دانلود مقاله تاریخچه خط نسخ و توقیع محقق و رقاع

اختصاصی از کوشا فایل دانلود مقاله تاریخچه خط نسخ و توقیع محقق و رقاع دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:10

چکیده:

خط نسخ، در آغاز خطى بوده هم پایهٔ خط کوفی. اصل این خط از خط ”نبطی“ مى‌باشد. خط نسخ بطورکلى از اواخر قرن دوم هجرى رایج شد. ولى تا اواخر قرن سوم هجرى چندان متداول نبود. این خط به تمام سرزمین‌هاى شرقى که تحت لواى اسلام بوده‌اند، گسترش یافت. ایرانیان براى نیازهایى چون کتابت نوعى نسخ بکار مى‌بردند که متفاوت بود. امتیاز مهم خط نسخ در رعایت نسبت است، که یکى از قواعد مهم خوشنویسى مى‌باشد که موجب زیبایى خط است. ابن‌مقلد تناسبات خط نسخ را استحکام بخشید و آن را به یکى از سطوح متعالى خوشنویسى رسانید.

در حال حاضر در کشورهاى اسلامی، خط نسخ اهمیت بسیار دارد و در تحریر آن بکار مى‌رود. حروف چاپ و ماشین تحریر نیز با این قلم فراهم آمده است و کتاب‌ها و نشریات نیز به همین خط چاپ مى‌شوند، که البته با نسخ قرآنى تفاوت‌هایى مختصر دارد.
خواندن و نوشتن در خوشنویسى نسخ بسیار ساده و روان است؛ علت آن نظم خاص و دقیقى است که در چیدن حروف و کلمات در داخل سطر بکار مى‌رود.
از اساتید این خط می توان به عثمان طه ( شیوه عربی) و احمد نیریزی تبریزی (شیوه ایرانی) اشاره کرد.

توقیع
تقویع در لغت به معنى امضاء است که توقیعى نیز گفته شده است. این خط در زمان خلافت مأمون ابداع شده است.
تحول نهایى خط توقیع در قرن چهارم هجرى اتفاق افتاد. احمد بن محمود ملقب به ابن خازن از شاگردان نسل دوم ابن بواب و از مریدان وی، شوکت لازم را به این خط بخشید.
در اواخر قرن نهم هجری، نوع درشتى از خط توقیع در ترکیه ابداع شد که موردپسند ترک‌ها بود. اما میان عرب‌ها چندان متداول نگشت.
خط توقیع را مشتق از خط ثلث دانسته‌اند.
محقق
محقق نخستین خطى است که در آغاز خلافت عباسیان از کوفى استخراج شد و نزدیکترین خطوط به آن است. و نیز اولین خطى است که ابن مقلد تهذیب و هندسى کرده است. ابن‌بواب تکامل نهایى را به آن بخشید. خط محقق چهار قرن محبو‌ب‌ترین خط میان خوشنویسان جهت کتابت قرآن در تمام سرزمین‌هاى اسلام در شرق بوده است.
تأثیر ذوق ایرانى در این خط کاملاً بارز است. محقق خطى است باشکوه و اندام درشت و فواصل منظم، یکدست و ساده.

رقاع
رقاع در لغت به معنى صفحهٔ کوچک است. این خط از خطوط نسخ و ثلث مشتق شده است. خط رقاع در مکاتبات خصوصى و کتاب‌هاى عرفى و روى کاغذهاى در ابعاد کوچک رواج داشت. رقاع از خطوط محبوب خوشنویسان عثمانى بود و توسط خوشنویس مشهور شیخ حمدالله الاماسى اصلاحات لازم در آن صورت گرفت. این خط تدریجاً توسط دیگر خوشنویسان ساده‌تر شد و از رایج‌ترین خطوط گردید. امروزه خط رقاع از متداول‌ترین خطوطى است که در سرتاسر دنیاى عرب بکار مى‌رود.
خط رقاع بر اثر نیاز به تندنویسى و مختصر نوشتن، در مکاتبان بکار مى‌رفته است. و از نظر تشابه و مقایسه با خط فارسی شبیه خط شکسته نستعلیق در مقابل خط نستعلیق است.

