درباره گیاه ارزن (مربوط به رشته کشاورزی) 36 ص

اختصاصی از کوشا فایل درباره گیاه ارزن (مربوط به رشته کشاورزی) 36 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 38

ارزن

نام علمی pancium miliaceum

انکلیسی mill

فرانسه : millet

تاریخچه و کلیات

ارزن گیاهی است که دارای دانه های خیلی کوچک بوده و دانه های آن از دانه ذرت خوشه ای به مراتب کوچکتر می باشد و در بین غلات به غله دانه ریز معروف است.

این گیاه درایران و دیگر کشورهای گرمسیر که سابقه تاریخی زیادی در امر زراعت دارند و نیز در مناطق گرم به مقدار زیاد کاشته شده و زراعت آن در مصر به زمانهای دور باز می‌گردد و در چین قدیم حدود 2600 تا 2700 سال قبل از میلاد ارزن ، برنج ، گندم و دیگر غلات از گیاهان زراعتی درجه اول بوده اند به روایت تاریخ زراعت ارزن در چین و روم و یونان حتی به حدود 2600 سال قبل از میلاد می رسد در حال حاضر به مقدار زیاد در آفریقا ، هندوستان چین و بعضی از کشورهای آمریکای جنوبی کاشته می شود و در ایران نیز زراعت ارزن از قرن سیزدهم متداول بوده است.

ارزن در برخی از کشورهای اروپا نیز از قدیم برای تغذیه انسان ، حیوانات و بخصوص پرندگان به مقدار زیاد کاشته می شد لکن پس از آنکه کشت سیب زمینی و ذرت در اروپا توسعه پیدا کرد سطح زیر کشت ارزن کاهش یافت و اهمیت خود را از دست داد.

مشخصات گیاه شناسی

ارزن در رده بندی گیاهی از تیره غلات gramineae بوده و دارای جنسهای مختلفی است این گیاه مانند سایر غلات دارای ریشه افشان و ساقه های ماشوره ای و بدون انشعاب و گره دار می باشد. برگهای ارزن باریک، کشیده و به طور متناوب در روی ساقه قرار دارند و به نیامی منتهی می شوند که ساقه را در بر گرفته است. گل آذین ارزن به صورت خوشه سنبل بوده، میوه آن گندمه و دارای دانه های ریز و کوچک و گرد است، دانه های ارزن به وسیله پوشینه کاملا پوشیده شده و رنگ دانه در نژادهای مختلف متفاوت است ارتفاع بوته ارزن بسته به انواع آن متفاوت بوده و بین 45 سانتی متر تا 2 متر و گاهی نیز تا 3 متر متغیر می باشد.

ارزن دارای گونه های زیادی است که مهمترین آنها عبارتند از:

1- ارزن معمولی Panicum miliaceum L

ارتفاع بوته آن نسبتا کوتاه و حدود 50/1 متر بوده. تعداد برگهای روی ساقه آن کم و گل‌آذین آن خوشه سنبل باز(پانیکول) و سست است.(شکل 147) دانه ها پس از رسیدن کامل در داخل پوشینه ها(گلومل ها) باقی مانده و خیلی شفافند. دانه ها به رنگهای سفید، زرد، قرمز روشن و حتی سیاه بودن و نسبتا مسطح هستند. وزن هزار دانه آنها 5 تا 7 گرم است. مبدا این ارزن از آسیا و بخصوص چین بوده و در اروپای مرکزی و روسیه نیز به مقدار زیاد کشت می‌گردد. همچنین زراعت آن در شرق آفریقا، آمریکا، اتازونی، بریتانیا، چین، ژاپن، کره و هندوستان رایج است. این ارزن به مصرف تغذیه انسان و حیوانات رسیده و دارای چند زیر‌گونه می باشد که عبارتند از:

پانیکول آن باز می باشد

Panicum miliaceum ssp . efusum

پانیکول آن فشرده بوده

Panicum miliaceum ssp . compactum

پانیکول آن نیمه فشرده می باشد(شکل 148)

Panicum miliaceum ssp. compactum

در سال 1922 دانشمندی به نام شوالیه Chevalier در هندوستان رقم دیگی از این گونه به نام Panicum miliaire بدست آورد که دارای دانه های خیلی ریز با وزن هزار دانه 2 تا 3 گرم بوده و در مقابل خشکی بسیار مقاوم می باشد.

سایر گونه های این ارزن عبارتند از :

Panicum antidotale Retz

Panicum maximum L.

2- Digitaria exilis Stap f ( Paspalum langiflorum A. Chev)

ارتفاع بوته این ارزن خیلی کم و حدود 45 سانتی‌متر بوده و به ارزن کوچک موسوم است. هر گل آذین آن دارای 2 تا 4 شاخه فرعی خیلی نازک می باشد که هر یک بین 5 تا 5/12 سانتی متر طول دارند. دانه ها پوشیده و خیلی کوچکند. وزن هزار دانه آنها 5/0 تا 6/0 گرم بوده. مرکز اصلی آن از آفریقاست و در گینه، سیرالئون، سودان و شمال نیجریه نیز کشت می‌شود.

3- Echinochloa frumentaceum Link

Syn.

Panieum frunentaceum Roxb.

ارتفاع بوته آن حدود 2 متر بوده، پانیکول آن فشرده، رنگ دانه هایش قهوه ای، وزن هزار دانه آن 3 تا 4 گرم است. این ارزن وحشی بوده و مبدا آن از آفریقاست و در چین و هند نیز کشت می شود. گیاهی است زودرس و به مناسبت آنکه دوره زندگی دو ماهه دارد به ارزن 60 روزه معروف می باشد. سرعت رشد آن خیلی زیاد است و در بعضی کشورها بخصوص در مصر جهت اصلاح زمینهای شور در تناوب قبل از برنج قرار می گیرد و در مصرف آن بیشتر برای علوفه دامها است.

4- Paspalum scrobiculatum L.

var. frumentaceum Stapf

این رقم در هندوستان کشت می شود و برای رشد و نمو خود احتیاج به خاکهای قوی دارد. دانه های آن نسبتا درشت و وزن هزار دانه آن 5 تا 6 گرم است.

