر طبیعی با استناد به توالی های زمای به این صورت می باشد:
بدون دم روز 12 تا 15 - نیم تاج (diadem) روز 18، واکنول های تار و پیری فرم، روی 21، آکروزوم دکمه دار روز 27 و Dag defect در روز 30 . وقتی که 3 تا 9 روز بعد از پوشاندن بیضه ها، اسپرماتوزوا جمع آوری شد و فوراً مورد بررسی قرار گرفت، حرکت و شکل آنها مشابه مقادیر قبل از پوشاندن بیضه ها بود. در مقابلِ منی جمع آوری شده در زمان قبل از پوشاندن بیضه‌ها، منجمد کردن، ذوب کردن و انکوباسیون در cْ37 برای 3 ساعت، یک کاهش آشکاری در نسبت های زیر مشاهده شد:
حرکت رو به جلو اسپرماتوزا (46% به 31%) نسبت اسپرماتوزوا به آکروزومهای سالم و دست نخورده 73% به 63% .
در مطالعه ای که اخیراً انجام گرفته است، 4 روز بیضه ها را پوشانده اند و   تا 7 روز دگزامتازون مصرف کردند برای ایجاد گرما در بیضه و نیز ایجاد استرس، همراه با همدیگر. و دیده شد که یک عده از گاوها مستعد تولید اسپرماتوزواهای غیرطبیعی هستند. سرهای Pyriform کالوئل های کدر، اسپرم میکروسفالیک، و غلظت غیر طبیعی DNA در گاوهایی که بیضه آنها پوشانده شده بود و دگزامتازون هم مصرف کرده بودند، از اختلالاتِ معمول در آنها بوده است. مصرف دگزامتازون سبب شد که اثرات شدیدتر روی اسپرماتوزا در اپیدیدیم، افزایش زیاد در فلکس های قسمت میانی و افزایش در دراپلت های دستیال و پروگزیمال، زودتر و سریعتر ایجاد شوند. در کل، انواع اسپرماتوزواهای ناقص و زمان ایجاد نقص در آنها برای دو نوع درمان که انجام گرفته بود، مشابه بود.

پوشاندن گردن اسکوروتوم:
ناحیه گردن اسکروتوم در 5 گاو برای مدت 7 روز (از روز 1 تا روز 8) پوشانده شده برای ایجاد مدلی که گاو وضعیت بدنی بصورت چاقی دارد (به جای چربی جمع شده در ناحیه گردن اسکروتوم). اسپرماتوزوا درون اپیدیدیم یا در فاز اکروزومی در طول مدت پوشاندن خیلی تحت تأثیر قرار گرفت. این گاوها دارای اختلال در ناحیه میانی استرماتوزوا بودند که 2 برابر شده بود و ایجاد دراپلت 4 برابر شده بود در روز پنجم، در روز 8 تعداد اسپرماتوزواهای طبیعی کمتر شد و اختلالات قطع میانی و دراپلت ها 3 برابر شد. در روز 15 تا 18 باز هم تعداد اسپراتوزواهای طبیعی کمتر شد و از روز 18 به بعد بیشتر اسپرماتوزاها دارای اختلالاتی در قسمت سر بودند. کیفیت اسپرم در روز 35 تقریباً به حالت قبل از پوشاندن، برگشته بود.
در آزمایش دوم، دمای زیر جلدی اسکروتوم 2-5/1 درجه و 5/0 درجه بالا برده شد. در بالا، میان و پایین بیضه ها، متعاقباً و دمای درون بیضه cْ9/0 درجه بالاتر بود و مشابه 3 نقطه مذکور بعد گذشت 48 ساعت از پوشاندن گردن اسکروتوم، نسبت به زمان قبل از پوشاندن گردن بیضه، و نتیجه بدست آمده این است که گردن بیضه یک ناحیه مهمی برای خارج کردن حرارت می باشد.

افزایش دمای اپیدیدیم:
در اکثـر حیـوانات کودا اپیدیـدیمیـس تا حـدی خنک تر از بیضه می باشد و این امـر سبب
تسهیل عمل نگهداری و ذخیره اسپرم در آن می شود. افزایش حرارت این ناحیه باعث ایجاد اختلال درفعالیت جذبی و ترشحی آن می‌شود و تغییر در ترکیب مایع Cauda (یونها و پروتئین‌ها) و افزایش میزان حرکت اسپرم از این ناحیه به 3 برابر اندازه طبیعی آن می شود. و متعاقباً تعداد اسپرم در اولین انزال کم می شود، که حتی در انزال های بعدی به مقدار بسیار پایین می رسد. به اضافه، به نظر می رسد که دمای بالا سبب تسریع بلوغ اسپرم می شود.