نگاهی به خطوط ششگانه (اقلام ستّه )

اقلام ستّه (شش قلم) شامل ثلث، نسخ، محقق، توقیع، رقاع و ریحان است. این اقلام توسط یاقوت مستعصمى از بین اقلام مختلف انتخاب شد. وى در زیبا کردن این خطوط ابتکاراتى بخرج داد و در واقع این خطوط توسط وى ظهور کرد. این اقلام به خطوط اصول نیز مشهورند.
کوفی
ریحان
توقیع
رقاع
ثلث
نسخ
محقق
کوفى
نخستین نوع خوشنویسى که قرآن به آن نوشته شد کوفى بود. بعد از ظهور اسلام در ایران، این خط نیز رواج یافت.
با تأسیس شهرهاى کوفه و بصره در دومین دههٔ شکوفایى اسلام، دانشمندان گرانقدرى بوجود آمدند که توجه زیادى به زبان و خط عربى داشتند و کوفه نقش تعیین‌کننده‌اى در خط مکّى – مدینه‌اى داشت؛ و خط جدیدى پدید آمد که بنام خط کوفى مشهور شد.

خط کوفى در نیمه دوم قرن اول هجرى به اوج خود رسید و سه قرن دوام یافت.
بطورکلى خط کوفى در دو نوع ظاهر شده است. یکى تحریری، کتابتی، ساده و تزئینى و موشّح و دیگرى کوفى بنّایى ومعقّلی.
خط کوفى تزئینی، از قرن دوم هجرى عامل بسیار مهمى در هنر اسلامى براى سوره‌هاى قرآن مجید، نوشته‌هاى روى سکه‌ها و لوحه‌هاى یادبود بشمار مى‌آمد. اما مهم‌ترین جلوۀ خط کوفى تزئینى را باید در قرن چهارم هجرى در کتیبه‌هاى سلجوقى که در اواخر حکومت خلفاى عباسى فعالیت داشتند، جست‌وجو کرد. از قرن چهارم به بعد خط کوفى به تنهایى شکل تزئینى یافت و این تحول تا اواخر قرن پنجم هجرى ادامه یافت. از این زمان به بعد خط کوفى عملکرد اصلى خود را از دست داد و صرفاً تزئینى گشت.

خط بنایى یا معقلى خطى است بدون دور و متکى بر سطح. خط بنایى تشکیل شده از خطوط مستقیم عمود برهم که زوایایى را بوجود مى‌‌آورد.
اصل و منشأ خط کوفى از خط سریانى است. خط کوفى ایرانى نیز براساس نتایج برخى پژوهندگان معاصر در آثار بازمانده کشف شده است. این خط کوفى شیوهٔ خاصى داشته با حروف منفصل که با خاطى مویین به یکدیگر پیوسته و در آن شباهتى با خط اوستایى و پهلوى یافت شده است که آن را کوفى شیوهٔ ایرانى نامیده‌اند.
خط کوفى در ایران تا مدت پنج قرن معمول بوده است که بیشتر در کتابت قرآن و تزئین ابنیه و کتب، ظروف و … بکار مى‌رفته است.

پایان نامه بررسی نسخ چاپ سنگی حفاظت و مرمت یک نسخه قرآن طوماری موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی همراه با عکس و ضمائم دیگر

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه بررسی نسخ چاپ سنگی حفاظت و مرمت یک نسخه قرآن طوماری موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی همراه با عکس و ضمائم دیگر دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت:word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:90

فهرست مطالب:

مقدمه
* فصل اول:مطالعات تاریخی
*  دلایل و ضرورت ورود چاپ به ایران
*  تاریخچه چاپ سنگی
*  معرفی اولین نمونه های چاپ سنگی و نسخ طوماری
*  دلایل ظهور کاغذ سازی ماشینی

* فصل دوم:فن شناسی
*  تکنیک چاپ سنگی
*  بررسی کاغذ نسخ چاپ سنگی
*  بررسی تزئینات نسخ چاپ سنگی
*  بررسی نحوه شکل گیری قرآن طوماری

* فصل سوم:آسیب شناسی
*  بررسی آسیبهای وارده و ارائه راه حل درمان آن
*  بررسی عوامل آسیب رسان و ارائه راه حل پیشگیری

* فصل چهارم:اجرای عملیات مرمتی و ارائه راهکارهای حفاظتی انجام شده

چکیده:

دلایل و ضرورت ورود چاپ به ایران

کتاب در ایران از طریق خوشنویسی و نسخه نویسی تکثیر می شد و هم اینک در کتابخانه های کشور از این گونه کتابها زیاد است. در دوران قاجار بعد از بازگشت محصلان ایرانی از اروپا و گسترش افکار و نظریات جدید در زمینه های مختلف آموزشی، علمی و فرهنگی که حاصل تجارب آنها از تحصیل در غرب بود، ضرورت تاسیس مدارس جدید به شیوه غربی و آموزش جوانان از اقشار مختلف مورد توجه قرار گرفت. با تاسیس دارالفنون و دیگر مدارس، از آنجایی که اصیل ترین ابزار و مواد آموزشی در مدارس جدید کتاب بود، نیاز به تاسیس چاپخانه هایی در کشور برای چاپ و انتشار کتابهای درسی و سایر مکتوبات احساس شد. [1]