دانلود گزارش کار آموزی زراعت و اصلاح ذرت(رشته کشاورزی)

اختصاصی از کوشا فایل دانلود گزارش کار آموزی زراعت و اصلاح ذرت(رشته کشاورزی) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت:word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:54

فهرست مطالب:
فصل اول: تاریخچه و مبداء ذرت ۷
فصل دوم: ویژگیهای قسمتهای مختلف گیاه و انواع ذرت ۱۲
(۱-۲) ویژگیهای گل وساق ۱۳
(۲-۲) ویژگیهای ریشه ۱۶
(۳-۲) ساختمان دانه ذرت ۱۶
(۴-۲) انوع ذرت ۱۸
فصل سوم: اصلاح ذرت ۲۱
(۱-۳) وضع ژنیتیکی ذرت ۲۲
(۲-۳) روشهای اصلاح ذرت ۲۲
(۳-۳) هدفهای اصلاح ذرت ۲۸
فصل چهارم: آفات و بیماریهای ذرت ۳۰

(۱-۴) آفت ذرت ۳۱
(۲-۴) بیماریهای مهم ذرت ۳۲
فصل پنجم: کاشت و برداشت ذرت ۳۵
(۱-۵) کاشت ۳۶
– انتخاب بذر ۳۶
– مقدار بذر ۳۶
– فواصل خطوط کاشت ۳۷
– عمق کاشت ۳۹
– طرق کاشت ۳۹
(۲-۵) برداشت ۴۰
– انواع ماشینهای برداشت ۴۰
– زمان نحوه برداشت ۴۰

فهرست اشکال:
– شکل شمارة (۱) ۱۴
مقطع نمودار ساختمان گل مونث ذرت
– شکل شماره (۲) ۱۴
A- گل آذین نر پابساکهای خارج شده – B- بلال با کاکلهای خارج
– شکل شماره (۹) ۱۵
گل نر و ماده – تنوع ژنتیکی – ردیف کشت
– شکل شماره (۳) ۱۶
گل‌های پایه‌دار و بدون پایه گل مذکر ذرت
– شکل شماره (۴) ۱۸
مقطع نمودار دانه ذرت
– شکل شماره (۵) ۲۰
انواع مختلف ذرت
– شکل شماره (۶) ۴۱
ذرت چین خودرو با بستر پوست کن و دماغه ذرت چهار ردیفه
– شکل شماره (۷) ۴۱
چاپر
– شکل شماره (۸) ۴۲
دستگاه برداشت بلال ذرت

فهرست جداول
جدول شماره (۱): ۱۱
سطح زیرکشت و مقدار محصول و عملکرد ذرت در کشورهای مختلف (از Hoffmann 1970)
جدول شماره (۲): ۳۸
رابطه تعداد بوته در هکتار فاصله ردیف‌ها و فاصله دو بوته در زراعت ذرت

چکیده :
ذرت گیاه زارعتی از تیرة غلات یکساله بوده و بومی نیمکره جنوبی است که برای اولین بار توسط کریستف کلمب کشف شد.
گیاهی تک پایه که گل نر بصورت خوشه در رأس و گل ماده (بلال) مخروطی و در پایین قرار دارد هر گل از ۳ عدد پرچم تشکیل شده است و تعداد برگها بین ۸ تا ۴۸ بود و بطور متوسط ۱۳ تا ۱۸ عدد است.
از واریته‌های مهم آن می‌توان به ذرت داندان اسبی- ذرت بلوری- ذرت آردی- ذرت شیرین قندی- ذرت غلاف دار اشاره کرد.
ذرت به دلیل تولید بذر زیاد و صفات ژنتیکی ساده و خود گشن بودن که باعث دو رگ گیری ساده‌تر می‌شود از اهیمت ژنتیکی بالایی برخوردار است و این ویژگیها باعث شده که اصلاح کنندگان بر روی این گیاه بیشتر کار کنند.

از جمله روشهای اصلاحی آن می‌توان به سلکیون- تهیه و واریته‌های هیبرید و واریته مصنوعی اشاره کرد که می‌توان با این روشها به اهدافی مانند بالا برردن عملکرد – مقاومت در برابر خشکی و گرما مقاومت در برابر خوابیدگی، آفات و بیماریها دست یافت.
ذرت نیز مانند دیگر گیاهان زراعی دارای آفتهایی می‌باشد مانند کرم ذرت، کرم ساقه خوار شب پره زمستانی یا کرم طوقه نام برد و بیماریها مانند بیماریها سیاهک ذرت،‌ بیماری سوختگی برگ، بیماری زنگ، بیماری موزائیک اشاره کرد.
عمقی که باید در کاشت ذرت در نظر گرفت بین ۳ تا ۱۰ سانتی متر است که البته بسته به شرایط آب و هوایی منطقه، درجه حرارت محیط به هنگام کاشت- درصد رطوبت خاک و زمان کاشت بستگی دارد. و به دو صورت دستی و مکانیزه می‌توان اقدام به کاشت آن کرد که کاشت مکانیزه از عملکرد بالاتری برخوردار است.
از مشاینهای مورد استفاده برای برداشت می‌توان به ذرت کن‌ها، ذرت چین پوست کن، ذرت چین دانه کن- کمباین‌های غلات- و چاپرها اشاره کرد.
البته برداشت ذرت بر خلاف سایر غلات چندان تابع زمان و فصل معین نبوده و تحت شرایط زمان کاشت، طول روز- حرارت- دفعات آبیاری قرار می‌گیرد.
 

فصل اول:

(تاریخچه و مبداء ذرت)

فصل اول:
(تاریخچه و مبداء ذرت)
ذرت zea mays گیاه زراعتی یکسالة بومی نیمکره غربی است ذرت در بیش از ۱۲۰ میلیون هکتار از اراضی دنیا کشت می‌شود وبه عنوان کالای مهمی در تجارت محسوب می‌گردد. منبع (۱)
ذرت تا قبل از سال ۱۴۹۲ میلادی در قاره آسیا، اروپا،‌آفریقا به عنوان یک گیاه زارعتی شناخته نشده بود. این گیاه را از قرنها پیش در آمریکای مرکزی می‌شناختند و توسط مردم ایندیانای آمریکا کشت می‌شد و بهمین سبب بنام لاتین آن از یکی از طوایف ایندیانا بنام mahig یا marisi گرفته شده است. (Ho Ffmann and Aufhamer) منبع (۲)
ذرتی که مورد توجه خاص سفید پوستان قرار گرفته است ذرت دندان اسبی بوده که دارای قدرت تطابق بیشتری با شرایط مختلف آب و هوا می‌باشد.

منبع (۱)
کریستف کلمب کاشف آمریکا برای اولین دفعه دانه ذرت را از آمریکا به اورپا برد و نام mais را به آن داد. سپس طی سالیان دراز بذر ذرت از طریق پرتقال به شمال آفریقا و جنوب اروپا هندوستان و چین برده شد. حدس زده می‌شود که دانه‌ این گیاه مانند غلات دارای پوشینه‌هایی بوده و بر جسب جهش بصورت بلال امروزی در آمده است.
بعد از گندم برزگترین سطح زیرگشت را ذرت به خود اختصاص داده در حالیکه تولید محصول آن بعد از گندم و برنج قرار دارد. اهمیت محصول و بالا بودن سطح زیرکشت زیاد این نبات بعلت قدرت تطابق آن با شرایط گوناگون اقلیمی می‌باشد بدین جهت جزو عمده‌ترین محصولات مناطق معتدله،‌ معتدله گرم نیمه گرمسیر و مرطوب بشمار می‌رود.

