لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 15
( بوم شناسی (
در فرایند فتوسنتز با کمک انرژی نورانی، دی اکسیدکربن وآب که موادی غیرآلی هستند، به مواد آلی تبدیل می‌شوند.مواد آلی بین گیاهان و جانوران ونیز بین جانوران مختلف منتقل میشود وسرانجام به شکل گرما وکارهای زیستی موجودات زنده به مصرف می‌رسد. بنابراین هر موجود زنده‌ای باید پیوسته با موجودات زندة دیگر و نیز با موجودات غیرزندة اطراف خود،در ارتباط باشد.تحقیق در بارة روابط بین موجودات زنده با یکدیگر و با محیط زندگی آنها، موضوع علم بوم شناسی (اکولوژی) است.
اکوسیستم: در یک محیط آبی علاوه بر موجودات زنده، موجودات غیر زنده هم یافت میشود: آب، گل‌های بستر، سنگ، گازها، و حتی نمک‌های حل شده درآب، همگی بر زندگی موجودات‌زندة این محیط اثر دارند. به مجموعة موجودات زنده وغیر زنده که با هم در ارتباط‌اند، اکوسیستم می‌گویند.
انرژی در اکوسیستم (
انرژی آفتاب نخست به گیاهان می‌رسد وسپس مقداری از آن به صورت مواد غذایی به بدن جانوران مصرف کننده وارد میشود. بنابراین درون هر اکوسیستم،رابطه‌ای غذایی بین موجودات زنده برقرار میشود.به رابطة غذایی که بین موجودات زندة مختلف وجود دارد زنجیرة غذایی می‌گویند.
شبکة غذایی: اگر چند زنجیرة غذایی را بررسی کنیم، متوجه می‌شویم که یک یا چند موجود زنده در آنها مشترک است. یعنی بین زنجیره‌های غذایی رابطه‌ای وجود دارد، مثلاً خرگوش وملخ ممکن است هر دو از یک نوع گیاه تغذیه کنند، یا آنکه شاهین نیز مانند روباه، خرگوش را صید کند و پرندگان کوچک از سوسک وپروانه تغذیه کند و خود نیز نصیب جانوران دیگر مثل شاهین یا روباه شوند.پس، مطالعة زنجیره‌های غذایی نشان می‌دهد که نه تنها موجودات زندة آنها با یکدیگر رابطه‌ای دارند، بلکه بین حلقه‌های یک زنجیره با زنجیرة دیگر نیز ارتباط غذایی موجود است.
هرم انرژی: مقدار کمی از انرژی نورانی خورشید درمواد آلی که توسط گیاه سبز (تولید کننده)ساخته میشود، به دام می‌افتد. همة این مواد آلی به اولین مصرفکنندهها نمی‌رسد.زیرابخشی ازاین مواد آلی در ضمن فعالیت‌های زیستی گیاه سبز مصرف میشود و انرژی آن از دسترس اولین مصرفکنندهها خارج میشود. بخشهای مردة گیاه نیز بوسیلة موجودات تجزیه‌کننده مصرف میشود.
اولین مصرفکنندهها نیز همة انرژی موجود در موادی را که به دست می‌آورند، دربافت‌های خود ذخیره نمی‌کنند،زیرا بخشی از آنها از طریق فعالیت‌های مختلف بدن (مانند تنفس وگرما) وقسمتی نیز از طریق ادرار و مدفوع تلف میشود. . این موضوع در مورد دومین و سومین مصرف‌کننده نیز صادق است. کاهش تدریجی مقدار انرژی از تولیدکننده‌ها به مصرفکنندهها در یک زنجیرة غذایی را به صورت هرمی نشان می‌دهند که هرم انرژی نام دارد.بررسی‌ها نشان داده که در کرة زمین، سالانه فقط 2/0 درصد از انرژی نور خورشید برای ماده‌سازی در گیاهان سبز به‌کار می‌رود و بقیة آن به صورت‌های مختلف هدر می‌رود.
زیست‌شناسانی که به کشاورزی علاقه‌مند هستند، در فکر یافتن گیاهانی هستند که بیشتر از گیاهان دیگر انرژی نور خورشید را برای ماده‌سازی به‌کار می‌برند و در نتیجه، مقدار مادة‌‌آلی که به وسیلة آنها تولید میشود، بیشتر است. این نوع بررسی‌ها از نظر تأمین غذای کافی برای جمعیت روزافزون مصرفکنندهها، به ویژه آدمی، اهمیت فراوان دارد.