دوره کتاب خطی تقریبا با آمدن صنعت چاپ به ایران به سر می رسد. سابقه چاپخانه در ایران به عهد صفویه می رسد که این چاپخانه درجلفای اصفهان توسط خاچاطور گیساراتسی تاسیس شد (1636م) و اینک بعضی از آثار چاپی آن در موزه کلیسای وانک جلفا موجود است. اولین کتاب (زبور داوود) ایران در این چاپخانه به چاپ رسیده است که تاریخ آن به 200 سال بعد از اختراع گوتنبرگ می رسد. در سال 1227 ه.ق مقارن با سلطنت فتحعلی شاه قاجار، اولین چاپخانه سربی در تبریز ایجاد شد و اولین کتابی که در آن به چاپ رسید کتاب فتح نامه تالیف میرزا ابوالقاسم قائم مقام بود. تا قبل از تاسیس این چاپخانه کتب چاپی فارسی و عربی در هندوستان، مصر و شهرهای اروپایی انتشار می یافت و سپس وارد ایران می شد. نخستین چاپخانه سربی در تهران در سال 1239 ه.ق دایر گردید که از جمله آثاری که در آنجا به چاپ رسید می توان به کتاب محرق القلوب اشاره کرد. صنعت چاپ در زمان ناصرالدین شاه رواج بیشتری یافت و کتب متعددی در آن زمان به چاپ رسید. اولین کتاب چاپ سنگی ( قرآن مجید ) که در سال 1248ه.ق به چاپ رسید، نتیجه همین ترویج است.[2]

تاریخچه چاپ سنگی

در سال 1798م، آلویز سنیفلدر[3] یک ماشین ساده و کوچک دستی برای چاپ لیتوگرافی اختراع کرد. درسال 1808 م این اختراع برای تکثیر طرح های آلبرت دورر[4] آلمانی وارد بازار شد. این اختراع پس از 346 سال از اختراع چاپ توسط گونتبرگ (1452 م) به منصه ظهور رسید.[5]

چنانچه از مواخذ و منابع برمی آید، چاپ سنگی ده سال بعد از ورود چاپ سربی وارد ایران شد که در این باب عباس میرزای نایب السلطنه پیشقدم بود. وی در سال 1240 ه.ق میرزا جعفر تبریزی را به مسکو فرستاد تا صنعت چاپ سنگی را بیاموزد و وسایل و ابزار لازم را به تبریز آورد. پایتخت از تبریز پیروی کرد و میرزا صالح شیرازی را به همین منظور به سنت پترزبورگ روسیه فرستاد. اولین کتابی که میرزا اسدالله شیرازی در تبریز به چاپ رسانید، قرآن کریم (درسال1248 ه.ق) و کتاب بعدی زادالمعاد (درسال1251ه.ق) بود. در سال 1259 ه.ق اولین کتاب مصوری که با چاپ سنگی درآمد، کتابی با عنوان لیلی و مجنون مکتبی شیرازی بود که چهار تصویر داشت. درهمین سال کتاب معجم فی آثار کتاب العجم تالیف میرزا فضل الله الحسین با چاپ سنگی از چاپ گردید. پنج سال بعد به دستور محمد شاه قاجار، چاپخانه میرزا اسدالله از تبریز به تهران انتقال یافت و اولین کتابی که در آنجا به چاپ رسید، دیوان شعرعبدالوهاب نشاط بود. متاسفانه هیچ نمونه چاپی از دستگاه چاپ سنگی که میرزاجعفر تبریزی به ایران آورد و در تبریز به کار انداخت، در دست نیست.

پایان نامه معماری بررسی نسخ چاپ سنگی حفاظت و مرمت یک نسخه قرآن طوماری موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه معماری بررسی نسخ چاپ سنگی حفاظت و مرمت یک نسخه قرآن طوماری موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

این فایل در قالب و قابل ویرایش در 110 صفحه می باشد.