منبع (۲)
در حدود ۷۵ درصد ذرت به تغذیه حیوانات رسیده بنابراین مصرف غیر مستقیم آن پیش از مصرف مستقیم است. ذرت اساساً به عنوان یک محصول انرژی زا تولید می‌گردد.
در صورتی که انواع زراعی از آن که برای تولید پروتئین روغن، موم، ذرت شیرین،‌ پاپ‌کورن اختصاص یافته ‌اند موجود است. منبع (۱)
فرآوردهای فرعی و متعددی از ذرت بدست می‌آید حدود ۵۰۰ رقم گزارش شده است. منبع (۲)
این گیاه به علت ارزش غذایی خاص که دارد مورد توجه کشورهای مکزیک- پرو- آمریکای مزکزی و اغلب کشورهای آمریکایی جنوبی قرار گرفته است. منبع (۱)
در سالهای اخیر دامداران و کشاورزان به اهمیت این گیاه و تهیه علوفه از طریق سیلو کردن ذرت و تعلیف آن بصورت سبز پی برده و بکشت آن مبادرت می‌نمایند به نظر می‌رسد که ارزش غذایی ذرت تا حدی شناخته شده باشد.

طبق گزارش Zscheichler (1971) میزان عملکرد دانه ذرت هیبرید در هکتار در سال ۱۹۵۱ – ۱۹۵۰ حدود ۲۱۴۰ کیلوگرم در سال ۱۹۷۰ حدود ۵۰۶۰ کیلوگرم در هکتار در آلمان غربی بوده است. در حالیکه در ایران متوسط عملکرد با استفاده از هیبریدهای ساده یا مضاعف ۶ تن در هکتار بوده است.
ذرت به علت داشت مواد قندی و نشاسته زیاد و عملکرد محصول علوفه‌ای بیش از ۸۰ تن در هکتار یکی از مهمترین نباتات جهت تولید علوفه سبز، سیلو و دانه محسوب می‌شود. عمده‌ترین موارد مواد مصرف ذرت عبارتند از: غذایی اصلی انسان علوفه جهت تغذیه دام و مصارف صنعتی. بطور متوسط ترکیبات شیمیایی دانه خشک ذرت به شرح زیر است:
نشاسته ۷۷% روغن ۵%
قند ۲% نپتوزان ۵%
پروتیئن ۹% خاکستر ۲%
منبع (۲)
در جدول صفحه بعد سطح زیرگشت مقدار محصول و عملکرد ذرت در کشورهای مختلف از سال ۱۹۷۰ را مشاهده می‌کنید.

جدول شماره : ۱

فصل دوم:

ویژگیهای قسمت های مختلف گیاه ذرت – و انواع ذرت

فصل دوم:
ویژگیهای قسمتهای مختلف گیاه ذرت- و انوع ذرت
(۲-۲) ویژگیهای گل و ساقه:
هر گل دارای سه عدد پرچم می‌باشد. گل نر آرایش خوشه‌ای دارد و در بالای ساقه و گل ماده در پایین ساقه قرار دارد. (منبع ۳)
(ذرت گیاهی است یک پایه Manaique- Manaeciaus) بدین معنی که گلهای نر و ماده جدا از هم ولی بر روی یک پایه قرار دارند- گلهای ماده ذرت از جوانه‌‌ای که در قاعده غلاف برگ وجود دارد تولید می شود. محور سنبلچه های ذرت بعد از تکامل تبدیل به مغز بلال (چوب و محور بلال) شده که روی محور بلال سنبلچه های متعددی طولا محاسبه شده است.

گیاه ذرت برای گلهای ماده حدود ۲۵۰۰۰ دانه گرده تولید می‌کند. منبع (۲)
با درجه حرارت خنک تر و رطوبت بالاتر، پراکندگی دانه گرده امکان دارد تا نصف روز به تاخیر افتاده و تا پایان بعداز ظهر ادامه یابد به محض اینکه گرده در هوا پخش شد به خاطر خشکی زیاد هوا فقط چند دقیقه زنده و فعال خواهند ماند) منبع (۱)
گرده افشانی غیر مستقیم ذرت بیشتر وسیله باد صورت می‌گیرد و باد می‌تواند تا چندین کیلومتر گرده‌ها را منتقل نماید.)منبع (۲)
البته باید در خصوص ذرت این توجه را داشت که ردیفهای مجاور کاشت بیش از سایر ردیف‌ها عمل گرده افشانی را انجام می‌ذهند. گرده‌های منتقل شده در روی کلاله بلافاصله شروع به جونه زدن نموده ولی فقط یک میله گرده بعد از ۲۰ دقیقه به تخمدان می‌رسد.

ذرت دارای ساقه‌های راست و مستقیم بوده و ممکن است طول آن در مناطق خشک به ۸ متر برسد. برگهای ذرت شبیه سایر غلات شامل پهنک برگ و غلاف است. غلاف برگ ذرت ساقه رادر آغوش می‌گیرد و طول برگ به ۸۰-۳۰ و حتی ۱۵۰ سانتی متر و عرض آن در حدود ۱۰ سانتی متر و ضخامت آن در حدود ۲ میلی متر است.
ذرت قدرت پنچه زدن ندارد و دارای ریشه‌های قوی و انبوه ولی سطحی است که اختلاف عمق ریشه می‌تواند به استقامت یا خوابیدگی آن کمک نماید. باید ارتفاع بوته‌های ذرت را به گونه یا زود رسی آن نسبت داد مثلاً ارقام زود رس ۹۰ سانتی متر و پاپ کورن یا نقل پیرزن Zea mays var everta 30 تا ۵۰ سانتی ‌متر ارتفاع دارد.
ضخامت ساقه ذرت در حدود ۳ سانتی‌متر و حدود ۸ تا۱۲ و گاهی ۱۴ میان گره دارد.
تعداد برگهای ذرت بین ۸ تا ۴۸ بوده که بطور متوسط ۱۲ تا ۱۸ عدد است.
وارتیه زودرس تعداد برگ کمتر و ارقام دیررس برگ بیشتری دارد.منبع (۲)

شکل ۱ : مقطع نمودار ساختمان گل مؤنث ذرت

شکل ۲ : مرحلة گرده افشانی ذرت، A) گل آذین با بساکهای خارج شده، B) بلال با کلاکهای خارج

 
شکل ۳ : گل های پایه دار و بدون پایه گل مذکر ذرت. (عکس از : Cobley)

(۲-۲) ویژگیهای ریشه
(ریشه اولیه ذرت seminal- roob) که بعد از جوانه زدن تولید می‌شود۵-۳ عدد است و ریشه ثانوی که از گره‌های در عمق ۵-۳ سانتی متر زیر خاک خارج می شوند ۱۵-۲۰ برابر بیشتر از ریشه‌های اولیه ذرت است. ریشه‌های دیگری از ساقه ذرت که خارج از خاک است تولید می‌گردد و این ریشه‌ها از گر‌ه‌هایی که در سطح خاک قرار دارند خارج می‌شوند و با تماس مجدد وارد خاک می گردند. بعضی مواقع دیده شده است که ریشه های ذرت به ۳-۲ متری هم نفوذ کرده است. ریشه‌های ذرت بعد از کاشت هم بطرف پایین و هم به اطراف پراکنده شده و طول آنها بعد از کاشت پس از گذشت چهار هفته به ۶۰ cm می‌رسد، رنگ دانه ذرت بسته به واریته‌های مختلف متفاوت است. و از سفید، زرد ، قرمز، ارغوانی تا سیاه تغییر می‌کند. بعضی از دانه‌های ذرت دارای اندوسپرم سخت بوده که مشخصاً پروتیئن زیادتر است. بعضی از دانه‌های ذرت دارای آندوسپرم نشاسته هستند که نرم و آردی می‌باشند.