اثر افزایش دما روی سلولهای بیضه:
با اینکه به نظر می‌رسد که گرما دادن روی عملکرد سلولهای سرتولی و بینابینی اثر می‌گذارد، جِرم سل‌ها حساسترین سلول‌ها به حرارت هستند (germ cells). تمام مراحل اسپرماتوژنز متاثر از میزان آسیب در اثر مدت زمان افزایش دما، هستند. از آنجایی که اسپرماتوزایی که بالغ تر باشد دارای اختلالات متابولیکی و ساختاری می شود. گرم کردن بیضه معمولاً سبب کاهش حرکت جلو رونده و کاهش تعداد اسپرماتوزواهای جوان می شود. و سبب افزایش اختلالات مورفولوژیک در اسپرماتوزوا می شود. خصوصاً ایجاد نواقصی در ناحیه سر اسپرماتوزوا.
با اینکه یک تنوع قابل توجه در بین گاوهای نر از لحاظ طبیعت و تناسب اسپرماتوزواهای ناقص وجود دارد ولی ترتیب ظهور این نقایص خاص مشخص می باشد. مگر اینکه اسپرماتوگونیا دچار نقص شده باشد. حتی اگر مورفولوژی اسپرم به حالت طبیعی باز گردد ولی سودمندی آنها و کارایی آنها در نهایت باعث کاهش میزان باروری و افزایش مرگ ناگهانی مرگ جنینی می شود.

خلاصه افزایش دمای بیضه ها:
وقتی که دمای بیضه یا اسکروتوم بالا می رود (صرف نظر از علت آن)، در ابتدا مورفولوژی اسپرم تغییری نمی کند. ولی متعاقباً کاهش می یابد. در یک سری مطالعات، اسپرماتوزوایی که در اپیدیدیم بوده است در زمان گرم کردن بیضه ها از لحاظ مورفولوژیکی غیر طبیعی بوده است (زمان گرفتن اسپرم درست بعد از قطع حرارت دادن بوده است). در مطالعه دیگر، تغییر در این اسپرماتوزواها فقط بعد از انجماد و ذوب و انکوباسیون معلوم شد. مورفولوژی اسپرم حدوداً بعد از 6 هفته از قطع پوشاندن بیضه‌ها به حالت قبل از پوشاندن، باز می گردد. ولی بهر حال افزایش دمای طولانی مدت و شدیدتر، باعث طولانی‌تر شدن دوره بهبود می شود. به نظر می رسد کاهش کیفیت اسپرم ارتباط دارد با افزایش دما در بیضه ها خصوصاً با شدت دما و مدت زمان بالا بردن دمای بیضه ها.
فصل 4
معاینه عمومی:
یک معاینه عمومی کوتاه مدت اما کامل می تواند میزان آسیب وارد به سلامتی بیمار را مشخص کند. این معاینه همراه با تاریخچه بیماری، کاملاً موضع بیماری را آشکار می سازد. معاینه عمومی همواره باید انجام شود، حتی در بیماری هایی مانند انگش کو به راحتی قابل تشخیص باشند، زیرا که این معاینه اولاً می تواند اطلاعاتی را در مورد شدت بیماری اولیه فراهم آورده، ثانیاً عوارض یا اختلالات ثانویه‌ای را مشخص سازد که باید در تشخیص، پیش بینی و درمان بیماری مورد توجه قرار بگیرد. مواردی که در یک معاینه عمومی باید در نظر گرفته شود، شامل وضعیت ظاهری بدن، رفتار، نوع تغذیه، شرایط فیزیکی، تعداد تنفس، تعداد ضربان قلب و درجه حرارت بدن می باشد.

وضعیت ظاهری بدن ( Posture ):
مفهوم وضعیت، ظاهر عمومی بیمار از نقطه نظر آناتومیکی می باشد که با معاینه تمام قسمت‌های بدن ارزیابی می گردد. مثلاً ضایعات مادرزادی یا آلستبالی نخاع سبب خمیدگی ستون مهره‌ها به پشت (کانیوزیس)، شکم (یوردوزیس) یا طرفین اسکولیوزیس می شود. یا بالا نگه داشتن دم توسط خود دام یا دور نگه داشتن آن از بدن علامت وجود ضایعه دردناک در رکتوم، آنوس یا سیستم ادراری - تناسلی باشد.

رفتار:
به معنای ظاهر عمومی بسیار از نقطه نظر حسی و حرکتی است که با تغییرات فیزیولوژیک یا پاتولوژیک در رابطه با شرایط مختلف زندگی دام مشخص می گردد. در صورت نیاز می توان رفتار دام بیمار را با گاوهای سالم در همان گله مقایسه نمود. برخی از گاوها به طور طبیعی سرزنده‌تر، بی قرارتر، متهاجم تر، عصبی تر، سرسخت تر و کم تحمل تر از دیگران هستند که این صفات غریزی یا اکتسابی هستند و نباید با تغییرات رفتاری ناشی از بیماری اشتباه گرفته شود. مواردی از اختلالات ویژه رفتاری در گاو به قرار زیر است:
افزایش تحریک حسی حرکتی (تحریک پذیری): بیقراری، شاخ زدن، پرتاب کاه به وسیله شاخ‌ها به اطراف، فشردن پوزه روی اشیاء و…
کاهش تحریک حسی - حرکتی که شامل افسردگی، بی حالی، خواب آلودگی، اغماء، پارالزی و پارزی است.
سایر رفتارهای پاتولوژیکی هم عبارتند از: سرفه های متناوب، خرناس کشیدن، تنفس صدادار، بار کردن تهیگاه ها، ادای نشخوار در آوردن و سایر حرکات جوشی غیر طبیعی، استفراغ یا باز گرداندن غدا، خشک راه رفتن یا بدون تعادل، ناله های مختصر گاه و بیگاه، دندان قروچه، لرزشهای عضلانی، عدم تمایل به حرکت.
البته این یادآوری این نکته ضروری است که تغییر در رفتار که در طی معاینه عمومی مشخص می گردد، نیاز به معاینه کامل تر اندامهای مبتلا بدن و سیستم عصبی مرکزی را نشان می‌دهد.