چکیده: 

این پروژه مشتمل بر  چهار فصل است.  درفصل اول این پروژه به مباحثی چون تاریخچه چاپ سنگی ، ظهور کاغذ ماشینی، ضرورت حضور چاپ در ایران و معرفی نمونه های چاپ سنگی و نسخ طوماری اشاره شده است. فصل دوم  به بررسی و شناسایی انواع کاغذ و مواد مورد استفاده در ساخت آن چون انواع مرکب ها و جوهرها، انواع روش های ساخت و تولید، آهارها و چسب ها و شناسایی آن ها ، جلد و انواع آن ، و... اختصاص دارد. فصل سوم نیز به آسیب شناسی  وبررسی آسیبها و فصل چهارم به بیان  مراحل حفاظت و درمان  نسخه طوماری قرآن اختصاص دارد.                                                     

فهرست مطالب

مقدمه

فصل اول:  مطالعات تاریخی

            - دلایل و ضرورت ورود چاپ به ایران

            - تاریخچه چاپ سنگی

            - معرفی اولین نمونه های چاپ سنگی و نسخ طوماری

            - دلایل ظهور کاغذ سازی ماشینی

فصل دوم:  فن شناسی

            - تکنیک چاپ سنگی

            - بررسی کاغذ نسخ چاپ سنگی

            - بررسی تزئینات نسخ چاپ سنگی

            - بررسی نحوه شکل گیری قرآن طوماری

فصل سوم:  آسیب شناسی

            - بررسی آسیبهای وارده و ارائه راه حل درمان آن

            - بررسی عوامل آسیب رسان و ارائه راه حل پیشگیری

فصل چهارم:  اجرای عملیات مرمتی و ارائه راهکارهای حفاظتی انجام شده

بررسی نسخ چاپ سنگی حفاظت و مرمت یک نسخه قرآن طوماری در کتابخانه آستان قدس رضوی

اختصاصی از کوشا فایل بررسی نسخ چاپ سنگی حفاظت و مرمت یک نسخه قرآن طوماری در کتابخانه آستان قدس رضوی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

چکیده :

این پروژه مشتمل بر چهار فصل است. درفصل اول این پروژه به مباحثی چون تاریخچه چاپ سنگی ، ظهور کاغذ ماشینی، ضرورت حضور چاپ در ایران و معرفی نمونه های چاپ سنگی و نسخ طوماری اشاره شده است. فصل دوم به بررسی و شناسایی انواع کاغذ و مواد مورد استفاده در ساخت آن چون انواع مرکب ها و جوهرها، انواع روش های ساخت و تولید، آهارها و چسب ها و شناسایی آن ها ، جلد و انواع آن ، و... اختصاص دارد. فصل سوم نیز به آسیب شناسی وبررسی آسیبها و فصل چهارم به بیان مراحل حفاظت و درمان نسخه طوماری قرآن اختصاص دارد.                                          

فهرست مطالب : 

مقدمه

فصل اول : مطالعات تاریخی

           - دلایل و ضرورت ورود چاپ به ایران

            - تاریخچه چاپ سنگی

           - معرفی اولین نمونه های چاپ سنگی و نسخ طوماری

           - دلایل ظهور کاغذ سازی ماشینی

فصل دوم : فن شناسی

           - تکنیک چاپ سنگی

           - بررسی کاغذ نسخ چاپ سنگی

           - بررسی تزئینات نسخ چاپ سنگی

          - بررسی نحوه شکل گیری قرآن طوماری

فصل سوم : آسیب شناسی

           - بررسی آسیبهای وارده و ارائه راه حل درمان آن

           - بررسی عوامل آسیب رسان و ارائه راه حل پیشگیری

فصل چهارم : اجرای عملیات مرمتی و ارائه راهکارهای حفاظتی انجام شده

منابع و ماخذ

پایان نامه بررسی نسخ چاپ سنگی حفاظت و مرمت یک نسخه قرآن طوماری موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه بررسی نسخ چاپ سنگی حفاظت و مرمت یک نسخه قرآن طوماری موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD ( قابل ویرایش ) تعداد صفحات:95

فهرست مطالب:

مقدمه
* فصل اول:مطالعات تاریخی
*  دلایل و ضرورت ورود چاپ به ایران
*  تاریخچه چاپ سنگی
*  معرفی اولین نمونه های چاپ سنگی و نسخ طوماری
*  دلایل ظهور کاغذ سازی ماشینی

* فصل دوم:فن شناسی
*  تکنیک چاپ سنگی
*  بررسی کاغذ نسخ چاپ سنگی
*  بررسی تزئینات نسخ چاپ سنگی
*  بررسی نحوه شکل گیری قرآن طوماری

* فصل سوم:آسیب شناسی
*  بررسی آسیبهای وارده و ارائه راه حل درمان آن
*  بررسی عوامل آسیب رسان و ارائه راه حل پیشگیری

* فصل چهارم:اجرای عملیات مرمتی و ارائه راهکارهای حفاظتی انجام شده