منبع (۲)
(۳-۲) ساختمان دانه ذرت
دانه ذرت دارای فرمهای مختلف است ولی بطور کلی شامل قسمتهای زیر است:
۱- پوسته میوه pericarp: بیرونی ترین دانه پوسته میوه با پریگارپ می‌باشد. پوسته میوه معمولاً قرمز رنگ یا بی رنگ است.
۲- طبقه یا لایه آلورن (Aleurone): لایه آلورن طبقه منفردی از سلولهاست که زیر پوست میوه قرار گرفته‌اند. طبقه آلورن معمولاً بی‌رنگ ولی گاهی رنگ زرد، قهوه‌ای و یا آبی دارد.
۳- قسمت اندوسپرم یا آردینه (Endos Perm): اندوسپرم مشتمل بر سلولهای بین لایه آلورن و جنین می‌باشد. اندوسپرم بر حسب بافت (Texture) تشکیل دهنده آن به دو قسمت اندوسپرم شاخی یا سخت و اندوسپرم نشاسته ای یا آردی تقسیم می گردد. اندوسپرم شاخی یا شیشه‌ای دارای بافت سخت و نیم شفاف ومعمولاً زرد رنگ یا بدون رنگ می‌باشد. اندوسپرم نشاسته‌ای اندوسپرمی است که بافت آن نرم، آردینه‌ای و مات بوده و رنگ آن همیشه سفید است.
۴- جنین دانه (Germ- Embryo): جنین بخشی از دانه ذرت را که محتوای چربی و نزدیک رأس دانه و مجاور طرف معقر دانه می‌باشد تشکیل می‌دهد. جنین شامل لپه
(cotyledon- scuttllum) و جوانه (plumule – shoot) و ریشچه (Radicle) می‌باشد.
در موقعی که دان ذرت تحت شرایط مناسب کشت قرار گرفت به سرعت شروع به جذب آب می‌نماید. پس از جذب آب سلولهای لپه (scutellum) ترکیده و سبب آزاد نمودن آنزیم می‌گردد. آنزیم فوق بتدرج موجب حل نمودن مواد غذایی داخل اندوسپرم نمی‌شود. مواد غذایی قابل حل با خاصیت فشار اسمزی از آنجا به ریشچه و جوانه‌هایی که درابتدا رشد و نمو می‌باشند نفوذ می‌نماید.
این ریشه و جوانه نخست با فشار زیاد از طریق پاره کردن پوسته میوه سبب تولید ریشه‌های اولیه و سپس باعث جوانه اولیه گیاه ذرت می‌گردد. منبع (۲)
 
شکل ۴
۴-۲- انواع ذرت
(ذرت گونه‌ای بی‌نهایت تغییر پذیر است و از تیره غلات محسوب می‌گردد. ذرت و هفت جنس دیگر بطور مشترک از تیره maydeae شمرده می‌شوند که سه جنس Euchlaena, Zea , Tripsacum بومی آمریکا بوده و پنج جنس scherachhe , polytola , coix , chionachne , Trioba chne بومی استرالیا و جنوب شرقی آسیا می‌باشند. برخی از گیاهشناسان Euchlana mexicana Teosinte را همان جنس ذرت Zea محسوب می‌کنند. جنسهای Euchlana و Tripsacum نزدیکترین خویشاوندان ذرت بیشمار می‌روند. جنسهای متعلق به استرالیا و جنوب شرقی آسیا، بطور جامع مطالعه نگردیده و بطور رسمی به عنوان خویشاوندان ذرت مورد بررسی واقع نشده‌اند.) (۱)
(اصولاً ذرت دارای یک گونه می‌باشد ولی راقام و واریته‌های بیشماری از آن وجود دارد. گاهی چندین هزار واریته را بر حسب ساختمان دانه به گروههای مختلف زیر طبقه بندی می‌نمایند.

(۱)- ذرت دندان اسبی Zea mays var . indentata:
اندوسپرم این نوع ذرت را از دو قسمت نشاسته‌ای تشکیل شده است یک قسمت سخت و شاخی که در جوانب و اطراف دانه قرار گرفته و قسمت دیگر در وسط دانه از نشاسته نرم مقدار زیادی آب تبخیر می‌نماید و در نتیجه موجب پلاسمولیز شدن و ایجاد زائده در رأس دانه می‌کند که مشخص فرم ظاهری این نوع ذرت است.
این نوع ذرت دانه‌های درشت و شاخ و برگ زیادی تولید می‌کند و بیشتر اوقات برای سیلو وعلوفه سبز مصرفی می شود. این رقم بیشتر در ایالات متحده آمریکا کشت می‌گردد.
(۲)- ذرت بلوری Zea mays var . indentata:
اندوسپرم این نوع ذرت مانند واریته فوق الذکر دارای دو طبقه اندوسپرم نشاسته‌ای نرم و سخت می‌باشد. طبقه سخت نشاسته‌ای این واریته اطراف دانه را کاملاً می‌پوشاند و در ضمن خشک شده چون این طبقه در طرف خارج قرار دارد ومانع ایجاد فرورفتگی یا زادئده می‌شود لذا ذرت شکل کروی بخود می‌گیرد. این رقم بیشتر دراروپا کشت می‌گردد.
(۳)- ذرت آردی Zea mays var . amylacea:
کلیه اندوسپرم این نوع ذرت حاوی نشاسته نرم می‌باشد و اندازة دانه‌های خیلی کوچک است و معمولاً شکل کروی دارند. رنگ دانه سفید یا آبی است.
(۴)- ذرت شیرن قندی Zea mays var . tunicata:
اندوسپرم این وایته دارای مقدار زیادی مواد قندی و مقدار جزئی نشاسته‌ است. دانه‌های این واریته کوچک و چروکیده است.
(۵)- ذرت غلاف دار Zea mays var . tunicata:
تیپ این ذرت تا حدودی با مقایسه با سایر انواع ذرت غیر عادی است زیرا هر دانه در خاکهای سنگین مرطوب و سرد قابل سله بستن و حداکثر را در خاکهای خشک، گرم و سبک انتخاب کرد.
(۶)- Zea mays var . everta:
اندوسپرم این نوع ذرت حاوی نشاسته سخت بوده و دانه‌ها بصورت خیلی سختی درآمده‌اند با حرارت دادن منجر به منفجر شدن دانه و ازدیاد حجم می‌شود.