وضعیت تغذیه:
وضعیت تغذیه با مشاهده و ملامسه بیمار مورد قضاوت قرار می گیرد و ترجیحاً در مقایسه با دامهای سالم از همان گروه سنی صورت می گیرد. در این رابطه باید به غبغب، تیغه شانه، زوائد شوکی مهره های سینه و قاعده دم توجهی خاص مبذول شود. انواعی از وضعیت های تغذیه ای به قرار زیر است:
-    عالی (چاق): تمام زوایای بدن گرد شده است و لایه های چربی در قسمتهای برجسته بدن وجود دارد. این حالت در گاو گوشتی خوب است، ولی می تواند با کاهش مقاومت در مقابل بیماری ها همراه ب

پایان نامه بررسی میزان آپوپتوز و قطعه قطعه شدن DNA اسپرم انسانی پس از روش Swim-up در زمان های مختلف

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه بررسی میزان آپوپتوز و قطعه قطعه شدن DNA اسپرم انسانی پس از روش Swim-up در زمان های مختلف دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:120

پایان نامه ی دوره ی کارشناسی ارشد در رشته زیست شناسی سلولی و مولکولی

فهرست مطالب:
عنوان                                                                                                          صفحه
فصل اول- مقدمه..........................................................................................................................................................1
1-1- روش های کمک باروری..................................................................................................................................2
1-2- ناباروری...............................................................................................................................................................5
1-3- تولید اسپرم .......................................................................................................................................................5
1-4- مایع انزالی...........................................................................................................................................................6
1-4-1- آنالیز مایع انزالی...........................................................................................................................................7
1-5- پارامترهای اسپرم...........................................................................................................................................10
1-5-1- مورفولوژی...................................................................................................................................................10
1-5-2- تحرک اسپرم..............................................................................................................................................12
1-5-3- درجه بندی تحرک اسپرم ......................................................................................................................14
1-5-4- قابلیت حیات اسپرم..................................................................................................................................14
1-5-5- حجم.............................................................................................................................................................15
1-5-6- غلظت...........................................................................................................................................................16
1-6- انواع مرگ سلولی و تعریف آن.....................................................................................................................18
1-6-1- نکروز............................................................................................................................................................18
1-6-2- آپوپتوز سلولی............................................................................................................................................18
1-6-2-1 مراحل آپوپتوز ........................................................................................................................................19
1-6-2-2 مسیر های آپوپتوز..................................................................................................................................21
1-6-2-3- عناصر کلیدی مسیرهای آپوپتوز.......................................................................................................21
1-6-2-4- روش های بررسی آپوپتوز .................................................................................................................23
1-6-2-4-1-  بررسی تغییرات غشاء پلاسمایی در مرگ سول .....................................................................23
1-6-2-4-1-1- تعیین فسفاتیدیل سرین سطح بیرونی غشاء سلول............................................................24
1-6-2-4-2-  بررسی سیتوتوکسیسیتی ............................................................................................................24
1-6-2-4-3-  بررسی تغییرات مورفولوژی ........................................................................................................25
1-6-2-4-3-1-  استفاده از میکروسکوپ الکترونی..........................................................................................25
1-6-2-4-3-2-  استفاده از میکروسکوپ نوری وفلورسانس..........................................................................25
1-7-  منشاء آسیب DNA اسپرم........................................................................................................................26
1-7-1-  بسته بندی غیرطبیعی کروماتین.........................................................................................................27
1-8-  ساختار کروماتین اسپرم و تأثیر آن بر ناباروری ....................................................................................28
1-8-1-  بررسی ساختار کروماتین اسپرم...........................................................................................................28
1-9-  نقش آپوپتوز در آسیب DNA اسپرم.....................................................................................................29
1-10-  استرس اکسیداتیو به واسطه ROS......................................................................................................30
1-11-  تاثیر عوامل محیطی برسلامت DNA  و میزان موفقیت روشهای کمک باروری.......................31
1-11-1-  مصرف سیگار.........................................................................................................................................31
1-11-2-  مواجهات شغلی.....................................................................................................................................32
1-11-3-  داروهای شیمی درمانی و رادیوتراپی................................................................................................33
1-11-4-  سن...........................................................................................................................................................33
1-12-  تکنیک¬های بررسی ساختار کروماتین....................................................................................................33
1-12-1-  روش¬های تعیین آسیب DNA اسپرم انسان.................................................................................34
1-12-1-1- تست TUNEL...............................................................................................................................35
1-12-1-2- روش DBD-FISH.......................................................................................................................35
1-12-1-3- روش Comet...................................................................................................................................36
1-12-1-4- رنگ¬آمیزی CMA3........................................................................................................................36
1-12-1-5- تکنیک SCSA................................................................................................................................37
1-12-1-6- تست  SCD......................................................................................................................................37
1-12-1-7- رنگ¬آمیزی آکریدین اورانژ..............................................................................................................39
1-12-1-8- رنگ¬¬آمیزی تولوئیدین بلو................................................................................................................39
1-13- روش مهاجرت اسپرم..................................................................................................................................39
1-14- روش سانتریفیوژ شیب غلظت...................................................................................................................40
