مشخصات این فایل
عنوان: شورای نگهبان در نظام جمهوری اسلامی ایران
فرمت فایل : word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 54
این مقاله درمورد شورای نگهبان در نظام جمهوری اسلامی ایران می باشد.
خلاصه آنچه در مقاله شورای نگهبان در نظام جمهوری اسلامی ایران می خوانید :
نتیجة رسیدگی شورای نگهبان نسبت به مصوبات مجلس:
مصوبات مجلس در شورای نگهبان با یکی از حالات زیر مواجه میشود:
الف ـ تأیید مصوبه مجلس:
در صورتی که شورای نگهبان هیچ قسمتی از مصوبه را با قانون اساسی مغایر نداند وآن را منطبق با شرع تشخیص دهد.تأیید آن را به مجلس اعلام می‌دارد. تأیید کاملترین شکلی است که مصوبه دارد .و به دنبال آن از دستور مجلس خارج و برای امضای رئیس جمهور و دستور اجراء ارسال میگردد.
ب ـ سکوت در مقابل مصوبه:
سکوت شورای نگهبان به دو شکل ممکن است. نخست در موارد فوری که اعضای شورا در جریان رسیدگی و تصویب حاضر باشند وبالافاصله یا ظرف 24 ساعت اعلام نظر نکنند.
و دیگر در مورد مصوبات عادی که شورای نگهبان درمهلت ده روز یا در ده روز مدت تمدیدی اعلام تأیید نکند و ایراد و اشکالی هم نسبت به مصوبه ابراز ننماید. با اسنتباط از اصل 94 سکوت شورای نگهبان به معنای تأیید تلقی شده زیرا قانون اساسی می‌گوید : « چنانچه آن را مغایر ببیند برای تجدید نظر به مجلس باز می‌گرداند .» مفهوم مخالف این عبارت این است که اگر شورا مصوبه را مغایر نداند به مجلس باز نمی‌گرداند و بر اساس همین استدلال است که جمعی معتقدند وظیفة شورای نگهبان در مورد مصوبات مجلس فقط و فقط اعلام موارد مغایر است.
حتی در موارد فوری که اعضاء شورا مکلفند در مجلس حضور داشته باشند و نظر خود را اعلام نمایند. این اظهار نظر به معنای اعلام موارد مغایراست . وگرنه تأیید مصوبه و بیان این که آن را مغایر تشخیص نداده اند لزومی‌ندارد.
ج ـ تشخیص مغایرت مصوبه:
ممکن است شورای نگهبان تمام یا بخشی از مصوبه را مغایر با قانون اساسی تشخیص دهد در صورت اول مصوبه را رد میکند و در صورت دوم موارد مغایر را قید میکند و در هر صورت باید دلیل یا دلایل تصمیم خود را اعلام دارد. ذکر دلیل به این خاطر نیست که مجلس توجیه شود و آن را بپذیرد و با پذیرش و قانع شدن جایی برای بحث باقی نماند.
بلکه صرفاً به این خاطر است که مجلس دلیل رد را بداند و با توجه به آن به اصلاح محتوای مصوبه بپردازد . در آیین نامه داخلی مجلس طریق رفع نواقص با کمک شورای نگهبان پیش بینی شده است .
وظایف شورای نگهبان در امر نظارت بر انتخابات و همه پرسی:
قانون اساسی در اصل 99 نسبت به مسئلة نظارت بر انتخابات و همه پرسی تصریح داشتند و تأکید کرده است در حالی که در مورد اصل اجرای انتخابات مسئله ای نگفته به علاوه مرجع نظارت را با قاطعیت معلوم نموده ولی مرجع انجام انتخابات نامعلوم باقی مانده است.
قانون اساسی خود را مکلف ندانسته مرجع خاص انجام انتخابات را یادآوری کند زیرا امر انتخابات از جمله امور اجرائی کشور است و قوة مجریه طبق اصول کلی مأموریت اجرای قوانین را بر عهده دارد. قانون اساسی سلامت انتخابات را در تعیین مرجع ناظر تعیین کرده و به شورای نگهبان مأموریت داده نظارت بر اجرای همه پرسی با صراحت قانون اساسی با شورای نگهان است و نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان هم با قوانینی که از جانب مرجع صالح تصویب گردیده باز هم همان شورای نگهبان معلوم شده است . مجلس شورای اسلامی‌می‌تواند انجام انتخابات را به هر یک از سازمانهای قوة مجریه واگذار کند و هر وقت خواست بنابر مصالحی که تشخیص میدهد آن مرجع را عوض کند چون در اختیار و صلاحیت قوة مقننه است اما قانون مرجع نظارت را مستقیماً تعیین کرده و هیچ قانون عادی نمی‌تواند خلاف آن عمل کند.
دلیل پیش بینی شورای نگهبان برای نظارت در حکومت اسلامی‌در جامعه ای که ادارة کشور انتخابات ، نمایندگی مجلس معنا و مفهوم ویژه ای دارد و نوعی عبادت تلقی میشود. امت اسلامی‌باید در انتخاب خود نشان دهند که اسلام را شناخته و مسلمان واقعی اند و مدونین قانون اساسی اعتقاد داشته اند که شورای نگهبان نهاد محکمی‌است که اعضای آن به اقتضای وظایفشان از وابستگی های گروهی مبری هستند در مقایسه با دیگر تشکیلات حکومتی از ثبات بیشتری برخوردارند و بی طرفی را بهتر می‌توانند رعایت کنند قادر هستند امر نظارت را به نحو مطلوب انجام دهند.
کیفیت نظارت شورای نگهبان:
قانون اساسی نظارت بر انتخابات و همه پرسی را بر عهدة شورای نگهبان گذاشته ولی معین نکرده که حدود این نظارت چیست؟ و شورای نگهبان در اجرای آن چه اختیاراتی دارد؟ و حتی تصریح نکرده که تعیین حدود نظارت و چگونگی آن به موجب قوانین عادی است. آیا شورای نگهبان می‌تواند بدون قانون عادی نظارتش را اعمال کند ؟ و در صورت مثبت بودن پاسخ آیا شورای نگهبان می‌تواند برای کیفیت نظارت آیین نامه وضع کند یا خیر ؟ در موردنوع نظارت شورای نگهبان هم نظرات گوناگونی وجود داردبرخی معتقدند که نظارت شورای نگهبان نظارتی عالی است و اقتضا دارد به طور کلی و عمومی‌اجرا شود.به عبارت دیگر باید مراقب وضع کلی کشور در جریان انتخابات باشد و چنانچه جو عمومی‌کشور را مناسب تشخیص ندهد تدابیر لازم را اتخاذ نماید.
....
بخشی از فهرست مطالب مقاله شورای نگهبان در نظام جمهوری اسلامی ایران
فهرست
مقدمه
جایگاه شورای نگهبان در قانون اساسی
ترکیب شورای نگهبان
شرایط فقهای عضو شورای نگهبان
عضویت وشرایط حقوقدانان عضو
مرجع انتخاب اعضای شورای نگهبان
فهرست وظایف شورای نگهبان
وظیفه فقها در انطباق مصوبات با موازین اسلام
وظیفة فقها در تصویب قانون خاص
پاسداری از قانون اساسی
مهلت اظهار نظر نسبت به مصوبات مجلس
نتیجة رسیدگی شورای نگهبان نسبت به مصوبات مجلس
وظیفة شورای نگهبان در امر نظارت بر انتخابات وهمه پرسی کیفیت نظارت شورای نگهبان
نتیجه گیری
منابع
دانلود مقاله شورای نگهبان در نظام جمهوری اسلامی ایران