پایان نامه کشت بافت های گیاهی و روش های سترون سازی(رشته کشاورزی)

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه کشت بافت های گیاهی و روش های سترون سازی(رشته کشاورزی) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت:word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:94

فهرست مطالب :

مقدمه ……………………………………………………………………………………………..1

انواع کشت درون شیشه ای …..…………………………………………………………………….3

کاربردهای کشت بافت گیاهی ……………………………………………………………………….4

روشهای سترون سازی ………..……………………………………………………………………7

    روش حرارت خشک …………………………………………………………………………..10
    روش حرارت مرطوب ………………………………………………………………………..12
    روش الترا فیتراسیون ……………………………………………………………………….15
    روش استریلیزاسیون شیمیایی …….…………………………………………………….….16

نحوه تاثیر حرارت های بالا بر روی اجزای مدیوم کشت…………………………………………..…20

روش های پیشگیری از آلودگی …………………………………………………………………….22

اجزای غذایی تشکیل دهنده مدیوم کشت بافتهای گیاهی………………………………………….….24

    املاح معدنی….………………………………………………………………………….….24
    مواد تنظیم کننده رشد گیاهان..…….…………………………………………………….…..27
    ویتامینها ….……………………………………………………………………………….31
    اسیدهای آمینه و آمید ها ….……………………………….………………………………..33
    مکملهای آلی کمپلکس ….……………………………………………………………………34
    ذغال ………………………………………………………………………………………35
    منابع کربن …………………………………………………………………………………36
    مواد تنظیم کننده فشار اسمزی …..…………………………………………………………38
    آب……………………………………………………………………………………..…39

10-ماده زمینه مدیوم کشت …….………………………………………………………………40

نحوه انتخاب مدیوم کشت………………………………………………………………………..42

تهیه ریز نمونه…………………………………………………………………………………44

عوامل مربوط به گزینش ریز نمونه……….………………………………………………….….45

ایجاد و نگهداری کشت کالوس………….…………………………………………………………48

روش کار………………………..……………………………………………………………57

نحوه بررسی نتایج بدست آمده……………..……………………………………………..…64

کشت سلول، بافت و اندام گیاهی.…………………………………………………………..…65

رشد و نمو گیاهان……………..………………………………………………………………66

کشت بافت گیاهی ………………………………………………………………………..…69

کشت سلول گیاهی ………………………………………………………………………….70

پروتو پلاستها ……………………………………………………………………………71

کشت اندام گیاهی ……………………………………………………………………..…..72

باز زایی گیاهان …………………………………………………………………………73

تکثیر گیاه در مقیاس بزرگ ……………………………………………………………….76

بانکها ی نطفه گیاهان ……………………………………………………………………77

منشاء ماهیت و اهمیت تنوع در کشت بافت …………………………………………………79

اساس تنوع سوماکلونال ………………………………………………………………… 81

تنوع ژنتیکی حاصل از گیاه پایه……………………………………………………………81

تنوع ژنیتکی ایجاد شده در مدت زمان کشت …………………………………………………82

دلایل تنوع سوماکلونال ……….……………………………………………………………..،،..83

ژنوم سیتوپلاسمی و تنوع سوما کلونال ………………………………………………………….85

دلایل تنوع اپی ژنیتک در کشت بافت ….………………………………………………………….85

استفاده از تنوع سوماکلو نال در اصلاح ..……………………………………………………..…89

فهرست منابع ………………………………………………………………………………….90

مقدمه :

کشت بافت گیاهی بطور خلاصه شامل کشت پروتوپلاست ,سلول,بافت و اندام گیاهی است. در همه این کشتها, رشد ماده گیاهی عاری از میکروب در یک محیط سترون مثل محیط کشت مغذی سترون در یک لوله آزمایش صورت می گیرد.در سال های اخیر, تکنیک های کشت بافت گیاهی به یک ابزار خیلی قوی برای تکثیر و اصلاح گونه های گیاهی زیادی تبدیل شده اند. این تکنولوژی با پژوهش گتلیب هابرلنت(Gottlieb Haberlandt) در مورد پر توانی سلول در اوایل قرن 20 شروع شد.وی با توجه به این نکته که با دستکاری محیط کشت سلولها , سلولهای کشت شده مراحل نموی یک رشد عادی را تکرار خواهند نمود , پیشنهاد گسترش تکنیک های جداسازی و کشت بافت های گیاهی را ارائه داد.

کشت اکسین ها توسط ونت Wentو همکاران و کشف سیتوکنین ها توسط اسکوگSkoog و همکاران, قبل از اولین کشت موفق بافت های گیاهی در آزمایشگاه صورت گرفت (گاتریت,1934 : نوبکورت , 1939).

اولین کشت موفق کالوس هویج و توتون توسط وایتWhite(1943)گزارش گردید. اسکوگ و میلر Miler(1957)گزارش کردند که اثر متقابل کمی بین اکسین ها و سیتوکنین ها نوع رشد و ریخت زایی گیاه را تعیین میکند. مطالعات آنها بر روی توتون نشان داد که نسبت بالای اکسین به سیتوکنین, ریشه زایی را تحریک نموده و پایین بودن این نسبت, باعث تحریک تشکیل اندام هوایی می شود اما این پاسخ, عمومی نیست. با این که دستکاری نسبت اکسین و سیتوکنین در ریخت زایی گونه های زیادی موفقیت آمیز بوده است, اما امروزه واضح است که عوامل زیاد دیگری بر توانایی سلولها در کشت برای تمایز ریشه, اندام هوایی و یا رویان موثر هستند.

ایجاد انگیزه برای بکارگیری تکنیک های کشت بافت گیاهی در تکثیر و اصلاح گونه های گیاهی از کار اولیه مورلMorel(1960) روی تکثیر ارکیده در محیط کشت و تهیه یک محیط کشت جدید با غلظت بالایی از نمک های معدنی توسط موراشیکMurashige و اسکوت(1962)ناشی شد. از آن به بعد, این تکنولوژی به صورت قابل توجهی رشد یافت و امروزه یک نقش کلیدی در تکثیر, اصلاح و مهندسی ژنتیک گیاهی ایفا می کند.

کشت بافت های گیاهی بر پایه سه قابلیت گیاهی استوار است :

1- پر توانی Totipotency, که توان یا ظرفیت توارثی یک سلول گیاهی برای نمو به یک گیاه کامل با القای تحریک مناسب است . پر توانی بر این مطلب دلالت می کند که هر سلول واجد تمام اطلاعات لازم برای رشد و تکثیر می باشد. گرچه از لحاظ نظری همه سلولهای گیاهی پر توان هستند, با این حال سلولهای مریستمی بیشترین توان بیان این ویژگی را دارند .