فصل دوم- مواد و روش ها.......................................................................................................................................41
2-1- مواد و وسایل  مورد نیاز.................................................................................................................................42
2-1-1- وسایل مورد نیاز...........................................................................................................................................42
2-1-2- مواد مورد نیاز...............................................................................................................................................42
2-2- ساخت محلول های مورد نیاز........................................................................................................................45
2-2-1- ساخت محلول Ham's F10...................................................................................................................45
2-2-2- محلول های لازم برای تست پراکندگی کروماتین اسپرم (SCD)..................................................46
2-2-3- ساخت محلول تانل......................................................................................................................................46
2-2-4- ساخت محلول (PBS)...............................................................................................................................46
2-2-5- ساخت رنگ ائوزین-نیگروزین...................................................................................................................47
2-2-6- ساخت رنگ رایت.........................................................................................................................................47
2-3- روشها....................................................................................................................................................................48
2-3-1- روش جمع آوری اسپرم............................................................................................................................. 48
2-3-2- آنالیز مایع انزالی.......................................................................................................................................... 48
2-3-2-1- آزمایشات ماکروسکوپی..........................................................................................................................48
2-3-2-1-1-  ظاهر....................................................................................................................................................48
2-3-2-1-2- آبکی کردن..........................................................................................................................................48
2-3-2-1-3-  حجم....................................................................................................................................................48
2-3-2-1-4-  چسبندگی..........................................................................................................................................48
2-3-2-2- آزمایشات میکروسکوپی.........................................................................................................................49
2-3-2-2-1- آگلوتیناسیون......................................................................................................................................50
2-3-2-2-2- بررسی تعداد اسپرم..........................................................................................................................50
2-3-2-2-2-1- روش استفاده از MAKLER CHAMBER برای شمارش ...............................................50
2-3-2-2-3- ارزیابی تحرک....................................................................................................................................51
2-3-2-2-3-1- روش کار........................................................................................................................................52
2-3-2-2-4- ارزیابی قابلیت حیات........................................................................................................................53
2-3-2-2-4-1- روش کار رنگ آمیزی ائوزین-نیگروزین.................................................................................53
2-3-2-2-5- ارزیابی مورفولوژی..............................................................................................................................54
2-3-2-2-5-1- رنگ آمیزی پاپانیکولا..................................................................................................................54
2-3-2-2-5-2- روش فیکس کردن.......................................................................................................................54
2-3-2-2-5-3-روش رنگ آمیزی پاپانیکولا.........................................................................................................55
2-3-3-  Direct swim-up.......................................................................................................................................57
2-3-3-1- روش کار....................................................................................................................................................57
2-3-4- تست بررسی میزان پراکندگی کروماتین اسپرم (SCD).....................................................................58
2-3-4-1- روش کار...................................................................................................................................................58
2-3-5- روش رنگ آمیزی تانل.................................................................................................................................60
2-3-6- آنالیز آماری....................................................................................................................................................62
فصل سوم- نتایج...........................................................................................................................................................63
3-1 نتایج اثر آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی تحرک اسپرم....................................64
3-2- نتایج اثر آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی قابلیت حیات اسپرم......................67
3-3- نتایج اثر آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی مورفولوژی اسپرم..........................68
3-4- نتایج اثر آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی قطعه قطعه شدن DNA اسپرم...............................................................................................................................................................................70
3-5- نتایج اثر زمان های مختلف انکوباسیون(3،2،1،0ساعت) بعد از  آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی قطعه قطعه شدن DNA اسپرم..............................................................................................72
3-6- نتایج اثر زمان های مختلف انکوباسیون(3،2،1،0ساعت) بعد از  آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی آپوپتوز اسپرم..............................................................................................................................75
3-7- رابطه میزان قطعه قطعه شدن DNA اسپرم با سایر پارامترهای اسپرم..........................................78
3-8- رابطه میزان آپوپتوز اسپرم با سایر پارامترهای اسپرم.............................................................................79
3-9- رابطه میزان قطعه قطعه شدن DNA اسپرم با میزان آپوپتوز اسپرم..................................................80
3-10- نتایج کلی......................................................................................................................................................80
فصل چهارم- بحث....................................................................................................................................................81
4-1- تا ثیر روش آماده سازی Dricct Swim up بر روی پارامترهای اسپرم.............................................83
4-2- تاثیر زمان های مختلف انکوباسیون اسپرم در دمای 37 درجه سانتی گراد بر روی قطعه قطعه شدن DNA و آپوپتوز اسپرم...................................................................................................................................84
4-3- پیشنهادات.......................................................................................................................................................90
منابع
چکیده انگلیسی
 