هرم ماده و هرم تعداد: هرم انرژی، هرم انرژی نیز به‌شمار می‌رود، زیرا موجودات زنده برای به‌دست آوردن انرژی، ماده (غذا ) مصرف می‌کنند، اما اگر هرم انرژی را از نظر تعداد موجودات زنده مورد بررسی قرار دهیم، چگونگی انتقال انرژی از طریق مواد آلی، به‌خوبی معلوم میشود. مثلاً برای تأمین غذای یک مصرف‌کننده که در قلة هرم قرار دارد وجود تعداد زیادی تولید‌کننده لازم است. از طرف دیگر هر چه به مصرف‌کننده قلة هرم نزدیک می‌شویم تعداد آنها، کمتر میشود. این هرم را که در آن افراد مصرف‌کننده به‌تدریج بزرگتر، اما از تعداد آنها کاسته میشود، هرم تعداد نامیده‌‌‌اند.
پوسیدگی (
مواد آلی بدن جانداران، پس از مرگ به موادمعدنی مرده تبدیل می‌شوند. سرانجام این تبدیل که به آهستگی انجام میشود، بدن به ماده‌ای که تنها مواد معدنی دارد، تبدیل میشود. به این جریان پوسیدگی می‌گویند. سه عامل مهم در پوسیدگی نقش دارند:
1-آنزیم‌های موجود در سلول‌های جاندار: این آنزیم‌ها بلافاصله پس از مرگ، شروع به تجزیة سلول‌ها وبافت‌های خودی می‌کنند.
2-جانوران مردارخوار: مثلاً لاشخور‌ها با نوک زدن و کرم‌ها و حشرات با سوراخ کردن جسد، باعث از هم گسیختگی بافت‌های بدن می‌شوند.
3-میکروب‌ها، به‌ویژه باکتری‌ها وقارچ‌ها: این گروه از جسد تغذیه و مواد آلی آن را تجزیه می‌کنند.این جانداران که تجزیه‌کننده نامیده می‌شوند، نقش اصلی را در پوسیدگی دارند.
تجزیه‌کنند‌گان چگونه باعث پوسیدگی می‌شوند:
کمی پس ازمرگ جاندار،تعدادی هاگ باکتری روی آن می‌نشینند وشروع به تولید‌مثل می‌کنند. باکتری‌ها سپس به همة بخشهای جسد نفوذ می‌کنند. در این هنگام مثلاً در یک قاشق چای‌خوری گیاه در‌حال پوسیدگی، ممکن است بیش از یک میلیارد باکتری باشد.
میکروب‌ها برای آنکه از مواد موجود در جانداران مرده تغذیه کنند، آنها را به صورت محلول در می‌آورند،همان‌طور غذای ما نیز برای جذب شدن باید محلول باشد. میکروب‌ها برای این کار نخست آنزیم‌های گوارشی از خود ترشح می‌کنند. این آنزیم‌ها مواد را تجزیه می‌کنند.سپس میکروب‌ها مواد تجزیه شده را جذب می‌کنند.
بخشهای نرم‌تر بدن، مانند ماهیچه‌ها و پوست سریعتر از بخشهای سخت، مانند استخوان‌ها و چوب پوسیده می‌شوند. اسکلت بدن مهره‌داران وصدف‌های نرم‌تنان تا سال‌ها پس ازمرگ تجزیه نمی‌شود و باقی می‌ماند.
پوسیدگی با تولید گرما همراه است. چون میلیون‌ها باکتری که در حال تجزیة بدن هستند، گرما تولید می‌کنند. بوی بد حاصل از جانداران در حال تجزیه، به علت آن است که بعضی از باکتری‌ها به روش خاصی (بدون اکسیژن) تنفس می‌کنند وتولید گازهای بد‌بو می‌کنند. چه شرایطی برای پوسیدگی لازم است (
بر اساس آزمایش‌هایی که صورت گرفته است برای فساد کامل بقایای موجودات، شرایط زیر ضروری است: 1-رطوبت کافی: رطوبت برای رویش هاگ‌ها ورشد و تکثیر میکروب‌ها ضروری است. اگر جسد موجودی خشک باقی بماند، پوست آن چروکیده میشود وپوسیدگی در آن رخ نمی‌دهد. این روش اصطلاحاً مومیایی شدن نامیده میشود. مصریان باستان از این روش برای نگه‌داری اجساد سلاطین خویش استفاده می‌کردند.
گرمای کافی: میکروب‌ها در محیط‌های گرم با سرعت رشد وتکثیر می‌کنند. بنابراین پوسیدگی در گرما خیلی سریع صورت می‌گیرد. سرما سرعت پوسیدگی را کند می‌کند به‌طوری که در دماهای زیر صفر، پوسیدگی به‌هیچ وجه صورت نمی‌گیرد. جسد ماموت‌هایی که هزاران سال پیش در سیبری مرده‌اند، در یخ‌های قطبی سالم بر جای مانده‌اند. به‌طوری‌که مردم محلی از گوشت آنها تغذیه می‌کرده‌اند.
اکسیژن: بعضی میکروب‌هایی که عمل تجزیه و پوسیدگی را انجام می‌دهد، برای تنفس به اکسیژن نیاز دارند. تنفس بدون اکسیژن را تنفس بی‌هوازی می‌گویند. هنگام تنفس
بوم شناسی