2- تمایز زداییDedifferentiation , که توان سلولهای بالغ برای بازگشت به شرایط مریستمی است و بعد از آن سلولها با باز تمایزیRedifferentiation اندام های جدیدی را سازماندهی می کنند .

3- شایستگی Competency , که توانایی ذاتی یک سلول یا بافت گیاهی را برای نمو در یک مسیر مشخص بیان می کند. برای مثال , سلول های با شایستگی رویانی توانایی تبدیل شدن به رویان های کاملا فعال را دارند. در مقابل این اصطلاح , واژه ناشا یستگی یا ناتوانی ریخت زایی بیان می شود.

انواع کشت درون شیشه ای :

1- کشت گیاهان کامل ( برای مثال: کشت بذر ارکیده , کشت دانه رست Seedling)

2- کشت رویان (برای مثال : کشت رویان نارس )

3- کشت اندام ( برای مثال : کشت مریستم )

    کشت شاخساره Shoot tip
    کشت ریشه
    کشت برگ
    کشت بساک

4- کشت کالوس

5- کشت معلق و کشت سلولهای منفرد

6- کشت پروتوپلاست

کاربردهای کشت بافت گیاهی :

عمومی ترین دلایل بکارگیری تکنیک های درون شیشه ای برای تولید گیاه در جدول -2 خلاصه شده است اما مهم ترین کاربرد آن در این قرن,استفاده از تکنولوژی ژن برای بهبود محصولات است. اهمیت گیاهان برای بشر بر کسی پوشیده نیست. ما به گیاهان برای غذا, فیبر, سوخت, دارو و مسکن وابسته ایم .

بنابراین, جای تعجب نیست که بیشتر فعالیت بشر در جهت افزایش و تولید گیاهی با خصوصیات مفید متمرکز می شود.

روش های مرسوم برای اصلاح گیاهان زیاد بررسی شده اند. اما این روش ها محدودیت هایی دارند. پیشرفت قابل توجه در دانش ما از مکانیسم های ملکولی و سلولی که فعالیت ها و اعمال سیستم های زنده را پشتیبانی می کنند ما قادر به توسعه روش های جدید در بهبود گیاهان نموده است. این تکنیک ها بر روی کاربرد زیست شناسی ملکولی و سلولی تاکید می کنند. سهم بیوتکنولوژی گیاهی از طریق دست ورزی ژن فقط محدود به افزایش عملکرد محصولات یا تولید وسایلی برای پیشگیری از آسیب آفات و امراض نمی شود , بلکه ما را در افزایش کیفیت غذا و روش استفاده از زمین یاری می دهد . بنابراین , بیوتکنولوژی گیاهی توانایی قابل توجهی برای رشد و افزایش کیفیت زندگی و سلامتی بیوسفر دارد.

پایان نامه کشت هیدروپونیک و خیار گلخانه ای (رشته کشاورزی)

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه کشت هیدروپونیک و خیار گلخانه ای (رشته کشاورزی) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت:word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:50

فهرست مطالب:

1. مقدمه
2. مزایای کشت هیدروپونیک
3. انواع کشت هیدروپونیک
4. سیستم های هیدروپونیکی خالص ( کلارک و فیلم غذایی )
5. سیستم های هیدروپونیکی خالص ( سیستم ایستا )
6. ظروف کشت هیدروپونیکی
7. سیستم های کشت هیدروپونیک
8. خصوصیات ریشه گیاهان در کشت هیدروپونیکی
9. چهار روش برای کشت هیدروپونیکی
10. احتیاجات گیاه
11. تغییر دادن PH
12. دما
13. نور
14. نشانه های کمبود نور
15. طیف نور مورد استفاده در هر مرحله
16. نور مورد نیاز گیاهان مختلف
17. نور مصنوعی ( قرار دادن لامپ )
18. آموزش پرورش خیار گلخانه ای ( درختی )
19. انواع گلخانه
20. نکات لازم جهت ساخت گلخانه
21. خاک مناسب برای خیار درختی
22. سایر بستر ها برای کشت خیار درختی
23. مشخصات بوتانیکی خیار
24. مشخصات بذر خیار گلخانه ای
25. مراحل مختلف کشت خیار درختی
26. فواصل کاشت
27. پوشش خاک
28. اقدامات لازم برای کشت خیار در گلخانه
29. انتخاب بذر در کشت گلخانه ای
30. نحوه کشت
31. انتقال نشاء به زمین اصلی
32. تراکم بوته ها
33. آبیاری
34. هرس
35. برداشت محصول
36. پایین کشی بوته ها
37. طرح تولید محصولات خارج از فصل در گلخانه
38. منابع و مراجع

مقدمه:

کشت بدون خاک شامل انواعی از روشهای غیر متعارف کاشت گیاهان است . مانند کشت آبی و کشت در ماسه و کشت در سنگریزه و کشت هوایی و کشت داخل لوله و … کلمه هیدروپونیک برای اولین بار در آمریکا استفاده شد و مترادف با کشت بدون خاک است . ولی در آلمان و انگلیس کشت آب برای این روش نام گذاری می شود .

روش کشت گیاهان بدون خاک از سالها قبل در فلسطین اشغالی استفاده می شده است در این منطقه به دلیل کمبود آب و خاک این روش جایگزین مناسبی برای زراعت روشهای متداول است .

هیدروپونیک در عمل به معنی کاشت گیاهان در آب و محلول غذایی بدون استفاده از خاک می باشد. کشت هیدروپونیک این امکان را به کشاورز می دهد که در زمان کوتاهتر با زحمت کمتر محصولی با راندمان بیشتر را کشت نماید.علم هیدروپونیک ثابت کرده است که برای رشد گیاهان به خاک احتیاجی نیست اما به عناصری که در خاک موجود است( مواد معدنی، موادآلی) احتیاج است. هر گیاهی را می توان به صورت هیدروپونیک کشت کرد ولی بعضی از آنها موفقیت بیشتری در این سیستم دارند. کشت هیدروپونیک برای میوه هایی با محصولات مقاوم از قبیل گوجه – خیار – فلفل – گیاهان برگی مثل کاهو – سبزی و گیاهانی که رشد سریعی دارند ایده آل است.

 

 

امروزه از کشت هیدروپونیک برای تولید علوفه دام استفاده های زیادی می شود و این امر به یک راه اقتصادی و مناسب برای تولید علوفه دامداران تبدیل شده است.

در کشت هیدروپونیک در صورتی می توانید پیشرفت کنید که محلول غذایی صحیحی برای تامین احتیاجات گیاه تهیه کنید.

اغلب اعمالی که برای کشت هیدروپونیک انجام می شود شبیه اعمال کاشت گیاهان در خاک است. کشت تجاری هیدروپونیک شامل ترکیبی از تکنولوژی هیدروپونیک با کنترل عوامل محیطی برای رسیدن به بهترین کیفیت محصول می باشد. در ساختار گلخانه شما با کنترل دما ، رطوبت و نور قادر به کشت در تمام طول سال می باشید.