فهرست شکل ها
عنوان                                                      صحنه
 1-1- ساختار اسپرم انسانی......................................................................................................................................9
1-2- ارزیابی آسیب DNA توسط: …………..…………….…A.TUNEL, B.COMET, C.CMA337
1-3- تست  SCD....................................................................................................................................................38
2-1- انواع مختلف آگلوتیناسیون..........................................................................................................................50
2-2- MAKLER CHAMBERبرای شمارش اسپرم استفاده می شود......................................................51
2 -3- شکل لامل MAKLER CHAMBER .................................................................................................52
2-4- چگونگی قرارگیری لوله فالکون بازاویه 45 درجه در انکوباتور.............................................................57
3-1- رنگ آمیزی ائوزین-نیگروزین برای سنجش میزان زنده یا مرده بودن اسپرم..................................67
3-2- رنگ آمیزی پاپانیکولا ..................................................................................................................................69
3-3- تست SCD برای بررسی میزان قطعه قطعه شدن DNA اسپرم میباشد..........................................74
 3-4- رنگ آمیزی TUNEL..................................................................................................................................76


فهرست جدول ها
عنوان                                                   صفحه
1-1 : خصوصیات میکرسکوپی نمونه انزال طبیعی مطابق با استاندارد های سازمان بهداشت جهانی (2010/WHO).......................................................................................................................................................17
2-1- ساخت Ham'sf10......................................................................................................................................45
2-2- محلول های لازم برای رنگ آمیزی پاپانیکولا..........................................................................................55
3-1-مقایسه پارامترهای اسپرمی قبل و بعد از آماده سازی اسپرم ..............................................................71
3-2-مقایسه میانگین اثر زمان های مختلف انکوباسیون(3،2،1،0ساعت) بعد از  آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی قطعه قطعه شدن DNA آپوپتوز اسپرم............................................77
3-3-مقایسه مقدار P اثر زمان های مختلف انکوباسیون(3،2،1،0ساعت) بعد از  آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی قطعه قطعه شدن DNA و آپوپتوز اسپرم.........................................77
3-4- رابطه میزان قطعه قطعه شدن DNA اسپرم با سایر پارامترهای اسپرم..........................................78
3-5- رابطه میزان آپوپتوز اسپرم با سایر پارامترهای اسپرم............................................................................79


فهرست نمودارها
عنوان                                                        صفحه
3-1- مقایسه میانگین حرکت پیشرونده، حرکت سریع و حرکت کند قبل و بعد از آماده سازی اسپرم به روش Swim-up.................................................................................................................................................66
3-2- مقایسه میانگین قابلیت حیات و مورفولوژی اسپرم قبل و بعد از آماده سازی به روش  Swim-up................................................................................................................................................................................68
3-3- مقایسه میانگین حرکت پیشرونده و قطعه قطعه شدن DNA اسپرم قبل و بعد از آماده سازی به روش   Swim-up..................................................................................................................................................70
3-4- مقایسه میانگین قطعه قطعه شدن DNA  اسپرم در زمان های مختلف انکوباسیون بعد از آماده سازی به روش  Swim-up...................................................................................................................................73
3-5- مقایسه میانگین آپوپتوز  اسپرم در زمان های مختلف انکوباسیون بعد از آماده سازی به روش  Swim-up...............................................................................................................................................................76
 