مزایای کشت هیدروپونیک :

1- در جاییکه خاک مناسب ندارد یا خاک دچار بعضی بیماریها است قابل استفاده است.

2- شخم، آبیاری، مبارزه با آفات خاک، مبارزه با علف های هرز را ندارد و بقیه عملیات های زراعی نیز ساده تر است.

3- برای مناطقی که زمین گران قیمت است برای بدست آوردن بیشترین محصول با تراکم بالا کاربرد دارد.

4- در این طرح آلودگی خاک وجود ندارد و آلودگی آب هم کمتر است.

5- کنترل شرایط محیطی از جمله نور، دما، رطوبت و ترکیب هوا بسیار ساده تر است.

6- در مناطقی که آب شور دارد کاربرد دارد حتی اگر نمکهای محلول در آب به مقدارppm 500 با شد می توان با یک شستشوی محیط آن را بکار برد .

7- به دلیل نبود خاک و علف هرز عملیات های کشاورزی ساده تر است

8- با حذف خاک آفات موجود در خاک نیز حذف می شود.

9- در کشت هیدروپونیک فقط درصدی از آبی که در کشت خاکی مصرف می شود استفاده می شود. زیرا آبها هدر نرفته و توسط علفهای هرز نیز مصرف نمی شود.

10 – به طور کلی محصولات هیدروپونیکی از نظر غذایی محصولات بهتری نسبت به کشت خاکی هستند. و این بدلیل کنترل عناصر و موادی است که مورد مصرف گیاه قرار می گیرد.

به طور کلی کشت بدون خاک از دو سیستم پیروی می کند :

1- سیستم باز : محلول غذایی مجدد استفاده نشده مثل کشت در پشم سنگ و کشت کیسه ای و کشت در سنگریزه

2- سیستم بسته : محلول غذایی مجدد مورد استفاده قرار می گیرد و به عبارت دیگر محلول در یک چرخه قرار دارد و به آن فقط مواد غذایی که کاهش می یابند و آب اضافه می شود .

اما این روش کشت بدون خاک یک سری مزایا و معایبی نسبت به دیگر روشهای متداول کشت گیاهان دارد که در زیر بیان می شوند :

1- چون محلول غذایی مایع است به راحتی می توان آن را کنترل کرد و تنها مواد غذایی که کاهش یافته است را به محلول اضافه کرد در حالی که در خاک این کار غیر ممکن است ( هزینه زیادی دارد ) .

2- گیاهان را می توان در مناطقی پرورش داد که در حالت عادی رشد نمی کنند

3- مصرف آب در این روش به طور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد و این یک مزیت برای نواحی خشک است .

4- در این روش ضد عفونی کردن محیط رشد بسیار شده و کم هزینه است در حالی که ضد عفونی کردن خاگ گران قیمت و غیر ممکن است . پس در این روش آلودگیهای ریشه بسیار کم دیده می شود .

5- در این روش می توان از آبهای شور هم استفاده کرد .

6- در این روش محصول بسیار بیشتر و کیفیت عالی داشته چون مواد غذایی به راحتی در اختیار گیاه قرار داشته است پس در حقیقت کیفیت و کمیت محصول در واحد سطح افزایش چشمگیری دارد .

7- در این روش از حجم ریشه ها به شدت کاسته می شود و بزرگ شدن ریشه ها در حد میکروسکوپی است و چون ریشه ها نسبت به کشت خاکی کم شده کمتر هم دچار بیماری می شوند .

8- مهمترین عیب این روش این است که به سرمایه گذاری بالایی نیاز دارد زیرا تمام سیستمها باید اتوماتیک باشد .

9- برای کشت گیاهان با این روش به افرادی نیاز است که در این زمینه تخصص و آگاهی داشته باشند .

10- آلودگی آبهای زیر زمینی هم در اثر مخلوط شدن با محلول های غذایی مشکلی دیگر است . 11- دفع ضایعاتی مثل پشم سنگ که به عنوان محیط رشد هستند هم مشکل است .

به طور کلی این روش یکی از روشهای نوین در کشاورزی بوده که بسیار جای کار دارد و در حالی که بسیاری از کشورها این کار را انجام می دهند لااقل در ایران جای کار کردن زیاد دارد و علارقم اینکه سرمایه و دانش زیادی لازم دارد ولی به عنوان یکی از رشته هایی است که آینده ای درخشان در دنیای کشاورزی دارد .

انواع کشت های هیدروپونیک

روش کشت گیاهان بدون خاک از سالها قبل در فلسطین اشغالی استفاده می شده است . در این منطقه به دلیل کمبود آب و خاک این روش جایگزین مناسبی برای زراعت روشهای متداول است .

در زیر انواعی از کشت های هیدروپونیک توضیح داده می شوند :

کشت آبی یا مایع

کشت در سنگریزه

کشت در هوا

کشت در ورمی کولیت

کشت در پشم سنگ

کشت آبی

کشت در پلاستیک

کشت آبی یا مایع در کشت هیدروپونیک

ریشه گیاه به طور مداوم در محلول غذایی قرار دارد و گیاه از قسمت طوقه ( حد فاصل ریشه و ساقه ) بیرون از مایع است و با پلاستیک و مقوا و … بالا نگه داشته شده است . کشت درون لوله هم نوعی از کشت مایع است .

کشت در ماسه : ریشه گیاهان در داخل مواد جامدی که دارای قطر کوچکتر از 3 میلی متر باشند قرار دارد و این مواد مانند پلاستیک و پشم سنگ و یا هر ماده دیگری که آلی نباشد ممکن است .

کشت در سنگریزه در کشت هیدروپونیک

ریشه گیاهان در موادی که قطری بیشتر از 3 میلی متر دارند قرار گرفته مثل سنگ خارا و گدازه آتشفشانی و بازالت و هر ماده غیر آلی دیگر .

در این روش آبیاری به دو صورت آبیاری لوله ای ( زیرزمینی ) که مواد غذایی در مخزنی بوده و به بستر رشد گیاه پمپ می شود و آبیاری سطحی که محلول غذایی رقیق در سطح محیط رشد توسط لوله سوراخداری پخش می شود ( کود مایع به آب مصرفی گیاه در هنگام آبیاری اضافه شده است...