فصل اول

مقدمه

1-1- روش های کمک باروری
امروزه استفاده از روش های کمک باروری ( ART) بهترین گزینه برای رفع مشکلات زوج های نابارور است. میزان موفقیت این روش ها به عوامل متعددی از جمله سلامت کامل تخمک و اسپرم بستگی دارد. در این میان سلامت ژنوم پدری اهمیت زیادی در میزان پتانسیل باروری زوج ها دارد. بنابراین آسیب DNA اسپرم یک اختلال ژنومی است که به میزان متفاوت در مردان نابارور وجود دارد. از زمانی که اولین گزارش در مورد آسیب DNA اسپرم منتشر شد مطالعات وسیعی در این زمینه انجام گرفته و مشخص شده که در افراد دارای میزان بالای آسیب DNA، پارامترهای اسپرمی پایین می آید و قدرت باروری نیزکاهش می یابد.
از سالها پیش، استفاده از جراحی برای رفع نقایص ساختمان دستگاه تولید مثل، استفاده از داروهای باروری برای تحریک تخمک¬گذاری و روش IUI  (انتقال اسپرم متحرک و شسته شده به رحم) از جمله روش¬های رایج درمانی بوده و هستند. لیکن این اقدامات تنها برای گروهی از زوج¬های نابارور مؤثر است. این در حالی است که روش¬های جدیدی از جمله IVF   و ICSI   امروزه به عنوان گزینه¬هایی مناسب  در درمان سایر زوجین نابارور مطرح است.
میزان موفقیتART  به سلامت و بلوغ گامت های زوجین وابسته است . طی لقاح طبیعی و روش لقاح آزمایشگاهیIVF احتمال نفوذ اسپرماتوزوای غیربالغ و ناسالم به داخل تخمک توسط سد زوناپلوسیدا به حداقل می رسد در صورتی که در روش میکرواینجکشن یا تزریق مستقیم اسپرم به داخل سیتوپلاسم تخمک ICSI این سد وجود نداشته و ایمن بودن روش ICSI همیشه مورد نگرانی بوده است . در ضمن تحقیقات نشان داده است که انتخاب اسپرم با پارامترهای معمولی (غلظت، مورفولوژی، تحرک ) نمی تواند گویای سلامت DNA اسپرم باشد(EI, MI, López-Fernández, Fernández, & Gosálvez, 2007).  به تازگی لوئیس و سیمون (2010) اظهار داشتند که هیچ همبستگی بین پارامتر های معمولی اسپرم و آسیب DNA وجود ندارد(S. E. M. Lewis & Simon, 2010).
یکی از روش های کمک باروری روش تلقیح داخل رحمی (IUI)  می باشد. که در این روش مایع انزالی از شوهر گرفته می شود و پس از عمل شستشو و جداسازی ، اسپرم های مرده و بدون تحرک از اسپرم های زنده و دارای تحرک جدا می شوند، سپس اسپرم های زنده و متحرک به وسیله کاتتر توسط متخصص، وارد حفره رحم می گردد.
در آزمایشگاه های ART، بعد از عمل شستشو و جداسازی معمولاَ به بررسی پارامترهای اسپرم که شامل تعداد، میزان تحرک و وضیعت مورفولوژیکی اسپرم و درصد زنده بودن می باشد، می پردازند اما به بررسی پارامترهای درون سلولی که شامل آپوپتوز و قطعه قطعه شدن DNA اسپرم است پرداخته نمی شود. همچنین در آزمایشگاه های ART معمولاَ انجام روش IUI  از 5/0 تا حداکثر 3 ساعت بعد از عمل جداسازی و شستشو اسپرم انجام می دهند و در بعضی از مراکز درمان ناباروری بدون توجه به زمان، عمل تلقیح را انجام می دهند. با توجه به نقش اسپرم در پروسه لقاح در روش IUI، لازم است که علاوه بر توجه به ساختار سلولی اسپرم به بهترین زمان ممکن جهت انجام تزریق اسپرم آماده شده به داخل حفره رحمی توجه شود. لذا با مطالعه ساختار سلولی اسپرم و نیز تعیین زمان دقیق عمل تزریق اسپرم به داخل حفره رحمی  می توان میزان لقاح و در نتیجه میزان حاملگی را افزایش داد.
یکی از عواملی که می تواند بر میزان موفقیت درمان زوج های نابارور و همچنین کیفیت گامت ها مهم باشد، کیفیت اسپرم است. در روش IUI بعد از جداسازی اسپرم از مایع منی و آماده سازی اسپرم برای انتقال، می تواند به خاطر انکوباسیون طولانی مدت، قطعه قطعه شدن DNA اسپرم افزایش پیدا کند(Muratori, et al., 2003).
مطالعات بیانگر این مطلب است که در تخمک های لقاح یافته با اسپرم های دارای آسیب بالای DNA، میزان لانه گزینی و بارداری به طور معنی داری کاهش می یابد . اگرچه ژنوم آسیب دیده پدری، طی رشد جنینی می تواند دستخوش پردازش قرار گیرد، ولی در صورت وجود آسیب های زیاد، احتمال کاهش رشد جنین وجود داشته و اگر میزان نقص ها کمتر باشد، می تواند نقایص بعد از تولد را به همراه داشته باشد. به همین دلیل، در دسته ای از بیماران، نوزادان متولد شده توسط روش ICSI دارای نقص ژنتیکی بیشتری نسبت به نوزادان طبیعی هستند .لازم به ذکر است که تحقیقات متعدد در این زمینه، نتایج ضد و نقیصی را گزارش کرده اند(Morris, Ilott, Dixon, & Brison, 2002).
تجربیات به دست آمده از روش های کمک باروری نشان می دهد، چنانچه اسپرم با میزان بالایی از آسیب DNA، در روند IVF و ICSI وارد تخمک شود سیستم ترمیمی تخمک ممکن است توانایی ترمیم این آسیب ها را نداشته و در بسیاری از موارد با وجود موفقیت در لقاح، سلول های جنسی توانایی تشکیل جنین یا ادامه تکامل را تا مرحله بعد از 4 تا 8 سلولی که مصادف با فعال شدن ژنوم است، ندارند . براساس تحقیقات مشخص شده که توانایی ترمیم تخمک وابسته به سن مادر بوده و تخمک های افراد جوان، از قدرت ترمیم DNA بالایی برخوردارند . به علاوه تحقیقات متعدد در زمینه آسیب DNA بیانگر این هستند که ارتباط معنی داری بین آسیب DNA و میزان لقاح وجود ندارد ولی بین آسیب DNA اسپرم و تشکیل جنین، بلاستوسیت، رشد جنین و بارداری ارتباط معکوس و معنی داری وجود دارد(Morris, et al., 2002).
پس از آماده سازی اسپرم به طور معمول در 37 درجه سانتی گراد انکوبه می شود تا در ART از آن استفاده شود (Van der Westerlaken, Naaktgeboren, Verburg, Dieben, & Helmerhorst, 2006) ، ولی هنوز زمان بهینه برای انکوباسیون اسپرم در دمای 37 درجه سانتی گراد قبل از استفاده در ART وجود ندارد. بعضی از محققین سعی برای پیدا کردن اثر گذشت زمان بر پارامترهای اسپرم بعد از انکوبه کردن در دمای 37 درجه سانتی گراد را دارند. اثر انکوباسیون اسپرم در دمای 37 درجه سانتی گراد نشان داد که بعد از گذشت 24 ساعت می تواند بر روی تحرک و قابلیت حیات اسپرم تاثیر گذار باشد(Calamera, Fernandez, Buffone, Acosta, & Doncel, 2001).
بعد از آماده سازی اسپرم برای استفاده در تکنیک های ART انکوباسیون کوتاه مدت در دمای 37 درجه سانتی گراد می تواند باعث ظرفیت یابی اسپرم شود اما انکوباسیون طولانی مدت می تواند بر روی DNA اسپرم تاثیر داشته باشد(Marı́n-Briggiler, Tezón, Miranda, & Vazquez-Levin, 2002).