پایان نامه پروتئین های مرتبط با بیماری زایی(رشته کشاورزی)

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه پروتئین های مرتبط با بیماری زایی(رشته کشاورزی) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت:word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:70

فهرست مطالب:

1. مقدمه و خلاصه موضوع
2. گیاه، عامل بیماری و اساس ژنتیکی دفاع گیاهی
3. فرضیه ژن در برابر ژن
4. جداسازی و مطالعه ژن های مقاومت
5. حوزه های ساختمانی فرآورده های ژن های مقاومت
6. تکرارهای غنی از لوسیون
7. مکان های اتصال نوکلئوتیدها
8. لوسین زیپرها
9. حوزه مشابه گیرنده های Toll/Interleukin-I
10. پروتئین های LRR خارج سلولی و غیر NBS
11. گیرنده های کینازی در عرض غشاء
12. شباهت بین فرآورده ژن های R با سایر پروتئین های گیاهی
13. ژنهای مقاومت و انتقال پیام دفاعی
14. ژنهای غیر بیماری زا و تولید لیگاند
15. رویدادهای پائین دست در انتقال پیام دفاعی
16. خانواده ژنهای مقاومت و ایجاد مقاومت های اختصاصی جدید
17. پروتئین های مرتبط با بیماری زایی
18. گروه بندی پروتئین های RR
19. خانواده PR-1
20. بتا – ۱،۳ – گلوکانازها (خانواده PR-2)
21. کیتیناز ها (خانواده های PR-11, PR-8, PR-4c, PR-3)
22. پروتئین های شبه تا ماشین (خانواده PR-5)
23. مهار کننده های پروتئیناز (خانواده PR-6)
24. پروکسیداز ها (خانواده PR-9)
25. دفسین ها ، نیوتین ها، پروتئین های ناقل لیپید و اکسالات اکسیدازها (خانواده های PR-12 ، PR-13 ، PR-14، PR-15 ، PR-16)
26. مهندسی مقاومت به بیماری ها
27. فهرست منابع

مقدمه و خلاصه موضوع:

در گونه های گیاهی هزاران ژن مقاومت (R) در برابر عوامل بیماری ویروسی ، باکتریایی ، قارچی و نماتدی وجود دارد . ظهور مقاومت در بر هم کنش میزبان و عامل بیماری مستلزم بیان ژن مقاومت (R) در میزبان و ژن غیربیماریزا (Avr) در عامل بیماری می باشد . باور بر اینست که ژنهای مقاومت گیاه را قادر می سازند که ژنهای غیر بیماریزا را شناسایی کرده ، فرآیند انتقال پیام را آغاز نموده و واکنش دفاعی را فعال سازند . رویدادهای انتقال پیام که منجر به ظهور مقاومت می شوند عبارتند از جریانهای یونی در عرض غشاء سلولی ، تولید گونه های اکسیژن واکنشی ، تغییر حالت فسفوریلاسیون ، فعالیت رونویسی از سیستم های دفاعی گیاه و مرگ سریع سلولی در موضع آلودگی ( واکنش فوق   حساسیت ) . هرچند که پاسخهای دفاعی از سوی گیاه در تقابل با عوامل بیماری ، متفاوت می باشند ، اما خصوصیات مشترکی نیز بین آنها وجود دارد . مهمترین ویژگی ژن های R این است که این ژنها در گونه های مختلف گیاهی که سبب مقاومت اختصاصی در برابر طیف وسیعی از عوامل بیماری می شوند ، اغلب پروتئین هایی با ساختمان مشابه را رمز می نمایند . ژنهای R همسانه شده به چهار گروه اصلی تقسیم می شوند . یکی از آسان ترین ، به صرفه ترین و از لحاظ زیست محیطی ایمن ترین راهای کنترل بیماریهای گیاهی استفاده از ارقام مقاوم است و به نژاد گران بطور گسترده ای به طریقه کلاسیک از ژنهای مقاومت در این زمینه استفاده نموده اند . اکنون با دسترسی به ژنهای R همسانه شده ، فرصتی برای انتقال ژنهای R جدید به گیاهان از طریق تراریختی ژنتیکی فراهم آمده است . تا زمانی که این روشها از لحاظ قابلیت اعتماد ، انعطاف پذیری و هزینه با روشهای اصلاح نباتات کلاسیک قابل مقایسه نباشند و یا برتری نداشته باشند ، نمی توان انتظار داشت که بطور گسترده مورد استفاده قرار گیرند . با توجه به ظرفیت قوی این روشها در عبور از موانعی همچون تفاوت گونه ای و صف آرایی ژنهای R به فرم دلخواه به نظر می رسد که تراریختی در آینده ای نزدیک در برنامه های اصلاحی وارد شود .

  گیاه ، عامل بیماری و اساس ژنتیکی دفاع گیاهی

عوامل بیماری در تهاجم به گیاهان یکی از سه راهبرد ذیل را بر می گزینند ، نکروتروفی ، بیوتروفی و یا همی بیوتروفی . نکروتروفها ابتدا سلول میزبان را می کشند و سپس محتوای آن را متابولیزه می کنند ، برخی از این عوامل بیماری دامنه میزبانی گسترده ای را در بر می گیرند و مرگ سلولی اغلب توسط سموم و یا آنزیمهایی رخ می دهد که سوبسترای بخصوصی را مورد هدف قرار می دهند. Pythium و Botrytis نمونه هایی از نکروتروفهای قارچی هستند . سایر نکروتروفها سمومی تولید می کنند که میزبان گزینشی دارند ، بطوریکه این سموم فقط روی دامنه محدودی از میزبانهای گیاهی مؤثر می باشند . در مورد این گروه از عوامل بیماری ، مقاومت گیاهی از طریق حذف و یا تغییر ترکیب مورد هدف سم و یا از طریق سم زدایی قابل حصول است . به عنوان مثال ژن Hml در ذرت سبب مقاومت به قارچ لکه برگی Cochiobolus carbonum می شود . Hml یک آنزیم ردوکتاز را کد می کند که سم HC حاصل از C.carbonum را خنثی می سازد .

اوامل بیماری بیوتروف و همی بیوتروف به سلولهای زنده حمله می کنند و سوخت و ساز سلولی را در جهت رشد و تکثیر خود تغییر می دهند . تشکیل اشکالی به صورت جزایر سبز رنگ روی برگهای پیر در پیرامون آلودگی بیوتروفی مربوط به قارچهای زنگ و سفیدک پودری نشان دهنده اهمیت زنده نگه داشتن سلولهای میزبان در طی ارتباط نزدیک بین عامل بیماری و گیاه است . بیوتروفها تنها روی یک و یا تعداد محدودی از گونه های مربوط بیماری ایجاد می نمایند . در مقابل قارچهای همی بیوتروف از قبیل جنسهای Phytophtora و Cilletotrichum در مراحل بعدی آلودگی ، سلولهای پیرامون را در میزبان می کشند . به علت طبیعت اختصاصی عمل کردن عوامل بیماری بیوتروف و همی بیوتروف تعجب آور نیست که تغییر کوچک در هر یک از طرفین ( میزبان یا عامل بیماری ) سبب بر هم خوردن تعادل گردد . ناسازگاری بین عامل بیماری و میزبان اغلب منجر به فعال شدن پاسخهای دفاعی گیاه از قبیل مرگ موضعی سلول میزبان یا واکنش فوق حساسیت ( HR ) می شود .