تلقیح مصنوعی و حقوق کودکان متولد از تلقیح مصنوعی با اهدای اسپرم و مادر جانشین - 472 صفحه فایل ورد و قابل ویرایش

اختصاصی از کوشا فایل تلقیح مصنوعی و حقوق کودکان متولد از تلقیح مصنوعی با اهدای اسپرم و مادر جانشین - 472 صفحه فایل ورد و قابل ویرایش دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

 کودکان متولد از تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر

گاهی اتفاق می­افتد با وجود این که مرد از نظر جسمی سالم است باین معنی که قادر است اسپرماتوزوئید در بدن خود تولید کند و این مواد تولید شده قدرت بارور کردن و حامل نمودن زن را دارد امّا بنابر عللی نظیر ابتلاء مرد به مرض عنن و یا انزال سریع در مرد یا بعلت نواقص موجود در آلات تناسلی مرد و یا عیوب موجود در ساختمان مهبل یا زهدان زن حامل شدن وی در حالت طبیعی و از طریق مواقعه امکانپذیر نمی­باشد که در این صورت به کمک دانش پزشکی و وسایل مصنوعی اسپرماتوزوئید از شوهر گرفته و با آماده سازی آن در موقعیت مناسب به زن تلقیح می­گردد و بنابراین در این تلقیح موادی غیر از اسپرماتوزوئید شوهر که ماده اصلی و سازنده باشد وجود ندارد و فقط اسپرم شوهر با تخمک زن با وسایل مصنوعی ترکیب و جنین بوجود می­آید. که این امر به دو صورت زیر امکانپذیر است:

- لقاح اسپرم و تخمک متعلق به زن و شوهر دررحم همسر (IUI) و (GIFT)

- تلقیح مصنوعی اسپرم و تخمک یا لقاح به طریق خارج رحم در محیط آزمایشگاه

1. جواز یا حرمت تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر

همان طور که پیشتر نیز عنوان شد، تلقیح مصنوعی کاملاً جدید و به روز است. لاجرم یافتن نظراتی پیرامون آن در کتاب و سنت و کتب فقهی قدیمی امکانپذیر نیست. بنابراین بایستی نظرات گوناگونی را که علمای متأخر در این باره اظهار داشته اند مورد بحث و بررسی قرار داد. که در این بخش نیز ما به صورت جداگانه به بررسی نظرات فقهای امامیه و اهل سنت خواهیم پرداخت.

1-2. نظرات فقهای امامیه 1-2-1. جواز لقاح مصنوعی با اسپرم شوهر

در فقه امامیه بسیاری از مراجع تقلید و فقهای اسلام در زمینه حلّیت لقاح مصنوعی با اسپرم شوهر و آثار شرعی و حقوقی آن در دوره معاصر اظهارنظر کرده­اند که در همین راستا به نظرات عده­ای از مراجع تقلید و علمای فقه بشرح زیر استناد می­گردد.

1- حضرت آیت­العظمی شیخ یوسف صانعی در مسئله 110 مربوط به تلقیح مصنوعی چنین اظهارنظر فرمودند: «باردار نمودن مصنوعی زن به نطفه شوهر جایز است البته باید از مقدمات حرام پرهیز شود مثل آنکه تلقیح کننده نامحرم نباشد و هر چند این گونه اعمال موجب حرام شدن نطفه و فرزند نمی باشد چون مربوط به مقدمات است و خود مقدمات حرام است و فرزند متعلق به زن و مرد صاحب نطفه می­باشد و همۀ احکام فرزند را داراست» و در مسئله 114 چنین فرمودند «هر گاه تخمدان زن قدرت آزاد کردن و وارد کرن تخمک به داخل لوله را نداشته باشد در این صورت جایز است که با عمل جراحی تخمک را از شکم بیرون آورده و در خارج آن را با اسپرم شوهر مخلوط نموده و سپس به رحم زن وارد نمایند.» (صانعی، ی.، استفتائات پزشکی، 1378: 60-59)

2- مرحوم آیت­العظمی گلپایگانی در استفتائاتی که در این زمینه به عمل آمده چنین اظهارنظر نموده­اند:

«مستفاد از ادله شرعیه نطفه مرد در رحم حلیله خود قرار بگیرد جایز است و اولاد ملحق به مرد و حلیله است و توارث از طرفین ثابت است...». (به نقل از امامی، اَ.، مطالعه تطبیقی نسب در حقوق ایران و فرانسه، 1349: 362)

3- حضرت آیت­الله محمد یزدی: «به سبب ضعف یکی از زن و مرد یا هر دوی آنها، بدست آوردن ترکیب از آمیزش حلال ممکن نبوده؛ پس ماده لازم از زن و شوهر گرفته شده و سپس در لوله آزمایش ترکیبی از آنها ایجاد گردیده و در رحم کاشته شده است. در این جا هیچ اشکال و شبهه ای در جایز بودن وجود ندارد؛ چه، نه هیچ عنوان از عنوان های حرام از قبیل زنا یا ریختن نطفه در رحم حرام و... بر این کار صدق می­کند و نه این کار با پاکدامنی و نگاه داشتن دامن و سفارشهایی از این دست که در روایات آمده، ناسازگاری دارد، تلقیح جزء گرفته شده از مرد در جزء به وجود آمده در رحم زن، در خارج رحم نیز همین حکم را دارد و جایز است و به همان دلیل که گفتیم در آن اشکالی نیست». (‌یزدی، م.، باروریهای مصنوعی و حکم فقهی آن، 1380: 69)

4- آیت­الله محمد مؤمن: «حالتی که منی مرد به وسیله لوله لقاح در مهبل همسر وی تزریق شود اشکالی ندارد، به شرط آن که در گرفتن منی از مرد، جهات شرعی رعایت شود و...

دلیل جایز بودن این گونه باروری، آن است که نطفه از منی و تخمک زوجین بسته شده و تنها لقاح از راه معمول نبوده است و دلیلی بر حرام بودن این شیوه لقاح، وجود ندارد و نیز اصل برائت شرعی و عقلی، بر جایز بودن آن دلالت دارد» (مؤمن، م.، سخنی درباره تلقیح، 1380: 45)

5- حضرت آیت­الله سید محمد صادق روحانی در زمینه تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر نظر بر مشروعیت این عمل دارند و چنین فرمودند: «ان کان التلقیح بماء الرجل لزوجه – کان ذالک عملاً مشروعاً علی ما استقف علیه...» (به نقل از امامی، اَ.، مطالعه تطبیقی نسب در حقوق ایران و فرانسه، 1349: 362)

6- آیت­الله خوئی: «تلقیح زن به نطفه شوهرش جایز است، بلی اگر عمل توسط غیر شوهر انجام شود و در اثر آن مس یا نظر به آلات تناسلی زن لازم آید، جایز نخواهد بود...». (خوئی، س اَ.، مستحدثات المسائل، 1401 ق: 43-42)

7- آیت­الله خمینی(ره) نیز در تحریر­الوسیله به جواز این عمل فتوی داده­اند مگر این که مقدمات خارجی ماند تماس مرد اجنبی با زن اجنبی موجب حرمت آن گردد. (موسوی خمینی، س ر. تحریر الوسیله، 1372: 621)

8- حضرت آیت­الله جعفر سبحانی: «تلقیح نطفه زوج به زوجه، که با رعایت موازین شرعی به هنگام تلقیح کاملاً بی اشکال است.»

از دیگر حضراتی که به حلیت و جواز عمل مزبور فتوا داده­اند می­توان به اسامی ذیل اشاره کرد:

1- حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ محمد تقی بهجت دامت برکاته العالیه

2- حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ محمد فاضل لنکرانی “دامت برکاته العالیه”

3- حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ جواد تبریزی دامت برکاته العالیه

4- حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ سید محمد سعید حکیم دامت برکاته العالیه

5- محضر مبارک رهبر بزرگوار حضرت مستطاب آیت الله العظمی حاج سید علی خامنه­ای دام ظله علی رئوس المسلمین

    6- حضرت آیت الله العظمی حاج سید علی سیستانی “دامت برکاته العالیه”

7- حضرت آیت الله العظمی حاج سید محمد شاهرودی “دامت برکاته العالیه”

8- حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ ناصر مکارم شیرازی “دامت برکاته العالیه”

9- حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ حسینعلی منتظری “دامت برکاته العالیه”

10- حضرت آیت الله العظمی موسوی اردبیلی “دامت برکاته العالیه”

11- حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ حسین نوری همدانی “دامت برکاته العالیه”

(صمدی اهری، م ه.،  وضع حقوقی ناشی از تلقیح مصنوعی در حقوق ایران و اسلام، 1382: 47-30)

در خصوص فرض ما یعنی «تلقیح مصنوعی زن با اسپرم شوهر» با نگرش کلی به فتاوای صادره و با جمع بندی آراء بدست آمده به نظر می­رسد این عمل چه در رحم زن انجام پذیرد و چه در محیط آزمایشگاه، بلا اشکال می­باشد و اگر گروهی جواز به کارگیری این روش را مورد تردید قرار داده­اند، احتمالاً به جهت بیم از ارتکاب پاره­ای مقدمات حرام نظیر اخذ تخمک از زن توسط نامحرم و یا اخذ اسپرم به روش غیرمجاز بوده است والا هیچ دلیلی بر حرمت اصل عمل به نظر نمی­رسد. (جعفر زاده، م ق.، در آمدی بر مسائل فقهی و حقوقی تلقیح مصنوعی، 1376: 3)